1
Hạt dẻ không chỉ rang lên để ăn chơi mà còn chế biến thành rất nhiều món ăn ngon nữa.
Đã khi nào bạn tận hưởng cái cảm giác tuyệt vời này chưa? Vừa ngồi xổm trên vỉa hè, vừa thưởng thức nắm hạt dẻ rang còn nóng hổi, hít mùi hương nồng nàn bay lên vào một đêm đài báo gió mùa đông bắc, bạn sẽ cảm nhận được hết cái thú của món ăn này.
Người ta có thể ninh hạt dẻ với chân giò như một món hầm, có thể xay bột hạt dẻ làm nhân bánh, có thể hấp hạt dẻ để ăn... và vô số những điều tốt đẹp từ hạt dẻ nhưng hạt dẻ chỉ gây cảm giác đúng là hạt dẻ nhất khi nó được rang lên.
Ngày trước, hạt dẻ rang là món ăn dành cho người nghèo, món ăn của một thời thiếu thốn. Chỉ cần một hào là đã có một bát hạt dẻ rang, hạt nào hạt ấy nâu vàng, thơm phức. Tối tối, khi màn đêm dần buông, Hà Nội mơ màng đi vào giấc ngủ, cũng là lúc những người bán hạt dẻ rang bắt đầu một ngày làm việc của mình. Những người phụ nữ hoặc các em nhỏ, đầu đội chiếc thúng đựng hạt dẻ rang được ủ nóng trong những chiếc tải bằng đay, bắt đầu cất tiếng rao: "Ai lúa rang, ngô rang, hạt dẻ đê...ê...ê".
Đêm càng khuya, tiếng rao càng nhỏ dần, vang xa, ngân dài từ đầu phố đến cuối phố, nhẫn lại và chậm chạp. Tiếng rao như một câu hát trầm buồn, rồi nhỏ dần và rơi tõm vào khoảng không vô tận, hun hút của màn đêm. Đấy là thứ quà bình dân, thứ quà của một thời, người đi bán cũng không cần nhiều vốn và kỹ thuật rang cũng đơn giản chứ không cầu kỳ.
Hà Nội lớn dần cùng no đủ, hạt dẻ rang một thời tưởng như đã bị lãng quên bên cạnh những cocktail, hamburger, bít-tết... Nhưng không. Cái gì đã hằn sâu trở thành kỷ niệm thì cũng khó phôi pha. Vài năm gần đây, hạt dẻ rang trở lại với hương vị đặc trưng nguyên vẹn của thuở nào.
Cứ đến mùa thu hoạch hạt dẻ khoảng độ tháng 9, tháng 10 ta, rất dễ bắt gặp hàng hạt dẻ rang trên những góc phố cổ của Hà Nội. Ngã tư Nguyễn Hữu Huân, Hàng Bạc, góc phố Hàng Bè, cuối phố Hàng Điếu, đầu phố Tô Tịch... đâu đâu cũng bắt gặp hình ảnh thân quen là chiếc chảo gang sâu lòng có đến một nửa trong ấy là cát nóng, bốc khói nghi ngút và tấm biển "Hạt dẻ rang kính mời". Hạt dẻ ngon là những hạt to tròn, được lấy từ quả dẻ thu hái đúng độ chín.
Kỹ thuật rang hạt dẻ bây giờ cũng chẳng khác so với ngày xưa là mấy, cần nhất là người rang phải tinh, sao cho hạt dẻ chín vừa mà không bị cháy quá. Vỏ hạt dẻ rất cứng nên muốn nó chín phải luộc thật kỹ. Có người còn cẩn thận khía sẵn vài đường trên vỏ hạt để khi chín dễ bóc. Sau khi luộc chín, đem hạt dẻ rang lại một lượt đến khi dậy mùi thơm là được.
Khi rang, hạt dẻ được để nguyên lớp vỏ và được rang cùng với cát. Cát nóng- nóng tới độ nào mới cho hạt dẻ vào để rang là cả một bí quyết nhà nghề mà không dễ gì tiết lộ được. Chẳng thế mà, hạt dẻ rang thì nhiều nơi bán nhưng ở Hà Nội, không hiểu vì sao mà cứ hễ nhắc đến món này là những người sành ăn lại kéo đến phố Tô Tịch. Một phần có lẽ là do cái duyên bán hàng, phần khác có là do cái bí quyết nhà nghề kể trên.
Trái dẻ và hạt
Tô Tịch là một khu phố bé nhỏ nằm lọt thỏm trong không gian của 36 phố phường, vẫn còn giữ cho mình những nét nguyên sơ của một Hà Nội cổ trầm mặc. Bên những sản phẩm mỹ nghệ sơn son thếp vàng là mấy hàng hạt dẻ của các cô, các mợ trong khu phố.
Cứ 6, 7 giờ tối là mấy hàng hạt dẻ bên góc phố đã có người mua. Đi đến đầu phố mùi thơm của hạt dẻ rang đã ngào ngạt. Cô Hằng, hàng hạt dẻ đầu phố cho biết, những hôm đông khách cô có thể bán tới hơn chục cân. Mấy năm gần đây Hà Nội có thêm loại hạt dẻ mới đó là hạt dẻ Trùng Khánh.
Hạt dẻ Trùng Khánh to, có vỏ lụa rất mỏng, có thể bóc được, hạt có màu vàng đượm, bùi và thơm ngậy. Có lẽ, thiên nhiên đã ưu đãi cho mảnh đất Cao Bằng khí hậu mát mẻ quanh năm, rất thích hợp với loại cây ôn đới là cây dẻ. Cũng bởi sự hào phóng của núi đồi và đồng đất Cao Bằng ấy mà hạt dẻ Trùng Khánh có hương vị thơm ngon, bùi ngậy, rất riêng không nơi nào có được.
Tuy nhiên, hạt dẻ Trùng Khánh không bảo quản được lâu, chỉ để được khoảng chừng một tháng, nên mùa hạt dẻ cũng qua nhanh với những ai không kịp để ý. Sau khi hái xuống khỏi cây vài ngày, nếu không được sơ chế và bảo quản cẩn thận, thì vài ngày sau đã ủng nát và xuống màu, thâm xỉn, mất hết hương vị, màu sắc, mùi thơm vốn có.
Vì thế, để hạt dẻ Trùng Khánh đến với người tiêu dùng ngoài tỉnh, Cao Bằng đã có xưởng chế biến hạt dẻ với các sản phẩm như: hạt dẻ đóng hộp và hạt dẻ sấy khô. Cũng là một cách góp phần cho ẩm thực Hà Nội thêm phong phú đa dạng, để cảm nhận Hà Nội theo một khía cạnh khác, hòa hợp hương vị của các miền nhưng vẫn giữ cho mình một nét riêng, rất riêng không thể trộn lẫn.
Hạt dẻ Trùng Khánh, Cao Bằng bán tại Sài Gòn.
Nhãn thì vẫn ghi là Đài Loan hoặc Thái Lan! Chính người bán cũng không biết Trùng Khánh là ở đâu thì làm sao họ có thể "tiếp thị" sản phẩm xứ Cao Bằng với người mua.
CÁCH RANG HẠT DẺ CỰC NGON
Mặc dù cách rang hạt dẻ ngon rất đơn giản nhưng nhiều người rang lại bị khô, cứng và không nứt vỏ như ngoài hàng. Để thỏa mãn sở thích ăn hạt dẻ của mọi người, sau đây, Lamsao sẽ hướng dẫn bạn cách rang hạt dẻ to thơm ngon hơn cả ngoài quán để bất cứ ai cũng có thể tự phục vụ mình tại nhà. Vừa ngon, vừa bổ lại vừa rẻ nữa nhé!
Cách rang hạt dẻ to thơm ngon và ngậy hơn cả ngoài hàng. Học ngay cách rang hạt dẻ to vừa ngon, vừa bổ lại vừa rẻ nào!
Nguyên liệu
Để thực hiện cách rang hạt dẻ này, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu sau:
- Hạt dẻ to (khối lượng tùy theo mong muốn và nhu cầu)
- Nước sạch
- Một số dụng cụ như dao, nồi, chảo
Cách rang hạt dẻ
Muốn món hạt dẻ rang được thơm ngon ‘đúng điệu’ thì bạn cần phải chọn mua loại hạt dẻ đạt chuẩn chất lượng, đặc biệt, trong trường hợp mua hạt dẻ tươi thì bạn phải cẩn trọng hơn trong khâu chọn mua vì có thể sẽ bị lẫn nhiều hạt hỏng do hạt dẻ tươi không thể để được lâu quá 10 ngày.
Hạt dẻ ngon là loại hạt to, mọng, bóng, cầm chắc tay, lông tơ còn tươi, lắc không có tiếng kêu và khi bóc vỏ ra sẽ ngửi thấy mùi thơm đặt trưng, đầu hạt không bị đen, đồng thời nhân hạt có màu trắng ngà. Ngược lại, hạt dẻ để lâu và hạt dẻ đã bị hỏng thì hạt thường không chắc, nắn tay thấy mềm và khi rang sẽ không tỏa ra mùi thơm hấp dẫn.
Chọn loại hạt dẻ ngon, đảm bảo chất lượng
Để sơ chế hạt dẻ và thực hiện cách rang hạt dẻ to này, trước tiên, bạn dùng một chiếc dao mũi nhọn, sắc để khía một đường ngang thân, mục đích là để khi chín, hạt sẻ sẽ nứt vỏ giúp bạn dễ bóc ăn hơn. Sau đó, bạn rửa sạch hạt dẻ bằng nước lạnh.
Rửa sạch hạt dẻ qua nước lạnh
Bạn bỏ hết hạt dẻ vào một nồi nước lạnh, thêm vào đó một chút muối rồi đun sôi. Khi nồi hạt dẻ đã sôi, bạn tiếp tục đun ở lửa vừa trong khoảng 10 – 15 phút nữa cho đến khi hạt dẻ nứt ra và có màu trắng là được.
Luộc qua hạt dẻ đến khi hơi nứt vỏ và thịt có màu trắng là được
Bắc chảo lên bếp, cho hạt dẻ đã luộc qua vào và bắt đầu rang ở mức lửa không cần quá to nhưng phải đảo đều tay nhé. Bạn cứ rang như thế trong khoảng 15 – 20 phút cho đến khi hạt dẻ nứt hẳn, vỏ hơi cháy, nhân hạt vàng và có mùi thơm ngậy là được.
Rang hạt dẻ bằng chảo khoảng 15 - 20 phút đến khi hạt nứt hẳn vỏ, nhân có màu vàng và tỏa ra hương thơm đặc trưng
Bạn nên dùng chảo bằng gang hoặc các loại nồi, chảo có đáy dày để rang vì chúng sẽ giúp hạt dẻ nhanh nứt vỏ, chín bở bên trong và thơm ngon hơn hẳn đấy. Ngoài ra, trong quá trình rang, bạn cũng có thể cho thêm một ít hạt muối to để giữ nhiệt, giúp cho hạt dẻ nhanh chín hơn. Đấy là một mẹo rất hay trong cách rang hạt dẻ to thơm ngon mà không phải ai cũng biết.
Thành phẩm
Trong những ngày se lạnh, một đĩa hạt dẻ to tự rang thơm phức và ấm nóng sẽ là một trong số những món ăn vặt khoái khẩu của nhiều người. Vị bùi bùi béo ngậy pha lẫn mùi thơm ngất ngây của món hạt dẻ rang sẽ khiến cho bất cứ ai cảm thấy vô cùng thích thú đấy. Vậy, còn chần chừ gì nữa mà bạn chưa bắt tay ngay vào thực hiện cách rang hạt dẻ ngon hơn cả ngoài hàng như thế này nhỉ?
Món hạt dẻ rang thơm ngon sẽ là món ăn vặt khoái khẩu trong những ngày thời tiết se lạnh.
Ngoài ra, bạn có thể truy cập ngay vào chuyên mục Ẩm thực của Lamsao.com để học hỏi thêm nhiều công thức làm đồ ăn ngon khác như cách nướng hạt dẻ, kinh nghiệm rang hạt dẻ...
Chúc bạn thực hiện thành công cách rang hạt dẻ to mà chúng tôi vừa hướng dẫn nhé!
(ST)
