Nguyên nhân của bệnh trĩ và cách điều trị đúng hướng . Bệnh trĩ rất phổ biến. Ở tuổi 50, khoảng một nửa số người lớn bị ngứa, rát, xuất huyết và đau thường báo hiệu bị bệnh trĩ.
May mắn là có các thuốc và thủ thuật hiệu quả để điều trị bệnh trĩ. Trong nhiều trường hợp, bệnh có thể chỉ cần tự điều trị và thay đổi lối sống.
|
Trĩ là bệnh lý của vùng hậu môn trực tràng, rất phổ biến ở cả nam và nữ. Những người thường xuyên táo bón, phụ nữ mang thai, sau sinh, người làm việc văn phòng, ngồi nhiều, đứng lâu v.v… có nguy cơ mắc bệnh trĩ rất cao. Do ở vị trí nhạy cảm và được coi là bệnh tế nhị, người bệnh ngại đi khám. Nhiều người cho rằng trĩ là bệnh khó điều trị, dễ tái phát và chấp nhận sống chung với bệnh.
CĂN NGUYÊN CỦA BỆNH: Ống hậu môn là nơi có nhiều tĩnh mạch tạo thành các búi trĩ nằm ở dưới lớp niêm mạc. Các búi này có chức năng của một cái nệm, giữ vai trò khép kín hậu môn. Khi sức bền thành tĩnh mạch giảm sút, trong khi áp lực ổ bụng tăng cao, các đám rối tĩnh mạch trực tràng, hậu môn bị sa giãn và sung huyết sẽ tạo thành búi trĩ. Tùy theo vị trí tĩnh mạch trực tràng và hậu môn mà phân ra trĩ nội hay trĩ ngoại. Các nguyên nhân góp phần gây nên bệnh trĩ là:
-
Táo bón kinh niên: Những bệnh nhân này mỗi khi đi cầu rặn nhiều, khi rặn áp lực trong lòng ống hậu môn tăng lên gấp 10 lần. Táo bón lâu ngày làm xuất hiện các búi trĩ. Các búi trĩ dần dần to lên và khi to quá sẽ sa ra ngoài Phụ nữ sau sinh, người già suy yếu chức năng tỳ vị, người cơ địa nhiệt.
-
Hội chứng lỵ: Những bệnh nhân bị bệnh lỵ mỗi ngày đại tiện nhiều lần và mỗi lần đại tiện phải rặn nhiều làm tăng áp lực trong ổ bụng.
-
Tăng áp lực ổ bụng: Những bệnh nhân viêm phế quản mạn tính, những bệnh nhân dãn phế quản, phải ho nhiều, những người làm lao động nặng như khuân vác… làm tăng áp lực trong ổ bụng, dễ dàng cho bệnh trĩ xuất hiện.
-
Tư thế đứng: khi nghiên cứu áp lực tĩnh mạch trĩ, người ta ghi nhận áp lực tĩnh mạch trĩ là 25cm H2O ở tư thế nằm, tăng vọt lên 75cm H2O ở tư thế đứng. Vì vậy, tỉ lệ mắc bệnh trĩ ở người phải đứng lâu, ngồi nhiều, ít đi lại như thư ký bàn giấy, nhân viên bán hàng, thợ may v…v…
-
U bướu hậu môn trực tràng và vùng chung quanh: Như ung thư trực tràng, u bướu vùng tiểu khung, thai nhiều tháng… khi to có thể chèn ép và cản trở đường về tĩnh mạch hồi lưu làm cho các đám rối trĩ căng phồng lên tạo thành bệnh trĩ. Trong những trường hợp này, trĩ được tạo nên do những nguyên nhân cụ thể, rõ ràng nên được gọi là trĩ triệu chứng, khi điều trị ta phải điều trị nguyên nhân chứ không trị như bệnh trĩ.
GÁNH NẶNG CỦA BỆNH TRĨ
-
Chảy máu: Búi trĩ vốn là các mạch máu, nên khi bị ma sát hoặc va chạm với thành hậu môn rất dễ bị xây xước, tất yếu sẽ gây ra chảy máu, ít hay nhiều tùy theo mức độ tổn thương. Thậm chí, tĩnh mạch trĩ còn dễ rách và vỡ, gây chảy máu ồ ạt, dẫn đến thiếu máu trầm trọng.
-
Đau: Nếu mới bị thì có thể không đau hoặc đau ít, nhưng khi bệnh tiến triển, búi trĩ sa, viêm nhiễm thì cảm giác đau tăng tưởng như bị kim châm, dao cắt mỗi khi nằm, ngồi, đi vệ sinh, vận động.
-
Sưng nề vùng hậu môn: Khi búi trĩ sa ra ngoài và bị tổn thương trong một môi trường (vùng trực tràng – hậu môn) vốn tồn tại vô số chủng loại vi khuẩn cư trú thì nguy cơ viêm nhiễm là rất cao, có thể dẫn đến nhiễm trùng, áp xe vùng hậu môn, nhiễm trùng huyết.
KHÓ KHĂN TRONG ĐIỀU TRỊ
Phương pháp nội khoa trong Tây y sử dụng các thuốc uống tăng trương lực tĩnh mạch, bảo vệ vi tuần hoàn, giảm phù nề hoặc các thuốc bôi, thuốc đạn tại chỗ giúp chống viêm giảm đau. Tuy nhiên, hiệu quả điều trị không thực sự đặc hiệu vì chỉ giải quyết được triệu chứng nhất thời. Trong khi các phương pháp ngoại khoa như chích xơ, thắt vòng cao su, quang đông hồng ngoại, phẫu thuật, v.v… đều gây tâm lý e ngại và khiến bệnh nhân phải cân nhắc hoặc vì khá đau, hoặc vì tốn kém và chưa thực sự an toàn.
CÓ HAY KHÔNG MỘT GIẢI PHÁP KHẢ THI?
Đối với bệnh trĩ, nền y học phương đông đã đúc kết ra những bài thuốc cổ truyền và trong dân gian cũng tồn tại những bài thuốc gia truyền chữa trĩ rất tốt. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của nền y học, hiện nay các bài thuốc trên đã được thu thập, chọn lọc nghiên cứu, phát triển, bổ sung để tác dụng điều trị bệnh trĩ được toàn diện và phù hợp hơn. Không những giúp co búi trĩ lên mà còn phải có tác dụng cầm máu, giảm đau nhanh, chống viêm và phục hồi búi trĩ bị tổn thương để giúp bệnh nhân nhanh chóng được giải thoát khỏi những cơn đau và lo lắng vì chảy máu, viêm nhiễm. Để điều trị bệnh từ gốc, tránh tái phát, còn bổ sung thêm những vị thuốc hữu dụng giúp nâng cao sức bền thành mạch, nhuận tràng chống táo bón, giảm áp lực ổ bụng mỗi khi đi vệ sinh.
Để bệnh được điều trị dứt điểm và tránh tái phát, bên cạnh việc tìm kiếm cho mình những sản phẩm thích hợp và an toàn, người bệnh cần có một chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý, hạn chế táo bón, tăng cường vận động và nâng cao sức khỏe.
Dấu hiệu và triệu chứng
Thường phụ thuộc vào vị trí búi trĩ.
- Trĩ nội. Bạn không thể nhìn hoặc sờ thấy trĩ nội. Nhưng đau hoặc kích ứng khi đại tiện có thể gây tổn thương bề mặt mỏng manh của búi trĩ và chảy máu. Bạn có thể thấy một chút máu tươi trên giấy vệ sinh hoặc trong bồn cầu. Vì niêm mạc phía trong thiếu các sợi thần kinh cảm giác đau, loại trĩ này thường không gây khó chịu. Tuy nhiên, bạn có thể có giảm giác đầy trực tràng sau khi đại tiện. Đôi khi, sự biến dạng có thể đẩy trĩ nội qua lỗ hậu môn. Nếu trĩ vẫn bị sa xuống, nó có thể gây đau liên tục, âm ỉ. Khi bị kích thích, nó có thể ngứa hoặc chảy máu.
- Trĩ ngoại. Loại trĩ này thường gây đau. Đôi khi có thể chảy máu nhiều trong trĩ ngoại và tạo thành cục máu đông (huyết khối), gây đau dữ dội và viêm. Khi bị kích thích, trĩ ngoại có thể ngứa hoặc chảy máu.
Nguyên nhân
Bệnh trĩ có thể do tăng áp lực tĩnh mạch phần dưới trực tràng. Nguồn gây áp lực phổ biến bao gồm:
- Táo bón và kèm theo biến dạng bên ngoài
- Tiêu chảy và đột ngột đại tiện phân lỏng
- Ngồi hoặc đứng trong thời gian dài
- Béo phì
- Mang vác nặng
- Mang thai và sinh con
Điều trị:
Ở phần lớn các trường hợp, điều trị trĩ gồm các bước bạn có thể tự làm. Nhưng đôi khi cần dùng thuốc hoặc phẫu thuật.
Thuốc:
Nếu bệnh trĩ chỉ gây khó chịu nhẹ, bác sĩ có thể cho dùng kem, mỡ hoặc đệm không cần đơn chứa cây phỉ hoặc thuốc chống viêm tại chỗ chứa hydrocortison. Liệu pháp tại chỗ này, kết hợp với tắm nước ấm hằng ngày, có thể làm giảm triệu chứng.
Phẫu thuật hoặc các thủ thuật khác:
Nếu huyết khối hình thành trong trĩ ngoại, bác sĩ có thể dễ dàng cắt bỏ huyết khối bằng một đường rạch nhỏ, sẽ giảm đau nhanh chóng.
Đối với trĩ gây đau hoặc kéo dài, bác sĩ có thể khuyên:
- Thắt búi trĩ. Thủ thuật đơn giản, ít đau này được thực hiện ở phòng khám, bệnh viện và có hiệu quả với phần lớn mọi người.
- Liệu pháp xơ hóa. Tiêm một dung dịch hóa chất quanh mạch máu để co nhỏ búi trĩ.
- Chiếu tia hồng ngoại. Chiếu tia hồng ngoại 1-2 giây cũng có thể làm ngừng tuần hoàn tới trĩ ngoại. Bạn có thể thấy nóng khi làm thủ thuật và xuất huyết nhẹ trong vài ngày.
- Liệu pháp laser. Trong thủ thuật này, một chùm laser làm bay hơi mô búi trĩ.
- Đông lạnh. Thủ thuật này làm lạnh mô tổn thương, ngừng tuần hoàn và phá hủy mô búi trĩ.
- Dòng điện. Dùng dòng điện làm co búi trĩ trong thủ thuật tương tự như quang đông hồng ngoại.
- Phẫu thuật. Nếu các thủ thuật khác không thành công hoặc nếu bạn có búi trĩ lớn, bác sĩ có thể cắt bỏ mô bằng thủ thuật cắt trĩ. Vùng mô cắt bỏ rộng hơn, ít có khả năng tái phát nhưng khó chịu nhiều hơn. Phẫu thuật cần nằm viện 1-2 ngày - thời gian hồi phục dài hơn các phương pháp cắt bỏ trĩ khác.
Phòng ngừa:
- Ăn thực phẩm nhiều chất xơ. Ăn nhiều hoa quả, rau và ngũ cốc. Điều này sẽ làm phân mềm hơn và đại tiện dễ hơn, giúp giảm chèn ép có thể gây trĩ.
- Uống nhiều nước.
- Thử dùng chế phẩm bổ sung chất xơ. Nếu bạn dùng chế phẩm bổ sung chất xơ, phải đảm bảo uống ít nhất 8-10 cốc nước hoặc dịch khác mỗi ngày. Mặt khác, chế phẩm bổ sung chất xơ có thể gây táo bón hoặc làm cho táo bón nặng hơn. Từ từ thêm chất xơ vào chế độ ăn để tránh sinh hơi.
- Tập luyện. Tập luyện làm giảm lực ép lên tĩnh mạch, có thể xuất hiện khi đứng hoặc ngồi lâu, và giúp ngăn ngừa táo bón. Tập luyện cũng có thể giúp giảm lượng cân thừa.
- Tránh đứng hoặc ngồi lâu.
- Không nên căng thẳng. Căng thẳng và nín thở khi đại tiện làm tăng lực ép lên tĩnh mạch ở đầu cuối trực tràng.
- Đại tiện ngay khi có cảm giác muốn đại tiện.
Khi có các biểu hiện của bệnh trĩ để tránh tình trạng bệnh ngày càng nặng lên gây đau đớn và ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày người bệnh nên co chế độ ăn uống sinh hoạt hợp lý để phòng bệnh như:
- Ăn nhiều rau xanh ,hoa quả mát ,uống nhiều nước ,sẽ làm phân mềm hơn khi đi cầu sẽ dễ dàng hơn giúp giảm nguy cơ gây bệnh.
- Ngoài ra có thể bổ sung thêm chất xơ ,và phải đảm bảo uống đủ 2-3 lít nước trên 1 ngày để phòng ngừa táo bón
-Tập luyện :tập luyện sẽ giúp làm giảm áp lực lên tĩnh mạch nhất là trong các trường hợp ngồi nhiều,đứng lâu, tập luyện cũng sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng béo phì gây nên bệnh trĩ
-Tránh ngồi nhiều hoặc đứng lâu
-Tránh căng thẳng hoặc làm việc quá sức .căng thẳng và nín thở khi đi cầu có thể làm tăng áp lực tĩnh mạch ở đầu cuối trực tràng
- Đại tiện ngay khi có cảm giác muốn đi cầu.
Ngoài ra khi chưa nặng tới mức phải đi phẫu thuật người bệnh có thể tự chăm sóc tại nhà bằng cách :
- Có thể bôi một số kem chống viêm và sưng đau như Mastuf, Protolog..
- Giữ vùng hậu môn luôn sach sẽ bằng cách ngâm hậu môn sau mỗi lần đi cầu bằng nước muối ấm ,mỗi lần ngâm khoảng 5-10 phút
- Nếu búi trĩ sa ra ngoài có thể dùng tay đẩy nhẹ nhàng búi trĩ vào bên trong ống hậu môn.
Những biện pháp tựu chăm sóc này có thể giúp làm giảm các triệu chứng bệnh nhưng không làm cho búi trĩ mất đi vì vậy nếu tình trạng bệnh không thuyên giảm bạn cân phải khám bệnh để được điều trị kịp thời.
Tự chăm sóc:
Bạn có thể tạm thời giảm đau nhẹ, sưng và viêm ở phần lớn các đợt trĩ bằng các cách tự chăm sóc dưới đây:
- Bôi kem điều trị trĩ không cần đơn hoặc viên đạn chứa hydrocortison, hoặc dùng băng ép chứa cây phỉ hoặc thuốc tê tại chỗ.
- Giữ vùng hậu môn luôn sạch. Tốt nhất là hằng ngày rửa hoặc tắm nhẹ nhàng để làm sạch da quanh hậu môn bằng nước ấm. Xà bông là không cần thiết và có thể làm cho bệnh nặng hơn.
- Ngâm trong nước ấm vài lần mỗi ngày.
- Chườm đá hoặc đắp gạc lạnh lên hậu môn trong 10 phút tới 4 lần/ngày.
- Nếu trĩ bị sa xuống, đẩy nhẹ nhàng búi trĩ vào trong ống hậu môn.
- Dùng khăn ẩm hoặc giấy vệ sinh ướt sau khi đại tiện thay cho giấy vệ sinh khô.
Những cách tự chăm sóc này có thể làm giảm triệu chứng, nhưng chúng không làm cho búi trĩ mất đi. Hãy đi khám bệnh nếu bạn không thấy giảm bệnh trong vài ngày.
Các biến chứng nguy hiểm của bệnh trĩ
Bệnh trĩ là bệnh do sự căng dãn quá mức tại các tĩnh mạch ở trực tràng – hậu môn gây viêm sưng hoặc xuất huyết. Do bệnh ở vùng kín nên bệnh nhân thường rất ngại đi khám và điều trị, nhất là với phụ nữ. Có nhiều người âm thầm chấp nhận nhiều năm. Vì vậy, bệnh thường chuyển sang giai đoạn nặng và gây ra các biến chứng nguy hiểm như: tắc mạch, nghẹt, nhiễm khuẩn:
Tắc mạch: Tắc mạch trĩ có thể là do vỡ các tĩnh mạch, tạo nên một bọc máu, hoặc là do hiện tượng đông máu ở trong lòng mạch máu, làm búi trĩ thình lình sưng to, khiến bệnh nhân đau dữ dội. Lúc này cần mổ lấy cục máu ngay.
Nghẹt: Nghẹt là khi búi trĩ hay vòng trĩ sa ra ngoài, mạch có thể bị tắc gây phù nề và do đó không thể tự thụt lại vào trong lòng trực tràng được.. Khi nhìn, thấy mặt ngoài của trĩ sa nghẹt là da màu xám, ở mặt trong là niêm mạc màu nâu đỏ, sưng nề, rải rác có những nốt xám đen là hiện tượng hoại tử bắt đầu.
Trĩ sa nghẹt đẩy lên rất khó hay hoàn toàn không đẩy lên được. Trĩ sa như thế sẽ sưng vù, chảy máu, bầm tím, làm bệnh nhân rất đau đớn. Trĩ sa nghẹt có thể bị hoại tử, lở loét và nhiễm khuẩn, rất nguy hiểm.Trường hợp này cũng cần mổ sớm.
Nhiễm khuẩn: Nếu trĩ bị viêm nhiễm sẽ có biểu hiện nóng rát, ngứa ngáy khó chịu ở hậu môn, khám thấy búi trĩ phù nề sưng to.
Bội nhiễm: Nếu trĩ thòi ra ngoài lâu, chảy máu liên tục thì rất dễ bị bội nhiễm vi khuẩn bởi vì hậu môn là đường ra của phân và nước tiểu mà trong phân có vô số vi khuẩn gây bệnh. Đây là biến chứng rất nguy hiểm có thể dẫn tới mắc các bệnh tật khác.
Nếu không muốn đau đớn và đối mặt với nguy hiểm, tốt nhất đừng để biến chứng xảy ra.
Điều trị trĩ như thế nào để tránh biến chứng
Để tránh bệnh tiến triển sang giai đoạn nặng và xảy ra biến chứng nguy hiểm, tránh phải điều trị bằng phẫu thuật, bệnh nhân trĩ nên đối mặt và chữa trị càng sớm càng tốt và phải dứt điểm vì mỗi lần tái lại bệnh càng nặng hơn và nguy cơ xảy ra biến chứng tăng cao.
Trước kết, bệnh trĩ sinh ra do lối sống không khoa học, vì vậy để ngăn ngừa bệnh tái phát ngoài việc dùng thuốc thì việc duy trì một chế độ sinh hoạt hợp lý, lành mạnh như: uống nhiều nước, ăn nhiều rau xanh, hoa quả, thường xuyên vận động, tập thể dục… rất quan trọng.
Tiếp đó, ngay khi phát hiện ra bệnh, khi bệnh còn ở mức độ nhẹ và vừa, bệnh nhân nên dùng thuốc uống điều trị. Phương pháp điều trị này đơn giản, không làm bệnh nhân e ngại, chần chừ mà để lâu, không điều trị vì vậy bệnh sẽ được điều trị khỏi sớm, không để sang giai đoạn nặng và có các biến chứng.
Trong y học cổ truyền có các vị thuốc trị trĩ có tác dụng nổi trội đó là: Địa Du có tác dụng cầm máu, chuyên trị kiết lỵ ra máu, trĩ ra máu; Phòng Phong giúp giảm đau nhanh; Chỉ Xác có tác dụng nhuận tràng, trị táo bón giúp việc đại tiện của người bị trĩ dễ dàng hơn, thông qua đó giúp hạn chế chảy máu khi đi đại tiện, đồng thời còn giúp co búi trĩ hiệu quả. Hoàng Cầm ức chế nhiều loại vi khuẩn, tránh sự xâm nhập của vi khuẩn tại hậu môn gây viêm, hạn chế các biến chứng hoặc các bệnh tật khác do bội nhiễm. Đương Quy giúp bổ huyết, rất cần thiết cho những người mắc trĩ bị chảy máu, phục hồi thể trạng, nâng cao sức khỏe cho bệnh.
Ngoài ra, trị tận gốc nguyên nhân bệnh trĩ chính là giảm sự căng giãn tại tĩnh mạch trực tràng – hậu môn. Với tác dụng này thì vị thuốc Hòe giác (quả Hòe) là có hiệu quả tốt nhất. Hòe giác có tác dụng tăng trương lực của mạch máu, làm bền thành mạch từ đó làm giảm sự căng giãn tính mạch trực tràng – hậu môn, trị tận gốc nguyên nhân gây bệnh.
Sự kết hợp giữa các vị dược liệu trên là 1 trong những bài thuốc tốt để trị trĩ tận gốc, trị mọi yếu tố nguy cơ của bệnh.
Nguyên nhân và biểu hiện của trĩ nội
(Tribenhtri.vn) Bệnh trĩ là do chùm tĩnh mạch trong Trĩ bị phình gập và trương giãn gây ra. Trĩ nội nằm ở đoạn cuối niêm mạc trực tràng ở phía trên vùng lược, phía bên ngoài bị niêm mạc trực tràng che phủ, về hình trạng có 3 loại: Trĩ nội do tĩnh mạch phình gập, Trĩ nội do mạch máu bị phù và Trĩ nội do xơ hóa, bình thường Trĩ nội ẩn kín trong hậu môn, khi đi đại tiện lòi ra mới lộ rõ. Trĩ nội bình thường có thể lòi ra thụt vào lại trong hậu môn, nếu bị nặng mới không thể thụt vào được, thường có triệu chứng ra máu khi đi đại tiện.
1. Trĩ nội do tĩnh mạch phình gập:
Do túi tĩnh mạch trên trĩ bị gấp khúc phình giãn tạo thành Trĩ nằm ở phía trên vùng lược đầu cuối niêm mạc trực tràng, rất mềm và có màu đỏ, dễ chảy máu.
2. Trĩ nội do mạch máu phù:
Trĩ màu đỏ tươi, mềm và bị sa xuống, bề mặt có các hạt nhỏ màu đỏ tươi, thô ráp không bằng phẳng, rất dễ chảy máu.
3. Trĩ nội do xơ hóa:
Do Trĩ bị tổn thương nhiều lần (như bị phân cọ sát) gây ra viêm, làm mô sợi bị tăng sinh tạo thành, cứng và dễ bị lòi ra, màu trắng, khó bị chảy máu.
Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh trĩ (tức là nguyên nhân làm dãn xoang tĩnh mạch):
Nhóm bệnh lý đường tiêu hóa: Hội chứng lỵ, viêm đại tràng mạn tính, rối loạn tiêu hóa kéo dài, táo bón... khiến cho người bệnh đi ngoài phải rặn nhiều, thời gian đại tiện lâu tạo điều kiện phát sinh bệnh trĩ.
Sự suy yếu tổ chức nâng đỡ tại chỗ: Do lớp cơ ở dưới niêm mạc hậu môn trực tràng, hệ thống co thắt, dây chằng, cơ nâng bị suy yếu, hệ thống đám rối tĩnh mạch suy yếu sa giãn hình thành búi trĩ.
Yếu tố cơ học: Thai sản ở phụ nữ, các khối u vùng tiểu khung (u xơ tử cung, u nang buồng trứng, u phì đại tuyến tiền liệt...), bệnh xơ gan, táo bón lâu ngàybệnh lý tăng áp lực tĩnh mạch cửa, chủ, gây ứ máu ở đám rối tĩnh mạch trĩ.
4.Các nguyên nhân khác:
-Chế độ ăn: Ăn nhiều thức ăn cay nóng, kích thích như ớt, hạt tiêu, rượu...
-Nghề nghiệp: Ngồi lâu, đứng lâu, lao động nặng nhọc, ngồi xổm, thói quen nhịn đại tiện.
-Ngoài ra bệnh trĩ còn mang yếu tố gia đình.
5.Biểu hiện bệnh Trĩ:
Bệnh xuất hiện không rõ ràng. Bệnh nhân cũng như thầy thuốc thường không khẳng định được thời gian bắt đầu của bệnh.
Chảy máu hậu môn và đại tiện ra máu tươi: đây là triệu chứng thường gặp và xuất hiện sớm nhất của bệnh trĩ. Lúc đầu máu chảy ít, kín đáo nên người bệnh không để ý, nếu dùng giấy vệ sinh sẽ thấy máu dính trên giấy hoặc có thể nhìn thấy ít máu tươi dính theo phân, về sau máu ra nhiều hơn, thành giọt, muộn hơn thì cứ ngồi xổm đại tiện là máu chảy ra.
Đau và ngứa, có cảm giác khó chịu ở hậu môn: Nếu mới bị thì có thể không có triệu chứng này, tuy nhiên đau càng tăng khi có biến chứng sưng, viêm hoặc tắc mạch búi trĩ.
Sưng nề vùng hậu môn khi có đợt cấp hoặc trĩ sa ra ngoài, có thể búi trĩ sưng khá to và ta có thể sờ thấy dễ dàng.khi phát hiện cần trị bệnh trĩ kịp thời riệt để
Muốn xác định chắc chắn bệnh trĩ, ngoài việc nhìn sờ nếu thấy búi trĩ sa ra ngoài cần phải thăm trực tràng bằng tay và soi trực tràng. Qua soi sẽ xác định được độ tổn thương của búi trĩ, số lượng kích thước và vị trí các búi trĩ.
Cách phát hiện bệnh trĩ
Chúng ta phát hiện bệnh trĩ qua các triệu chứng thường gặp của nó. Có ba loại triệu chứng bệnh trĩ căn bản nhất được phân loại như sau:
Triệu chứng bệnh trĩ toàn thân
Đa số bệnh nhân không có biểu hiện gì khác thường, vì tuy chảy máu có khi thường xuyên nhưng số lượng rất ít. Một số nhỏ bệnh nhân có triệu chứng thiếu máu. Thỉnh thoảng có những bệnh nhân thiếu máu nặng, dung tích hồng cầu dưới 10%. Tuy nhiên, khi phát hiện triệu chứng thiếu máu nặng, người ta thường chú ý đến các bệnh lý khác về huyết học hay xuất huyết tiêu hóa ở người bệnh.
Triệu chứng bệnh trĩ cơ năng
Có 2 triệu chứng chính khiến bệnh nhân đi khám bệnh là chảy máu và sa trĩ.
1. Chảy máu: Triệu chứng này có sớm nhất và thường gặp. Lúc đầu, máu chảy rất kín đáo, tình cờ, bệnh nhân phát hiện khi nhìn vào giấy vệ sinh sau khi đi cầu hoặc nhìn vào phân thấy vài tia máu nhỏ dính vào thỏi phân rắn. Về sau, mỗi khi đi cầu, bệnh nhân phải rặn nhiều do táo bón, máu chảy thành giọt hay thành tia. Muộn hơn nữa, cứ mỗi lần đi cầu, đi đứng nhiều hoặc ngồi xỗm thì máu lại chảy. Có khi máu chảy rất nhiều khiến bệnh nhân phải vào cấp cứu. Đôi khi, máu từ búi trĩ chảy ra đông lại trong lòng trực tràng. Sau đó. Bệnh nhân mới đi cầu ra nhiều máu cục.
2. Sa trĩ: đây cũng là triệu chứng thường gặp. Tùy theo mức độ trĩ sa, mà bệnh nhân có các biểu hiện lâm sàng khác nhau. Nếu trĩ sa độ 1,2 thì ko gây phiền hà nhiều. Nếu trĩ sa độ 3, bệnh nhân rất khó chịu khi đi cầu, đi đứng nhiều, làm việc nặng. nếu trĩ sa đến độ 4, bệnh nhân thường xuyên khó chịu.
Các triệu chứng bệnh trĩ khác
Búi trĩ có thể hoàn toàn không đau, hay bệnh nhân chỉ thấy cồm cộm, vương vướng nhưng cũng có thể gây đau thực sự và thường xảy ra khi:
- Tắc mạch: Những cục máu đông nhỏ xuất hiện bên trong búi trĩ. Khi tắc mạch, bệnh nhân không dám ngồi ngay ngắn trên ghế, mà chỉ đặt một mông trên ghế.
- Sa trĩ nghẹt: Hiện tượng này sẽ làm cho búi trĩ phù nề, có khi sưng rất to, không thể đẩy lên được làm cho bệnh nhân rất đau.
- Bệnh nhân có cổ áp xe đi kèm, nằm ngay dưới lớp niệm mạc hay nằm trong hố ngồi – trực tràng… cũng gây đau. Bệnh nhân có chảy dịch nhầy ở hậu môn. Dịch nhầy này có thể do sự bài tiết của niêm mạc ống hậu môn, thường xảy ra khi bệnh nhân có kèm theo sa trĩ nặng, có khi là triệu chứng của bệnh lý khác như viêm trực tràng, u trực tràng… Ngoài ra, bệnh nhân bị ngứa hậu môn và quanh hậu môn do viêm da bởi các chất dịch nhầy. Triệu chứng xảy ra cũng có thể do các bệnh lý ngoài da hay hậu quả của các toa thuốc tại chỗ trong điều trị.
- Nứt kẽ hậu môn: Tổn thương này làm bệnh nhân rất đau (nhất là khi đi cầu), làm bệnh nhân không dám đi cầu.
Triệu chứng bệnh trĩ thực thể.
Khi khám cho bệnh nhân, thầy thuốc có thể thấy búi trĩ nằm ở ngoài hậu môn, da xung quanh chỗ hậu môn phồng căng bóng, có thể thấy màu xanh của các tĩnh mạch nổi. Thầy thuốc có thể thấy búi trĩ sa ra khi bệnh nhân rặn mạnh. Nếu trĩ sa độ 4 thì xung quanh lỗ hậu môn có 1 vòng niêm mạc gồm nhiều búi trĩ, to nhỏ không đều, giữa các búi trĩ là các ngấn nông sâu khác nhau. Người ta còn chú ý đến các dấu hiệu khác như viêm da quanh hậu môn do sử dụng các thuốc bôi hay tọa dược gây phản ứng kích thích tại chỗ. Các chất tiết quanh hậu môn (chất nhầy hay mủ) mà nguyên nhân của bệnh trĩ có thể do các bệnh lý khác như CROHN, viêm đại tràng, lậu, giang mai… Các bất thường da quanh hậu môn như chàm, ung thư bạch huyết… Trong bệnh sa trực tràng, bệnh nhân có thể bị sa niêm mạc ra ngoài vòng tròn. Khi sờ nắn vào các búi trĩ, thầy thuốc thấy mềm, ấn xẹp và có khi tắc mạch sờ có cảm giác những cục cứng nhỏ như hạt tấm, ấn rất đau.
Ngoài ra, để phát hiện bệnh trĩ, các thầy thuốc còn áp dụng phương pháp thăm khám và soi hậu môn, trực tràng.
4 thói quen vô tình gây bệnh trĩ
Chứng bệnh gây đau đớn và mất tự tin này thường hình thành do những thói quen xấu kéo dài hàng năm liền. Hiểu rõ chúng, bạn hoàn toàn có thể ngừa bệnh.
1. Ngồi lâu
Theo các nghiên cứu về bệnh trĩ cho thấy, có tới 73% những người thường ngồi lâu khi làm việc sẽ bị mắc phải bệnh trĩ khi lớn tuổi. Trong khi đó, tỉ lệ này ở những người thường xuyên đi lại và vận động nhiều chỉ khoảng 40-43%.
Các bác sĩ khuyên chúng ta đề phòng bệnh trĩ bằng cách thư giãn sau mỗi 1 giờ làm việc. Không cần đi lại quá nhiều, chỉ cần ít phút đi photo văn bản, lấy nước, đi vệ sinh… miễn là cứ 1 giờ lại có khoảng 5 phút đứng lên đi lại là nguy cơ mắc bệnh đã giảm xuống gần phân nửa.
2. Không trị dứt bệnh táo bón
Nguyên nhân hàng đầu gây ra trĩ là bệnh táo bón kinh niên không được điều trị dứt điểm. Trong một thời gian dài bị táo bón, các cơ vùng hậu môn phải chịu áp lực rất lớn mỗi khi bạn đi ngoài.
Đồng thời chúng có thể bị viêm nhiễm do quá trình đi ngoài khó khăn, không có sự hỗ trợ điều trị của thuốc thang phù hợp dẫn đến tình trạng giãn cơ hậu môn, cuối cùng là mắc phải bệnh trĩ. Vì vậy, nếu bị táo bón, bạn hãy cố gắng trị dứt điểm để tránh bệnh phát triển nặng thành trĩ.
3. Yêu bằng “cửa sau”
Dù là lần đầu tiên yêu bằng cửa sau hay đã quen với việc này thì nguy cơ mắc bệnh trĩ sau mỗi lần yêu đều rất cao. Vốn dĩ “cửa sau” không được tạo hóa thiết kế phù hợp cho quan hệ gối chăn nên việc bị xước, thủng, rách niêm mạc là điều thường xuyên xảy ra. Nếu khu vực này bị viêm nhiễm, hậu quả sẽ viêm xương chậu, thậm chí cả bệnh trĩ.
4. Ăn uống có hại
Những món ăn gây ra bệnh trĩ bao gồm thức uống có cồn như bia, rượu và những loại thực phẩm nêm nhiều gia vị, ướp nhiều hương liệu. Các nhà nghiên cứu cảnh báo, ăn nhiều thực phẩm cay và dùng bia rượu có thể dẫn đến táo bón kinh niên, gây tắc nghẽn hậu môn, chảy máu khi đi ngoài, viêm nhiễm và dẫn đến bệnh trĩ.
Những thức ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ theo Đông y cũng là một trong những thực phẩm gây nóng và là nguyên nhân gây bệnh trĩ.
Để phòng bệnh, bạn nên ăn nhiều trái cây, rau xanh, những loại hoa quả tươi chứa nhiều chất xơ như táo, dưa hấu, các loại khoai như khoai lang hay các hạt giàu chất béo có lợi như hạnh nhân.
Bài thuốc dân gian trị bệnh trĩ hiệu quả
Cách chữa bệnh trĩ tại nhà đơn giản hiệu quả
Bệnh trĩ khi mang thai - nguyên nhân và cách điều trị
Cách chữa bênh trĩ ngoại tại nhà bằng thuốc nam
Thức ăn cho người bị bệnh trĩ -
Chữa bệnh trĩ bằng y học cổ truyền rất hiệu nghiệm
(st)