Em bé bị sốt phát ban và cách điều trị

Dấu hiệu

- Bé xuất hiện những nốt phát ban màu hồng, bắt đầu từ mặt và lan xuống khắp thân, cánh tay và chân bé.

- Bé có dấu hiệu sốt cao, đau họng, chảy nước mũi...

Nguyên nhân

- Do virus gây bệnh sởi hoặc virus gây bệnh Rubella.

+ Nếu phát ban do sởi, bé thường có dấu hiệu: Sốt cao kèm theo ho, chảy nước mũi.

+ Nếu do Rubella gây ra, bé thường bị sốt nhẹ hoặc không sốt mà kèm theo tiêu chảy hoặc đi tiêu phân lỏng.

Dấu hiệu nên đưa bé đi khám
 
Bé bị sốt cao, mệt mỏi, đi tiêu ra máu, tai chảy mủ, co giật, hôn mê…

Xử trí

- Nếu bé bị sốt, bạn có thể cho bé dùng thuốc hạ sốt tại nhà (nên tham khảo ý kiến bác sĩ cẩn thận). Nên cho bé uống thêm nước, dùng nhiều thức ăn dạng mềm, lỏng, dễ tiêu (nếu bé đã bước vào độ tuổi ăn dặm).

- Vệ sinh da bé sạch sẽ với nước ấm và lau khô bằng khăn bông mềm. Những nốt đỏ trên da trẻ sẽ nhạt đi và tự biến mất sau đó khoảng từ 5 đến 7 ngày. Không nên để cơ thể bé trong tình trạng quá nóng, bạn nên cho bé mặc quần áo rộng rãi và giữ phòng bé thoáng mát.

- Bạn không nên kiêng nước, kiêng ăn cho bé: Việc bạn ủ kín bé hoặc tránh tắm rửa sẽ khiến bé khó hạ sốt đồng thời các nốt phát ban càng trầm trọng hơn.

Kiêng ăn sẽ khiến bé suy dinh dưỡng, dễ bị nhiễm trùng. Nếu bé bú mẹ, bạn nên đảm bảo đủ các cữ bú trong ngày cho bé. Với bé ăn dặm, nên cho bé ăn làm nhiều bữa nhỏ trong ngày với những loại thức ăn lỏng, dễ tiêu hóa.

Nguy cơ sau sốt phát ban

Nhiều bé sau sốt phát ban có thể mắc phải hội chứng viêm cầu thận cấp. Bé có dấu hiệu phù ở mặt, chân hoặc phù toàn thân. Lượng nước tiểu của bé rất ít hoặc hầu như không có. Bé có thể đi tiểu ra máu.

Vì vậy, sau khi bé khỏi sốt và các nốt phát ban đã lặn hết, bạn vẫn nên thường xuyên theo dõi sức khỏe bé. Nếu thấy dấu hiệu bất thường, bạn nên nhanh chóng đưa bé đi khám.

Phòng phát ban cho bé

- Bạn nên cách ly bé với những người đang mang chứng bệnh phát ban.

- Bạn nên cho bé đi tiêm phòng theo định kỳ: Ngày nay, bác sĩ có thể tiêm phòng cho bé với hai chứng bệnh sởi và Rubella.

Lưu ý: Những nốt phát ban này thường không để lại sẹo cho bé sau này. Vì vậy, bạn không nên lo lắng bé sẽ có di chứng thẩm mỹ.

Làm gì khi trẻ sốt phát ban?

Phô Mai đi học về khỏe mạnh thế nhưng tối đến bỗng nhiên nóng sốt mấy hôm liên tục.

Đến hôm thứ ba, bé hết sốt, nhưng bắt đầu nổi những nốt nhỏ màu đỏ như rôm sảy màu hồng mịn ở mặt và nhanh chóng xuất hiện toàn thân. Bé lười chơi, ăn uống trễ nãi làm cả nhà vô cùng lo lắng. Còn chị Chi Mai thì ôm cu Nghé đến bệnh viện với vẻ mặt hớt hải bởi con sốt cao kèm ho, sổ mũi, mắt đỏ, triệu chứng giống như viêm tai giữa cấp nhưng uống kháng sinh mấy hôm rồi không khỏi, giờ lại nổi mẩn đỏ khắp người Cu Nghé còn có triệu chứng đi ngoài, đêm ngày quấy khóc, có dấu hiệu giảm cân. Hầu hết những trường hợp bệnh trên, trẻ đều bị nhiễm dịch sốt phát ban rubella, một loại sốt thường gặp ở trẻ nhò và bùng phát vào mùa Đông xuân do thời tiết thay đổi ở Việt nam. Bệnh do virus Rubella gây ra, dễ lây lan và chủ yếu lây qua đường hô hấp. Tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới quốc gia, từ cuối tháng 1 năm 2011 đến nay đã tiếp nhận gần 200 bệnh nhân bị sốt phát ban, trong đó phần lớn bệnh nhân là trẻ nhỏ. Bệnh sốt phát ban có nguy hiểm không? Trường hợp nhiễm bệnh của bé Phomai và bé Nghé trên đây chỉ là một trong những ví dụ cho thấy virus Rubella rất khó xác định sớm. Sốt phát ban là một bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ, và nó chỉ nguy hiểm khi hiểu sai cách chữa trị và dẫn tới biến chứng. Phát ban ở trẻ nhỏ có thể dẫn đến những biến chứng như viêm phổi, viêm tai giữa, nặng hơn sẽ là viêm não. Trong khoảng thời gian từ 7 ngày trước phát ban và trong lúc phát ban là thời gian bé có khả năng lây bệnh cao nhất. Sự nguy hiểm ở đây là bệnh rất dễ lây lan và nguồn lây bệnh không thể phát hiện được cho đến khi bé bị nhiễm có triệu chứng phát ban 7 ngày sau đó. Biện pháp cách ly đến thời điểm này cũng được xem là đã quá trễ. Điều trị sốt phát ban theo cách nào? Một số phụ huynh khi thấy con sốt, chưa xác định cụ thể bệnh vẫn thường tự điều trị tại nhà cho con bằng kháng sinh không theo chỉ định của bác sĩ dẫn đến bệnh của trẻ không giảm mà còn nặng lên. Tuy nhiên, bạn cần nhớ rằng kháng sinh không có tác dụng với virus, bạn cần tư vấn của bác sỹ để xác minh bé có thực sự bị sốt phát ban do virut rubella hay không. Bé Phô Mai sau khi khám và xác định bị sốt virut đã được điều trị tại nhà, bố mẹ hạ sốt cho bé bằng cách chườm khăn mát, uống thuốc hạ sốt dạng xiro, và được bổ sung vitamin C, uống nước cam, chanh để bé tăng sức đề kháng. Một tuần sau, các nốt đỏ mờ dần đi, bé cũng trở nên vui hơn, không còn khó chịu vì ngứa nữa nên đã chịu ăn cháo uống sữa trở lại. Nghe theo chỉ dẫn của bác sỹ, chị Mai vẫn lau người cho cu Nghé bằng nước ấm bình thường và tắm nhanh, tắm ở nơi kín gió và lau khô nhanh cho bé vì sạch sẽ sẽ giúp da bé bài tiết tốt hơn. Khi tắm xong, tránh cơ thể Nghé tiếp xúc với gió, ngay cả gió quạt máy. Chế độ dinh dưỡng trong giai đoạn điều trị bệnh cũng được chị rất quan trọng, vừa cung cấp năng lượng cho cơ thể con chống lại bệnh, vừa đảm bảo vệ sinh để bé không bị mắc tiêu chảy. Chế độ ăn được tăng thêm , chị cho con ăn nhiều hơn bình thường, chia thành nhiều bữa và ưu tiên cho những thức ăn dễ tiêu hóa. Đến hôm nay, cơn sốt được hạ, cu Nghé đã tíu tít vui chơi trở lại dù vết ban vẫn còn mờ đỏ, đang giảm dần từng ngày. Chị Mai cũng chia sẻ rằng trong suốt thời gian bị sốt phát ban, nếu kiêng gió, kiêng nước bằng cách hạn chế vệ sinh cá nhân cho bé, thì bé sẽ cảm thấy không thoải mái, tệ hơn là cơ thể bé sẽ khó hạ sốt, nguy cơ bị nhiễm trùng da và gặp biến chứng viêm phổi rất cao. Ăn tinh sẽ làm cho bé rơi vào tình trạng thiếu năng lượng, rất dễ bị suy dinh dưỡng, sức đề kháng kém nên khó chống chọi được với bệnh tật. Đặc biệt, khi con bạn sốt phát ban rubella, bạn cần hạn chế bé tiếp xúc với nhiều người để tránh lây nhiễm bệnh và điều trị cho con phải tuyệt đối tuân thủ sự chỉ dẫn của bác sỹ.

Sốt phát ban – Triệu chứng, biến chứng và cách ngăn ngừa

Đâylà một bệnh trẻ em thường mắc phải. Bệnh sốt phát ban có tên Mỹ là Roseola tức là ban màu hồng. Là vì những vết nổi lên sau cơn sốt của bệnh này có mầu hồng. Còn tên tiếng Việt thì đặt theo tiến triển của bệnh: sau cơn sốt kéo dài 2, 3 ngày, thân người của em bé sẽ nổi ban.

Đối với người Việt Nam, những vết nổi trên toàn thân nào cũng được gọi là “ban” khiến nhiều lúc khó phân biệt những bệnh có triệu chứng này. Bệnh sốt phát ban thường được nhầm lẫn nhiều nhất với bệnh sởi, một bệnh nặng hơn nhiều.

Bệnh sốt phát ban rất thông thường, hầu như em bé nào cũng từng bị qua. Tuy nhiên, có em bị rất nhẹ, không được để ý tới, có em thì lại bị nặng hơn với đầy đủ những triệu chứng, có khi bị cả giật kinh nếu cơn sốt quá cao và bất thình lình.

Triệu chứng sốt phát ban Rubella

Thông thường, thời gian ủ bệnh, tức từ lúc tiếp xúc với siêu vi gây bệnh cho tới lúc có triệu chứng, là 1 tới 2 tuần. Triệu chứng gồm có:

• 1.Sốt: Thường cơn sốt đến bất thình lình và cao, hơn 103 độ F (39,5 độ C). Em bé có thể bị đau cổ họng nhẹ hoặc hơi sổ mũi. Ngoài ra, em cũng có thể bị sưng hạch ở cổ. Cơn sốt thường kéo dài từ 3 tới 7 ngày.

• 2.Nổi đỏ: Sau khi hết sốt, các em thường bị nổi đỏ, cũng có em không bị. Ban đỏ này thường gồm những điểm hay những mảng nhỏ mầu hồng. Những vết này thường phẳng nhưng cũng có thể hơi nổi cộm. Chung quanh những vết này có thể có một quầng trắng. Ban thường nổi lên ở ngực, sau lưng, bụng và sau đó lan tới cổ và cánh tay, có thể lan tới chân và mặt. Ban thường không ngứa hay làm khó chịu và có thể kéo dài vài giờ tới vài ngày.

• 3.Các triệu chứng khác gồm có mệt mỏi, khó chịu, tiêu chảy nhẹ, kém ăn, mí mắt sưng…

Nguyên nhân

Nguyên nhân thông thường nhất là con siêu vi human herpes 6 (HHV6). Nhưng bệnh này cũng có thể do con human herpes 7 (HHV7) gây ra. Những con siêu vi này có liên hệ tới những con siêu vi gây ra bệnh lở miệng cold sore và bệnh herpes ở bộ phận sinh dục.

Lây Lan

Bệnh sốt phát ban lây lan qua những chất tiết ra từ đường hô hấp hay nước miếng. Thí dụ: 2 đứa trẻ uống chung một ly nước.

Bệnh có thể lây ra cho dù đứa bé bệnh không bị nổi đỏ gì cả, tức là khi nó đang bị sốt, chưa mọc ban ra, do đó rất khó tránh bị lây. Nếu con bạn đã chơi với một đứa bé vừa phát bịnh roseola, bạn nên theo dõi xem con mình có bị lây bệnh không. Tuy nhiên, nhiều khi cũng khó biết là bé bị lây bệnh từ đâu.

Bệnh sốt phát ban ít khi nào gây ra những trận “dịch” nho nhỏ như bệnh thủy đậu hay một vài bệnh của trẻ em khác.

Những ai dễ bị lây bệnh? Những trẻ từ 6 tới 12 tháng dễ bị lây bệnh nhất vì vào tuổi này, kháng thể của người mẹ truyền cho chúng từ trong bào thai đã hết mà kháng thể mới thì chưa thành lập.

Khi nào nên gọi bác sĩ

Bệnh sốt phát ban có thể gây ra sốt rất cao, hơn 103 độ F. Nếu con bạn sốt cao như vậy, nên gọi bác sĩ để có thể được khám bệnh tìm nguyên nhân của sốt.

Khi nhiệt độ lên cao quá nhanh và bất thình lình, em bé có thể bị giựt kinh. Nếu em đang bị sốt cao mà không giựt kinh thì có nghĩa là em sẽ không giựt. Do đó, ta cũng không nên quá hốt hoảng khi em bé bị sốt cao. Nếu em bị giựt kinh mà không có nguyên do gì rõ rệt , em cần được khám ngay.

Nếu em bị sốt quá 7 ngày hoặc ban kéo dài quá 3 ngày, cũng nên gọi bác sĩ.

Nếu vì một nguyên do nào đó (thí dụ như đang dùng thuốc chữa ung thư), hệ miễn nhiễm của bạn không còn làm việc tốt và bạn có tiếp cận với một người bị roseola, bạn cũng nên gọi bác sĩ của mình vì trong trường hợp này, bạn có thể bị bệnh nặng hơn là em bé.

Bệnh sốt phát ban đôi khi cũng rất khó phân biệt với những bệnh nhiễm trùng khác vì triệu chứng sơ khởi đều giống nhau, thí dụ như cảm, nhiễm trùng tai. Nếu bác sĩ khám em bé mà không thấy dấu hiệu rõ rệt của bệnh cảm, nhiễm trùng tai, viêm họng hay những bệnh thông thường khác, bác sĩ sẽ chờ xem em có mọc ban ra không. Bạn sẽ được chỉ dẫn chữa sốt và chờ xem có ra ban không. Tính chất của ban sẽ khiến bác sĩ định bệnh được.

Biến chứng của bệnh sốt phát ban Rubella

Như trên đã nói, em bé có thể bị giựt kinh nếu nhiệt độ tăng nhanh bất thình lình. Nếu bị giựt kinh, em sẽ bất tỉnh, tay chân giựt, mắt trợn lên khoảng vài phút. Nên cho em đi khám bệnh ngay. Nhưng cũng may mắn là chứng giựt kinh do sốt cao thường không gây ra tai hại gì cho em cả.

Ngoài chuyện giựt kinh, sốt phát ban ít khi gây ra biến chứng nào đáng kể. Nếu không có bệnh gì khác, thường là trẻ em và người lớn bị sốt phát ban sẽ bình phục nhanh chóng.

Tuy nhiên, những người có hệ miễn nhiễm bị yếu đi, thí dụ như những bệnh nhân sau khi được ghép tủy hay cơ quan khác, có thể mắc bệnh sốt phát ban mới hay bị bệnh cũ tái phát. Trường hợp này, họ sẽ bị nặng hơn và lâu bình phục hơn. Họ cũng có thể bị biến chứng sưng phổi hay viêm não, rất nguy hiểm.

Ngăn ngừa bệnh

Không có thuốc chích ngừa bệnh sốt phát ban. Do đó, cách tốt nhất để con bạn không bị bệnh là tránh tiếp xúc với một em bé đang bị. Nếu con bạn đang bị bệnh, nên giữ em ở nhà, cách xa các trẻ em khác.

Đa số chúng ta đều đã có kháng thể chống bệnh vào tuổi bắt đầu đi học, khiến tránh được bệnh lần thứ nhì. Nhưng dù vậy, khi trong nhà có người bị bệnh này, cả nhà nên rửa tay kỹ thường xuyên để tránh lây lan bệnh cho những người chưa bị.

Người lớn nào lúc nhỏ chưa bị thì có thể bị lây bệnh nhưng thường chỉ bị nhẹ thôi, tuy họ vẫn có thể lây bệnh cho người khác.

Tự săn sóc

Thường thì chúng ta không cần làm gì cả, chỉ chờ cho hết bệnh. Tuy nhiên, sốt cao có thể làm cho em bé khó chịu, cha mẹ có thể cho em uống thuốc acetaminophen (Tylenol) hay ibuprofen (Advil, Motrin..) để giảm bớt sốt. Không nên cho em uống aspirin vì có thể làm em dễ bị chứng Reye’s syndrome là một bệnh nặng. Nên cho em bé uống nhiều nước, nằm nghỉ.