Bài thuốc chữa bệnh táo bón đơn giản hiệu quả cao

1.  Mật ong 25 ml, vừng đen 20 g. Vừng đen giã dập cùng mật ong, thêm 150 ml nước quấy đều, đun nhỏ lửa. Khi chín chia 2 lần ăn trong ngày vào lúc đói, cần ăn liền 7 ngày.

2. Đậu xanh 40 g, đường đỏ 30 g. Đậu xanh để cả vỏ giã dập, cùng đường đỏ cho vào nồi thêm 350 ml nước đun sôi kỹ, khi nhừ chia 2 lần ăn trong ngày, ăn liền 7 ngày.

3. Hoa kim ngân 30 g, mật ong 20 ml. Hoa kim ngân cho vào nồi, thêm 250 ml nước đun sôi kỹ, chắt lấy 150 ml, cho mật ong vào quấy đều chia 3 lần uống trong ngày, cần uống liền 7-10 ngày.

4. Cà rốt 50 g, mật ong 25 ml. Cà rốt rửa sạch, xay nhỏ, cho vào mật ong, thêm 150 ml nước quấy đều, đun nhỏ lửa, khi chín chia 2 lần, ăn lúc đói, ăn liền 7 ngày.

Táo bón do cơ địa âm hư, huyết nhiệt: táo bón lâu ngày, thường xuyên họng khô, miệng khát, hay lở loét miệng, tính tình cáu gắt. Dùng bài thuốc sau: Lá dâu 100g, vừng đen 100g, mạch môn 100g, sa sâm 200g. Tất cả các vị này rửa sạch, để khô rồi xay thành bột mịn, mỗi ngày trộn 10 - 20 g với mật ong uống. Ngày uống 2 lần.

Táo bón do thiếu máu ở phụ nữ sau đẻ, người mới ốm dậy: Khó đại tiện, người gầy còm, mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt. Dùng bài thuốc: Thục địa 12g, đương quy 8g, xuyên khung 8g, bạch thược 12g, bá tử nhân 8g, vừng đen 8g, đại táo 3 quả. Sắc uống ngày 1 thang.

Táo bón do khí hư thường gặp ở người già, phụ nữ sau đẻ nhiều lần trường lực cơ giảm với các triệu chứng cơ nhão, táo bón, hay đầy bụng, chậm tiêu, ăn kém, ợ hơi. Dùng bài thuốc: Bạch truật 12g, đảng sâm 16g, hoài sơn 12g, sài hồ 12g, kỷ tử 12g, vừng đen 12g. Sắc uống ngày 1 thang.

Táo bón do khí trệ, thường gặp ở những người ngồi lâu, ít hoạt động hoặc do viêm đại tràng mạn tính. Dùng bài thuốc: Đẳng sâm 16g, bạch truật 12g, chỉ xác 12g, chỉ thực 12g, hậu phác 10g, vừng đen 10g, chút chít 10g. Sắc uống ngày 1 thang.

Khi bị táo bón, người ta hay mách nhau trọng dụng các đồ ăn, thức uống có tính “mát” và “nhuận” như: Khoai lang, Đu đủ, Chuối tiêu, Thanh long… nhưng không phải ai cũng biết rằng: theo quan điểm của Y học cổ truyền, táo bón có nhiều thể bệnh khác nhau và việc trị liệu theo đó cũng có nhiều điểm khác biệt. Bởi vậy, muốn phòng chống táo bón một cách hữu hiệu, cần phải tuân thủ triệt để nguyên tắc “biện chứng luận trị” của Y học cổ truyền, nghĩa là phải căn cứ vào chứng trạng cụ thể mà lựa chọn và sử dụng các món ăn – bài thuốc (dược thiện) cho phù hợp. Xin được giới thiệu một số ví dụ điển hình để bạn đọc tham khảo, vận dụng khi cần thiết.

VỚI THỂ BỆNH THỰC NHIỆT

Triệu chứng: Đại tiện phân khô táo, toàn thân có cảm giác nóng bức, hay cáu giận, mặt đỏ, bụng trướng đau, tiểu tiện sẻn đỏ, môi khô miệng khát, thích uống nước mát, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng khô, mạch hoạt sác.

Món ăn – bài thuốc

Củ cải trắng 100g, Mật ong lượng vừa đủ; Củ cải rửa sạch, giã nát, ép lấy nước cốt rồi hoà với Mật ong uống trong ngày (nếu có máy ép thì càng tốt).

Công dụng: thanh nhiệt, thông tiện.

Quyết minh tử 10g, cà Dái dê tím 2 quả; Quyết minh tử sắc lấy nước; cà Dái dê tím rửa sạch, thái miếng, đem rán qua với Dầu thực vật rồi nấu với dịch chiết Quyết minh tử cho thật chín, chế thêm gia vị, ăn trong ngày.

Công dụng: thanh nhiệt, thông tiện.

Măng non tươi 100g, rau Cần tây 100g; Măng rửa sạch, luộc qua, thái miếng; rau Cần rửa sạch, cắt đoạn, chần qua nước sôi; xào hai thứ với Dầu thực vật và gia vị vừa đủ, dùng làm rau ăn hàng ngày.

Công dụng: thanh nhiệt, thông tiện.

VỚI THỂ BỆNH KHÍ TRỆ

Triệu chứng: Đại tiện khó khăn, ợ hơi liên tục, ngực bụng đầy chướng, ấm ách khó chịu, ăn kém chậm tiêu, có lúc đau bụng, miệng khô họng khát, chất lưỡi hồng, rêu trắng mỏng, mạch huyền.

Món ăn – bài thuốc

Mộc hương 5g, Binh lang 5g, Gạo tẻ 100g, Đường phèn vừa đủ. Sắc kỹ Mộc hương và Binh lang sắc kỹ, lấy nước bỏ bã rồi cho Gạo tẻ vào ninh thành cháo, chế thêm Đường phèn, chia ăn vài lần trong ngày.

Công dụng: thuận khí hành trệ, thông tiện.

Mộc hương 10g, Giáng hương 5g, Hải sâm 10g, Đại tràng lợn 1 đoạn; Hải sâm rửa sạch, thái miếng; Đại tràng lợn rửa sạch, thái nhỏ; cho Mộc hương và Giáng hương vào túi vải, buộc kín miệng, cho tất cả vào nồi hầm nhừ, chế đủ gia vị, chia ăn vài lần trong ngày.

Công dụng: hành khí, dưỡng huyết, thông trệ.

Chỉ thực 10g, Củ cải trắng và Tôm nõn vừa đủ. Chỉ thực sắc kỹ, lấy nước bỏ bã; Củ cải trắng thái miếng và Tôm nõn cho vào dịch chiết Chỉ thực nấu nhừ, chế thêm gia vị, dùng làm canh ăn hàng ngày.

Công dụng: thuận khí, thông tiện.

VỚI THỂ BỆNH KHÍ HƯ

Triệu chứng: Đại tiện khó khăn mặc dù phân không khô cứng, toàn trạng mệt mỏi, hay có cảm giác khó thở, dễ vã mồ hôi, ăn kém, chậm tiêu, sắc mặt trắng nhợt, đại tiện lỏng hoặc nát, miệng nhạt, chất lưỡi nhợt, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch hư nhược.

Món ăn - bài thuốc

Hoả ma nhân 10g, Vừng 5g, bột Hạt dẻ 50g, bột Ngô 50g; Hoả ma nhân và Vừng sao thơm, tán bột, đem nấu với bột Hạt dẻ và bột Ngô thành cháo loãng, chế thêm một chút Đường đỏ, dùng làm đồ điểm tâm.

Công dụng: bổ khí, nhuận tràng, thông tiện.

Hoàng kỳ 300g, Mộc hương 45g, Mật ong lượng vừa đủ. Hoàng kỳ và mộc hương sắc 2 lần lấy nước cốt, cô thật đặc rồi cho thêm Mật ong vào cô tiếp một lát là được; để nguội, đựng trong lọ thuỷ tinh để dùng dần, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 1 thìa canh.

Công dụng: bổ khí hành khí, nhuận tràng thông tiện.

Hoàng kỳ 10g, Tô tử 50g, Hỏa ma nhân 50g, Gạo tẻ 250g; Hoàng kỳ, Tô tử và Hoả ma nhân sắc kỹ, lấy nước nấu với Gạo tẻ thành cháo, chia ăn vài lần trong ngày.

Công dụng: ích khí nhuận tràng.

Nhân sâm 5 – 10g, Vừng đen 15g, Đường trắng lượng vừa đủ; Vừng đen sao thơm tán bột; Nhân sâm sắc kỹ lấy nước, bỏ bã rồi cho Vừng và Đường trắng vào nấu thành cháo loãng, ăn trong ngày.

Công dụng: ích khí nhuận tràng, tư dưỡng can thận.

Hạnh nhân 60g, Vừng đen 500g, Đường trắng 250g, Mật ong 250g; Hạnh nhân giã nát, Vừng đen sao thơm tán bột, trộn hai thứ  với Mật ong và Đường trắng, hấp cách thuỷ cho chín, mỗi ngày ăn 2 lần, mỗi lần 1 thìa canh.

Công dụng: ích khí nhuận tràng.

VỚI THỂ BỆNH HUYẾT HƯ

Triệu chứng: Đại tiện táo, sắc mặt nhợt nhạt, hay hoa mắt chóng mặt, trí nhớ giảm sút, dễ hồi hộp trống ngực, chất lưỡi nhợt, mạch tế nhược, thường trong tình trạng thiếu máu.

Món ăn - bài thuốc:

Chuối tiêu chín 500g, Vừng đen 25g; Vừng đen rang thơm, giã vụn, ăn cùng Chuối, chia ăn 3 lần trong ngày.

Công dụng: dưỡng âm thanh nhiệt, nhuận tràng thông tiện.

Quả Dâu chín (Tang thầm) 500g, Sinh địa 200g, Mật ong lượng vừa đủ. Tang thầm và sinh địa sắc 2 lần, lấy hai nước hợp lại, cô nhỏ lửa cho thành dạng cao đặc, chế thêm Mật ong, đun sôi một lát là được, để nguội, đựng trong lọ kín dùng dần, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 1 thìa canh.

Công dụng: dưỡng âm thanh nhiệt, nhuận tràng thông tiện.

Tùng tử nhân 50g, Hạnh đào nhân 50g, Mật ong 500ml. Tùng tử nhân, Hạch đào nhân bỏ vỏ, sao khô, tán bột rồi hoà với Mật ong; mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 2 thìa canh.

Công dụng: dưỡng âm nhuận tràng.

Tùng tử nhân 20g, Gạo tẻ 60g; Tùng tử nhân tán vụn, ninh với Gạo thành cháo, chia ăn vài lần trong ngày.

Công dụng: dưỡng âm nhuận tràng.

VỚI THỂ BỆNH DƯƠNG HƯ

Triệu chứng: Đại tiện khó khăn, sắc mặt nhợt nhạt, chân tay lạnh, sợ lạnh thích ấm, hay đau bụng và lưng do lạnh, lưng đau gối mỏi, tai ù tai điếc, có thể có liệt dương di tinh, tiểu tiện trong dài, miệng nhạt, chất lưỡi nhợt, rêu lưỡi trắng ướt, mạch trầm trì.

Món ăn – bài thuốc

Nhục thung dung 30g, Thận dê 1 cặp; Thận dê làm sạch, thái mỏng; Nhục thung dung sắc lấy nước, bỏ bã rồi cho Thận dê vào đun sôi một lát là được; chế Hành, Gừng tươi thái chỉ và gia vị vừa đủ, ăn nóng.

Công dụng: ôn dương thông tiện.

Toả dương 15g, Đường đỏ lượng vừa đủ. Tỏa dương sắc lấy nước bỏ bã, chế thêm Đường đỏ, chia uống 2 lần trong ngày.

Công dụng: ôn dương, nhuận tràng, thông tiện.

Toả dương 5g, Nhục thung dung 5g, thịt Dê 50g, Bột mì 200g. Toả dương và Nhục thung dung sắc kỹ, lấy nước bỏ bã rồi nhào với Bột mì cho thật nhuyễn, cán mỏng, cắt thành sợi, nấu với thịt Dê, chế đủ gia vị, dùng làm đồ điểm tâm hàng ngày.

Công dụng: ôn dương thông tiện.

Hạnh nhân 15g, Đương quy 15g, Phổi lợn 250g; Phổi lợn rửa sạch, thái miếng, chần qua nước sôi rồi đem nấu với Hạnh nhân và Đương quy, chế đủ gia vị, ăn nóng.

LỜI KHUYÊN KHI BỊ BỆNH TÁO BÓN

Táo bón là trạng thái đi tiêu phân khô cứng, buồn đi mà không đi được, thời gian đi tiêu lâu hoặc nhiều ngày mới đi tiêu, trong điều kiện ăn uống bình thường.

Nguyên nhân có thể do bệnh của đại tràng (co thắt, nhu động giảm, phình đại trường… Bệnh ngoài đường ruột như ung thư gây chèn ép… hoặc bệnh toàn thân như chức năng tuyến giáp giảm, nhiễm độc chì, suy nhược cơ thể (hư lao), thần kinh tâm thần bị ức chế như lo nghĩ, tức giận, buồn phiền… tập quán sinh hoạt thiếu điều độ..

Bệnh này không lạ lùng gì với bất cứ ai. Tuy nó không được liệt kê vào một trong những bệnh nguy hiểm nhưng việc đi đại tiện, hậu môn rách và chảy máu… thường làm người bệnh cảm thấy đau đớn. Nghiêm trọng hơn, những động tác rặn của hậu môn để cố sức tống phân ra còn có thể dẫn đến các chứng bệnh đau đớn hơn, khó trị liệu hơn như trĩ và cao huyết áp.

Thật ra, muốn tránh bệnh này không có gì khó khăn cả. Thông thường, căn nguyên của nó không ngoài những yếu tố sau: ăn quá ít chất xơ (fiber), uống quá ít nước, ảnh hưởng tình cảm như buồn, lo lắng…, thiếu vận động, có ảnh hưởng phụ của một số thuốc trị bệnh khác.

Qua những nguyên nhân trên, hẳn bạn đã thấy được phần nào cách chữa trị căn bệnh tuy thông thường nhưng quái ác này.

Trung bình một người lớn cần uống từ một lít rưỡi đến hai lít rưỡi mỗi ngày. Nếu bạn uống ít nước và đang bị táo bón, đây là vấn đề chính của bạn. Hãy uống nhiều nước hoặc các chất như trà, nước trái cây, nước ngọt…

Thiếu chất xơ (fiber) là nguyên nhân thông thường của bệnh này. Người bị táo bón thường là những người có thói quen ăn nhiều thịt, ăn ít đậu, trái cây, rau cải… Những chất này là nguồn cung cấp chất xơ cần thiết trong cơ thể. Chẳng hạn như một trái táo sẽ cung cấp khoảng một phần mười tổng số chất xơ cần dùng mỗi ngày. Một chén đậu cung cấp một phần ba nhu cầu chất xơ. Trong các loại đậu nấu chín, bắp rang, lạc, hạt điều… cũng có rất nhiều chất xơ.

Theo kinh nghiệm của bác sĩ Grady, chuyên khoa về trị liệu dinh dưỡng, thì mọi thứ dầu ăn như dầu salad, dầu đậu nành… đều không tốt cho việc tiêu hóa. Chúng có khuynh hướng tạo thành một lớp màng bọc chung quanh thành dạ dày, làm cho sự tiêu hóa và hấp thụ chất bổ dưỡng tại dạ dày và ruột non trở nên khó khăn hơn, đồng thời cũng làm tiến trình tiêu hóa bị đình trệ (có khi đến hai mươi giờ đồng hồ). Sự đình trệ này làm các thực phẩm bị lên men thối, tạo chứng sình bụng, và có thể sinh ra một số chất độc có hại cho cơ thể.

Bác sĩ này cũng nới thêm rằng các loại dầu ăn này chỉ không tốt cho bộ máy tiêu hóa nếu tiêu thụ dưới dạng dầu ăn. Với dạng nguyên thủy của nó như salad, đậu nành… thì hoàn toàn không có hại vì chất dầu tiết ra rất ít, không đủ tạo thành lớp màng che dạ dày và thành ruột.

Chúng ta nhiều lúc chạy theo thời giờ đến nỗi ăn uống không đều, không đúng bữa. Việc bài tiết cũng vì thế mà trở nên thất thường. Nhiều lúc bạn có nhu cầu đi đại tiện, nhưng vì không phải lúc, hoặc vì bận rộn, đành nhịn lại chờ khi khác. Đó là một trong những nguyên nhân chính tạo ra bệnh táo bón.

Để tránh rơi vào tình trạng này, bạn nên tự do tập cho mình một thói quen đi toilet vào một giờ giấc nhất định trong ngày, lúc mà bạn có đủ thì giờ. Thường sau một bữa ăn là tốt nhất. Chẳng hạn, bạn hãy tập vào ngồi trong toilet chừng mười phút sau bữa ăn tối. Sau vài ba ngày, bạn sẽ có thói quen đại tiện vào buổi tối, và sẽ không cảm thấy có nhu cầu cũng như phải “nán lại” trong những lúc bận rộn nữa. Nhận định này được bác sĩ Marvin, Trưởng khoa Trị liệu dạ dày tại Bệnh viện Baltimore, đưa ra.

- Thuốc tân dược: Có hai loại thuốc trị táo bón được bán trên thị trường, đều gọi chung là laxative. Loại hóa học có công hiệu nhanh nhưng không nên dùng nhiều, vì thuốc này dễ gây lệ thuộc thuốc, bệnh nhân phải dùng nó mỗi lần muốn đi đại tiện, nếu bỏ thuốc sẽ bị táo bón.

Loại thứ hai cũng gọi là laxative, nhưng thường có thêm chữ “natural” (thiên nhiên) hoặc “vegetable” (làm từ thực vật). Những thuốc này thường được bào chế từ những loại thực vật có nhiều chất xơ. Khi dùng thuốc này, bệnh nhân phải uống với nhiều nước để làm cho chất xơ này nở ra, như vậy mới có công hiệu. Nhìn chung, loại này tốt hơn loại hóa học nhiều và không gây lệ thuộc thuốc. Tuy nhiên, bệnh nhân cần nhớ là nếu không uống nhiều nước theo chỉ dẫn trên nhãn thuốc, chất xơ có thể tích tụ lại trong dạ dày hoặc đường ruột, gây đầy bụng, khó tiêu.





Những thực phẩm chữa bệnh táo bón hiệu quả
Cách chữa táo bón đơn giản mà hiệu quả
Bài thuốc dân gian trị bệnh trĩ hiệu quả -
Bài thuốc dân gian chữa viêm loét dạ dày hiệu quả .
Ăn gì chữa táo bón
Bệnh táo bón ở phụ nữ mang thai
Bệnh táo bón ở trẻ em
Những món ăn chữa bệnh đường ruột hiệu quả






(ST)