Cao răng là vấn đề của rất nhiều người. Cao răng không chỉ làm mất thẩm mỹ mà còn không tốt cho sức khỏe răng miệng. Sau đây là những bí quyết cực hay giúp bạn loại bỏ cao răng.
Cao răng (hay vôi răng) là mảng bám đã được vôi hóa bởi hợp chất muối calcium phosphate trong nước bọt. Thông thường mảng bám cần tồn tại trong miệng khoảng 1 tuần để biến thành cao răng.
Chúng ta từng được khuyên rằng nên lấy cao răng định kỳ? Và trong những bài viết trước đây của phongkhamnhakhoa.com cũng thường xuyên đề cập đến vấn đề này. Nhiều bạn đọc sau đó đã hỏi tôi rằng: “Cao răng là gì mà tôi cần phải đi lấy cao răng định kỳ.” Chúng tôi chợt nhận thấy những hiểu biết của người dân về cao răng là rất hạn chế. Có trường hợp bệnh nhân đến phòng khám trong tâm trạng rất hốt hoảng: "Tôi đang đánh răng thì có một mảnh màu vàng, bề mặt xù xì từ răng rơi ra, sau đó để lại mùi rất khó chịu. Tôi lo lắng không biết có phải đó là răng bị vỡ không”. Thực chất đó là mảnh cao răng, do thiếu kiến thức và ít chăm sóc răng miệng thường xuyên nên đã gây tình trạng lo lắng quá mức cho bệnh nhân.
Cao răng là gì?
Cao răng là cặn cứng trên bề mặt răng do sự khoáng hóa của mảng bám răng. Cao răng có màu vàng hoặc đen, cứng, bề mặt thô ráp, có thể nhìn thấy bằng mắt thường, gây mất thẩm mỹ. Chúng thường tích tụ nhiều trên bề mặt răng tại những vị trí sau : mặt trong răng cửa dưới, răng hàm dưới, mặt ngoài răng hàm hàm trên.
Có 2 loại cao răng: (phân biệt theo vị trí):
- Cao răng trên lợi: xuất hiện ở ngay hoặc phía trên đường viền lợi, có thể nhìn thấy dễ dàng
- Cao răng dưới lợi: xuất hiện ở phía dưới đường viền lợi, thường khó quan sát.
Bây giờ bạn hãy nhìn vào gương xem hàm răng mình như thế nào:
- Có những cặn cứng trên răng không? Chú ý ở những vị trí đã liệt kê ở trên.
- Tính chất của cặn cứng đó có giống cao răng không?
- Quan sát thêm xem lợi ở vùng đó như thế nào: viền lợi có sưng, đỏ, hay chảy máu không?
- So sánh với những vùng không có cao răng bạn sẽ thấy ngay sự khác biệt.
Vậy là bạn nắm được tình trạng răng miệng của mình và có động lực hơn để đi lấy cao răng rồi chứ?
Hy vọng sau bài viết này bạn đọc có được khái niệm về rõ ràng cao răng và xem mình có cao răng hay không để đi lấy cao răng kịp thời tránh để cao răng gây bệnh viêm lợi, viêm quanh
răng.
Tác hại của cao răng
Sự tồn tại của cao răng là một trong những nguyên nhân gây bệnh ở lợi và quanh răng. Cao răng có thể dẫn đến các bệnh như viêm lợi với các biểu hiện đánh răng chảy máu, miệng có mùi hôi. Cao răng cũng có thể gây viêm nha chu dẫn đến tiêu xương làm răng bị đau, ê buốt khi ăn uống, nặng hơn có thể gây lung lay và rụng răng. Ngoài ra, cao răng còn gây ra viêm tủy ngược dòng.
Phương pháp lấy cao răng
Lấy cao răng bằng máy siêu âm là phương pháp hiện đại và tiện nghi nhất hiện nay, vì đạt được mục tiêu lấy cao răng triệt để và cảm giác êm ái cho bệnh nhân. Sóng siêu âm tần số 25kHz, cùng với dòng nước vô khuẩn tác động tập trung lên cao răng làm cao răng bong ra và bị hút theo ống hút nước bọt.
Làm gì để phòng ngừa cao răng?
Đánh răng đúng cách: Đây là bước quan trọng nhất trong quá trình chăm sóc sức khỏe răng miệng của bạn. Đánh răng đúng cách là phải làm sạch được tất cả các mặt răng, nhất là mặt kẽ giữa 2 răng và phần ở cổ răng tiếp giáp với bờ lợi. Để làm sạch bề mặt răng ở giáp bờ lợi thì bạn để lông bàn chải nghiêng về phía bờ lợi, tạo thành một góc 450 với trục của răng và đưa đi đưa lại theo chiều ngang. Nhưng mà chải răng theo hướng ngang thì lại không làm sạch được mặt kẽ giữa 2 răng. Vì vậy, để làm sạch ở vùng kẽ răng thì bạn phải chải răng theo hướng xoay tròn hoặc đưa nhẹ từ phía lợi lên phía mặt răng, để làm sạch được mảng bám răng ở vùng kẽ.
Một ngày chải răng 2 lần: sáng và tối trước khi đi ngủ. Bạn nên dùng các loại kem đánh đánh răng có fluoride và các loại nước súc miệng. Sử dụng chỉ tơ nha khoa sẽ giúp loại bỏ các mảng bám trên 2 mặt bên của răng (các kẽ răng), điều mà bàn chải không thể làm được.
Với những người bị lòi chân răng hoặc đeo răng giả, nên sử dụng những chiếc que và bàn chải đặc biệt để loại bỏ các mảng bám trên răng và kích thích lợi. Phải thường xuyên đi khám, phát hiện sớm các thương tổn về răng miệng, thông thường cứ 6 tháng một lần. Các bạn có thể đến các cơ sở chuyên khoa uy tín và chuyên sâu về răng hàm mặt như: Viện Răng hàm mặt, Bệnh viện Răng hàm mặt để khám...
Khi nào lấy cao răng
Sự nở rộ của các dịch vụ chăm sóc răng miệng đã làm “điên đầu” nhiều người khi hàng loạt các kỹ thuật lấy cao răng được quảng cáo rầm rộ kèm theo những lời khuyên rất khác nhau. Có nơi khuyên nên lấy hàng ngày, có nơi kêu hàng tuần, có nơi lại khuyên hàng năm. Nên ứng xử với cao răng như thế nào cho đúng cách?
Cách lấy cao răng tại nhà cực hiệu quả
Cao răng có thể phá hủy các nướng răng và gây viêm răng. Nếu bỏ qua, chúng có thể gây sâu răng diện rộng. Cao răng phản ánh thói quen ăn uống nghèo nàn, không thường xuyên đánh răng và chỉ nha khoa, thói quen ăn uống thiếu khoa học.
Dâu tây + bột nở
Nguyên liệu: Dâu tây một trái, 1/2 muỗng cà phê bột nở.
Cách làm: Nghiền nhuyễn dâu tây, trộn lẫn với bột nở, dùng bàn chải dạng mềm bôi hỗn hợp vừa trộn lên bề mặt răng. Khoảng 5 phút sau, đánh sạch hỗn hợp này bằng kem đánh răng và súc miệng. Đây là biện pháp khá tiện lợi để loại bỏ cao răng, giúp bạn sở hữu nụ cười tỏa nắng.
Trong dâu tây có chứa axit malic, giúp loại bỏ và ngăn ngừa việc hình thành các mảng bám trên bề mặt răng. Bột nở có tác dụng làm trắng. Khi kết hợp với nhau, chúng sẽ phát huy hiệu quả tuyệt vời trong việc tẩy sạch các vết ố trên răng khi uống cà phê, rượu vang, coca hay hút thuốc…Tuy nhiên, không nên quá lạm dụng phương pháp này, bởi axit malic trong dâu tây có thể làm hại men răng. Mỗi tuần áp dụng một lần là hợp lý nhất.
Dấm
Nguyên liệu: Dấm, muối, nước ấm.
Cách làm: Pha lẫn ba nguyên liệu với nhau, ngậm từ 1 – 3 phút trong miệng, sau đó đánh răng như bình thường. Hỗn hợp này cũng có tác dụng rõ rệt trong việc loại bỏ cao răng, các vi khuẩn có hại và hơi thở không thơm tho.
Vỏ cam
Nguyên liệu: Vỏ cam, kem đánh răng
Vỏ cam có tác dụng làm sáng trắng và bóng hàm răng của bạn. (ảnh minh họa)
Cách làm: Phơi khô vỏ cam, xay thành bột, trộn với kem đánh răng thành hỗn hợp sệt để dùng. Hàm răng của bạn sẽ sáng trắng và bóng lên trông thấy với thứ nguyên liệu cực phổ biến này.
Vỏ chanh
Nguyên liệu: Vỏ chanh tươi, một thìa cà phê bột nở, một thìa muối biển.
Cách làm: Thái nhỏ vỏ chanh, trộn đều với bột nở và muối biển đã chuẩn bị. Để tạo độ đặc sệt vừa phải cho hỗn hợp, cho thêm một thìa cà phê nước sôi để nguội và trộn đều. Có thể sử dụng hỗn hợp này thay cho kem đánh răng, hoặc dùng sau khi vệ sinh răng miệng bằng kem bình thường.
Lạc sống
Nguyên liệu: Một vài hạt lạc sống.
Cách làm: Nhai vụn một vài hạt lạc sống trong miệng, không cần nuốt, sau đó dùng các mảnh vụn làm kem đánh răng đặc biệt. Phương pháp này cũng giúp răng trắng bóng tự nhiên với nụ cười không tỳ vết.
Muối
Nguyên liệu: Muối tinh.
Cách làm: Pha loãng muối với nước tinh khiết, dùng súc miệng hằng ngày. Nước muối sẽ là sát thủ của mọi loại vi khuẩn trong khoang miệng. Muối mặn còn giúp giảm đau răng, sâu răng và ngăn ngừa sự hình thành, phát triển của cao răng.
Táo
Ăn một quả táo mỗi ngày. Táo rất tốt trong việc bảo vệ răng khỏi các mảng bám và cao răng. Mỗi ly sữa, sữa chua hay pho mát mỗi ngày cũng mang lại nhiều lợi ích cho răng. Canxi có trong các loại thực phẩm này sẽ giúp răng của bạn chắc khỏe. Các loại trái cây như chanh, cam hay quả lý gai rất giàu vitamin C, chúng sẽ bạn chống lại các căn bệnh về nướng như scorbut (bệnh do thiếu vitamin C).
Dầu dừa tinh khiết
Dầu dừa tinh khiết rất tốt cho răng và là giải pháp tuyệt vời để loại bỏ cao răng. Hàng ngày, dùng dầu dừa chà sát lên toàn bộ hàm răng. Việc này sẽ ngăn chặn các mảng bám hình thành cao răng.
Glycerine
Glycerine được biết đến như một loại nước sát trung nhẹ cho răng lợi cũng như loét miệng. Vì vậy, việc thường xuyên xoa bóp nướng và răng bằng Glycerine sẽ giúp bạn tránh hiện tượng cao răng. Sau khi sử dụng glycerine bạn nên súc miệng để tống các mảng bám bẩn ra ngoài.
Trà
Trà đen có chứa nhiều florua là một chất quan trọng trong việc ngăn ngừa mảng bám và sự hình thành cao răng. Vì vậy, uống 2 ly trà đen mỗi ngày sẽ rất tốt cho răng. Trà xanh cũng rất tốt, chúng có tác dụng chống lại vi khuẩn và tránh hiện tượng sâu răng.
Dầu mè
Dầu mè là phương pháp điều trị rất tốt đối với nướu răng. Súc miệng bằng dầu mè và nước ấm hàng ngày sẽ giúp bạn bảo vệ răng khỏi hiện tượng cao răng và bảo vệ nướu.
Đinh hương
Cao răng là nguyên nhân gây ra hiện tượng răng bị đau và ê buốt. Để khắc phục vấn đề này, bạn chỉ cần nhai một chút đinh hương.
Đá
Nếu hàm và nướu của bạn bị đau, hãy dùng đầu ngón tay chà lên đá lạnh sau đó massage hàm và nướng của bạn. Điều này sẽ làm mát và dịu những cơn đau.
Xô thơm và cỏ xạ hương
Các loại thảo mộc như cây xô thơm và cỏ xạ hương mang lại nhiều lợi ích cho răng. Làm sạch răng thường xuyên với nước chiết xuất từ cây xô thơm và xạ hương sẽ mang lại cho bạn hơi thở thơm tho và một hàm răng khỏe.
Cách bảo vệ và làm trắng răng
Cách bảo vệ răng
Nếu khi đánh răng mà chải ẩu thì dần dần trên răng sẽ hình thành một lớp phủ, nó sẽ cứng dần lại và bến thành cao răng. Khi đã thành cao thì nó sẽ làm tổn hại cho lợi và các mầm răng. Vi khuẩn bám cả vào lưỡi vì thế không quên làm sạch cả lưỡi. Có thể dùng bằng bàn chải đánh răng thường hoặc loại chuyên dùng chải lưỡi. Có thể đánh răng ít nhất là 2 lần/ngày vào buổi sáng và sau khi ăn tối. Đánh răng buổi sáng để đảm bảo sạch răng và khoang miệng trong suốt cả ngày, còn đánh răng buổi tối để không cho vi khuẩn nhân lên sau một ngày. Sau bữa ăn có thể súc miệng, cũng có thể dùng kẹo cao su nhưng không được nhai quá 10 phút.
Sau khi ăn tối hãy cố gắng làm sạch răng bằng cách ăn các loại quả cứng như táo, lê, cà rốt hoặc vài mẩu pho-mát cứng có chứa nhiều can-xi. Hạn chế lạm dụng bàn chải đánh răng nhiều vì nó có thể làm hỏng men răng. Có nhiều phụ huynh thường ít để tâm đến những chiếc răng bị xám của trẻ vì cho rằng đó là răng sữa và trẻ sẽ thay răng. Quan niệm như vậy là sai lầm. Giữa các chân răng sữa là các mầm của răng vĩnh viễn. Nếu không chữa răng sữa đã bị sâu thì có thể gây ra các vấn đề với răng vĩnh viễn như làm chậm thời hạn thay răng cũng như làm men răng kém phát triển.
Nên đến nha sĩ khám răng ngay khi có vấn đề về răng, khi bạn cảm thấy đau hoặc bị chảy máu lợi. Nếu bị giắt thức ăn nên xỉa răng, nếu không sẽ dễ bị sâu răng, tránh ăn quá nóng hoặc quá lạnh. Hàng năm nên đi kiểm tra răng định kỳ 2 lần để tẩy cao răng và phát hiện những bệnh tiềm ẩn về răng miệng. Càng bắt đầu điều trị sớm thì bệnh càng chóng khỏi. Nên lưu ý là chất ngọt dễ làm hại răng, ăn càng nhiều kẹo bánh và đường thì đồ ngọt sẽ làm phát sinh vi khuẩn trong miệng càng nhiều và càng nhanh làm hại men răng. Nếu như không thể hạn chế được việc ăn đồ ngọt thì sau khi ăn nên súc miệng và tốt nhất là nên đánh răng.
Làm trắng răng bằng cách nào?
Răng bị xỉn màu do nhiều nguyên nhân như bị cặn cà phê, sô-đa, nước chè, hút thuốc và dùng thuốc (nhất là thuốc kháng sinh), bị thức ăn thừa giắt vào các kẽ răng. Vì vậy trên thực tế việc làm trắng răng không có sự hỗ trợ của bác sĩ nha khoa là rất khó. Việc đánh răng chỉ tẩy được những vết nhỏ, khi những vết xỉn càng lớn thì càng khó tẩy. Việc dùng những loại thuốc đánh răng thông thường để tẩy trắng là không hiệu quả. Để cho răng được trắng bóng, cần phải dùng loại kem đắt tiền chuyên dụng mà không phải ai cũng có điều kiện. Vậy làm thế nào để khắc phục vấn đề này?
Những phương pháp làm trắng răng có thể áp dụng tại nhà
Nước sô-đa: Nước sô-đa có khá nhiều chức năng, trong đó có tác dụng làm trắng răng. Đa số các nha sĩ nhất trí là nước sô-đa an toàn đối với sức khỏe, có tác dụng nhanh và khả quan. Hãy làm sạch răng bằng nước sô-đa hoặc trộn lẫn với kem đánh răng để làm giảm vị mặn của sô-đa.
Nước ôxy già: Nước ôxy già là loại phương tiện thông dụng, rẻ tiền và tiện lợi đối với tất cả mọi người. Tuy nhiên khi dùng ôxy già có thể có cảm giác hơi khó chịu và rát nóng trong lợi nhưng kết quả lại vượt quá mong đợi: răng sẽ sạch, trắng sáng. Đa số sẽ thấy ngay được kết quả sau vài tuần (hoặc ít hơn). Không có gì phải lo ngại khi ôxy già vào trong khoang miệng, nhưng cũng không được nuốt trong khi súc miệng. Khi dùng cách này thì hãy làm sạch răng bằng cách thông thường, sau đó súc miệng bằng nước ôxy già trong một phút. Tiếp theo nhổ đi và súc miệng bằng nước ấm. Cũng có thể nhúng gạc bông trong dung dịch ôxy già và lau răng theo chiều ngang và chiều dọc.
Dâu tây và dâu đất: Ít người biết rằng dâu tây và một số loại quả khác có chứa các chất tự nhiên làm trắng răng nên dùng để tẩy trắng răng rất tốt, bởi các loại quả này cũng có đường gluco và axit. Có thể nghiền nhỏ các loại quả để đánh răng hoặc đơn giản là chà thẳng vào răng.
Than củi: Than củi có chứa hợp chất cali hydrosin là hợp chất làm trắng răng. Các tinh thể vi lượng của hợp chất này sẽ làm sạch những cặn bẩn ở những chỗ khó chải làm cho răng được sạch và trắng. Tuy vậy, không nên dùng than củi thường xuyên hoặc chà quá mạnh có thể làm hại men răng. Có thể chà than củi thẳng vào răng và làm sạch răng hoặc trộn với một lượng nhỏ thuốc (hoặc kem) đánh răng để chải răng.
Thuốc đánh răng hỗn hợp: Một trong những cách tốt nhất để làm trắng răng tại nhà là thuốc đánh răng hỗn hợp tự chế: hãy trộn nước sô-đa, oxy già, muối ăn và một ít thuốc đánh răng để đánh sạch răng. Cách này đã được kiểm nghiệm cho thấy rất có hiệu quả và vô hại. Đừng quên làm sạch những chất trên cùng với thuốc đánh răng và súc miệng sau khi dùng các liệu pháp làm trắng răng.
Lưu ý: Nếu bạn có bệnh trong khoang miệng thì nhất thiết phải điều trị cho khỏi hẳn đã. Phụ nữ trong thời gian mang thai và cho con bú không được làm trắng răng. Nên biết rằng càng lạm dụng việc làm trắng răng thì hiệu quả trắng răng sẽ càng giảm.
Sau khi bị chất tẩy răng xuyên qua thì những kẽ răng nhỏ sẽ mỗi lần một rộng ra và các sắc tố đen do thức ăn giắt vào đó và làm cho răng bị tối màu. Hơn nữa răng cũng có chất xỉn tự nhiên bởi có chứa can-xi và chất khoáng trong men răng. Khi men răng bị hỏng sẽ khó phục hồi được vì răng không còn được bảo vệ và dễ hình thành các lỗ hổng gây sâu răng. Vì vậy, tất cả các biện pháp làm trắng răng nói trên chỉ nên thực hiện 1 lần/tuần và phải đặc biệt cẩn thận.
ST