Đa số các ung thư da phát triển chậm và không có tính lây lan, do đó việc điều trị sẽ không gặp khó khăn hoặc gây lo âu vì sự lan rộng. Có ba loại ung thư da chủ yếu; ung thư biểu mô tế bào nên, ung thư biểu mô tế bào vẩy và u hắc tố ác tính. U hắc tố ác tính nghiêm trọng hơn nhiều bởi lẽ không như hai kiểu kia, nó lan ra toàn thân rất nhanh (gây di căn)
Tất cả các ung thư này đều có thể được phát hiện ngay từ lúc mới bắt đầu và chúng chải qua những giai đoạn tiền ác tính kéo dài khá lâu 100% trường hợp ung thư biểu mô tế bào nền và ung thư biểu mô tế bào vẩy đều có thể được chữa trị dứt hẳn – trong đó 95% số cá được chữa trị bằng một thể thức phẫu thuật duy nhất va đơn giản
Triệu chứng: |
Tôi có phải đi bác sĩ không?
Bạn nên đi bác sĩ ngay nếu bạn để ý thấy có bất cứ hiện tượng biến chuyển nào về sắc tố da hay ở một nốt ruồi hay nốt tàn nhang sẵn có từ trước. Bạn đừng để nó lan rộng hơn nữa. Trước khi một u hắc tố lành tính chuyển sang ác tính, có một dấu hiệu nhất định và nếu bạn lưu ýtới chúng và nhanh chóng có biện pháp, thương tổn này có thể được cắt lọc đi trước khi nó lan rộng. Bạn hãy chú ý tới bất cứ chuyển biến nào được nêu dưới đây ở một nốt ruồi hay một đốm tàn nhang ở bất cứ nơi nào trên cơ thể, ngay cả dưới gan bàn chân. Bạn chú ý đặc biệt bất cứ nốt ruồi nào mới mọc sau tuổi dậy thì. Những điều phải lưu ý gồm có:
Hiện tượng sậm màu lại
Hiện tương thay đổi màu
Kích thước lớn lên
Hiện tượng lan rộng từ bờ viền, sinh ra rìa viền gồ ghề
Rỉ nước vàng, chảy máu hay loét.
Bác sĩ sẽ làm gì?
Trong hầu hết trường hợp bác sĩ sẽ sắp xếo cho bạn đi làm sinh thiết cho khối u, vết loét hay nốt ruồi khá nghi. Một mẫu của khối u sẽ được cất gửi đi làm xét nghiệm
UNG THƯ BIỂU BÌ TẾ BÀO NỀN
Đây là ung thư da thường gặp nhát và bệnh này là do phơi nắng lâu ngày. Các tế bào biến đổi và sinh loét nên khối u trông có màu trắng hay màu thịt và phát triển rất chậm trên nhiều năm.
Các vết loét thường xuất hiện trên những phần cơ thể hay bị phơi ra nắng, như mặt chẳng hạn. Bệnh ung thư này không lan ra phần còn lại của cơ thể.
Nếu tế bào nền chảy máu và đóng vẩy, nó sẽ không bao giờ lành da. Trong một số trường hợp, vết loét trông giống một mảng do đỏ dễ bong hơn.
UNG THƯ BIỂU BÌ TẾ BÀO VẨY
Bệnh này thường khởi sự như một khối u tế bào ác tính và nhiều phần cũng là do phơi nắng, do đó nó có khuynh hướng xuất hiện ở những phần cơ thể bị phơi nắng như mặt và bàn tay. Bệnh cũng có thể nảy sinh ra từ một tổn thương tiền –ác – tính, như bệnh da dày sừng do phơi nắng (solar keratosis) - vốn là một vùng da nhỏ có vầy đỏ đã bị phơi nắng. Vào giai đoạn tiến triển, ung thư này có thể lan ra những vùng khác của cơ thể.
Do đó, cả hai loại ung thư biểu mô tế bào nền và tế bào vẩy đều do hiện tượng rám nắng gây nên là điều cần tránh trong phạm vi vấn đề này. Cả hai kiểu ung thư này đều thường thấy ở những người nước da trắng trải qua nhiều năm phơi nắng. Hai dạng ung thư này hiếm gặp ở người da ngăm đen.
U HẮC TỐ ÁC TÍNH
Đây là loại ung thư da được nhiều người quan tấm nhất. Bệnh có thể nảy sinh từ một mảng sắc tố trên da, nhiều khi là một đốm tàn nhang hay một nốt ruồi. Đây là một khối u ác tính nhất lan ra với một tốc độ khủng khiếp tới những vùng cách xa trên cơ thể.
Trừ phi được chữa trị sớm, bệnh này bao giờ cũng dẫn tới tử vong. Mặc dù yếu tố rám nắng cũng có đóng một vai trò nào đó trong bệnh ung thư này, đây không phải là một nguyên nhân tác động mạnh mẽ nhất.
Cách trị liệu nội khoa là gì?
Nếu sinh thiết cho biết là có một khối ung thư, người ta sẽ điều trị khối u này bằng nhiều cách tùy theo kích thước và giai đoạn phát triển. Việc thẩm tra bằng kính hiển vi cũng sẽ cho thấy liệu có những chuyển biến ác tính hay không.
Các ung thư biểu mô thường dễ được điều trị bằng tiểu phẫu. Người ta hoặc là cắt lọc, làm đông (phẫu thuật đông lạnh), nạo bằng thìa nạo hay phá huỷ bằng xạ trị. Bạn sẽ cần phải trở lại để kiểm tra nếu có tái phát và có thể để chữa trị thêm.
Nếu một u hắc tố được coi là lành tính, người ta sẽ đơn giản cắt lọc nó đi tới đường viền rộng của làn da bình thường. Đây là một tiểu phẫu những nếu vùng da lớn, bạn có thể phải cần đến một mảng da thấp. Việc trị liệu bằng phẫu thuật dành cho u hắc tố ác tính bao giờ cũng có tính triệt để.
Bất cứ phẫu thuật nào gần như bao giờ cũng được tiếp theo sau bằng xạ trị và bằng hóa trị.
Tôi có thể làm được gì?
Tôi tin là tất cả các nốt ruồi bị cọ xát trên da phải được cắt bỏ đi trước khi chúng trở nên phiền toái. Những nốt ruồi loại này là những nốt nằm dưới dây nịt ngực, hay dây nịt quanh thắt lưng, trong gan bàn chân, trên mu bàn chân, nơi dây giày có thể cọ vào v.v... Trong trường hợp bác sĩ riêng của bạn không đồng ý cắt bỏ một nốt ruồi như vậy, bạn nên yêu cầu để được giới thiệu tới một bác sĩ chuyên về da liễu, họ sẽ khám cho bạn và hẳn là sẽ hiểu ngay và chiều theo ý bạn thôi.
VIỆC CHĂM SÓC DA
Gần như tất cả những ảnh hưởng của tuổi tác, trừ lực hướng xuống của trọng lực, đều liên quan tới việc phơi da ra nắng. Thói quen tắm nắng là một trong những điều gây hại nhất cho làn da. Phơi nắng quá nhiều tạo điều kiện cho những tia cực tím kích thích sự phát triển của bệnh ung thư da và khiến cho da bạn già cỗi. Các tia nắng làm rạn nứt và vỡ cấu trúc tinh tế của lớp da, là chất tạo keo collagen. Khi các bó collagen bị bể, da mất đi tính đàn hồi và có khả năng kéo da chùng xuống thành những nếp nhăn, những hốc và vết hằn lõm sâu.
Mặc dù vậy, nhiều người vẫn thích đi nắng. Nếu bạn bắt buộc phải ra ngoài nắng, nên có những biện pháp đề phòng như sau: Thoa kem chống nắng có chất độ bảo vệ cao; số độ càng cao, sức bảo vệ càng lớn.
Nếu có nước da trắng, bạn đừng bao giờ phơi nắng quá 10 phút ngày đầu tiên và nên tăng dần 10 phút mỗi ngày vào những ngày sau.
Đừng quên là mỗi khi bị rám nắng nghĩa là bạn đã làm giảm sức đề kháng của làn da đối với các tác nhân gây ung thư. Sau khi bơi lội, cần phải thoa kem chống nắng một lớp thay thết lớp đã bị trôi đi mất. Bạn nên thoa kem giữ ấm trong ngày, bất cứ khi nào bạn nhớ tới.
Đồ thị ra nắng an toàn | |||
Yếu tố bảo vệ chống nắng |
4 |
8 |
15 |
Loại da |
Thời gian phơi nắng an toàn | ||
Trắng |
10 phút |
40 – 80 phút |
1.5 – 2 giờ |
Vừa phải |
50- 80 phút |
2 – 2.5 giờ |
5- -5.5 giờ |
Ngăm đen |
1.5 – 2 giờ |
1.5 – 2 giờ |
Suốt ngày |
Đen |
4 giờ |
Suốt ngày |
Suốt ngày |
(St)