Kinh nghiệm chụp ảnh bằng máy du lịch đẹp như máy cơ

Quan sát tấm hình trên, bạn có thể thấy 2 đường kẻ ngang và dọc chia thành 3 phần bằng nhau và cắt nhau tại 4 điểm. Trong nhiếp ảnh, 4 đường đó là 4 đường mạnh và 4 điểm đó là 4 điểm mạnh. Khi chụp, chú ý chọn điểm nhấn của chủ thể trùng (hoặc gần) với các đường mạnh, điểm mạnh này. Hiện nay trên hầu hết các máy du lịch, lúc bạn chuẩn bị bấm máy, trên màn hình đều hiện khung bố cục chia ô sẵn để bạn dễ dàng "tác nghiệp". Ảnh đứng cũng tương tự vậy khi bạn xoay màn hình.

 Ảnh chụp với màn hình rộng (widescreen):

 Quy tắc 1/3 rất hữu hiệu khi chụp ảnh phong cảnh, đặc biệt là những bức có bầu trời. Đường chân trời (tức là ranh giới giữa bầu trời và mặt đất/mặt nước) thường ở quãng 1/3 là hài hòa.

Tuyết trắng Luxembourg - ảnh xã chụp

Hoàng hôn đỏ rừng Nam Cát Tiên

Mây bay trên thành phố Đà Lạt

2. Quy tắc 2/3

Đây là quy tắc dựa trên "tỉ lệ vàng" trong quy luật tạo hình, đã được ứng dụng trong hội họa từ rất lâu. Quan niệm nghệ thuật cổ đại cho rằng mọi vẻ đẹp tự nhiên trong tạo hóa đều gắn liền với con số 2/3 (điển hình là các tỉ lệ được xem là "chuẩn" trên cơ thể con người...) Từ đó, nó dần hình thành tâm lý thị giác thẩm mĩ tự nhiên của con người. Quy tắc này rất phù hợp để áp dụng khi chụp ảnh chân dung, con người, muông thú...

3. Bố cục đối xứng

Đây là bố cục kinh điển, chủ thể sẽ nằm ngay trên đường trung trực của ảnh và không gian ảnh sẽ được chia thành hai phần đối xứng nhau. Khi áp dụng bố cục này, cần tạo sự thu hút cho điểm nhấn, nếu không bức ảnh dễ tạo cảm giác khô cứng.

Một cảnh trong chùa Huyền Không Sơn Thượng - Huế

 4. Bố cục chéo góc

Trong bố cục này, trọng tâm bức ảnh được đặt ở góc ảnh này và các họa tiết sẽ phát triển đến góc ảnh kia, tạo nên sự sắp xếp theo đường chéo. Trong một khung hình, đường chéo là đường dài nhất nên nếu sắp xếp theo đường chéo thì chi tiết sẽ được gia tăng.

5. Bố cục tạo hình từ đường dẫn

Một đường dẫn có tác dụng dẫn dắt người xem "bước vào" không gian ảnh và tăng chiều sâu của tấm ảnh.

Ngoài những bố cục cơ bản nêu trên, đôi khi chúng ta chụp không theo một bố cục nào cả mà ảnh vẫn đẹp, đó có thể là vẻ đẹp phá cách dựa trên những bố cục nền tảng mà mình đã đề cập, hoặc là một phút ngẫu hứng xuất thần. Vì thế, bố cục chỉ là điều kiện cần, chưa phải là điều kiện đủ. Một tấm ảnh đẹp phải là tấm ảnh có hồn, nó cũng giống như khi ta bắt gặp một khuôn mặt hài hòa về mọi điểm nhưng lại không làm rung động, trong khi một khuôn mặt khác kém chuẩn hơn nhưng nhờ nét duyên thầm làm ai đã nhìn một lần cứ quay lại mãi. Trong phần sau, mình sẽ trình bày một số chi tiết để tăng sức hút của chủ thể cũng chiều sâu tổng thể của bức ảnh, tất nhiên vẫn chỉ gói gọn trong phạm vi máy du lịch.


Kỹ thuật xóa phông


1. Xóa phông và làm mờ phông

Dòng máy compact nói chung không thể so sánh với DSLR về kỹ thuật xóa phông, tuy nhiên nói vậy không có nghĩa là không xóa/làm mờ phông được. Nếu chịu khó hiểu rõ tính năng chiếc máy mà mình sở hữu, cộng thêm một số thủ thuật khi chụp, bạn vẫn có thể cho ra những tấm ảnh mờ phông khá đẹp.

Hai kỹ thuật chính để làm mờ phông bằng máy compact là chụp macro/close-up và zoom. Khi chụp macro, bạn chọn chế độ macro trên máy và đứng thật gần chủ thể, ngắm và thử nhiều lần cho đến khi chủ thể nét trong khuôn hình, hậu cảnh mờ đi. Chẳng hạn đây là ảnh chụp macro hoa ban trên phố Bắc Sơn - Hà Nội vào một ngày mưa (máy ảnh Sony W80):

Cách thứ 2 cho phông mờ chuẩn hơn là zoom - còn zoom bao nhiêu cho nét thì bạn phải thử vì từng thời điểm, từng chủ thể mà kết quả ảnh khác nhau. Có những ảnh zoom vừa phải mà vẫn nét thì bạn không cần phải zoom hết mức vì dễ bị rung và nhiễu, tuy nhiên cũng có khi phải zoom hết cỡ mớt xóa phông tốt. Đây là ảnh xóa phông bằng kỹ thuật zoom (máy ảnh Canon G10):

 

Khi chụp zoom bạn phải vững tay máy vì zoom càng lớn thì độ rung càng cao, nếu chụp không quen sẽ bị nhòe. Muốn vậy chỉ có cách chụp thật nhiều cho quen. Cách khắc phục hiệu quả khác là dùng tripod (chân đế) hoặc bất kỳ điểm tựa nào cho máy nếu có. Mình có tripod nhưng ít dùng, thường chỉ dùng chụp trăng ban đêm, còn thông thường thì cố giữ vững tay máy, vì tripod ngoài nhược điểm cồng kềnh thì còn khá hạn chế tư thế chụp, trong khi mình rong ruổi du lịch các nơi, nhiều khi bắt gặp khoảnh khắc đẹp là phải lựa thế bấm máy liền, chứ còn ngồi đó mà soạn tripod thì oải quá.

Các máy compact thường không có lợi thế về zoom, vì thế nếu bạn muốn chụp xóa phông tốt thì khi mua máy nên để ý các loại có khả năng zoom cao. Các máy mình đang có thì zoom cũng hạn chế, vì thế để xóa phông đẹp hơn thì cần thêm một số thủ thuật sẽ đề cập dưới đây.

2. Vài thủ thuật nâng cao hiệu ứng xóa phông

- Hậu cảnh cách xa chủ thể: hậu cảnh ở xa sẽ giúp chủ thể nổi bật lên và phông nền mờ đi. Nếu hậu cảnh có màu sắc đồng nhất như một rừng cây, bức tường, bãi cỏ... thì phông càng đẹp. Trong ảnh này, hậu cảnh là rặng cây cách xa chủ thể khoảng 5m, mình không chụp hoa trên giàn mà chụp 1 cành đung đưa ra ngoài để tương ứng với hậu cảnh:

 - Hậu cảnh tối hơn chủ thể: Trong những tấm hình này thì bông hoa nằm ngay giữa cụm hoa lá, có nghĩa là hậu cảnh rất sát với chủ thể, nhưng bằng cách chọn góc chụp, kiểm soát ánh sáng để hậu cảnh thật tối nên chủ thể nổi bật lên:

 

3. Tạo nền đen cho tấm ảnh

Có một số cách đơn giản để tạo nền đen cho tấm ảnh:

- Dùng nền đen
- Dùng chương trình chỉnh sửa ảnh, chẳng hạn photoshop...
- Setup ánh sáng để nền tối hơn chủ thể

Việc dùng nền đen khá đơn giản: bạn chỉ cần dùng bìa, tường, vải... tối màu tạo hậu cảnh. Một mẹo để có thể sẵn sàng tạo nền mọi nơi mọi lúc là thủ sẵn trong túi một mảnh lụa đen (loại vải không nhăn), khi cần chỉ việc soạn ra.

Việc setup ánh sáng phức tạp hơn, nhưng nó lại cho ra tấm ảnh trông tự nhiên hơn. Nếu máy bạn có chế độ chỉnh tay (chẳng hạn Canon dòng G), hãy cố thử nghiệm nhiều lần để rút ra quy luật riêng cho mình. Một mẹo nữa là chụp ảnh vào khoảng 5h chiều với hậu cảnh tối hoặc chọn chế độ chụp tuyết.

Ảnh này mình chọn chế độ chụp tuyết cho phông đen hoàn hảo:

Để kết bài, mình post 2 tấm ảnh Anh Thi tự chụp năm 6 tuổi (con lớn mẹ sẽ trả bản quyền nha :D):

Kỳ sau mình sẽ tiếp tục chủ đề bố cục, màu sắc, ánh sáng... cùng một vài kinh nghiệm thực tế về chụp phong cảnh, chân dung, tĩnh vật...

Hẳn là sẽ không ít người mỉm cười khi đọc được dòng trên với ý nghĩ: Thật khó mà có ảnh đẹp khi chụp đêm với dòng máy bỏ túi compact hay còn gọi là point and shoot. Cách đây vài năm thì tôi sẽ không phản đối nhận định đó của bạn, ảnh đêm với máy compact thường có độ nhiễu màu (noise) rất cao. Nhưng giờ đây với sự tiến bộ vượt bậc của công nghệ thì nhược điểm này không còn là vấn đề đáng để quan tâm nữa, đơn cử như ở hai dòng máy nhỏ gọn S110 và G15 của Canon thì chip xử lý ảnh đã là Digic 5, công nghệ cao cấp nhất đang được sử dụng trên các dòng máy DSLR hiện đại nhất của hãng này với tốc độ xử lý cực nhanh có thể khử noise tuyệt vời.

1. Phong cảnh đêm
- Để có một bức ảnh chụp phong cảnh đêm chất lượng cao và sắc nét thì điều kiện tiên quyết là bạn phải sử dụng chân máy (tripod) cố định máy ảnh để ảnh không bị nhòe vì chụp ảnh đêm đồng nghĩa với việc ánh sáng ít (yếu) do đó tốc độ màn trập cần phải chậm, chụp ở tốc độ từ 1s đến 15s hay 30s đều quá dài cho việc giữ máy ảnh không bị rung khi cầm tay.

- Nhiều máy ảnh compact hiện nay như Canon G15 hay S110 có chế độ chụp ảnh ở định dạng RAW, hãy sử dụng định dạng này vì bằng cách chụp RAW bức ảnh của bạn sẽ giữ lại nhiều "thông tin" nhất, mang đến cho bạn khả năng lớn nhất để hiệu chỉnh ảnh với các phần mềm xử lý ảnh. Nếu chiếc máy bạn đang sử dụng chỉ có chế độ chụp JPEG thì hãy chọn ở mức chất lượng cao nhất có thể.

-Vì chúng ta sử dụng chế độ phơi sáng lâu (trên S110 và G15 là 15s ở chệ độ Tv hoặc M) nên có thể chụp với ISO thấp ở mức 100 hay 200, hãy khép khẩu độ nhỏ để ảnh có độ sắc nét cao. Thông thường trên các máy compact thì độ khép khẩu tối đa là f8.0, nếu ảnh vẫn chưa đủ sáng khi đó mới tăng dần ISO cho đến khi vừa ý.

2. Cuộc sống về đêm
- Hãy mang sự sáng tạo vào trong khung hình của bạn, ảnh mô tả cuộc sống về đêm đôi lúc cần phá vỡ sự tĩnh lặng buồn chán bằng sự hiện diện vừa tĩnh vừa động trong cùng một bức ảnh. Để làm điều này, bạn đừng tránh đám đông người hay xe cộ qua lại trong khung hình, chụp ở tốc độ chậm vừa đủ 1/10s -1s tùy hoàn cảnh cụ thể, thử ở nhiều thông số thời gian chụp khác nhau để có một bức ảnh giống với ý đồ thể hiện của bạn.

Trung tâm Sài Gòn - ảnh chụp của thí sinh tham dự cuộc thi Đêm sáng – Turn night into light

- Để có những bức ảnh vệt sáng nhiều màu sắc do các phương tiện giao thông "vẽ" ra chúng ta cần chụp ở tốc độ 2s-5s, tùy theo tốc độ của phương tiện đang lưu thông.
- Đừng quên sử dụng tripod khi chụp ảnh
- Nếu ghi lại sự tĩnh lặng của cuộc sống về đêm, bạn cần chú ý đến góc máy cũng như khoảnh khắc và nhớ hãy để cảm xúc điều khiển.

Sài Gòn với góc lặng về đêm. Ảnh chụp bằng Canon PowerShot của thí sinh tham dự cuộc thi Đêm Sáng – Turn night into light

Một góc chợ hoa về đêm. Ảnh chụp bằng Canon PowerShot của thí sinh cuộc thi Đêm Sáng – Turn night into light

3. Ảnh chân dung chụp đêm
Để có nhiều khung ảnh đa dạng và bắt được khoảnh khắc đẹp tự nhiên của nhân vật chúng ta không nên sử dụng tripod, vì vậy bạn cần đặt ISO cao (khoảng 400 trở lên) và mở khẩu độ lớn (điều này thật dễ dàng trên Canon PowerShot G15 với khả năng mở khẩu lên đến f/1.8 để vừa chụp được ở tốc độ nhanh (tránh ảnh bị mờ nét) vừa xóa phông nhằm tạo thêm điểm nhấn cho chủ thể. Chúng ta có thể chọn hậu cảnh là dòng xe đang chạy qua, hay một dãy nhà/ đèn đường thẳng tắp để tăng thêm độ sinh động cho ảnh.

Ảnh được chụp bằng Canon PowerShot

Nhìn chung hiện nay các dòng máy compact đều có chế độ cân bằng trắng (WB) tự động khá chuẩn vì vậy chúng ta không cần quan tâm nhiều đến yếu tố này khi chụp đêm. Tuy nhiên, nếu bạn thích tò mò thì hãy thử thử chụp với nhiều chế độ cân bằng trắng được thiết lập sẵn trong máy để có những trải nghiệm thú vị hơn.


Kinh nghiệm chụp ảnh bằng điện thoại đẹp
Kinh nghiệm chụp ảnh cưới ngoại cảnh hữu ích
Tự chụp ảnh cưới cần chuẩn bị gì?
Cách tạo dáng chụp ảnh cưới để có khuôn hình hết ý
Địa điểm chụp ảnh cưới đẹp ở miền Bắc -
Sử dụng và bảo quản máy ảnh kts -




(st)