1
"Những sắc màu nhẹ chuyển đổi đó đây/Của báu vật tuyệt vời trong vũ trụ/Chính là hoa Diên Vĩ phía trời tây/Bắc ngang chiều chiếc cầu vồng tình tự” - (John Arrington). Mang tên của một nữ thần Hy Lạp, hoa Diên Vĩ (Iris) được xem như một loài hoa thiêng, có khả năng chữa bệnh , biểu tượng cho lòng dũng cảm và đem lại một niềm hy vọng mới.
Hoa Diên Vĩ.
Trong thần thoại Hy Lạp, "Iris" là tín sứ của thần Zeus và nữ thần Hera, phụ trách việc truyền tin trên đỉnh núi Olympia, mang thông điệp của các vị thần linh từ "con mắt Thiên Đường" xuống cho nhân loại trên Trái đất qua vòng cung cầu vồng rực rỡ.
Bởi vậy, loài hoa mang tên vị nữ thần này luôn được tôn kính và nhận sự che chở thần thánh suốt hàng thế kỷ trên khắp thế giới.
Chính từ ý nghĩa này, hoa Diên Vĩ có một sự thu hút kỳ lạ và được rất nhiều người ngưỡng mộ. Ai Cập, Pháp, Italia, Jordan và Israel... từ xưa đã xem Diên Vĩ là biểu tượng của hoàng gia. Ở các nước khác, lại xem Diên Vĩ là tượng trưng cho điềm lành, hy vọng, tuổi trẻ, chí khí anh hùng và niềm đam mê.
Diên Vĩ là loài cây lưu niên có thân thảo vươn cao, lá hình lưỡi kiếm và những đóa hoa to nhiều màu sắc với ba cánh và ba đài hoa rũ xuống, có nguồn gốc từ vùng Địa Trung Hải và phía Nam Châu Âu, tuy nhiên nó cũng đã từng được thấy ở sa mạc, đầm lầy hay cả miền Bắc cực Siberia lạnh giá, nhiều nhất vẫn là ở các vùng khí hậu ôn hòa.
Có khoảng 300 loài hoa Diên Vĩ xinh đẹp khác nhau với các màu xanh da trời nhạt, tím, vàng, trắng, hồng, cam, nâu đỏ...đa dạng như màu sắc cầu vồng, với hương thơm dịu ngọt. Hoa Diên Vĩ được xem như sứ giả mang đến những điềm lành. niềm hy vọng. Ba cánh hoa Diên Vĩ đại diện cho lòng Trung Thành, sự Khôn Ngoan và lòng Dũng Cảm. Hoa Diên Vĩ vàng là biểu tượng của ngọn lửa và niềm đam mê.
Những bông Diên Vĩ đã xuất hiện lần đầu tiên trên một bức tranh tường của đại điện Minoan, sau đó là tường thành ở Karnak, Ai Cập ca ngợi chiến thắng của vua Tehutimes đệ tam, và nay đặc biệt nổi tiếng trong nhiều tác phẩm nghệ thuật thế kỷ 20 như tranh của Monet, Vincent van Gogh vì sự quyến rũ và quý tính.
Iris cũng là biểu tượng của nước Pháp từ thế kỷ 13. Hoàng gia Pháp trang trí hoa Diên Vĩ trên áo choàng, các đồ vật trong cung điện và trên những bức tường như biểu hiện của sự toàn bích, ánh sáng và cuộc sống.
Còn ở Nhật, hoa Diên Vĩ tượng trưng cho chí khí anh hùng và dòng dõi quý phái. Hoa Diên Vĩ là một phần quan trọng trong lễ hội mùa xuân dành cho các bé trai.
Được xem như một loài hoa thiêng, người ta tin rằng hoa Diên Vĩ có khả năng chữa bệnh và đã được dùng làm thuốc từ thời xa xưa.
Vào thế kỷ đầu tiên sau Công Nguyên, vị y sĩ Hy Lạp Dioscorides đã đưa ra bài thuốc dùng rễ cây hoa Diên Vĩ uống với mật ong, dấm hay rượu vang để chữa ho, cảm lạnh, khó tiêu và chứng đau thần kinh tọa. Rễ cây hoa Diên Vĩ cũng được dùng để tạo hương thơm.
Bên cạnh đó, Diên Vĩ còn được trồng làm cảnh, chế nước uống và nước hoa.
Các nhà khoa học đã cho rằng, có thể lai tạo nhiều loại Diên Vĩ cho lá, hoa và dáng đẹp hơn cả những chiếc cầu vồng. Đến nay, sau nhiều lần thử nghiệm, họ đã tạo được loại Diên Vĩ râu quai nón cao có cánh chuẩn mầu đỏ thật.
Phần lớn các loài đều nở vào hè - thu, và nhiều lần trong năm, riêng loài thân lùn nở vào xuân. Trên thế giới và ở nước ta, hàng năm đều mở hội hoa Diên Vĩ, tổ chức thi và tặng huy chương cho những bông hoa Diên Vĩ đẹp nhất.
