1
Sau khi sinh xong bạn không nên ăn quá sớm những thức ăn tanh như cá, ốc… vì nó sẽ ức chế sự ngưng tụ của máu, không có lợi cho việc đông máu sau khi mổ và khiến vết thương lâu lành.
Sau khi gắng hết sức cho cuộc “vượt cạn” đầy khó khăn nhưng hạnh phúc, nhiều bà mẹ sẽ có cảm giác đói, thèm ăn và muốn có chút gì đó để lót dạ. Tuy nhiên, họ cảm thấy lo lắng và băn khoăn, không biết nên ăn gì là tốt cho người vừa sinh xong?
Dưới đây là một số lời khuyên của bác sĩ Tuyết Lan (BV Phụ sản Trung ương) dành cho các sản phụ.
Đồ ăn cần thiết
Cảm giác đói, thèm ăn sẽ xuất hiện khi sản phụ từ phòng đẻ ra. Lúc này, hợp lý nhất với họ là những đồ ăn nhẹ như: trứng gà luộc, sữa nóng, sữa tươi, cháo, bánh ngọt hay trái cây ngọt (nho, na, măng cụt, đu đủ, chuối…). Sản phụ không nên ăn cam hoạc uống nước cam vì dễ bị rối loạn tiêu hóa. Nếu muốn, nên uống ít và pha với nước ấm. Với người sinh thường, không nên kiêng cữ gì nhưng đồ ăn yêu cầu cần đảm bảo vệ sinh. Khi đã hồi phục sức khỏe, sản phụ không nên thực hiện chế độ ăn kiêng khem mà phải đầy đủ dưỡng chất.
Sinh mổ
Nếu sinh mổ, không nên ăn khi chưa “đánh hơi” được. Sau khi đã đánh hơi, hãy bắt đầu bằng món ăn nhẹ như: cháo, sữa nóng rồi mới có thể ăn cơm với thực đơn chứa đầy đủ dưỡng chất. Sau đánh hơi, cũng chưa nên ăn hay uống nước hoa quả mà phải chờ một ngày sau đó. Đặc biệt, cần hạn chế ăn cam để không bị rối loạn tiêu hóa. Bạn không nên ăn quá sớm những thức ăn tanh như cá, ốc… vì nó sẽ ức chế sự ngưng tụ của máu, không có lợi cho việc đông máu sau khi mổ và khiến vết thương lâu lành. Nên ăn mướp, thịt nạc, rau đậu, cà chua, chuối.
Sau sinh chị em không nên ăn quá nhiều. (Ảnh minh họa)
Không nên ăn nhiều
Mặc dù có thể đói nhưng bạn không nên ăn no quá dễ dẫn đến muốn đi vệ sinh nặng nhiều. Điều này không hề tốt cho bộ phận sinh dục mới bị rạch và khâu khi lấy em bé ra. Đặc biệt, với những người sinh mổ, ruột bị kích thích, dạ dày bị ức chế, sự hoạt động của ruột giảm nên nếu ăn nhiều, tiêu hóa sẽ khó khăn, tích tụ lâu dễ dẫn tới táo bón và tăng thêm khí trong ruột khiến bụng bị đầy hơi, không có lợi cho việc hồi phục sức khỏe. Nên bắt đầu ăn những thức ăn nhẹ và ăn chậm. Cháo chân giò hoặc trứng gà luộc là các món ăn lý tưởng cho sản phụ vừa từ phòng sinh ra.
Ăn rau ngót, tránh rau cải
Sau sinh, sản phụ nên uống canh hoặc nước rau ngót. Nó có tác dụng làm co tử cung sau sinh, sạch máu. Rau phải được rửa thật sạch để tránh bị rối loạn tiêu hóa. Tuyệt đối không nên sử dụng rau cải xanh vì sẽ gây tiểu tiện nhiều và dễ làm rối loạn tiêu hóa.
Những món ăn thiết thực
Sau sinh, bạn cần được bồi bổ để bù đắp lại sức lực bị tiêu hao, kể cả phần máu mất đi. Việc này còn nhằm mục đích cung cấp dinh dưỡng cho em bé mới chào đời. Một vài món ăn sau đây sẽ giúp sản phụ nhanh chóng phục hồi sức khỏe.
Thịt lợn hấp lươn: Nguyên liệu: Lươn 250g, thịt lợn 100g, hành, gừng, muối, rượu vang, xì dầu vừa đủ. Làm sạch lươn, bỏ ruột, thái miếng cả lươn và thịt lợn, ướp gia vị rồi hấp, ăn cả nước và cái.
Nước rau ngót hay lá tía tô: Nguyên liệu: 50g hành lá, lá tía tô 10g, đường đỏ 50g. Luộc hành lá và lá tía tô rồi gạn lấy nước, cho đường đỏ vào uống. Uống nóng, ngày 1 lần trong khoảng 1 tuần sau sinh.
VẬY, THỰC PHẨM NÀO TỐT CHO SẢN PHỤ SAU KHI SINH
Ăn gì để tốt sữa sau sinh?
Chúng ta vẫn thường nghe nói, sau khi sinh nở phải kiêng kị rất nhiều đồ ăn trong suốt 3 tháng 10 ngày. Vậy có những gì chị em có thể ăn được để vừa tốt cho sức khỏe lại nhiều sữa cho con?
Móng giò hầm đu đủ
Đu đủ chứa nhiều prtein, chất béo, các loại vitamin A, B, C, D, E... Nấu cháo cùng móng giò và đu đủ xanh là một trong những cách giúp lợi sữa, thông sữa rất hiệu quả cho các bà mẹ đã được lưu truyền và sử dụng rộng rãi. Mặt khác, món ăn này cũng giúp trị chứng ít sữa hoặc sữa quá loãng.
Nếu không nấu đu đủ cùng chân giò thì có thể thay thế chân giò bằng cá chép hoặc cá quả cũng có hiệu quả tăng cường sữa.
Hoa chuối
Hoa chuối lá hoặc chuối tiêu thái nhỏ, luộc chín ăn hoặc trộn nộm với lạc, vừng rang, ăn 2- 3 bữa liền cũng giúp thông sữa rất tốt.
Hạt bí
Làm tăng sữa cho sản phụ sau sinh: mỗi lần uống 15 - 20g hạt bí ngô sống, ngày uống 2 lần vào buổi sáng và tối. Cách làm: bỏ vỏ hạt lấy nhân giã nát hòa với nước uống khi đói bụng. Cần uống liền 3 - 5 ngày sẽ hiệu quả.
Cháo móng giò rất tốt cho phụ nữ sau sinh. (Ảnh minh họa)
Rau đay
Tuần đầu tiên sau khi sinh, sản phụ có thể ăn hằng ngày 150-200g rau đay vào bữa ăn chính, các tuần sau mỗi tuần ăn hai lần với từ 200-250g thì lượng sữa tăng, trong sữa lượng chất béo cũng tăng lên.
Rau khoai lang
Rau khoai lang luộc hoặc xào ăn hàng ngày vừa giúp nhuận tràng, vừa lợi sữa.
Nấu cháo rau mùi
Hạt mùi 12g, gạo nếp lức 30g, nấu cháo ăn, hoặc hạt mùi 6 g cho vào ấm cùng 100 ml nước, đun sôi khoảng 15 phút, lấy nước thuốc chia làm 2 phần uống hết trong ngày sẽ giúp lợi sữa.
Quả sung
Trong 100g quả sung có chứa các chất sau: protein 1g, chất béo 0.4g, đường 12.6g, Ca 49mg, P 23mg, Fe 0.4mg, caroten 0.05mg, dẫn xuất không protein 12.3g, khoáng toàn phần 3.1g.
Ăn rau ngót, tránh rau cải
Sau sinh, sản phụ cũng nên nên uống canh hoặc nước rau ngót. Nó có tác dụng làm co tử cung sau sinh, sạch máu. Rau phải được rửa thật sạch để tránh bị rối loạn tiêu hóa. Tuyệt đối không nên sử dụng rau cải xanh vì sẽ gây tiểu tiện nhiều và dễ làm rối loạn tiêu hóa.
Đối với phụ nữ mới sinh con, một trong những điều tốt nhất mà bạn có thể làm cho chính bản thân mình và con của bạn là theo một chế độ ăn kiêng lành mạnh.
Mặc dù bạn nôn nóng muốn giảm lượng mỡ thừa trong suốt thời kì mang thai, nhưng bạn cũng cần phải cung cấp đầy đủ dưỡng chất để duy trì năng lượng.
Đối với bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ, điều quan trọng mà bạn cần biết là chất lượng sữa không thay đổi dù cho bất cứ loại thực phẩm nào bạn lựa chọn theo. Bởi vì nếu như chế độ ăn kiêng của bạn không đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng, thì cơ thể của bạn sẽ lấy chất dinh dưỡng từ kho dự trữ trong cơ thể. Để đảm bảo cho sức khỏe của mình, điều tốt nhất bạn phải cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng mà bé cần bằng cách kết hợp đa dạng nhiều thực phẩm bổ sung chất dinh dưỡng cho sữa mẹ trong thực đơn ăn kiêng của bạn.
Nếu như bạn chắc chắn rằng 12 loại thực phẩm dành cho những bà mẹ mới sinh sẽ nằm thường xuyên trong thực đơn của bạn, thì cơ thể của bạn và con của bạn sẽ cám ơn bạn.
Cá hồi
Chẳng có loại thực phẩm nào được xem là hoàn hảo cả. Nhưng cá hồi gần như cung cấp một nguồn dinh dưỡng tuyệt vời nhất cho bà mẹ mới sinh con. Cá hồi, một trong những thực ăn tốt nhất bồi bổ nguồn sữa mẹ, cung cấp một loại chất béo gọi là DHA. DHA rất cần thiết trong việc phát triển hệ thần kinh của trẻ nhỏ. Tất cả loại sữa mẹ đều có chứa DHA, nhưng mức độ của chất dinh dưỡng thiết yếu này cao hơn ở sữa của những bà mẹ ăn nhiều DHA trong thực đơn ăn kiêng của họ.
DHA trong cá hồi cũng giúp cải thiện tinh thần. Những nghiên cứu chứng minh DHA trong cá hồi đóng vai trò trong việc ngăn chặn cảm giác lo âu và ưu phiền sau khi sinh.
Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực phẩm Mỹ cảnh báo rằng những bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ nên lựa chọn loại cá có hàm lượng thủy ngân thấp và nên giới hạn 373.5g/tuần để ngăn ngừa phát tán hàm lượng thủy ngân trong cơ thể. Cá hồi được xem có chứa hàm lượng thủy ngân thấp so với các loại cá khác như cá mập, cá kiếm, cá bạc má...
Các loại thực phẩm có hàm lượng chất béo thấp
Mặc dù bạn chọn sữa chua, sữa hay phô mai, thì những thực phẩm từ sữa là một phần quan trong nhất kế hoạch nuôi con bằng sữa mẹ của bạn. Ngoài việc cung cấp chất đạm, các vitamin B, và vitamin D, thực phẩm làm từ sữa là một trong những nguồn cung cấp can-xi tốt nhất. Nếu như bạn đang nuôi con bằng sữa mẹ, sữa của bạn sẽ cung cấp nguồn can-xi chính giúp cho xương bé phát triển, vì thế điều quan trong đối với bạn dung nạp đủ can-xi để đáp ứng đủ nhu cầu của mình. Một cách làm việc đấy, các bà mẹ đang nuôi con bằng sữa mẹ nên sử dụng loại thực từ sữa ít nhất 3 lần trong ngày trong kế hoạch nuôi con bằng sữa mẹ của mình.
Thịt bò nạc
Bạn đang tìm kiếm những loại thực phẩm tăng cường năng lượng, hãy chọn những thực phẩm giàu chất sắt như thịt bò. Một khi chất sắt trong cơ thể không được cung cấp đầy đủ có thể làm cho bạn cảm giác mệt mỏi và kiệt quệ, vì thế rất khó có thể đáp ứng đầy đủ nhu cầu của trẻ sơ sinh.
Ngoài ra, khi bạn nuôi con bằng sữa mẹ, bạn cần ăn thực phẩm giàu chất đạm và vitamin B12. Thịt bò là nguồn cung cấp hai chất dinh dưỡng này tuyệt vời nhất.
Các loại họ đậu
Các loại đậu, đặc biệt các loại có màu sậm như các loại đậu đen và đậu tây lùn là loại thực phẩm tuyệt vời dành cho những bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ, đặc biệt đối với những người ăn chay. Các loại đậu không chỉ giàu chất sắt mà cung cấp nguồn dinh dưỡng cao.Các loại quả chín mọng
Bà mẹ đang nuôi con bằng sữa mẹ nên ăn trái cây hay sinh tố từ hai lần trở lên trong ngày. Những loại quả chín giàu chất chống oxy hóa là sự lựa chọn tuyệt vời giúp bạn đáp ứng những nhu cầu của bạn. Các loại trái cây chín mọng ngon lành này chứa đầy đủ các vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe và cung cấp một lượng đầy đủ carbohydrate giúp bạn duy trì năng lượng.
Gạo lức
Nếu bạn đang cố gắng giảm cân cho bé, và bị cám dỗ với việc cắt giảm khẩu phần ăn của mình. Nhưng giảm cân quá nhanh dẫn đến cơ thể của bạn không tiết ra đủ sữa cho bé đồng thời khiến bạn mệt mỏi và chậm chạp. Tốt nhất, nên kết hợp việc ăn kiêng của bạn một cách lành mạnh như sử dụng gạo lức trong thực đơn ăn kiêng để giữ năng lượng của bạn ở mức cao. Và thực phẩm như gạo lức cung cấp cho cơ thể của bạn đủ lượng calo cần thiết để sản xuất sữa tốt nhất cho em bé.
Cam
Tiện lợi và bỗ dưỡng, cam là một thực phẩm tuyệt vời nhất để bổ sung năng lượng cho những bà mẹ mới sinh. Vì phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ cần cung cấp nhiều vitamin C thậm chí hơn cả những phụ nữ mang thai, cam và các loại quả thuộc họ cam là thực phẩm cung cấp sữa mẹ tuyệt vời. Bạn không tốn thời gian ngồi xuống để ăn bữa ăn nhẹ. Hãy uống một ít nước cam, bạn sẽ được cung cấp đầy đủ vitamin C cho một ngày và thậm chí bạn còn được bổ sung một lượng can-xi từ loại thức uống này.
Trứng
Lòng đỏ trứng là một trong số ít nguồn bổ sung vitamin D tự nhiên – một chất dinh dưỡng cần thiết giúp xương của bạn khỏe mạnh và xương con của bạn phát triển. Ngoài ra, trứng còn có thể đáp ứng nhu cầu đạm hàng ngày cho cơ thể của bạn. Hãy thử hai quả trứng ốp-la vào bữa điểm tâm sáng, một hoặc hai quả trứng luộc và món salad cho bữa ăn trưa nhẹ, hoặc trứng ốp lếp và salad cho bữa tối. Như một phần của thực đơn nuôi con bằng sữa mẹ của mình, bạn có thể chọn trứng để bổ sung thêm DHA để tăng hàm lượng lượng axit béo trong sữa mẹ.
Bánh mì
Axit folic rất quan trọng đối với sự phát triển cho con của bạn ở những giai đoạn đầu của thai kì. Nhưng tầm quan của nó không dừng ở đấy. Axit folic là một chất dinh dưỡng quan trong sữa của người mẹ cung cấp cho con của bạn sức khỏe tốt. Đồng thời nó cũng rất quan trọng cho chính sức khỏe của bạn. Chất dinh dưỡng thiết yếu này tìm thấy trong các loại bánh mỳ và mỳ ống. Chúng cũng cung cấp cho bạn chất sơ và sắt dồi dào.
Rau xanh
Ăn hằng ngày các loại rau xanh như cải bó xôi, bông cải Thụy Sĩ, bông cải xanh... đều rất có ích. Rau xanh chứa vitamin A mà bé cần từ sữa mẹ. Chúng không phải là loại thực phẩm từ sữa để cung cấp can-xi. Nhưng rau xanh chứa vitamin C và sắt. Trên hết, rau xanh chứa chất chống oxy hóa, hàm lượng calo thấp và còn rất ngon.
Ngũ cốc
Sau một đêm mất ngủ, một trong thực phẩm tuyệt vời bổ sung năng lượng cho những bà mẹ mới sinh là một bữa ăn sáng bằng ngũ cốc. Ngũ cốc chế biến sẵn bày bán khắp nơi sẽ bổ sung các vitamin và chất dinh dưỡng thiết yếu giúp bạn đáp ứng nhu cầu hằng ngày. Bạn cũng có thể thay thế bằng bữa ăn sáng thật ngon với trái cây trộn với sữa không kem và bột yến mạch.
Nước
Thiếu nước là một trong nguyên nhân làm cơ thể bị kiệt quệ. Và đặc biệt đối với những phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ, thì việc mất nước rất nguy hiểm, Để giữ mức năng lượng của bạn và tiết ra nhiều sữa, bạn phải uống ít nhất 8 cốc nước mỗi ngày. Bạn có thể thay thế nước bằng nước ép trái cây và sữa, nhưng hãy thân trọng với thức uống có chứa caffein như trà và cà phê. Nên tránh và hạn chế lượng caffein mà bạn uống vào. Bởi vì khi caffein vào sữa sẽ truyền qua cơ thể bé.
Kiêng gì sau sinh?
Quan điểm của y học hiện đại là sản phụ không cần kiêng khem quá mức như yêu cầu của các cụ thời xưa, thế nhưng cũng không phải thích gì ăn nấy, vì mới sinh xong cơ thể vẫn yếu, và còn phải nuôi con bằng sữa mẹ.
Khi mới từ phòng đẻ ra, nhiều sản phụ cảm thấy đói và thèm ăn. Những đồ ăn nhẹ như cháo, sữa nóng, trứng gà luộc chín… sẽ phù hợp với bạn. Về trái cây, hãy chọn những quả ngọt và lành tính như đu đủ, chuối, na, nho… chứ không nên ăn trái cây nhiều axit như cam, chanh leo… vì có thể gây rối loạn tiêu hóa. Không nên uống quá nhiều nước, chỉ uống nước ấm.
Bữa ăn của bà đẻ cần đầy đủ 4 nhóm thực phẩm: đạm, đường, béo, vitamin và khoáng chất. Bạn không nhất thiết phải kiêng chất tanh, nhưng phải chọn đồ thật tươi và tránh những thực phẩm dễ gây dị ứng. Tóm lại, bạn có thể ăn như bình thường, nhưng tránh các gia vị quá cay, tránh chất cồn và các chất kích thích khác. Bạn không phải ăn thịt nạc tuyền như quan điểm của các cụ, tuy nhiên cũng không nên nạp quá nhiều chất béo, vì nó làm bạn tăng cân và có thể gây rối loạn tiêu hóa cho trẻ.
Sản phụ táo bón: Khoai lang tươi 250 gr, gạo lức 200 gr, nấu thành cháo, ăn ngày vài lần. Hoặc: Khoai sọ 250 gr gọt vỏ, gạo lức 50 gr, nấu thành cháo, cho thêm dầu ăn, ăn trong ngày.
Sản phụ thiếu sữa: Đương quy 100 gr, thịt dê 200 gr, gừng tươi vài lát, hầm nhỏ lửa cho đến khi thịt chín nhừ thì nêm gia vị và thêm chút hành hoa thái nhỏ, ăn cả nước lẫn cái, chia vài lần trong ngày. Hoặc: Móng giò lợn 2 cái chặt miếng, thông thảo 30 gr cho vào túi vải, hầm cho đến khi móng nhừ thì bỏ bã thuốc, nêm gia vị, hành hoa, ăn cả nước lẫn cái.
Sản phụ thiếu máu: Gà mái tơ một con, tam thất 12 gr thái lát mỏng, kỷ tử 10 gr, long nhãn 10 gr, táo tàu 10 quả. Gà bóp gừng và rượu, muối trong 20 phút, nhồi các vị thuốc vào bụng rồi để ngửa trong tô, hấp cách thủy vài giờ đến khi chín mềm, ăn cả nước lẫn cái.
(st)
