Triệu chứng khi viêm nhiễm phụ khoa

Viêm nhiễm sinh dục nữ có 3 loại chính: viêm đường sinh dục dưới: viêm âm hộ, âm đạo, cổ tử cung; viêm đường sinh dục trên: viêm niêm mạc thân tử cung, viêm vòi trứng và phần phụ; viêm vùng chậu cấp: viêm phúc mạc vùng chậu do viêm tai vòi, buồng trứng cấp tính.

Mầm bệnh do vi khuẩn: Chlamydia trachomatis, song cầu khuẩn lậu, xoắn khẩu giang mai, trực khuẩn Ducrey (bệnh da cam); do virus: mụn rộp sinh dục, viêm gan B, HPV (sùi mào gà); do nấm: Candida albicans hoặc do ký sinh trùng: rập mu.

Vì sao viêm nhiễm?

Nguyên nhân viêm nhiễm sinh dục có thể bắt nguồn từ những yếu tố sau đây:

- Không vệ sinh: không vệ sinh bộ phận sinh dục hằng ngày, không vệ sinh trước và sau quan hệ tình dục (kể cả nam và nữ) hoặc không có điều kiện vệ sinh kinh nguyệt hoặc vệ sinh kinh nguyệt không đúng cách.

- Vệ sinh không đúng: vì thiếu các kiến thức thông thường nhất về vệ sinh cơ thể; do hiểu sai về sinh lý phụ khoa, huyết trắng nên có những cách vệ sinh hằng ngày, vệ sinh tình dục và vệ sinh kinh nguyệt sai; do không có điều kiện môi trường tốt để vệ sinh (thiếu nước sạch, nhà vệ sinh) nên vệ sinh không đảm bảo; dùng chung chậu, khăn tắm, quần áo lót.

- Quan hệ tình dục không an toàn đưa đến nhiễm bệnh

- Sức khỏe giảm sút: sức đề kháng của cơ thể giảm có thể do tuổi, do bệnh tật, do thiếu dinh dưỡng.

- Do mãn kinh: nội tiết tố trong cơ thể giảm, giảm sức đề kháng dẫn đến thay đổi môi trường âm đạo và khô dễ dẫn đến viêm nhiễm phụ khoa.

- Do các thủ thuật y tế: biến chứng sau sẩy thai, đẻ, nạo hút thai hoặc đặt dụng cụ tử cung không an toàn, không sát khuẩn tốt sẽ gây lây nhiễm.

Ở phụ nữ rất dễ bị viêm nhiễm sinh dục nhiều hơn nam là vì:

- Đặc điểm về tổ chức cơ quan sinh dục của phụ nữ: Cấu tạo giải phẫu cơ quan sinh dục nữ nằm sâu và là cơ quan duy nhất thông thương với bên ngoài (qua lỗ âm đạo) vào trong ổ bụng (qua lỗ vòi trứng) do vậy bệnh không phát hiện kịp thời; diện tích bề mặt của âm hộ, âm hộ lớn nên dễ tiếp xúc với mầm bệnh; lỗ niệu đạo, âm đạo và hậu môn rất gần nhau nên nước tiểu, phân, giun sán dễ xâm nhập vào âm hộ, âm đạo.
 
Thêm nữa, âm hộ, âm đạo có nhiều nếp da gấp lại tạo những khe kẽ dễ lắng đọng các chất tiết, do đó thuận lợi cho vi khuẩn ẩn nấp, phát triển và khó điều trị. Ngoài ra do chức năng sinh lý nên vùng âm đạo, âm hộ có nhiều tuyến luôn tiết dịch nên luôn ẩm ướt, điều kiện tốt cho vi khuẩn gây bệnh phát triển.

- Hàng tháng phụ nữ hành kinh, máu kinh là môi trường tốt cho vi khuẩn phát triển.

- Chức năng của người phụ nữ là mang thai, sinh sản nên thường dễ bị viêm nhiễm hơn nam giới.

Nên đi khám phụ khoa ngay khi nghi ngờ viêm nhiễm vùng kín. (Ảnh minh họa)

Cần điều trị triệt để
 
Người bệnh phải điều trị đến khi khỏi bệnh vì nếu không viêm nhiễm đi ngược lên vào sâu trong ổ bụng gây viêm nhiễm vùng chậu hoặc có thể gây rối loạn kinh nguyệt; gây khó chịu trong sinh hoạt hằng ngày: tiết dịch, mùi khó chịu; ảnh hưởng sinh hoạt tình dục: đau đớn, sợ hãi, chảy máu bất thường. Cũng có thể là tiền đề của ung thư cổ tử cung; vô sinh do tắc nghẽn ống dẫn trứng; chửa ngoài dạ con.

Làm sao phát hiện?

Cần lưu ý những biểu hiện đặc trưng sau:

- Toàn thân: Trong thời kỳ cấp tính, cơ thể có một hoặc nhiều triệu chứng: tại chỗ sưng, nóng, đỏ, đau; toàn thân: sốt, nhức đầu, chán ăn, mạch nhanh. Ở thời kỳ mãn tính: các triệu chứng không rầm rộ…

- Tại cơ quan sinh dục: Dịch tiết âm đạo khác thường: nhiều, có dạng bọt màu vàng hoặc xanh, dạng miếng như sữa đặc, có máu hoặc mủ, có mùi hôi; ngứa hoặc nóng rát âm đạo; kinh nguyệt rối loạn: rong kinh, rong huyết; đau bụng: đau khi quan hệ tình dục hoặc đau bụng dưới, đau hố chậu.

Cách phòng ngừa

Để phòng ngừa viêm nhiễm phụ khoa, các chị em nên vệ sinh hằng ngày đúng cách, không đưa ngón tay vào trong âm đạo gây xây xát, viêm nhiễm; không ngâm mình dưới nước ao; làm tốt vệ sinh kinh nguyệt, sau sẩy, nạo hút thai và sinh đẻ; thay băng vệ sinh đúng cách, khoảng 2giờ/lần; vệ sinh trước và sau khi quan hệ tình dục ở cả nam và nữ; không quan hệ tình dục khi đang hành kinh hoặc ra huyết bất thường; lau chùi khi đi vệ sinh theo hướng từ trước ra sau và phải vệ sinh, rửa tay sau khi đi vệ sinh và sổ lãi định kỳ…

Cần nhớ không dùng chung khăn tắm, không lạm dụng thuốc rửa phụ khoa. Một khi mắc bệnh phải điều trị tích cực để khống chế bệnh cho cả hai, bản thân và chồng.

Lưu ý: Biểu hiện của viêm âm đạo thường phản ánh bằng khí hư qua đường âm đạo. Vì vậy chị em cũng cần biết phân biệt dịch tiết bình thường (dịch âm đạo) và khí hư (huyết trắng bệnh lý). Dịch tiết bình thường có đặc điểm: chất dịch ra ít, thường gặp ở ngày rụng trứng và ngày sắp có kinh nguyệt, màu trắng trong, không có mùi hôi, không gây khó chịu như ngứa, rát, bong âm hộ, âm đạo.
 
Khí hư thường dùng để chỉ khi dịch ở âm đạo có những đặc điểm bất thường như: ra nhiều, ra liên tục, màu trắng đục, hoặc vàng, xanh như mủ có khi lẫn máu, hoặc như bọt xà phòng, hoặc đặc như bột gạo, có mùi hôi, gây khó chịu, ngứa, rất bỏng, có khi đau bụng dưới, kèm theo đái buốt, đái rắt… Tùy theo nguyên nhân gây viêm âm đạo mà tính chất khí hư cũng như việc chữa trị sẽ khác nhau.

PHÒNG TRÁNH VIÊM NHIỄM PHỤ KHOA Ở PHỤ NỮ

Vùng kín có mùi hôi, đi kèm các triệu chứng như ngứa rát, khí hư… là dấu hiệu cho thấy bạn đã bị bệnh phụ khoa, trong đó, hay gặp nhất là viêm nhiễm phụ khoa.

Phụ nữ khi đến tuổi dậy thì sẽ có dịch tiết âm đạo được tiết ra từ đường sinh dục. Dịch tiết âm đạo thường có màu trắng trong như lòng trắng trứng, dai có thể kéo thành sợi, không có mùi hoặc hơi tanh. Từ độ tuổi trưởng thành, bất cứ một người phụ nữ nào cũng có dịch tiết âm đạo, thường xuất hiện nhiều hơn vào thời điểm trước khi rụng trứng, kinh nguyệt, trong sinh hoạt tình dục.

Dịch tiết âm đạo ra nhiều hay ít tùy vào từng người, tùy vào chu kỳ kinh nguyệt, có đang mang thai hay không, hoặc có dùng viên tránh thai không tức là phụ thuộc vào hàm lượng nội tiết tố oestrogen trong cơ thể người phụ nữ.

Dịch tiết âm đạo có vai trò bôi trơn, giữ ẩm, ổn định môi trường sinh dục nhằm hạn chế sự phát triển của các tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, nhiều khi sự tấn công của mầm bệnh vượt quá khả năng bảo vệ của loại dịch này, dẫn đến viêm nhiễm.

Khí hư là danh từ chuyên môn chỉ chất dịch tiết âm đạo khi có bệnh, thường do viêm nhiễm gây ra. Nhiều khi, khí hư không phải do viêm nhiễm như trong trường hợp lộ tuyến cổ tử cung, u xơ cổ tử cung….

Khí hư là chất dịch bệnh lý nên được bài tiết liên tục, hàng ngày. Bệnh càng nặng thì khí hư càng nhiều và liên tục. Khí hư chỉ hết khi thương tổn bệnh lý đã được điều trị khỏi. Nó có thể đặc hay loãng, có nhiều màu sắc khác nhau (vàng, trắng, xám, nâu hoặc đỏ hồng do lẫn máu).

Đặc biệt, khí hư do bất kỳ nguyên nhân viêm nhiễm nào (vi khuẩn, ký sinh trùng, nấm…) cũng đều ít nhiều có mùi hôi rất khó chịu. Ở bạn nữ chưa có quan hệ tình dục, tỷ lệ viêm nhiễm sinh dục và mắc các bệnh phụ khoa gây khí hư rất thấp.

Nếu bạn thấy khí hư và vùng kín có mùi hôi, nên đi khám phụ khoa và điều trị dứt điểm các bệnh phụ khoa đang mắc phải. Bác sĩ sẽ khám để phát hiện các bất thường của đường sinh dục như tình trạng viêm nhiễm, lộ tuyến cổ tử cung, khối u khôn… Đồng thời, bác sĩ sẽ soi tươi khí hư để tìm tác nhân gây viêm. Các tác nhân gây viêm thường gặp là nấm, trùng roi âm đạo, tạp khuẩn, Chlamydia hoặc các tác nhân lây qua đường tình dục khác.

Bạn nên vừa điều trị các viêm nhiễm phụ khoa bằng các thuốc đặc trị do bác sĩ chỉ định. Ngoài ra, chị em phụ nữ cũng nên chú ý vệ sinh phụ khoa đúng cách để loại bỏ mùi hôi và phòng tránh viêm nhiễm phụ khoa:

- Vệ sinh vùng kín mỗi ngày một lần bằng dung dịch vệ sinh có tính chất dịu nhẹ và diệt được vi khuẩn gây hại. Nguồn nước dùng để vệ sinh cần đảm bảo sạch. Chị em không nên tự thụt rửa, vệ sinh vùng kín nhiều lần trong ngày bằng các dung dịch vệ sinh hoặc dùng xà bông, sữa tắm hay các chất tẩy rửa mạnh để vệ sinh vùng kín, vì như vậy sẽ làm mất cân bằng PH âm đạo và giảm khả năng tự bảo vệ của hệ sinh dục. Đó là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây viêm nhiễm phụ khoa xâm nhập và gây bệnh

- Vệ sinh sạch sẽ thường xuyên trong thời kỳ kinh nguyệt, thai nghén, hậu sản, những ngày ra nhiều huyết trắng; trước và sau khi quan hệ tình dục, cho cả bạn và bạn tình.

- Giữ cho vùng kín luôn khô ráo. Mặc đồ lót cũng như quần áo thông thoáng bằng chất liệu thoáng mát dệt từ sợi cotton, giúp dễ dàng thấm hút.

Chế độ ăn uống khoẻ mạnh với nhiều rau xanh, quả tươi, sữa chua cũng có thể giúp bạn hạn chế được mùi khó chịu và bệnh viêm nhiễm mà không cần dùng thuốc. Việc sinh hoạt điều độ, tránh stress cũng sẽ giúp cho sức khỏe sinh dục tốt hơn.

VIÊM PHỤ KHOA - CÁCH PHÒNG BỆNH VÀ CHỮA TRỊ

Các tác nhân gây bệnh như nấm Candida, kí sinh trùng roi (Trichononas), vi khuẩn… xâm nhập gây viêm âm hộ, âm đạo. Khi viêm âm đạo lây lan đến lớp tế bào tuyến trong cổ tử cung, sẽ gây viêm tử cung và vòi trứng. Nguy hiểm hơn sẽ dẫn đến tình trạng viêm nhiễm vùng chậu và tắc vòi trứng gây vô sinh.