Bài thuốc dân gian chữa bệnh tiêu chảy hiệu quả

Nói về các loại cây lá chữa bệnh tiêu chảy, kiết lỵ, BS. Lê Hoàng Kầm cho biết là đừng nên bỏ qua lá ổi, nụ hoa sim vì đây là những giống "cây nhà lá vườn” sẵn có khắp nơi có thể tận dụng làm thuốc bất kỳ lúc nào cũng được. 

-  Nụ sim:  Thu hái khi còn chưa nở, khoảng nửa chén sắc uống. Một ngày uống khoảng 2 lần. 

-  Búp ổi: Lấy một nắm búp ổi nhai với vài hạt muối nuốt cả bã. Hoặc dùng búp ổi hoặc lá ổi non 12 – 20g (sao sơ), gừng nướng 10g hoặc củ riềng khô 10 – 12g, vỏ quýt khô 10 – 12g. Cho các vị vào ấm, sắc với 500ml nước, còn lấy 200ml, chia làm hai lần uống trong ngày trước bữa ăn. Bài thuốc này dùng chữa các trường hợp tiêu chảy thông thường, nhất là tiêu chảy do lạnh.

Trong dân gian, lá mơ lông được coi là vị thuốc hữu hiệu để chữa bệnh tiêu chảy và kiết lỵ. Theo y học cổ truyền lá mơ lông có vị đắng chát, tính mát, tiêu thực sát khuẩn. Bài thuốc phổ biến nhất là hái một nắm lá mơ lông rửa sạch, thái nhỏ trộn với một quả trứng gà ta nướng trên chảo có lót lá chuối hoặc hấp cách thủy (không được chiên với dầu mỡ vì kiết lỵ kỵ với chất béo). Có thể ăn một ngày 2-3 lần liên tục trong 3-4 ngày sẽ khỏi. 

Ngoài ra, các bác sĩ cũng chia tiêu chảy ra làm nhiều loại để chữa trị bằng các kinh nghiệm cổ truyền: 

Những bài thuốc cổ truyền trị tiêu chảygiản mà rất hiệu quả. Đặc biệt, nguyên liệu của những vị thuốc này thường là những loại cây, củ, lá… có trong vườn nhà.

Tiêu chảy do hàn thấp

Triệu chứng: Thường người bệnh thấy đau bụng lâm râm, đi ngoài loãng kèm nước trong, mệt mỏi không muốn ăn, uống, rêu lưỡi nhạt trắng. 

Cách làm: Dùng 40g củ riềng tươi thái lát mỏng; 80g vỏ bóc từ thân cây ổi đem sao qua rồi sắc đặc cả 2 vị trên. Uống nhiều lần trong ngày thay nước chè rất tốt.

Tiêu chảy do nhiễm phải gió lạnh

Triệu chứng: Người bệnh thấy đau bụng, sôi bụng, đi ngoài nhiều lần, người lúc nóng lúc lạnh, nhức đầu, phân thường lỏng.

Cách làm: Lấy 5 lát gừng, 6g tía tô, củ sả (sao vàng), vỏ quýt (sao thơm) mỗi vị 20g. Đổ 2 bát nước (bát ăn cơm) sao còn 1 bát, uống lúc còn nóng.

Tiêu chảy do tỳ vị hư hàn

Triệu chứng: Người bệnh tinh thần mệt mỏi, kém ăn, sắc khí nhợt nhạt, tay chân lạnh, đi ngoài ra nguyên thức ăn.

Cách làm: Dùng 16g vỏ quýt, 16g gừng khô, 100g gạo rang cháy sắc đặc chia uống dần nhiều lần trong ngày.

2. Nước cây cỏ sữa
Nguyên liệu: Cây cỏ sữa 2 nắm; nấm mèo: 5 tai; đậu đen xanh lòng 50gram ( loại đậu vỏ màu đen nhưng khi các mẹ cắn ra thì thấy ruột bên trong màu xanh).
Cách làm: Cỏ sữa rửa sạch; nấm mèo ngâm cho nở ra rửa sạch rồi thái dài và mỏng. Bắc song song 2 chảo ở 2 bếp: 1 bếp sao đậu đen, 1 bếp sao nấm mèo, xong rồi sao cỏ sữa.
Cho cả 3 thứ sau khi sao vào 1 cái nồi, lấy 3 bát nước sắc nhỏ lửa còn 0,5 bát cho bé uống trong 1 ngày, không được để qua ngày hôm sau.
Lưu ý:
- Nấm mèo sao trên bếp đến khi khô và cứng, dùng tay bẻ thì giòn vụn như sợi miến khô là được. Không được để nấm mèo còn sống, ướt vì sợ làm bé đau bụng thêm.
- Đậu xanh sao khi cắn ra phải thơm giòn và chín hạt rồi, nếu còn sống cũng không được (có thể kiểm tra bằng cách sắc lên mà hạt đậu không vỡ đôi thì là đậu chín, còn nếu hạt đậu nát đôi như nấu chè tức là đậu chưa chín, phải bỏ nước sắc đi
3. Chữa tiêu chảy bằng lá cây quả nhót
Lá nhót sao vàng, sắc nước uống chữa tiêu chảy. Bột lá nhót khô hòa nước cơm có thể chữa hen suyễn. Nhót có tên khác là cây lót, bất xá, hồ đồ tử.
Dùng lá tươi (20-30g) hoặc lá khô (6-12g), thái nhỏ, sao vàng, sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm hai lần trong ngày. Có thể dùng dưới dạng thuốc bột. Dùng riêng hoặc phối hợp với vỏ cây chân danh (đỗ trọng nam) với liều lượng bằng nhau.

4. Bài thuốc từ hồng xiêm xanh
Hồng xiêm chín là thứ trái cây ngon, giàu dinh dưỡng. Còn hồng xiêm xanh với vị chát, tính bình lại là phương thuốc hiệu quả chữa tiêu chảy, kiết lỵ. Cách sử dụng như sau:
Cắt quả hồng xiêm xanh thành nhiều lát mỏng, phơi khô, sao vàng để dùng dần. Mỗi lần sử dụng lấy khoảng 10 lát sắc với nước uống, lượng nước phải ngập hồng xiêm. Sau đó đổ ra lấy nước uống mỗi ngày 2 lần. Lưu ý là đối với trẻ nhỏ, trước khi cho uống nên nếm thử, không được cho trẻ uống đặc quá.

5. Bài thuốc từ rau sam
Rau sam có vị chua, tính hàn, tác dụng trị kiết lỵ, trừ giun sán, chữa mụn nhọt và các bệnh ngoài da. Kinh nghiệm dân gian thường dùng rau sam để đối phó với căn bệnh lỵ, tiêu chảy như sau:
- Phòng ngừa: Hàng ngày dùng từ 100-200g rau sam làm rau ăn hoặc nấu cháo ăn hàng ngày.
- Chữa bệnh: Khi đã có triệu chứng đau bụng, tiêu chảy nhiều, dùng rau sam tươi 100g, cỏ sữa tươi 50g sắc uống thay nước trong ngày. Nếu đi ngoài ra máu có thể bổ sung thêm 20g nhọ nồi, 20g rau má vào sắc uống cùng.

6. Bài thuốc từ gạo rang:- Gạo: 10g sao vàng. Lá ngải cứu khô: 15g. Đường đỏ: 10g. Cho tất cả vào ấm đun rồi đổ ngập nước chờ sôi mấy phút rồi nhấc xuống để hơi nguội uống hết một lần. Mỗi ngày chỉ cần uống một lần, sau hai ngày sẽ thấy hiệu quả.
- Lá củ cải tươi: 120g. Trần bì: 30g. Hai thứ lá này bỏ đun chung chắt lấy hai bát con nước dùng uống hai lần/ ngày. Sau 2-3 ngày dùng thuốc, bệnh sẽ khỏi.
- Lá lựu tươi: 30g. Gừng tuơi: 12g. Muối ăn: 3g. Sắc lấy hai bát con nước rồi chia uống hai lần/ ngày.
- Đường đỏ hoà tan trong nước ấm, uống với 4 hạt tiêu. Uống trong 2-3 ngày, mỗi ngày 3 lần sẽ thấy khỏi bệnh.
- Gừng tươi: 100g (hoặc gừng khô 30 g). Lá chè khô: 5 g. Hai thứ này đun chung với 800g nước cho đến khi còn 2/3 số nước rồi đổ thêm 15g dấm gạo, chia uống 3 lần/ ngày. Sau khi dùng 1- 2 liều sẽ khỏi ngay.

7. Trứng lá mơ
Mẹ hái một nắm lá mơ tía khoảng 100g (mơ tía thì tốt và thơm hơn lá mơ trắng) rửa sạch, ngâm trong nước muối loãng 5 phút, vớt ra để ráo nước.
Sau đó, rã lá mơ thật nhỏ, rồi cho vào bát và đập 1 quả trứng gà, đồng thời thêm một chút muối (cho vừa miệng), trộn đều.
Kiếm 2 miếng là chuối tươi, bắc chảo lên bếp. Lót 1 miếng lá chuối xuống đáy chảo, đổ hỗng hợp trứng rau mơ vào, lấy miếng lá chuối còn lại đậy lên. Trở đều hai mặt cho trứng và rau mơ chín đều, lấy ra cho bé ăn (ngày 2 lần). Nếu không có lá chuối thì bạn hấp cách thủy cũng được nhưng làm như cách trên thì bé dễ ăn hơn vì rau mơ trứng gà có mùi thơm rất hấp dẫn.
Bên cạnh đó mẹ nên cho bé ăn sữa chưa để điều chỉnh men tiêu hóa trong đường ruột cho bé.
Chúc các bé luôn luôn khỏe mạnh .

Theo y học cổ truyền, mơ lông có vị đắng, hơi chát, tính mát có tác dụng nhuận gan, giải nhiệt, mạnh tỳ vị, tiêu thực, sát khuẩn, tẩy giun, giải độc... Thông thường, dân gian hay sử dụng lá mơ lông để đặc trị các bệnh liên quan đến đường tiêu hoá, đặc biệt là tiêu chảy và kiết lỵ.

- Chữa kiết lỵ: Lấy một nắm lá mơ tuơi rửa sạch, thái nhỏ, đập vào một quả trứng gà ta (trứng gà ăn thóc) trộn đều, lấy lá chuối bọc lại rồi nướng chín để ăn. Nếu không có điều kiện nướng chín, có thể trộn lòng đỏ trứng với lá mơ thái nhuyễn và sử dụng biện pháp hấp cách thuỷ, đơn giản nhất là hấp trong nồi cơm. Ăn ngày 2-3 lần, ăn liên tục trong vài ba ngày là khỏi. Đối với trẻ em, có thể xay nhuyễn lá mơ dùng thay rau trong món bột hoặc cháo xay.

- Chữa tiêu chảy do nóng: Đối với chứng tiêu chảy với các biểu hiện đi ngoài liên tục, mất nước, khát nhiều, sốt nhẹ, nước tiểu vàng, bụng đau quặn và đầy hơi, hậu môn nóng rát nên dùng lá mơ 16g, nụ sim 8g sắc cùng với 500ml nước còn 200ml, chia làm hai lần uống trong ngày. Nếu không kiếm được nụ sim thì chỉ cần mỗi ngày dùng từ 10-15 lá mơ lông sắc nấu làm trà uống liên tục cũng có tác dụng hiệu quả. Sau khi triệu chứng tiêu chảy đã không còn, vẫn nên tiếp tục dùng lá mơ thêm 2-3 ngày nữa để ổn định tỳ vị, đồng thời chế độ ăn nên cắt giảm chất béo.

THAM KHẢO MỘT SỐ BÀI THUỐC CHỮA BỆNH TIÊU CHẢY KHÁC

 Bài thuốc từ rau sam
Rau sam có vị chua, tính hàn, tác dụng trị kiết lỵ, trừ giun sán, chữa mụn nhọt và các bệnh ngoài da. Kinh nghiệm dân gian thường dùng rau sam để đối phó với căn bệnh lỵ, tiêu chảy như sau:

- Để phòng ngừa, hàng ngày dùng từ 100-200g rau sam làm rau ăn hoặc nấu cháo ăn hàng ngày.
- Khi đã có triệu chứng đau bụng, tiêu chảy nhiều, dùng rau sam tươi 100g, cỏ sữa tươi 50g sắc uống thay nước trong ngày. Nếu đi ngoài ra máu có thể bổ sung thêm 20g nhọ nồi, 20g rau má vào sắc uống cùng.
- Trong trường hợp cần tẩy trừ giun sán, chỉ cần rửa sạch 1 nắm rau sam tươi (khoảng 50-100g) giã nát, thêm muối vào rồi vắt lấy nước uống. Uống liên tục trong 3-5 ngày.

. Bài thuốc từ cây ổi

Quả ổi là thứ trái cây giàu dinh dưỡng và chất chống oxy hoá, có tác dụng hiệu quả với nhiều loại bệnh. Riêng đối với bệnh tiêu chảy, ổi có tác dụng làm se da, co mạch, giảm sự xuất tiết và kích thích ở màng ruột, làm dịu nhanh chóng các triệu chứng cấp của bệnh.

Để chữa tiêu chảy cấp, có thể sử dụng búp ổi hoặc lá ổi sắc lấy nước uống với nhiều cách khác nhau:

- Cách 1: Búp ổi 20g, vỏ măng cụt 20g, gừng nướng 10g, gạo rang 20g sắc kỹ lấy nước uống nhiều lần trong ngày.
- Cách 2: Búp ổi 20g sao qua; vỏ quýt khô 10g; gừng nướng chín 10g. Tất cả cắt nhỏ, sắc với 400 ml nước còn 100 ml, uống làm 2 lần trong ngày.
- Cách 3: Búp ổi 20g, củ sả 16g, củ riềng 8g. Thái nhỏ, sao qua, sắc lấy nước đặc uống.
- Cách 4: Lá ổi 20g phối hợp với vỏ bưởi 20g, phơi khô; lá chè tươi 10g; gừng tươi 2 lát. Sắc uống.

Khi bị đi ngoài với các triệu chứng nhẹ hơn dạng cấp, có thể lấy ngay 5-7 búp ổi, rửa sạch, nhai với vài hạt muối, nuốt nước, ngày 2-3 lần.

 bài thuốc từ hồng xiêm xanh

Hồng xiêm chín là thứ trái cây ngon, giàu dinh dưỡng. Còn hồng xiêm xanh với vị chát, tính bình lại là phương thuốc hiệu quả chữa tiêu chảy, kiết lỵ. Cách sử dụng như sau:

Cắt quả hồng xiêm xanh thành nhiều lát mỏng, phơi khô, sao vàng để dùng dần. Mỗi lần sử dụng lấy khoảng 10 lát sắc với nước uống, lượng nước phải ngập hồng xiêm. Sau đó đổ ra lấy nước uống mỗi ngày 2 lần. Lưu ý là đối với trẻ nhỏ, trước khi cho uống nên nếm thử, không được cho trẻ uống đặc quá.


  Cá diếc 250g, gừng tươi 30g, trần bì 10g, hạt tiêu 3g, gia vị vừa đủ. Cá diếc làm sạch, các vị thuốc thái vụn, cho vào túi vải, buộc kín miệng rồi nhét vào bụng cá, cho cá vào nồi chế nước vừa đủ, hầm thật nhừ bằng lửa nhỏ, khi được chế thêm gia vị, ăn nóng. Công dụng: ôn trung tán hàn, kiện tỳ lợi thấp, dùng cho trường hợp tiêu chảy do hàn thấp (như bài 1) và bồi bổ sức khỏe sau khi bị bệnh.


  Lá dưa chuột tươi 1.000g, đường trắng 500g. Lá dưa chuột rửa sạch, thái vụn, đem sắc trong 60 phút rồi bỏ bã lấy nước, đem cô thật đặc bằng lửa nhỏ, sau đó cho đường trắng vào thấm hết dịch thuốc rồi đem sấy thật khô, đựng trong lọ kín dùng dần. Mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần lấy 10g bột thuốc hòa với nước nóng uống. Công dụng: thanh nhiệt lợi thủy, kiện tỳ chỉ tả, dùng cho trường hợp tiêu chảy do thấp nhiệt (như bài 3).

  Hoa đậu ván trắng 30g, trứng gà 2 quả, gia vị vừa đủ. Đập trứng vào bát, cho hoa đậu ván trắng vào, chế đủ gia vị, đánh đều rồi tráng chín, ăn nóng. Công dụng: thanh nhiệt giải độc, hóa thấp chỉ tả, dùng cho trường hợp tiêu chảy do thấp nhiệt (như bài 3) và bồi bổ sức khỏe sau khi bị bệnh.

  Hoa đậu ván trắng 60g, lá trà 12g. Hoa đậu ván trắng sao đen rồi đem hãm với lá trà lấy nước uống trong ngày. Công dụng: thanh nhiệt, hóa thấp, chỉ tả, dùng cho trường hợp tiêu chảy do thấp nhiệt (như bài 3).

: Cà rốt tươi 2 củ, sơn tra sao 15g, đường đỏ lượng vừa đủ. Cà rốt rửa sạch, thái vụn rồi đem sắc kỹ cùng với sơn tra, khi được bỏ bã, chế thêm đường đỏ, chia uống vài lần trong ngày. Công dụng: thuận khí tiêu thực, hóa tích chỉ tả, dùng cho trường hợp bị tiêu chảy do thương thực biểu hiện bằng các triệu chứng bụng sôi, đầy trướng và đau, ợ hơi ợ chua nhiều, đi ngoài nhiều lần phân lỏng mùi hôi khẳn, sau khi đại tiện thì đỡ đau, rêu lưỡi trắng dày... Nguyên nhân do ăn uống nhiều đồ béo bổ, khó tiêu, không bảo đảm vệ sinh.

Bài 8: Thần khúc 15g, gạo tẻ 100g. Đem thần khúc sắc với 200ml nước, cô lại còn 100ml thì bỏ bã lấy nước ninh với gạo thành cháo, chế thêm gia vị, ăn nóng. Công dụng: kiện tỳ, tiêu thực, chỉ tả, dùng cho trường hợp bị tiêu chảy do thương thực.

Bài 9: Lai phục tử 9g, kê nội kim (màng trong mề gà) 6g, bột hoài sơn 50g. Đem lai phục tử và kê nội kim sắc kỹ trong 20 phút, sau đó bỏ bã lấy nước, cho bột hoài sơn vào nấu chín, chế thêm một chút đường đỏ, ăn nóng. Công dụng: thuận khí tiêu thực, kiện tỳ chỉ tả, dùng cho trường hợp tiêu chảy do thương thực.

Bài 10: Hoàng kỳ 100g, hoài sơn 100g, hạt sen bỏ tâm 50g. Đem hoàng kỳ sắc kỹ lấy nước bỏ bã rồi cho hoài sơn và hạt sen vào ninh thật nhừ thành cháo, chế đủ gia vị ăn nóng. Công dụng: kiện tỳ ích vị, chỉ tả, dùng để bồi bổ sức khỏe và dự phòng tái phát sau khi bị tiêu chảy.

Bài 11: Bạch biển đậu 50g, ý dĩ 50g, hạt sen 50g, hồng táo bỏ hạt 20g, long nhãn 50g, khiếm thực 30g, gạo nếp 100g, đường đỏ lượng vừa đủ. Tất cả đem ninh nhừ thành cháo, chế thêm đường đỏ, chia ăn vài lần trong ngày. Công dụng: kiện tỳ ích vị, bổ thận hóa thấp, dùng để bồi bổ sức khỏe và dự phòng tái phát sau khi bị tiêu chảy.

Ngoài ra, kinh nghiệm dân gian còn sử dụng các loại trà dược có tác dụng thanh nhiệt giải độc, sáp tràng chỉ tả để hỗ trợ điều trị tiêu chảy như trà búp ổi, trà búp sim, trà vỏ quả lựu, trà vỏ quả măng cụt..

Tiêu chảy thể hàn thấp: Biểu hiện sôi bụng đau bụng, lợm giọng, phân lỏng, bụng đầy trướng, chân tay và toàn thân lạnh, sợ gió, rêu lưỡi trắng, cơ thể yếu mệt, chân tay cơ bắp không có lực. Phép trị là ôn dương tán hàn, hóa thấp. Dùng một trong các bài thuốc:

Bài 1: hoắc hương 10g, thương truật 12g, bán hạ 10g, búp ổi 12g, tất bát 10g, củ riềng 10g, chích thảo 12g, hoài sơn 12g, quế 8g, trần bì 12g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

Bài 2: hoài sơn 12g, sơn thù 12g, bạch truật 12g, bán hạ 10g, hậu phác 10g, phòng sâm 12g, gừng khô 8g, tất bát 12g, lương khương 12g, chích thảo 12g, trần bì 10g, thủ ô 12g, quế 8g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.
 

Tiêu chảy là một bệnh phổ biến, nguyên nhân có thể do thức ăn hoặc do sức khỏe tinh thần không tốt. Uống thuốc là giải pháp đầu tiên mà chúng ta thường lựa chọn để chữa bệnh. Tuy nhiên, thuốc tiêu chảy thường có tác dụng phụ và có thể khiến bệnh nặng hơn nếu không dùng đúng thuốc, đúng liều.

Do vậy, khi bị tiêu chảy nếu bạn không muốn điều trị bằng thuốc thì bạn có thể dùng  các loại quả sau  vì chúng có tác dụng chữa tiêu chảy rất tốt:

Món ăn trị bệnh tiêu chảy
Bệnh tiêu chảy
Bé bị tiêu chảy
Mẹo cực hay chữa tiêu chảy cho bà bầu
Khi bà bầu bị tiêu chảy nên ứng phó thế nào
Em bé bị tiêu chảy và những cách xử lý
Bệnh tiêu chảy ở trẻ nhỏ
Chế độ ăn cho trẻ bị tiêu chảy cấp
Làm sao để hết đau bụng tiêu chảy nhanh nhất





(ST)