Thực phẩm tốt cho sữa mẹ

Nguồn sữa mẹ dồi dào, giàu dưỡng chất hay không phụ thuộc rất nhiều vào thực phẩm, rau củ quả mà chị em ăn mỗi ngày. Chúng ta cùng tham khảo những thực phẩm tốt cho sữa mẹ nhé!

RAU CỦ NGON BỔ VỚI MẸ CHO CON BÚ

Rau ngót

Đây là sự lựa chọn số một với tất cả sản phụ mới sinh con. Ngoài việc tăng cường sản xuất và khơi thông dòng sữa cho mẹ, rau ngót còn có thể khơi dậy sức sống của đời sống tình dục, ngăn ngừa loãng xương, chữa vết loét, hạ sốt, và sót nhau, máu b��n sau khi sinh.

Bên cạnh đó, lá rau ngót còn có giá trị dinh dưỡng tốt, chẳng hạn như protein, canxi, chất béo, phốt pho, sắt, vitamin A, B, và C. Lá rau ngót cũng chứa một số hợp chất béo. Thưởng thức rau ngót có thể giúp bà mẹ tăng lượng sữa, điều này là do bắt nguồn từ những tác động nội tiết của các hợp chất hoá học sterols có tính chất estrogen. Rau ngót cũng chứa chất ephedrin rất tốt cho những người bị cúm.

Đu đủ xanh

Đu đủ xanh nấu cháo cùng móng giò từ lâu đã được biết đến như một món ăn giúp lợi sữa, thông sữa hiệu quả và được sử dụng rộng rãi. Mặt khác món này cũng giúp trị chứng ít sữa hoặc sữa quá loãng.

Trong đu đủ có chứa nhiều protein, chất béo và các vitamin tốt cho cơ thể. Tuy nhiên, nhiều sản phụ lại không ăn được móng giò hoặc sợ béo. Nếu vậy chị em cũng có thể thay móng giò bằng cá chép hoặc cá quả cũng đều đem lại hiệu quả tương tự mà còn giúp giảm được mỡ bụng.

Rau củ ngon bổ với mẹ cho con bú - 1
Đu đủ xanh nấu cháo cùng móng giò từ lâu đã được biết đến như một món ăn giúp lợi sữa. (Ảnh minh họa).

Khoai lang và rau khoai lang

Với lượng vitamin A, B, C, E và protein, tinh bột, các axit amin và hơn 10 loại nguyên tố vi lượng cần thiết như: canxi, magie, sắt, kẽm…khoai lang là một thực phẩm vô cùng quan trọng trong việc cung cấp chất dinh dưỡng và năng lượng cho cơ thể.

Ngoài ra, các mẹ có thể luộc hoặc xào rau khoai lang ăn hàng ngày vừa giúp nhuận tràng lại vừa lợi sữa nữa đấy nhé.

Rau mùng tơi

Với những bà mẹ ít sữa thì rau mồng tơi là lựa chọn lý tưởng. Ngoài ra, trong rau mồng tơi còn chứa vitamin A, B3, chất saponin, chất nhầy và chất sắt rất tốt cho sản phụ… Món ăn nấu từ mùng tơi với gà ác, đậu đen ninh nhừ ăn nóng sẽ giúp sản phụ nhiều sữa, mau hồi phục sức khỏe lại có làn da hồng hào, tóc đen mượt và giảm chứng táo bón sau sinh.

Hoa bí

Hoa bí giàu protein thực vật và các khoáng chất như photpho, sắt, vitamin A và C, ăn rất ngon miệng và bổ dưỡng. Ăn hoa bí giúp lợi tiểu, hạ nhiệt; khi gặp các triệu chứng như đau bụng, khó ngủ, da dẻ xanh xao thì nên ăn nhiều loại rau này.

Cà chua

Trong cà chua có rất nhiều chất xơ, vitamin C, E, K, B1, B6, B2, B3, chất sắt, mangan, kali và rất nhiều chất khác có lợi cho sức khỏe.

Vì vậy phụ nữ đang trong thời gian cho con bú được khuyên nên ăn càng nhiều cà chua càng tốt để tăng lượng lycopene trong sữa mẹ. Ngoài ra, ăn cà chua còn giúp cho làn da của chị em trở nên ngày càng mịn màng và hồng hào hơn nữa đấy.

Rau củ ngon bổ với mẹ cho con bú - 2

Nên ăn nhiều cà chua để tăng lượng lycopene trong sữa mẹ (Hình minh họa)

Ngó sen

Ngó sen là loại thực phẩm có công dụng thanh nhiệt, thanh huyết, nhuận tràng. Ăn nhiều ngó sen có thể giúp sản phụ tiêu ứ máu, chống suy nhược cơ thể, tăng sự thèm ăn, thúc đẩy tiêu hóa, tăng tiết sữa.

Rong biển

Rong biển giàu i-ốt và sắt. I-ốt là nguyên liệu chính để sản xuất thyroxine và sắt là nguyên liệu chính để tạo tế bào máu. Bà mẹ mới sinh ăn rong biển sẽ tăng hàm lượng sữa. Trẻ sơ sinh ăn sữa này rất tốt cho sự phát triển của cơ thể, ngăn ngừa bệnh đần độn, chống thiếu máu.

SAU KHI SINH, ĂN GÌ LỢI SỮA?

Ăn uống như thế nào để có nhiều sữa là băn khoăn của nhiều bà mẹ.

Sau khi sinh, người mẹ nào cũng mong có nhiều sữa cho con bú. Tuy nhiên, do chế độ ăn kiêng, nhiều bà mẹ vẫn không có được lượng sữa như mong muốn. Ăn, uống như thế nào để có nhiều sữa là băn khoăn của nhiều bà mẹ

Có mặt tại Trung tâm khám và tư vấn dinh dưỡng của Viện Dinh Dưỡng( Bộ Y Tế) tôi không khỏi ngạc nhiên khi thấy nhiều sản phụ mới sinh con được khoảng một tháng đến trung tâm để được tư vấn dinh dưỡng sau sinh. Vấn đề được nhiều bà mẹ quan tâm nhất là: sau sinh nên ăn gì để có nhiều sữa cho con bú.

Chị Vân Anh (Hoàng Mai - Hà Nội) mới sinh con được hơn một tháng tâm sự: mình muốn cho bé ăn sữa mẹ trong sáu tháng đầu đời nhưng hiện nay lượng sữa của mình không đủ cho bé nên toàn phải cho bé ăn sữa ngoài. Mính rất muốn có được nhiều sữa cho con bú nhưng không biết nên ăn gì để lợi sữa. Đến trung tâm, mình mong muốn được tư vấn về chế độ dinh dưỡng dành cho sản phụ và nên ăn những gì để có nhiều sữa cho con bú.

Lời khuyên của bác sĩ

Bác sĩ Hoàng (Bs dinh dưỡng- Viện Dinh Dưỡng) cho biết: trong thời gian cho con bú bà mẹ nên chú ý đến việc ǎn uống và nghỉ ngơi của mình. Thường chế độ ǎn tốt cho bà mẹ trong giai đoạn này là một chế độ ǎn đa dạng, không kiêng khem, mỗi ngày nên ǎn trên 20-30 loại thực phẩm khác nhau, gồm đủ các nhóm thực phẩm cơ bản như cơm, xôi, thịt cá, rau đậu, trái cây,... Uống thêm mỗi ngày 1-2 ly sữa và uống nhiều nước.Thực hiện chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý thì người mẹ sẽ có lượng sữa đủ nhu cầu của bé.

Sau sinh, ăn gì lợi sữa? - 1
Món ăn kích thích sữa xuống nhanh sau sinh (Ảnh minh họa).

Theo GS-TS Đỗ Tất Lợi, rau đay rất tốt và bổ sung nhiều sữa cho sản phụ. Tuần đầu tiên sau khi sinh, sản phụ nên ăn hằng ngày 150-200g rau đay vào bữa ăn chính, các tuần sau mỗi tuần ăn hai lần với liều từ 200-250g thì lượng sữa tăng, trong sữa lượng chất béo cũng tăng lên. Người mẹ hàng ngày cũng nên uống nhiều nước, nhất là nước rau quả tươi như cam, chanh để vừa cung cấp nước, vừa cung cấp nguồn vitamin C.

Vitamin A lợi sữa có nhiều trong động, thực vật.

Phần lớn những chất dinh dưỡng, bổ sung sữa cho các bà mẹ thường rất dễ tìm, có nhiều trong các động vật, thực vật như:

* Từ động vật: các vitaminA thường có nhiều trong gan súc vật, gan gà, gan cá, cua đồng, tôm đồng, trứng,…

* Từ thực vật: vitamin A lợi sữa cho sản phụ có nhiều trong cần ta, hành lá, và các loại rau như: rau mồng tơi, rau bí, rau đay, rau lang, rau muống, rau ngót, rau xà lách và các loại quả như: cà chua, cà rốt, gấc, ớt đỏ, dưa hấu, đu đủ chín, mơ, mít, xoài,…

Một số món ăn lợi sữa

Khi thấy lượng sữa của mình không đủ cho bé ăn, bạn có thể chế biến một số món ăn sau. Những món ăn này sẽ giúp bạn có đủ lượng sữa đáp ứng nhu cầu của bé.

* Móng giò hầm với đậu phộng: Móng giò heo hai cái, đậu phộng 200g, gừng tươi và gia vị vừa đủ. Móng giò làm sạch, chặt miếng, rồi đem hầm với đậu phộng cho thật nhừ, bỏ thêm gia vị, ăn trong ngày.

* Tôm noãn nấu rượu: Tôm noãn 100g, rượu 250ml, cho vào nấu cùng đến khi tôm noãn chin nhừ. Nên ăn món này lúc còn nóng.

* Xương lợn hầm với thông thảo: Xương heo 500g, thông thảo 6g, gừng tươi 10g, gia vị vừa đủ. Xương heo rửa sạch, chặt nhỏ, đem hầm với thông thảo cho thật kỹ rồi thêm gia vị, dùng làm canh ăn hàng ngày.

* Canh thịt lợn với hoàng kỳ: Rau hoàng kỳ khô 30g, thịt heo nạc 250g. Hoàng kỳ rửa sạch, thái nhỏ, thịt heo rửa sạch thái chỉ. Hai thứ nấu thành canh ăn trong ngày

* Món ăn từ dân gian: Dân gian Việt Nam từ ngàn xưa vẫn lưu truyền một số thức ǎn lợi sữa mà kiến thức hiện nay của khoa học hiện đại có thể chứng minh. Đó là những thức ǎn giàu dinh dưỡng, phù hợp cho phụ nữ sau sinh phục hồi sức khỏe và cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết để tạo sữa cho con bú như: Móng giò hầm với đậu đen; gà ác hầm thuốc bắc; rau lang nấu với thịt bò; cháo ếch nấu đậu xanh; cơm nếp thịt gà.

Nhìn vào thành phần các loại thức ǎn này ta, có thể thấy đó là những thức ǎn có sự phối hợp rất đầy đủ và cân đối của các thành phần dinh dưỡng khác nhau có tác dụng lợi sữa.

Lưu ý cho các bà mẹ

Các bà mẹ cũng lưu ý, không tự ý sử dụng các lọai thuốc lợi sữa khi không có sự chỉ định và điều trị của bác sĩ. Bác sĩ Bùi Thị Phương ( trường cao đẳng Y Hà Nội) cho biết: loại thuốc lợi sữa tốt nhất dành cho các bà mẹ đó chính là việc cho con bú nhiều lần trong ngày vì số lượng sữa tiết ra tỉ lệ với số lần sản phụ cho con bú.

Nuôi con bằng sữa mẹ là biện pháp tốt nhất giúp bé phát triển và tăng sức đề kháng trong gia đoạn đầu đời. Các bà mẹ hãy chọn cho mình chế độ dinh dưỡng phù hợp để có thể cung cấp sữa cho con một cách tốt nhất và nhiều nhất.

NHỮNG THỨ NÊN VÀ KHÔNG NÊN ĂN KHI ĐANG CHO CON BÚ

Những lưu ý về dinh dưỡng khi cho con bú dưới đây sẽ giúp mẹ khỏe, con thông minh và phát triển toàn diện.

Những thực phẩm nên hạn chế:

Để đảm bảo được sức khỏe của bản thân mà vẫn không lo lắng về chất lượng sữa cho con, những bà mẹ đang cho con bú cần phải tránh hoặc hạn chế dùng những loại thực phẩm sau đây:

Socola

Phụ nữ đang cho con bú vẫn có thể ăn socola. Tuy nhiên nên chú ý là không ăn quá nhiều để tránh tình trạng tăng cân quá mức và đảm bảo chất lượng sữa.

Các chuyên gia cho biết rằng, nếu ăn quá nhiều socola trong quá trình cho con bú thì không tốt cho sức khỏe của cả người mẹ lẫn em bé vì nó sẽ gây ảnh hưởng đến cảm giác ngon miệng. Trong socola có chứa theobromine, tích lũy quá nhiều chất này trong cơ thể có thể gây ảnh hưởng tới hệ thống thần kinh, tim của trẻ nhỏ.

Những thứ nên và không nên ăn khi đang cho con bú 1

Khi đang cho con bú, mẹ nên hạn chế ăn sô cô la

Trà

Uống trà sẽ gây ảnh hưởng tới chất lượng sữa và khi trẻ bú sữa mẹ sẽ bị mất ngủ, gây ảnh hưởng tới sức khỏe.

Bột ngọt

Khi đang trong thời kỳ cho con bú, tốt nhất là các bà mẹ không nên ăn quá nhiều đồ ăn có chứa bột ngọt. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy rằng, trẻ có thể sẽ bị chậm tăng trưởng hoặc chịu hậu quả khi bú sữa của mẹ ăn đồ ăn chứa nhiều bột ngọt.

Rượu

Một lượng rượu nhỏ mà mẹ uống cũng có thể ảnh hưởng tới sự tiết sữa. Ngoài ra nó cũng sẽ tác động tới sự co lại của tử cung. Chính vì vậy mà các bà mẹ đang cho con bú không nên uống rượu.

Thuốc lá cũng là thứ cần tránh trong giai đoạn này vì lượng nocotine có thể sẽ ảnh hưởng tới sữa và tác động tới đường hô hấp của trẻ. Tốt nhất là bà mẹ nuôi con nên bỏ thuốc lá và tránh tiếp xúc với khói thuốc.

Một số loại hoa quả

Trái cây tốt cho cơ thể, tuy nhiên một số loại trái cây có vị chua, loại trái cây có tính hàn vì chúng sẽ khiến bé khó chịu, tiêu chảy hoặc nôn mửa. Bởi vậy, trong quá trình đang cho con bú thì các mẹ nên ăn những loại trái cây trung tính như táo, nho, dứa, long nhãn…

Trái cây để trong tủ lạnh quá lâu cũng không tốt cho trẻ nhỏ, bởi vậy, nếu các mẹ muốn ăn trái cây đã được cất trong tủ lạnh thì hãy lấy ra trước khi ăn khoảng nửa giờ cho bớt lạnh rồi mới ăn.

Những thứ nên và không nên ăn khi đang cho con bú 2

Đồ uống có ga và cà phê

Chất cafein có trong cà phê có thể gây kích thích hệ thống thần kinh. Hiện tại vẫn chưa có bằng chứng cụ thể về tác hại của cà phê đến cơ thể của trẻ nhỏ. Tuy nhiên, tốt nhất là các bà mẹ đang cho con bú không nên uống cà phê để tránh ảnh hưởng đến chất lượng sữa. Với đồ uống có ga cũng như vậy.

Những nhóm chất làm tăng chất lượng sữa mẹ

Dinh dưỡng khi cho con bú đóng vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của bé và việc phục hồi của cơ thể mẹ sau sinh. Vì vậy các mẹ đang cho con bú đừng bỏ qua những nhóm chất sau:

Protein: Protein là chất cơ bản tốt cho sự tăng trưởng và phát triển ở trẻ nhỏ. Protein có nhiều trong cá, thịt gia cầm, nội tạng động vật, trứng và các sản phẩm từ sữa…

Carbohydrates: Đây là nguồn năng lượng cần thiết cho cơ thể mẹ và bé. Carbohydrates có nhiều trong gạo, bột mì, ngũ cốc, khoai tây, khoai lang. Bởi vậy, để đảm bảo chất lượng sữa, các bà mẹ hãy ăn nhiều những sản phẩm trên.

Những thứ nên và không nên ăn khi đang cho con bú 3

Chất béo: Theo các chuyên gia thì trong 2 năm đầu đời, trẻ cần một lượng lớn chất béo để phát triển. Ngoài việc cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể mà nó còn cung cấp các acid béo cần thiết cho sự phát triển não bộ ở trẻ nhỏ. Chất béo lành mạnh có nhiều trong dầu đậu phộng, dầu đậu nành, dầu thực vật, dầu mè, cá, sữa, thịt, quả óc chó, các loại hạt… Các mẹ cũng nên nên lưu ý tránh ăn các loại thực phẩm giàu chất béo bão hòa và trans-fat. Vì bản thân các chất béo không lành mạnh này có thể tác động ngăn chặn việc sản xuất omega-3 (loại acid béo cực cần thiết cho sự phát triển của trẻ).

Vitamin: Các loại rau màu xanh đậm, màu đỏ, màu vàng thường chứa rất nhiều vitamin A. Ánh sáng mặt trời, thịt nạc, trứng, gan, ngũ cốc cung cấp nhiều vitamin D. Nấm, trái cây tươi như táo, kiwwi lại chứa nhiều vitamin B và C… Những loại vitamin này không chỉ giúp cải thiện sức đề kháng của cơ thể mà còn đóng góp vào sự tăng trưởng, phát triển ở trẻ nhỏ.

Khoáng chất: Các khoáng chất như canxi, sắt, kẽm, magiê, mangan, iot giúp phục hồi cơ thể. Sau khi sinh, các mẹ nên ăn nhiều thực phẩm như sữa, đậu, vừng, tảo bẹ và rong biển.

Chế độ ăn cho bà mẹ cho con bú
Cho con bú đúng cách
Mang thai khi cho con bú
Cách giảm cân khi đang cho con bú
Có nên uống thuốc tránh thai khi cho con bú
“Vệ sinh” trong thời gian cho con bú

(ST)