Giữa nam và nữ có sự khác biệt khá lớn về tâm sinh lý. Nếu chỉ nói riêng về mặt tính cách, thì nam giới thường là mạnh mẽ quả cảm, bình tĩnh điềm đạm, quyết đoán, còn nữ giới thì mềm yếu uỷ mị, hay xúc cảm, xử sự xốc nổi, không quyết đoán. Tụy nhiên đây chỉ là nhìn nhận một cách khái quát, không thiếu những người đàn ông yếu ớt nhu nhược, cũng có rất nhiều những chị phụ nữ mạnh mẽ kiên cường.
Khi bàn đến sự khác biệt về tính cách giữa nam và nữ, người . ta hay quy về nguyên nhân xã hội, thê nhưng nếu ta đặt câu hỏi tại sao phụ nữ sống trong nhiều hoàn cảnh hoàn toàn khác nhau vẫn bộc lộ những nét tâm lý giống nhau, những điểm yếu như nhau, nếu chịu khó quan sát, sẽ dễ dàng nhận ra rằng, mô thức suy nghĩ và hành động của nam và nữ dựa trên những nền tảng khác nhau, đó là sự khác nhau về kết cấu não.
Kết quả nghiên cứu khoa học hiện đại cho thấy, não của nữ là cơ sở để tạo ra não của nam, có nghĩa là từ não của nữ qua một bước cải tiến khá lớn nữa mới hình thành não của nam. Tổ chức phôi thai trong tử cung người mẹ đầu tiên là chịu ảnh hưởng của hóc môn giống cái, sau khi thai phát triển khoảng 8 tuần thì giới tính của thai được xác định phương hướng đã rõ ràng: Nếu thai là nam tính thì người mẹ phải tiết ra nhiều hóc môn giống đực để tưới cho đại não, khẳng định xu thế phát triển thành não nam giới. Còn nếu xác định giới tính là nữ thì sẽ không được tưới bằng hóc môn giống đực, trở thành não nữ giới.
Chỉ riêng về mặt khống chế và điều khiển chu kỳ, hành động tình dục thì não nam và nữ đã biểu hiện khác nhau rõ rệt. Đại não của nữ theo chu kỳ 28 ngày thì lá trước thuỳ thể dưới của não lại tiết ra kích thích tố tình dục, nó tác động vào buồng trứng để đưa đến hành kinh, như vậy nhìn qua chu kỳ hành kinh biết được chu kỳ của đại não. Còn não của nam giới thì thường xuyên tiết ra kích thích tố kích dục, không mang tính chu kỳ, ta thấy rằng, sau khi phân hoá thành não nam não nữ, thì các chỉ lệnh ban ra hoàn toàn khác nhau, do cách tiết hóc môn khác nhau tạo thành.
Chính đây là điểm yếu của nữ trong biểu hiện tình dục. Ở phương Tây, các thiếu nữ ngay trong giai đoạn yêu đương đã bước vào đời sống tình dục hiện tượng này khá phổ biến, ở phương Đông tỷ lệ con gái có thai trước khi cưới ngày càng tăng cao. Lý lẽ để biện hộ cho chuyện này là, tuổi trẻ bồng bột, quá yêu nhau không thể kiểm chế nổi khát vọng tình dục.Trong những giây phút rung động cảm hứng cao độ, việc đó tất yếu phải xẩy ra. Cách nói này hơi thiên về cảm tính, thiếu cơ sở khoa học, đã đành nam nữ gần nhau, tình cảm bột phát khó ghìm nén cũng là một yếu tố, vấn đề cơ bản nhất chính là nhịp độ sinh lý của phụ nữ, phần lớn hành động ăn trái cấm tập trung vào thời điểm một tuần trước khi rụng trứng, do sự thay đổi rất kì diệu trong cơ thể nữ, nên những ngày đó người con gái rất dễ mềm lòng trước đòi hỏi của người yêu. Còn các giai đoạn khác thì người con gái đủ nghị lực để từ chối. Một khi các cô gái nắm được quy luật này thì tốt nhất là trong những ngày ấy đừng chấp nhận hẹn hò đi chơi riêng với bạn trai, nhỡ ra rơi vào tình thế khó xử thì hãy dùng sức mạnh của lý trí, để khống chế những phút mềm yếu của tình cảm, để khỏi phải ân hận khi chuyện đã lỡ làng.
Nếu xét vấn đề từ góc độ sinh vật học, thì sự tiến hoá vượt trội của não nam so với não nữ là điều không còn phải nghi ngờ, vì bộ phận chỉ huy hành động trong bộ não của nam đã được tưới bón bằng hóc môn giống đực, do đó nam giới phát huy tác dụng của vỏ não nhiều hơn trong khi nữ chỉ dừng lại ở mức ngang bằng giữa vỏ và mép. Nếu đem so sánh thì hệ thống mép não già hơn hệ thống vỏ não rất nhiều, và nó không phải là sản phẩm được sinh ra sau quá trình tiến hoá của loài người. Chỉ có loài người mới có hệ thống vỏ não, trong khi nhiều loài động vật cao cấp đều có mép não, vì vậy vỏ đại não được coi là cơ quan điều tiết cao nhất của toàn bộ công năng sinh lý, rất nhiều chức năng của đại não đều dồn tụ vào bộ phận này.
Một điểm cần nhấn mạnh nữa là, sự tiến hoá không hoàn toàn đồng nghĩa với tết đẹp, ưu tú hoặc tiến bộ, ngược lại, những cái không tiến hoá cũng không có nghĩa là xấu, là thứ phẩm. hay lạc hậu, nói cách khác, tiến hoá chính là sự gắn bó và không ngừng thích nghi với hoàn cảnh, nếu không thích ứng được có nghĩa là bị tiêu diệt, như thế sự khác nhau giữa não nam và não nữ chẳng đáng làm cho chúng ta ngạc nhiên. nam thì mạnh về suy diễn không gian mang tính lôgic cao, nữ lại chiếm ưu thế về khả năng ngôn ngữ. Ví dụ với đặc điểm của bộ não nam, họ sẽ làm quen rất nhanh với máy tính và tiếp thu cái mới, tuy nhiên nam cũng phải trả giá khá cao cho vấn đề này, trong dòng đời hối hả với nhịp điệu sống khẩn trương như hiện nay, số nam giới mắc bệnh dị ứng kỹ thuật và liệt dương ngày càng cao.
Do hệ thống mép của đại não của nữ không được tưới thấm hóc môn kích thích giống đực nên các bản năng nguyên thuỷ bẩm sinh do khu vực não này chỉ huy ở nữ sôi động hơn hẳn nam giới, nhất là trong lĩnh vực hoạt động tình dục, và phần đông phụ nữ bộc lộ những nét tính cách chung giống nhau.
Trước hết, nữ coi trọng hiệu quả thực tế, ví dụ có ai đó tặng món quà thì các bà rất khó từ chối. Nhiều dẫn chứng trong thực tế chứng minh phụ nữ dễ bị cuốn hút bởi cái lợi vật chất, rồi chấp nhận lời cầu xin của người ta, những cuộc hôn nhân do hám của cuối cùng ít khi tốt đẹp.
Thứ hai, phụ nữ kém đầu óc quan sát, suy nghĩ và hành động một cách giản đơn. So với nam thì phụ nữ kém khả năng bao quát toàn cục, rất dễ cả nể trước sự.đeo bám của người khác giới, ít khi chịu cân nhắc một cách kỹ lưỡng, rất dễ ngộ nhận đối phương quá tốt với mình, nhất là trong vấn đề yêu đương, phụ nữ rất dễ mắc lừa.
Thứ ba là, so với đại não của nam thì não của nữ ở dạng nguyên thuỷ, hơn tức là nặng về hệ thống mép não. Biểu hiện về mặt hành' động, nam sẵn sàng lao vào cuộc sống mạo hiểm, lãng mạn xa rời thực tế, đó là nhờ nam lấy vỏ đại não làm trung tâm điều hành, trong khi hành động của nữ ít nhiều còn phảng phất những nét nguyên thuỷ sơ khai của động vật, nữ tỏ ra nhạy cảm hơn hẳn nam về nhận biết mùi vị và xúc giác, dễ bị gục ngã trước sự cọ xát kích động của da thịt đàn ông, hoặc chỉ vì mùi nước hoa rất khêu gợi mà bị xiêu lòng.
Thứ tư là, khả năng phân biệt không gian của nữ tương đối yếu. Ví dụ hai người hẹn gặp nhau lần đầu ở một nơi xa lạ nào đó, thì nữ sẽ tỏ vẻ thấp thỏm không yên, tâm trạng căng thẳng làm cho tim đập nhanh hơn, mặt đỏ ửng một cách thiếu tự nhiên. Nữ rất dễ bị choáng ngợp bởi chẳng thế mà xưa nay chẳng ai giải nghĩa được.
Là người phụ nữ, cần hiểu biết về những đặc điểm cũng như yếu điểm của giới mình, để khỏi sinh tâm lý tự ti tiêu cực mà mạnh dạn vươn lên tự bảo vệ mình và làm chủ cuộc đời của mình để hưởng trọn niềm hạnh phúc chân chính trên thế gian này.