Túi mật

    Đây là một nhóm những căn bệnh gồm có chứng khó tiêu, bệnh sỏi mật và bệnh viêm túi mật. Túi mật là một túi hình trái lê dài khoảng 80mm nằm bên trong gan và tích chứa mật. Sự hiện diện của chất béo trong bao tử kích thích cho túi mật sản xuất ra mắt và bơm mật vào ruột để phụ vào việc tiêu hóa chất béo. Chất béo không tiêu hóa được một cách thích nghi nếu không có mặt. Trơng trường hợp túi mật chứa sởi hay bị căng phòng hoặc bị viêm tấy, lúc đó tiến trình hình thành mật và tác động dốc cạn túi mật có thể làm chi khó chịu và thậm chí gây đau nghiêm trọng.

    Phụ nữ có nhiều khả năng bị sỏi mật hơn đàn ông rất nhiều. Các khám nghiệm tử thi cho thấy có 20% phụ nữ có sỏi mật, trong khi ở đàn ông là 8%, dù khi họ còn sống không có triệu chứng nào biểu lộ là các sỏi này xuất hiện trong họ. Sỏi mật rất hiếm gặp ở người trẻ và gia tăng với tuổi tác. Các phụ nữ có nhiều con hay bị chứng bệnh này nhiều hơn là những phụ nữ không con. Một vài nhóm người, trong đó có phụ nữ da đỏ Mỹ, không hiểu vì sao, rất dễ mắc bệnh đó.

    Nguyên nhân

    Không có ai hiểu rõ tại sao các sỏi mật hình thành những thường chúng do tiến trình đông đặc chất cholesterol từ dịch mật. Tuy nhiên không có mối tương quan trực tiếp giữa chế độ ăn và tiến trình hình thành sỏi mật nên điều đó không có nghĩa là người ta có thể phòng tránh được sỏi mật bằng một chế độ ăn có hàm lượng cholesterol thấp.

    Bệnh túi mật ban đầu gần như bao giờ cũng kết hợp với chứng khó tiêu. Chứng bệnh này sau đó có thể tiển triển thành sỏi mật. Nếu các sỏi mật bị mắc kẹt ngay lối vào ống dẫn mật, mật ứ đọng trong túi mật có thể làm cho viêm tấy và căng phồng - người ta gọi chứng bệnh này là bệnh viêm túi mật. Chứng đau nghiêm trọng phải trải qua với bệnh viêm túi mật, gọi là đau bụng sỏi mật, khi đó một viên sỏi mật mắc kẹt trong ống dẫn trên đường từ túi mật tới ruột, giống như một cơn đau tim và là một trường hợp cấp cứu y khoa. Người ta thường nắn thấy đau dưới bờ sườn bên phải, gần nơi vị trí của gan. Chứng đau có thể nằm ở giữa và thậm chí có thể cặp chặt cả vùng ngực như thể trong một chiếc kiềm.

    Tôi có phải đi bác sĩ không?

    Nếu bạn bị phải một chứng khó tiêu gây phiền ha và bạn nhận thấy nó xảy ra sau một bữa ăn nhiều mỡ hoặc nó trở nên nghiêm trọng hơn, bạn nên đi khám bác sĩ. Nếu bạn bị phải một cơn đau nghiêm trọng ở phía bên phải và khi bạn ấn dưới bờ sườn, thấy vùng này rất nhảy cảm, bạn nên đi bác sĩ ngay lập tức và nếu cơn đau rất nghiêm trọng có kèm theo sốt và ói mửa, bạn hãy kêu xe cứu thương.

    Bác sĩ sẽ làm gì?

    Bác sĩ sẽ hỏi bạn về chế độ ăn của bạn và thời gian khi chứng khó tiêu xuất hiện. Nếu sau khi thăm khám, các triệu trứng này không phải là triệu chứng của một căn bệnh nghiêm trọng hơn, bác sĩ sẽ khuyên bạn nên tránh các thức ăn nhiều mỡ như bơ, pho-mát và kem. Các cơn đau do túi mật không có sốt đi kèm không cần nhiều thuốc men chữa trị ngoài việc tránh những thức ăn mỡ màng, và trong đa số trường hợp là phải giảm cân chút ít. Bác sĩ của bạn sẽ cảnh báo về nguy cơ chứng vàng phát triển và mô tả các triệu chứng để bạn lưu ý khi chúng xảy ra.

    Nếu bạn bị bệnh viêm túi mật, người ta sẽ cho bạn một thứ thuốc làm giảm đăụmc dù những cơn đau kiểu này thường đột ngột biến mất. Người ta có thể cho bạn nhập viện để quét siêu âm hay chụp hình X- quang để xác định việc chuẩn đoán. Người ta có thể chữa trị cho bạn bằng thuốc kháng sinh để khắc phục bất cứ trường hợp nhiễm trùng túi mật nào, và kuyên bạn nên ăn theo một chế độ ăn nhạt, không có chất béo và nằm nghỉ ngơi. Tuỳ theo các triệu chứng của bạn, đặc biệt là có những lúc bị vàng da và tuỳ theo tính cách cấp tính của các cơn đau, người ta có thể khuyên bạn cắt bỏ túi mật bằng túi mật. người ta gọi phẫu thuật này là phẫu thuật cắt bỏ thúi mật.

    Phẫu thuật cắt bỏ túi mật gồm có những gì?

    Đối với một người mảnh dẻ, đây là một phẫu thuật đơn giản. túi mật được cắt bỏ đi sau khi bệnh nhân được đánh thuốc mê. Lằn rạch thường nằm trên một đường tréo bên tay phải. Trong khi mổ , phẫu thuạt viên sẽ kiểm tra kĩ để chắ chắn không có viên sỏi nào lọt vào ống dẫn mật cả. Việc trông nom sau mổ đôi khi kéo theo việc đua ra một biện pháp ngăn chặn ngoài màng cứng để làm tê vùng bụng trong 48 tiếng. Cũng có thể có một dây truyền dịchvào tĩnh mạch để cung cấp nước và dưỡng chất, một ống thông nếu bạn mất cảm giác trong bàng quang do phương pháp gây mê ngoài màng cứng và một ống dẫn lưu để tống mật đi.

    Nhiều khi các bệnh nhân bị cắt bỏ túi mật lai dư cân và điều này có thể lại dẫn tới một nguy cơ bị nhiếm trùng sau mổ cao hơn, nên bác sĩ có thể khuyên bạn giảm cân trước khi mổ.

    Cuộc hồi phục sau phẫu thuật thường không rắc rối và bệnh khỏi vĩnh viễn. dường như thể chúng ta chẳng cần đến túi mật làm gì.

    Tôi nên làm gì?

    Nếu bạn bị sỏi mật, bạn nên uống thuốc một cách hợp lý và tránh những thức ăn mỡ màng, có thể dẫn tới những cơn đau bụng do (sỏi) mật. Bạn có thể dùng những thuốc kháng acid đặc hiệu để chống lại chứng khó tiêu. Nếu bạn bị những cơn đâu bụng do (sỏi) mật chắc hẳn là bác sĩ đã cho bạn uống thuốc chống đau khi có cơn đau. Bạn hãy uống ngay một viên và đi nằm nghỉ. Nếu cơn đau không giảm trong hai tiếng, hãy gọi điện thoại cho bác sĩ.

(St)