Hơn lúc nào hết, mang thai là thời điểm nhu cầu về sắt của phụ nữ tăng cao. Chính vì vậy, rất nhiều bà mẹ uống bổ sung viên sắt và axitfolic hằng tuần. Nhưng để viên sắt thực sự phát huy tác dụng của nó thì chị em phụ nũ cần uống thuốc theo những công thức nhất định.
Mệt mỏi, hoa mắt, xanh mặt, da xanh xao, móng tay, móng chân sần, mất bong… là những biểu hiện thường thấy ở cơ thể người thiếu máu. Đây là trạng thái rõ nhất của việc thiếu sắt trong cơ thể. Thiếu máu, thiếu sắt là quá trình diễn ra từ từ, ban đầu thường không có triệu chứng rõ rệt. . Thiếu sắt trong một thời gian dài làm lượng sắt dự trữ trong cơ thể dần dần cạn kiệt dẫn đến thiếu máu.
Với nhu cầu sắt khá cao (15mg/ngày) trong khi chế độ ăn hằng ngày chỉ cung cấp được khoảng 10mg/ngày, phụ nữ là đối tượng có nguy cơ thiếu sắt cao. Nhất là trong thời kỳ mang thai, sắt vốn rất cần thiết cho sự phát triển của thai nhi. Các bác sĩ đều khuyên rằng bạn nên bổ sung sắt ngay từ khi bắt đầu có ý định mang thai để cung cấp đầy đủ lượng sắt cho cơ thể giúp phòng ngừa bệnh thiếu máu, thiếu sắt cho cả bà mẹ và thai nhi. Đặc biệt là axitfolic cần được bổ ung sớm để phát huy tác dụng phòng ngừa các dị tật bẩm sinh trong đó quan trọng nhất là dị tật ống thần kinh. Ống thần kinh là bộ phận được hình thành rất sớm trong những ngày đầu của thai kỳ.
Tuy nhiên, khi uống viên sắt bạn nên tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ và hết sức tránh lạm dụng nó. Đặc biệt khi cơ thể bạn hoàn toàn khỏe mạnh thì việc uống viên sắt không nhất thiết phải bắt buộc. Đối với một sốn người viên sắt có thể gây khó chịu ở dạ dày, nóng ngực và chứng táo bón. Để chống táo bón bạn nên chọn thuốc chứa sắt dưới dạng sắt hữu cơ như sắt fumarat (ferrovit, tophem) hay sắt gluconat, vì sẳt hữu cơ sẽ được cơ thể hấp thụ tốt hơn sắt vô cơ (sắt sunphat) và giảm được ác dụng phụ như kích ứng đường tiêu hóa hay táo bón. Thêm vào đó, thêm vào đó bạn nên kết hợp uống nhiều chất xơ để tránh tình trạng táo bón.
Một người bình thường không thiếu sắt, hấp thu khoảng 0,5 – 1mg sắt nguyên tố hàng ngày. Nhưng với những người như phụ nữ có thai, trẻ nhỏ và thiếu niên… có nhu cầu về sắt tăng thì phải bổ sung sắt.
Trên thị trường hiện nay, sắt II sulfat thường được phối hợp với acid folic, vitamin C, vitamin nhóm B… Sự phối hợp này làm tăng tác dụng của thuốc
Cụ thể, acid folic được thêm vào để hạn chế sự rối loạn tiêu hóa thường có liên quan với hầu hết các chế phẩm sắt uống và đề phòng thiếu máu nguyên hồng cầu khổng lồ do thiếu folat. Sự phối hợp acid folic với sắt có tác dụng tốt đối với thiếu máu khi mang thai hơn là khi dùng một chất đơn độc. Vitamin C có tác dụng giúp tăng sự hấp thu sắt và cung cấp vitamin C cho cơ thể.
Một người bình thường không thiếu sắt, hấp thu khoảng 0,5 – 1mg sắt nguyên tố hàng ngày. Nhưng với những người như phụ nữ có thai, trẻ nhỏ và thiếu niên… có nhu cầu về sắt tăng thì phải bổ sung sắt.
Trong quá trình sử dụng một số người bệnh có thể gặp các triệu chứng như: đau bụng, buồn nôn, nôn, táo bón hay phân đen (nhưng không có ý nghĩa lâm sàng) hoặc có hiện tượng răng đen (nếu dùng thuốc nước). Vì vậy, đối với thuốc nước nên hút bằng ống hút. Ngoài ra, có thể hạn chế một số tác dụng không mong muốn ở đường tiêu hoá bằng cách uống liều thấp, sau tăng dần.
Thuốc được hấp thu tốt hơn nếu uống lúc đói, nên thường uống thuốc trước khi ăn 1 giờ hoặc sau khi ăn 2 giờ. Uống thuốc với ít nhất nửa cốc nước. Không uống thuốc khi nằm. Không nhai viên thuốc khi uống. Trẻ em dưới 12 tuổi không dùng viên nén, viên nang mà dùng thuốc giọt hoặc siro.
Tránh dùng phối hợp sắt với kháng sinh ofloxacin, ciprofloxacin, norfloxacin. Uống đồng thời với các thuốc kháng acid như calci carbonat, natri carbonat và magnesi trisilicat hoặc với nước chè có thể làm giảm sự hấp thu sắt. Sắt có thể chelat hóa với các tetracycline và làm giảm hấp thu của cả hai loại thuốc.
Với loại viên sắt có hàm lượng là 60 mg sắt nguyên tố , các bác sĩ khuyên bạn nên uống một viên mỗi ngày trước khi đi ngủ, hãy uống liên tục trong suốt thời kỳ có thai cho đến 1 tháng sau khi sinh. Ngoài ra để dự trù thiếu máu, thiếu săt, ngay cả khi bạn chưa có s định mang thai, bạn cũng có thể uống viên sắt axit folic mỗi tuần với liều 1viên/tuần, uống liền trong 16 tuần/năm.
VitaminC có khẳ năng làm hấp thụ sắt, nên bạn có thể uống viên sắt chung với nước cam hoặc nước trai cây và ăn nhiều rau xanh để thuốc được hấp thụ tốt hơn.
Để bé sinh ra được khỏe mạnh, thông minh thì ngay khi có ý định hay đã mang thai, các mẹ phải hết sức chú ý đến chế độ dinh dưõng. Trong danh sách các chất dinh dưỡng cần thiết, sắt và acid folic là 2 thành phần đặc biệt quan trọng.
Thiếu các chất dinh dưỡng cần thiết có thể khiến các bé “rồng” này bị bệnh bẩm sinh, trí tuệ kém phát triển…
Acid folic - Cần thiết cho sự phát triển não bộ trẻ
Acid folic có vai trò quan trọng trong cấu tạo và phát triển hệ thống thần kinh của thai nhi. Trong thời kỳ có thai, nhu cầu về axit folic tăng lên gấp đôi (400mcg/ngày), tương đương với ăn 2 muỗng đỗ đen, 5 ngọn măng tây, 2 súp lơ xanh, 1 củ khoai tây, 1 quả trứng lớn, 100g cá hồi, 1 quả cam trung bình trong 1 ngày.
Người mẹ trong giai đoạn mang thai bị thiếu acit folic sẽ gây các ảnh hưởng: cân nặng sơ sinh thấp, dị tật ống thần kinh, ống thần kinh đóng không kín hoàn toàn dẫn đến nhiều bệnh lý của cơ thể như bại liệt, não úng thuỷ, thai chết lưu...
Sắt - Rất quan trọng trong quá trình tạo máu
Sắt là nguyên liệu để tổng hợp nên hemoglobin - chất có mặt trong tế bào hồng cầu. Thiếu sắt sẽ dẫn đến thiếu máu, người mẹ sẽ mệt mỏi, dễ sẩy thai, đẻ non, đẻ con nhẹ cân (suy dinh dưỡng bào thai), dễ bị băng huyết khi sinh, thậm chí có thể dẫn tới tử vong cả mẹ và con.
Bình thường, nhu cầu sắt của phụ nữ là 5mg, lượng này có thể được cung cấp từ thức ăn (các loại thịt đỏ, gan, rau xanh đậm). Khi mang thai, nhu cầu sắt của cơ thể tăng lên nhiều lần vào khoảng 25mg/ngày. Do đó, bên cạnh một chế độ dinh dưỡng đầy đủ các bác sĩ thường kê viên sắt bổ sung. Việc bổ sung sắt nên thực hiện trước khi mang thai 3 tháng, trong suốt thời kỳ mang thai cho đến 3 tháng sau khi sinh.
Khi mang thai, phụ nữ thường đối mặt với nhiều vấn đề như: ốm nghén, mệt mỏi…. Mặt khác, các viên sắt cổ điển thường gây ra các vấn đề như: khó chịu ở dạ dày, nóng ngực, có vị tanh kim loại ở miệng, đặc biệt là gây táo bón đã trở thành một nỗi sợ hãi cho các bà bầu khi dùng viên sắt. Nguyên nhân của các tác dụng phụ trên là do cơ thể hấp thu kém hầu hết các dạng sắt, do đó khi sử dụng, một lượng lớn sắt bị đào thải ra ngoài theo đường tiêu hóa. Chính lượng sắt thừa này sẽ gây nên các tác dụng không mong muốn như trên. Những viên sắt hiện đại Fe - Nana gần như đã khắc phục được các vấn đề này, giúp cả mẹ và thai cùng khỏe mạnh.
Những lưu ý khác về thời điểm uống sắt và canxi dành cho thai phụ như sau:
- Bạn có thể uống viên sắt khoảng 1-2 giờ đồng hồ sau bữa sáng, bữa trưa hoặc bữa tối. Vi chất sắt sẽ được cơ thể hấp thu tốt nhất khi dạ dày trống rỗng; tuy nhiên, khi mang thai, bạn không nên đợi đến khi bị đói thì mới uống sắt hoặc canxi. Nó sẽ không tốt cho sức khỏe của bạn.
- Nếu phải bổ sung đồng thời sắt và canxi, bạn nên uống cách quãng: Sau bữa sáng, bạn uống canxi; sau bữa trưa, bạn nên uống sắt. Hoặc bạn có thể uống sắt sau bữa sáng; sau đó khoảng 1-2 giờ đồng hồ, bạn mới uống tiếp canxi.
- Bạn nên hạn chế uống sắt hoặc canxi vào trước giờ đi ngủ; bởi vì, chúng có thể gây nóng người khiến bạn khó ngủ ngon.
Bổ sung canxi khi mang thai
- Nhiều người mẹ lo lắng vì không được bác sĩ kê đơn cho sử dụng canxi khi mang thai. Bạn có thể trao đổi rõ hơn với bác sĩ về vấn đề này vì có một số thai phụ không cần bổ sung canxi.
- Nhu cầu canxi ở thai phụ tăng lên theo thời gian: Quý I (khoảng 800mg); quý II (1000mg); quý III (1500mg). Nguyên nhân là vì hệ xương của bé ngày càng phát triển nên nhu cầu về canxi cũng nhiều hơn.
- Thiếu vitamin D thì cơ thể cũng khó hấp thụ được canxi. Do đó, bạn nên tăng cường vitamin D để hỗ trợ quá trình hấp thụ canxi.
- Nhóm thực phầm giàu canxi là tôm, cua; các loại sữa (bao gồm cả sữa chua), phômai; rau cần, súp lơ xanh…
+ Ăn và uống ít nhất 4 phần sữa hoặc các loại thức ăn giàu canxi mỗi ngày sẽ cung cấp cho cơ thể bạn khoảng 800-1200mg canxi.
- Một số thai phụ xuất hiện dấu hiệu dị ứng sữa như đau bụng, tiêu chảy, nổi mẩn đỏ. Trường hợp này, thai phụ nên:
+ Uống một lượng sữa nhỏ đi kèm với những bữa phụ. Sữa sẽ hấp thu tốt hơn với các loại thức ăn.
+ Bạn có thể tăng cường ăn sữa chua, phômai, bơ.
+ Bạn nên trao đổi với bác sĩ để chọn loại sữa phù hợp hoặc nhanh chóng uống bổ sung canxi.
Thai phụ uống viên sắt khi nào?
"Tôi đang mang thai lần đầu. Nghe nói phụ nữ có thai cần uống viên sắt. Xin hỏi khi nào thì cần bổ sung viên sắt?".
Nhu cầu sắt cần thiết cho người mang thai ở từng thời kỳ là khác nhau. Thời kỳ giữa (từ tháng thứ ba đến tháng thứ sáu) và thời kỳ cuối (từ tháng thứ 6 đến khi sinh), nhu cầu sắt tăng lên rõ rệt. Để tránh và phòng ngừa những tai biến có thể xảy ra, thai phụ cần có chế độ ăn uống giàu chất sắt. Các loại thức ăn chứa nhiều chất sắt là gan, tim, bầu dục, thịt nạc, thịt bò, trứng, rong biển, đậu nành, mộc nhĩ đen. Ngoài ra, cần ăn rau quả tươi để tăng cường khả năng hấp thụ sắt nhờ tăng lượng vitamin C.
Khi có thai từ tháng thứ 6 đến khi sinh, nên uống viên sắt và axit folic, ngày hai viên sau bữa ăn. Tuy nhiên, viên sắt có vị tanh nên khi uống hay nôn nao khó chịu, có người uống vào bị táo bón, tiêu chảy hoặc đau bụng. Do đó nhiều người không uống đủ liều nên không có tác dụng. Vì vậy cần tuân thủ triệt để chỉ dẫn của bác sĩ.
Nhất thiết phải uống viên sắt khi mang thai?
Lý do mà các nhà nghiên cứu thuộc ĐH Iranian đưa ra là uống viên sắt có thể dẫn tới bệnh huyết áp cao.
Kết quả cho thấy: tỉ lệ phụ nữ được chẩn đoán là huyết áp cao – một chứng bệnh có thể gây ra nhiều rủi ro cho cả mẹ và thai nhi - ở nhóm uống viên sắt cao hơn nhóm còn lại.
Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu
Sữa tươi cho bà bầu
Bữa sáng dinh dưỡng cho bà bầu
Bà bầu nên ăn gì để con thông minh
Những thực phẩm giàu canxi cực tốt cho sức khỏe
Dưỡng chất 'số một' cho thai nhi
(st)