Chứng khó tiêu là một dạng rối loạn tiêu hóa rất phổ biến, được hầu hết mọi người mô tả bằng cảm giác đầy bụng hay khó chịu ở dạ dày trong và sau bữa ăn. Vậy đâu là nguyên nhân và cách phòng ngừa?
Triệu chứng thường gặp
Đầy bụng trong khi ăn: Khi bạn cảm thấy “quá no” ngay sau khi bắt đầu ăn và rồi sau đó không thể tiếp tục ăn được nữa.
Quá no sau bữa ăn: Cảm giác này giống như thể thức ăn ở trong dạ dày quá lâu và bạn không thấy đói nhiều giờ sau khi ăn.
Đau ở khu vực dạ dày hay ngay dưới lồng ngực. Điều này không nên nhầm lẫn với chứng ợ nóng bởi ợ nóng là do axit trong dạ dày tăng lên trong thực quản, cùng với đó là cảm giác đau nhói trong lồng ngực, lan đến cổ và lưng.
Trướng bụng: Bạn có cảm giác đầy bụng, đầy hơi rất khó chịu.
Buồn nôn: Sau bữa ăn bạn cảm thấy buồn nôn và rất muốn nôn. Cảm giác buồn nôn cũng có thể đi kèm với triệu chứng hoa mắt chóng mặt. Tuy nhiên, nếu trong trường hợp bạn nôn ra máu cần đi khám bác sĩ ngay.
Ảnh minh họa nguồn Internet |
Ợ chua: ợ chua nhiều là một trong những dấu hiệu của chứng đầy bụng, khó tiêu.
Ợ nóng: Có cảm giác nóng ở phần ngực.
Tuy nhiên, nếu đã thử nhiều cách mà tình trạng đầy bụng, khó tiêu vẫn “viếng thăm” bạn hoặc cường độ “gõ cửa” thường xuyên hơn thì đây có thể xem như biểu hiện của một dạng bệnh lý, bạn nên đến gặp bác sĩ thăm khám để có được những kết luận rõ ràng.
Ngoài ra còn có triệu chứng khác như buồn nôn, đầy hơi, tức khó chịu trong dạ dày, có vị chua trong miệng…
Ảnh minh họa. (Nguồn: Internet) |
Nguyên nhân chứng khó tiêu?
Hầu hết chứng khó tiêu được tự nó “giải quyết” bởi đó là chứng khó tiêu do chức năng, có nguồn gốc ở khu vực dạ dày tiếp giáp với ruột non (tá tràng). Các giả thuyết cho rằng nguyên nhân do chuyển động bất thường xảy ra trong quá trình ép và thư giãn (nhu động) của các cơ dạ dày khi tiêu hóa thức ăn và chuyển đến tá tràng.
Mặt khác, khó tiêu cũng có thể do một số thuốc như thuốc giảm đau (đặc biệt là aspirin), thuốc kháng sinh, thuốc tránh thai, steroid… gây ra. Phụ nữ mang thai, đặc biệt là khi thai đã lớn cũng hay gặp phải tình trạng khó tiêu.
Nhưng đôi khi chứng khó tiêu là biểu hiện của một số căn bệnh tiềm ẩn nguy hiểm hơn như loét dạ dày và tá tràng, trào ngược axit dạ dày-thực quản, nhiễm trùng dạ dày (do vi khuẩn và virus), hội chứng ruột kích thích, viêm tụy mãn tính, bệnh tuyến giáp.
Điều trị và phòng ngừa
Luôn nhớ rằng chứng khó tiêu là một triệu chứng chứ không phải là một căn bệnh. Vì vậy, nếu triệu chứng nghiêm trọng hoặc xảy ra quá thường xuyên, nên đi khám để tìm ra nguyên nhân tiềm ẩn, từ đó các bác sỹ sẽ dựa vào nguyên nhân để điều trị.
Mặt khác, nếu hay bị khó tiêu nhưng không tìm ra nguyên nhân, mách nhỏ với bạn các bước cơ bản sau để giảm thiểu triệu chứng: Tránh thực phẩm và đồ uống gây đầy bụng như cà phê, pho-mát, nước uống có ga; Không nên vừa ăn vừa nói chuyện bởi không khí sẽ lọt vào cùng với thức ăn; Ăn chậm, nhai kỹ; Không uống nhiều nước trong bữa ăn; Tránh ăn quá muộn vào ban đêm; Hạn chế đồ cay nóng; Ngừng hút thuốc hoặc uống rượu…
Những mẹo hay mách bạn
Không nên…
Sử dụng đồ uống có caphein
Nếu bị đầy bụng mà bạn làm một ly cà phê thì đúng là đại họa. |
Những loại đồ uống có caphein hay có cồn chỉ làm cho tình trạng tồi tệ hơn, vì thực chất những loại đồ uống kiểu này chỉ có tác dụng lợi tiểu, nhưng đây lại có thể chính là lý do làm cho cơ thể bạn bị khử nước.
Vậy nên khi đã bị đầy bụng khó chịu thì bạn nên tránh xa đồ uống có chứa caphein.
Ăn nhanh, ăn nhiều
Ăn nhanh, ăn nhiều, nhai không kỹ hay ăn những loại thức ăn lạ, là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến chứng đầy bụng, khó tiêu.
Để khắc phục, đơn giản hãy thay đổi thói quen ăn uống bằng việc nhai chậm, nhai kỹ và ăn vừa đủ no, không nên ăn quá no. Ngoài ra, bạn nên ăn nhiều bữa để loại trừ việc dạ dày phải tiếp nhận hàm lượng axit quá cao trong thức ăn.
Ăn xúc xích, thịt lợn và thực phẩm nhiều đạm
Xúc xích và thịt lợn chính là những đồ ăn khiến cho bộ máy tiêu hoá phải làm việc nhiều do có chứa nhiều protein và chất đạm.
Vì thế, nếu đã bị đầy bụng thì bạn cần loại ngay hai loại thực phẩm này ra khỏi thực đơn ăn uống của mình. Ngoài ra bạn cũng nên nhớ hãy ăn có kiếm soát loại thực phẩm này, đặc biệt là trong bữa tối nếu như không muốn chứng khó tiêu viếng thăm bạn.
Luyện tập
Bạn đừng nghĩ rằng việc
tập luyện sẽ là cách để đem lại cho bạn cảm giác dễ chịu trong tình cảnh này.
Vì hiểu đơn giản rằng, tập luyện sẽ làm bạn toát mồ hôi mà việc để cho cơ thể bị khử nước trong trường hợp này là hoàn toàn bất lợi. Chính vì thế, lời khuyên cho bạn trong trường hợp này là không nên vận động mạnh.
Ăn trước khi đi ngủ
Bạn thường được khuyên nên ăn no vào bữa sáng và ăn nhẹ vào bữa tối cũng chính là bởi lý do này.
Ăn trước khi đi ngủ là thói quen không có lợi cho sức khoẻ nói chung và cũng chính là “thủ phạm” khiến cho bạn bị đầy bụng.
Nên…
Ăn trứng
Không ít người có suy nghĩ rằng nên “đoạn tuyệt” với trứng trong thời điểm bị đầy bụng, khó tiêu vì có thể khiến họ càng bị đầy bụng hơn.
Nhưng các minh chứng khoa học lại phản bác điều này bằng những bằng chứng xác thực. Các chuyên gia nghiên cứu tìm thấy trong trứng có chứa chất cysteine - một hợp chất có khả năng bẻ gãy acetadehyde - một chất độc tố có liên quan đến quá trình chuyển hoá thức ăn và các chất có cồn gây nên tình trạng đầy bụng, khó tiêu.
Tắm và nghỉ ngơi
Tắm táp, nghỉ ngơi là cách làm bạn nên áp dụng khi bị đầy bụng. |
Tắm nước ấm sẽ làm tăng nhiệt độ trong cơ thể, máu lưu thông dễ dàng hơn và kích thích bộ máy tiêu hoá hoạt động hiệu quả.
Tắm và dành thời gian thư giãn là một trong những biện pháp hỗ trợ cơ quan tiêu hoá thực hiện tốt chức năng của nó.
Uống nhiều nước
Nước có tác dụng thải độc cho cơ thể, loại bỏ nguy cơ bị khử nước vì thế cũng rất có lợi cho bạn trong trường hợp này.
Bên cạnh nước nguội bạn có thể uống nước cam hoặc chanh vì chúng có chứa hàm lượng axit nhỏ, giúp cho việc trao đổi chất, chuyển hoá trong cơ thể được diễn ra dễ dàng hơn.
Ăn điều độ
Đây là một tiêu chí cực kỳ quan trọng, giúp cho bạn không bao giờ phải lo lắng rằng chứng đầy bụng, khó tiêu sẽ hỏi thăm bạn.
Cho dù món ăn có hấp dẫn đến đâu thì bạn cũng chỉ nên ăn có chừng mực, vừa đủ no. Đây là bí kíp đơn giản giúp cho bạn không bị tăng cân và đầy bụng.
Lựa chọn thực phẩm
Các loại thức ăn cũng có ảnh hưởng rất lớn đến chứng khó tiêu, vì thế lựa chọn thực phẩm là điều rất quan trọng mà bạn cần lưu ý.
Theo lời khuyên của chuyên gia dinh dưỡng thì bạn nên hạn chế bớt các thức ăn chua, cay. Ngay cả những trái cây như bưởi, thơm, xoài… dù ăn thấy ngọt nhưng khi ăn nhiều vẫn có cảm giác đau xót bao tử.
Không nên ăn nhiều các thức ăn chiên, xào vì dầu mỡ dễ làm đầy bụng, khó tiêu. Giảm bớt các thực phẩm nhiều gia vị, nhiều bột ngọt… Không nên ăn nhiều thực phẩm lên men như dưa cà, dưa chua dễ sinh hơi trong đường tiêu hoá.
Nếu bạn cảm thấy đầy hơi và khó tiêu sau khi ăn, có thể áp dụng những cách đơn giản sau mà không cần đến thuốc tiêu hóa.
Những gì bạn cần là hai thìa nước cốt chanh và gừng, mật ong. Pha chúng trong một cốc nước ấm. Uống nó sau mỗi bữa ăn “quá đà” để hỗ trợ tiêu hóa.
Ăn cam
Ăn một quả cam là một cách đơn giản để giải quyết tình trạng khó tiêu sau bữa ăn. Các chuyên gia nói rằng, cam không chỉ giúp hỗ trợ tiêu hóa mà con cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho bạn. Hãy xem nó như một món ăn tráng miệng cần thiết và hữu ích.
Ăn nho
Ăn các quả nho ngon ngọt có thể loại bỏ chứng khó tiêu và cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng. Vì thế, bạn có thể thay trái cây tráng miệng từ cam sang nho cũng sẽ cùng mang lại lợi ích mong muốn cho dạ dày.
Nước chanh nóng
Nếu bạn biết trước mình thường gặp triệu chứng khó tiêu, bạn có thể chuẩn bị đồ uống này trước khi ăn. Pha một muỗng nước cốt canh vào ly nước ấm và uống trước bữa ăn sẽ ngăn ngừa chứng đầy bụng vì chanh hỗ trợ thêm axit cho dạ dày. Ngoài ra, chanh còn giúp chống lại vi khuẩn trong thức ăn.
Dầu tỏi và dầu đậu nành
Bất cứ khi nào bạn đau bụng, trộn hỗn hợp dầu tỏi và dầu đậu nành để xoa lên bụng. Xoa kĩ để dầu hấp thụ qua da.
Nước đá
Các bác sĩ khuyến cáo bạn nên chườm túi nước đá lên bụng ít nhất nửa giờ sau bữa ăn để giảm đau cho dạ dày. Bạn cũng có thể thư giãn bằng cách tắm lạnh hoặc đi vào phòng tắm nóng lạnh để cho dạ dày được thư giãn.
Uống sữa và trà
Uống sữa tách bơ sau mỗi bữa ăn là một cách hiệu quả để ngăn chặn vấn đề khó tiêu vì nó giúp cơ thể tiêu hóa thức ăn nhanh. Trà bạc hà và trà mâm xôi cũng có thể giúp đỡ giải quyết vấn đề về bao tử.
Dấm rượu táo
Sử dụng dấm rượu táo là một cách đơn giản, hữu hiệu để khắc phục chứng đầy bụng khó tiêu. Cách thực hiện rất đơn giản, bạn chỉ cần dùng 2 – 3 thìa dấm rượu táo hòa với 1 cốc nước ấm, sau đó khuấy đều và uống.
Gừng
Nhai một miếng gừng tươi nhỏ với một vài hạt muối trong vòng 5 – 10 phút trước bữa ăn. Đây là một cách hiệu quả giúp bạn phòng tránh chứng đầy bụng, khó tiêu.
“Công thức” từ những đồ gia vị
Trộn lẫn soda với nước theo tỷ lệ bằng nhau và dùng để uống mỗi khi bạn có biểu hiện đầy bụng, khó tiêu.
Nước ép cà rốt
Uống một cốc nước ép cà rốt vào thời điểm bị đầy bụng sẽ giúp bạn có được cảm giác dễ chịu hơn.
|
Ảnh minh họa nguồn Internet |
Trà gừng
Một cốc trà gừng ấm nóng không những có tác dụng “hâm nóng” cơ thể mà uống một cốc trà gừng trước bữa ăn còn giúp bạn phòng ngừa hiện tượng đầy bụng, khó tiêu.
Không ăn bữa ăn lớn
Việc ăn quá no, ăn những bữa ăn lớn sẽ khiến cho tình trạng đầy bụng, khó tiêu của bạn trở nên tồi tệ hơn. Chính vì thế, lời khuyên dành cho bạn là không nên ăn những bữa ăn lớn mà tốt nhất nên chia nhỏ các bữa ăn để hạn chế nguy cơ gặp phải rắc rối này. Khi ăn nên nhai chậm rãi thay vì “chạy đua” tốc độ.
Thêm vào đó, bạn cũng cần lưu ý sau mỗi bữa ăn bạn cần dành thời gian để nghỉ ngơi không nên vận động mạnh hoặc làm việc ngay sẽ khiến cho bạn dễ bị đầy bụng, khó tiêu.
Loại bỏ những “tác nhân”
Stress, uống rượu bia quá nhiều, khói thuốc lá... chính là những “thủ phạm” gây nên stress hoặc khiến cho tình trạng càng trở nên nghiêm trọng hơn, gây cho bạn cảm giác rất khó chịu.
Vậy nên khi đã bị đầy bụng, khó tiêu bạn cần nhớ không nên uống rượu, bia, sử dụng đồ uống có chất kích thích, stress...
Lựa chọn thực phẩm
Việc lựa chọn thực phẩm trong quá trình ăn uống cũng có những hữu ích giúp bạn mau chóng “xua” đi cảm giác khó chịu.
Theo các chuyên gia thì khi bị đầy bụng, khó tiêu bạn nên chọn những thực phẩm dễ tiêu hóa, ít đạm, ít calo, ít chất béo thay vì những thực phẩm nhiều dầu, mỡ...
Tắm thư giãn
Tắm là một trong những biện pháp thư giãn cho cơ thể rất hiệu quả, khi tắm nước ấm sẽ làm tăng nhiệt độ trong cơ thể, máu lưu thông dễ dàng hơn và kích thích bộ máy tiêu hoá hoạt động hiệu quả.
Chính vì thế, không sai khi tắm và dành thời gian thư giãn là một trong những biện pháp hỗ trợ cơ quan tiêu hoá thực hiện tốt chức năng của nó.
Không ăn trước khi ngủ
“Bạn nên ăn nhẹ trong bữa tối” đây là lời khuyên mà các chuyên gia dinh dưỡng vẫn dành cho bạn, lý do là bởi một bữa ăn no ăn “nặng” trước khi đi ngủ sẽ khiến cho bộ máy tiêu hóa trong cơ thể bạn phải làm việc hết “công suất”, không những ảnh hưởng đến chất lượng và thời lượng của giấc ngủ mà còn là nguyên nhân “tích cực” gây nên chứng đầy bụng và khó tiêu. Cho nên nếu không muốn là nạn nhân của rắc rối này thì tốt nhất bạn chỉ nên ăn nhẹ trong bữa tối.
Cách giúp bạn hết đầy bụng bằng mát - xa |
Nếu rơi vào tình trạng ấm ách vì ăn quá no, đầy bụng hay bị bệnh viêm dạ dày mãn tính..., hãy thử các bài tập sau.
Phương pháp mát-xa bảo vệ sức khỏe dựa trên cơ sở lý luận đông y, vận dụng ngón tay để lưu thông kinh mạch phần dạ dày, điều chỉnh chức năng dạ dày đường ruột, điểu chỉnh lớp vỏ não và chức năng thần kinh thực vật, làm cho các chức năng điều tiết của dạ dày khôi phục lại bình thường, giải trừ vấn đề co thắt của dạ dày, từ đó giảm nhẹ triệu chứng. Người bị bệnh viêm dạ dày mãn tính có thể thông qua việc tự mình mát-xa để đạt được mục đích chữa trị bệnh. Mát-xa bụng Hai tay xếp chồng vào nhau đặt lên bụng, mát-xa 5 phút theo chiều kim đồng hồ. Mát-xa trung quản huyệt Lấy đầu ngón tay giữa ấn xoa nhẹ vào huyệt trung quản (phía trên lỗ rốn 4 phân) khoảng 2 phút, đến lúc cảm thấy bụng hơi nhức nhức một chút là được. Mát-xa trác môn huyệt Lấy đầu ngón tay giữa ấn xoa nhẹ vào trác môn huyệt (ở cuối đoạn xương sườn thứ 11) khoảng 1 phút, đến lúc cảm thấy bụng hởi nhức nhức một chút là được. Cọ xát sườn Hai lòng bàn tay đặt vào hai bên sườn, cọ xát, chà đi chà lại theo hướng từ trên xuống dưới khoảng 1 phút, đến lúc cảm thấy nóng lên ở từng phần cục bộ là tốt nhất. Mát-xa tam lý huyệt ở chân Dùng đầu ngón tay cái nhẹ nhàng ấn và xoa vào huyệt tam lý ở chân (ngoài mắt đầu gối 3 phân, khoảng 1 đốt ngón tay trước viền xương ống chân) khoảng 2 phút, cho đến lúc cảm thấy hơi nhức nhức là được. |
Cách chữa bệnh đầy hơi bằng gừng đơn giản
Cách chữa bệnh đầy bụng buồn nôn hiệu quả
Làm sao để hết chướng bụng đầy hơi nhanh
Nguyên nhân và cách chữa đầy bụng chuẩn xác nhất
Chữa bệnh đầy hơi khó tiêu an toàn hiệu quả .
Cách chữa đầy bụng ợ hơi khỏi rất nhanh
(st)