1
Phụ nữ thường bị các chứng đau nửa đầu làm phiền, chúng không chỉ gây ảnh hưởng tới sức khỏe mà còn khiến bạn làm việc kèm hiệu quả
Nguyên nhân gây ra bệnh này không quá khó hiểu như suy nghĩ của nhiều người. Bạn có thể phòng tránh được.
Cảm giác đau đầu là triệu chứng của rất nhiều nguyên nhân. Có thể chỉ là một thay đổi nhất thời về sinh lý, mạch máu gây cơn đau thoáng qua. Nhưng cũng có thể là những nguyên nhân mãn tính. Khi đó, đau đầu trở nên dai dẳng, khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc hàng ngày của người bệnh. Cơn đau có thể lan toả cả đầu hay chỉ khu trú ở một vài vị trí.
Đau nửa đầu là một thể bệnh thường gặp. Bệnh gây cảm giác rất khó chịu, làm người bệnh mất tập trung trong công việc. Bệnh có tỉ lệ tái phát cao. Người bệnh thường than phiền về thắc mắc và những đau nửa đầu với thầy thuốc.
Tại sao người ta bị đau nửa đầu
Đau nửa đầu còn gọi là đau Migraine, dân gian thường gọi là “bán đầu thống”. Đây là một thể bệnh khá đặc biệt. Y học đã biết đến nó từ rất lâu.
Đối với người đau nửa đầu từng cơn, bệnh lặp lại có tính chu kỳ. Đôi khi có triệu chứng báo trước như buồn nôn, mờ mắt, tê một bên mặt..
Có những giả thuyết về cơ chế bệnh như thuyết về thần kinh, mạch máu, nội tiết... Nhưng nguyên nhân đáng lưu ý nhất là do đặc tính về sinh lý và giải phẫu của não (gồm hai bán cầu và hệ thống cung cấp máu cho não). Hệ thống này có những nhánh cấp máu nhất định. Do đó, khi có yếu tố thuận lợi (stress, dinh dưỡng kém) thì chỉ gây đau một bên đầu mà bên kia không đau hoặc đau rất nhẹ.
Người bệnh đến gặp thầy thuốc vì nhiều lý do. Theo thống kê, người ta thấy rằng nữ giới mắc bệnh nhiều hơn nam giới gấp ba lần. Ngoài yếu tố di truyền, bệnh còn có những nguyên nhân làm khởi phát như:
Thay đổi về tâm lý là nguyên nhân thường gặp nhất. Đó là do bệnh nhân bị sang chấn tâm lý (stress) về tình cảm nam nữ, gia đình hoặc lo lắng về công việc, các mối quan hệ xã hội...
Thay đổi về nội tiết ở phái nữ cũng là nguyên nhân phổ biến. Rất nhiều người bị đau nửa đầu khi đến tuổi dậy thì, đến kỳ kinh nguyệt, thời kỳ tiền mãn kinh... Có lẽ đây là yếu tố làm cho tỉ lệ mắc bệnh này ở phụ nữ cao hơn nam giới.
Nhiều bệnh nhân thấy rằng sau khi dùng một số loại thực phẩm nhất định, cơn đau sẽ khởi phát. Chẳng hạn: chocolate, phô mai, thức ăn lạnh như kem, chất kích thích như rượu, cà-phê, ớt...
Một số bệnh nhân mãn tính làm đau nửa đầu tái phát và kéo dài. Ví dụ tăng huyết áp, bệnh hô hấp, bệnh tiêu hoá, rối loạn giấc ngủ, dinh dưỡng kém, sau chấn thương sọ não... Dùng nhóm thuốc nội tiết ngừa thai, thuốc kháng histamin.. cũng gây tác hại tương tự.
Môi trường thay đổi. Nhiều người khởi phát bệnh lúc trời chuyển mưa hay nắng; có sự thay đổi ánh sáng như đèn quá sáng hay đèn nhấp nháy nhanh; nghe âm thanh lớn, nhạc kích động, mùi của chất bay hơi hay chất thải.
BIỆN PHÁP CHỮA BỆNH ĐAU NỬA ĐẦU HIỆU QUẢ
Cắt cơn đau
Để giải tỏa cơn đau nửa đầu, bạn có thể áp dụng nhiều cách, từ dùng thuốc cho đến thay đổi lối sống của mình.
Bệnh đau nửa đầu thường với những cơn đau tái diễn liên tục dù không nguy hiểm đến tính mạng song nếu để kéo dài nhiều ngày sẽ làm suy giảm nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh. Đa phần người mắc chứng này bị ảnh hưởng lớn đến tinh thần, sức lao động cũng như chất lượng sống của mình.
Kiểm soát, cắt cơn
Các bác sĩ chuyên khoa cho hay, không có biện pháp điều trị khỏi hoàn toàn bệnh đau nửa đầu, nhưng có thể kiểm soát bằng cách cắt cơn đau và dự phòng cơn đau đầu.
Để điều trị cơn đau đầu, bác sĩ có thể cho người bệnh dùng thuốc giảm đau thông thường đối với những người bị đau nhẹ hoặc vừa phải. Song đối với các trường hợp đau nặng, vừa phải dùng thuốc chống viêm giảm đau và cả thuốc dự phòng cơn đau.
Để điều trị chứng đau nửa đầu có thể dùng thuốc ergotamine, sumatriptan và rizatriptan. Ngoài ra có thể dùng các loại thuốc ngăn ngừa để giảm tần số cơn đau nửa đầu. Nếu cơn đau nhẹ, chỉ cần dùng thuốc giảm đau thông thường, kiểu như Panadol hay Alaxan. Thuốc giảm đau thường được dùng khi bắt đầu cơn đau gồm: aspirn, acetaminophen. Nếu cơn đau nặng, có thể cắt cơn bằng Tamik. Tuy nhiên, nếu cơn đau liên tục và dai dẳng, chị em cần đến ngay bệnh viện để điện não đồ, chụp X quang cắt lớp.
Đối với phụ nữ, liệu pháp hormene có thể giúp giảm cơn đau nửa đầu có liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt. Khi bị đau, hãy cố nghỉ ngơi trong căn phòng tối và mát hoặc đi tắm dưới vòi hoa sen. Đắp khăn lạnh lên trán cũng có thể giảm nhẹ sự khó chịu. Tuy nhiên, hãy cẩn thận với những cơn đau dữ dội và kéo dài. Đó là những triệu chứng ban đầu của các căn bệnh nguy hiểm đang đe dọa sức khoẻ bạn như: Các bệnh não và tim mạch (xuất huyết não, huyết áp thấp, huyết áp cao, thiếu máu não, nhồi máu cơ tim, xơ vữa động mạch...); Các bệnh nội tiết: rối loạn kinh nguyệt, rong kinh; Các bệnh về mắt, về răng, bệnh viêm tai giữa, bệnh viêm xoang...
Theo TS.BS Phương Thảo (Khoa Nội Thần kinh - Bệnh viện Nhân dân Gia Định, TP HCM), các bệnh lý vùng tai mũi họng như viêm tai giữa, viêm tai xương chủm, và một số đau đầu có tính chất khu trú rất nguy hiểm như: U não, dị dạng mạch não... Những xét nghiệm này nhằm bảo đảm đây đúng là bệnh đau nửa đầu chứ không phải do những nguyên nhân nguy hiểm khác như trên.
Liệu pháp phòng ngừa
Bên cạnh việc dùng thuốc tây, trong một số trường hợp người ta sử dụng thuốc Nam để ngừa chứng đau nửa đầu. Các chuyên gia y tế cho rằng, dùng thuốc là một biện pháp, còn để chứng bệnh được chữa khỏi triệt để, cần sự thay đổi lối sống. Lối sống lành mạnh, cách làm việc hiệu quả, tinh thần thoải mái là liều thuốc tốt nhất để đẩy lùi chứng đau nửa đầu.
Theo đó, việc thay đổi lối sống cần áp dụng đầu tiên là ăn chế độ ăn lành mạnh và giữ cho cân nặng của bạn dưới tầm kiểm soát. Những người hay hút thuốc, uống rượu, béo phì... thường có khuynh hướng dễ bị đau nửa đầu hơn. Nếu trong cuộc sống không thể tránh khỏi stress, bạn hãy học cách khắc phục nó tốt hơn. Hãy học cách thư giãn và ngủ tốt hơn.
Để ngăn ngừa đau nửa đầu, khi mắc một trong các bệnh về tai mũi họng, răng, bệnh nhiễm khuẩn, thoái hóa đốt sống, huyết áp tăng hoặc huyết áp thấp cần được thăm khám để điều trị dứt điểm. Cần vệ sinh răng, miệng, họng hằng ngày; bỏ thuốc lá và không uống rượu. Khi bị đau, bạn hãy cố nghỉ ngơi trong một căn phòng tối và mát hay đi tắm dưới vòi sen. Đắp khăn lạnh lên trán cũng có thể giúp giảm nhẹ sự khó chịu. Một ly nước bổ dưỡng, mát xa cổ, sau gáy và cơ... cũng có thể có ích cho bạn.
Điều trị bệnh đau nửa đầu không đơn giản, bởi không có loại thuốc nào có thể điều trị lành bệnh hoàn toàn mà chỉ có những loại thuốc cắt cơn đau và phòng ngừa cơn đau, điều quan trọng là sự tuân thủ điều trị của bệnh nhân.
Tuy nhiên, để có thể giảm tần suất tái phát và giảm cường độ của cơn đau nửa đầu, bệnh nhân cần thay đổi lối sống, giảm áp lực công việc, tránh những căng thẳng trong cuộc sống hàng ngày, cố gắng giữ cho mình có một tinh thần lạc quan yêu đời. Người bệnh cũng cần phải điều chỉnh khẩu phần ăn, tránh ăn những thức ăn có thể gây khởi phát cơn đau nửa đầu (tôm, cua, cá, sò, ốc, chocolate, ca cao, pho mát, bơ hoặc uống một số thức uống có cồn như rượu vang đỏ), chuyên cần tập luyện thể dục thể thao, đi bộ, yoga, dưỡng sinh, khí công...
Điều trị đau nửa đầu thường sẽ kết hợp giữa thuốc điều trị các yếu tố gây nguy cơ cao làm đau nửa đầu với thuốc giảm đau, hướng thần. PGS.TS Bùi Khắc Hậu, Đại học Y Hà Nội khuyến cáo: Việc dùng thuốc gì, hàm lượng và liều lượng bao nhiều phải do chính bác sĩ khám bệnh cho mình kê đơn, tuyệt đối không tự động mua thuốc hoặc do sự mách bảo của bạn bè, người thân mà mua thuốc dùng thì sẽ lợi bất cập hại. Vì đa số các thuốc điều trị bệnh đau nửa đầu đều có nhiều tác dụng phụ.
Mẹo hay giảm đau đầu nhanh chóng
1. Ăn snack vị mặn
Một mẹo vặt mà các phụ nữ phương Tây hay áp dụng khi bị cơn đau nửa đầu tấn công là ăn đồ ăn có vị mặn. Bạn có thể chuẩn bị sẵn vài gói snack khoai chiên vị mặn trong nhà và cơ quan để dùng khi cần. Theo kinh nghiệm của những người đã sử dụng cách này, chỉ cần 15 phút là cơn đau đã bắt đầu giảm xuống.
2. Massage đầu, cổ
Không phải tự nhiên mà dịch vụ massage đầu, cổ lại phổ biến tại các spa. Dịch vụ này xuất phát từ nhu cầu giảm stress, thư giãn và giúp giảm đau đầu của khách hàng. Nếu muốn tự thực hiện các động tác massage tại nhà, bạn có thể theo học một khóa massage tại các trung tâm chăm sóc sức khỏe.
3. Nhắm mắt và thư giãn trong bóng tối
Các nhà khoa học cho rằng việc thường xuyên đau đầu không rõ nguyên nhân là do thiếu ngủ và stress. Nếu chưa thể cải thiện giấc ngủ hay giảm căng thẳng do công việc ngay lập tức, bạn có áp dụng mẹo nhỏ là một giấc ngủ ngắn trong 15 phút. Bạn có thể nhắm mắt thư giãn trong phòng tối hoặc đeo mặt nạ ngủ cho mắt để chống chói.
4. Ngồi thiền
Ngồi thiền là một phương pháp trị liệu rất tốt cho sức khỏe. Nó không mang lại hiệu quả cấp tốc như thuốc giảm đau nhưng những lợi ích mà nó mang đến cho sức khỏe thì sẽ kéo dài từ năm này qua tháng khác, thậm chí, trên thế giới đã có nhiều trường hợp hoàn toàn khỏi bệnh nhờ vào việc kiên trì tập thiền.
5. Chườm lạnh
Bạn có thể dùng cao dán ấm có bán ở các tiệm thuốc hoặc đơn giản là dùng khăn chườm lạnh tại nhà. Cách làm như sau: nhúng ướt một chiếc khăn lông, vắt nhẹ. Sau đó gấp khăn lại rồi cho khăn vào ngăn đá tủ lạnh, chờ từ 5-7 phút. Lúc này khăn đã lạnh vừa đủ, bạn có thể lấy ra và chườm lên trán và khu vực xung quanh mắt.
Ban đầu bạn có cảm giác hơi lạnh quá mức nhưng cảm giác này sẽ dịu cần và cơn đau đầu cũng giảm bớt nhanh chóng.
CÁCH PHÒNG TRÁNH CƠN ĐAU NỬA ĐẦU
Đau nửa đầu là một biểu hiện của chứng nhức đầu có nguyên nhân, bắt nguồn từ hiện tượng rối loạn của hệ thống mạch máu não. Đặc điểm cơ bản của chứng đau nửa đầu là đau đầu theo từng cơn.
Khởi đầu là cơn đau nửa đầunhẹ, có thể một năm bị đau đầu vài lần, sau đó chu kỳ đau đầu sẽ xuất hiện nhiều hơn, vài tháng thậm chí là vài tuần bị một lần... Khi những cơn đau nửa đầu xuất hiện nhiều lần, điều này có nghĩa là bệnh nhân đang ở tình trạng nặng và cần phải được điều trị càng sớm càng tốt.
Nguyên nhân của đau nửa đầu có thể là do tinh thần mệt mỏi, căng thẳng, thời tiết thay đổi...
Trước đây, trong túi Thùy Trang lúc nào cũng có những viên thuốc giảm đau để cắt nhanh cơn đau nửa đầu. Thế nhưng việc phụ thuộc vào những loại thuốc giãn mạch và tăng tuần hoàn não không phải là cách hay vì chúng có thể có tác dụng phụ. Bác sĩ luôn dặn Trang rằng tuyệt đối không được dùng quá liều vì thuốc có thể dẫn đến những tác hại không lường trước được.
Được biết, chỉ cần thay đổi lối sống, thay đổi chế độ ăn uống, tập thể dục đều đặn có thể đẩy lui được chứng bệnh này, Thùy Trang lên quyết tâm dành thời gian chăm sóc cho bản thân.
Thay đổi chế độ ăn uống
Điều đầu tiên Thùy Trang muốn thay đổi đó là chọn cho mình một chế độ ăn thích hợp, lành mạnh và một điều quan trọng là kiểm soát được cân nặng của bản thân.
Trang cho biết: “Những người béo phì thường có khuynh hướng dễ bị đau nửa đầu hơn những người kiểm soát được cân nặng của mình”.
Theo những lời khuyên của bác sĩ, Thùy Trang hạn chế tối đa ăn những thực phẩm có thể gây ra những cơn đau nửa đầu như: hải sản, sôcôla, cacao, pho mát, bơ hoặc uống một số thức uống có cồn.
Tìm hiểu, Thùy Trang còn nhận thấy có khá nhiều thực phẩm dinh dưỡng có thể chống lại các quá trình gây ra bệnh đau nửa đầu.
Trang chia sẻ: “Nếu bạn giống tôi, bạn có thể ăn thật nhiều đậu đen, sữa đậu nành, đậu phụ, bánh mỳ, ngũ cốc, chuối… vì chúng chứa nhiều magie. Magie lại là một trong những khoáng chất vô cùng cần thiết cho con người. Nó giúp tăng cường chức năng của thần kinh lẫn cơ bắp, chặn đứng được 'thủ phạm' gây chứng đau nửa đầu”.
Ngoài ra Trang còn gợi ý nhóm thực phẩm có chứa Omega 3 như cá hồi, trứng, thịt, dầu đậu nành cũng rất tốt cho chị bởi chúng giúp ích cho những ai đang căng thẳng, lo âu. Nhóm thực phẩm này giúp bản thân người đau nửa đầu thấy dễ chịu thoải mái - một điều mà sẽ đẩy lùi được chứng bệnh khó chịu này.
Lạc quan, tránh căng thẳng
Stress là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra chứng đau nửa đầu. Vì thế Thùy Trang thường xuyên F5 (làm mới) cuộc sống của mình bằng những buổi đi dã ngoại với gia đình, đồng nghiệp. Và Trang luôn cố gắng giữ cho mình có một tinh thần lạc quan yêu đời hết mức có thể.
Kéo dài sự căng thẳng là nguyên nhân gây ra chứng đau nửa đầu, chị biết rõ điều này. Trang nói: "Stress cũng có thể xảy ra khi bạn lo lắng về tài chính, hoặc gặp một cuộc khủng hoảng nào đó. Cách tốt nhất để loại bỏ căng thẳng liên quan đến chứng đau nửa đầu là bạn hãy cố gắng làm giảm sự căng thẳng càng nhanh càng tốt, bằng cách tìm kiếm cho mình một thú vui nào đó. Lo lắng và phiền muộn không giải quyết được vấn đề gì, mình nhận ra rằng vui vẻ, lạc quan sẽ tốt hơn rất nhiều, cuộc sống sẽ hoàn toàn tuyệt vời, tích cực”.
Tích cực chính là một bí quyết khiến những cơn đau nửa đầu này ngày càng ít đến "quấy rối" Trang.
Tập luyện thể thao
Ngoài những giờ lên lớp dạy học, Thùy Trang dành cho bản thân mình 1 tiếng mỗi ngày để thiền định. Trang cho rằng, thư giãn và thiền có thể giúp cho quá trình căng thẳng của não được ức chế, dịu xuống, các mạch máu được thư giãn, tránh được tình trạng đau nửa đầu rất hiệu quả.
Thiền định có tác dụng điều chỉnh mọi hoạt động của cơ thể, tạo lập sự cân bằng nội tại. Ngoài tác dụng thư giãn, nó còn giúp phòng và chữa các bệnh do mất cân bằng chức năng cơ thể. Người tập thiền tốt sẽ tạo lập được trạng thái cân bằng của hệ thần kinh, điều hòa được các nhu cầu sinh hoạt tinh thần.
Một lời khuyên Thùy Trang dành cho các chị em khi bị những cơn đau nửa đầu ghé qua, cách tốt nhất để chúng tan biến đó là tự bản thân mỗi người nên tự học lấy cách thư giãn, một giấc ngủ sâu sẽ rất tốt trong trường hợp này.
Thêm vào đó, Thùy Trang chia sẻ: “Những lúc bị đau nửa đầu, mình thường nhờ tới sự giúp đỡ của anh xã. Những cái mát-xa cổ, vai, gáy nhẹ nhàng rất có ích lúc này”.
(ST)
