Đau thắt lưng cấp xảy ra đột ngột, thường sau chấn thương do chơi thể thao, mang vác vật nặng. Chúng ta cùng điểm lại những triệu chứng của bệnh đau thắt lưng và cách điều trị nhé!
Đau thắt lưng là một bệnh phổ biến nhất trong những bệnh lý cơ xương khớp. Hầu hết mọi người đều có thể bị đau thắt lưng. Tuy nhiên, có rất nhiều phương pháp điều trị đau thắt lưng hiệu quả.
Nếu bạn bị đau lưng sau khi nâng vật nặng hoặc tập thể dục quá mạnh, có thể bạn bị đau do căng cơ. Nhưng đôi khi, đau thắt lưng có thể do phình đĩa đệm hoặc thoát vị đĩa đệm. Thêm vào đó, đĩa đệm bị tổn thương có thể chèn vào thần kinh tọa, khiến bạn bị đau từ thắt lưng lan xuống mông và chân.
Các triệu chứng của đau thắt lưng
Triệu chứng thường gặp là đau âm ỉ hoặc đau nhói ở một hoặc hai bên thắt lưng. Cơn đau khiến bạn khó khăn khi di chuyển hoặc đứng thẳng. Đau thắt lưng cấp xảy ra đột ngột, thường sau chấn thương do chơi thể thao, mang vác vật nặng. Đau thắt lưng kéo dài trên 3 tháng được coi là đau thắt lưng mạn tính. Ngoài ra, nếu cơn đau cấp của bạn không giảm dần sau 72h, bạn cần khám bác sĩ càng sớm càng tốt.
Nguyên nhân đau thắt lưng thường gặp
- Do công việc thường xuyên phải nâng, kéo vật nặng. Thậm chí, những công việc khiến bạn phải ngồi cả ngày trước bàn làm việc, hoặc ghế ngồi không phù hợp cũng khiến bạn bị đau lưng.
- Đeo túi xách và ba lô thường xuyên ở một bên vai.
Đặc thù công việc cũng khiến bạn bị đau lưng.
- Tư thế đứng gù, vẹo. Đứng thẳng là cách tốt nhất để giảm trọng lực đè nén lên cột sống thắt lưng. Bạn nên đứng thẳng, ngực hơi ưỡn về phía trước, vai hơi ngả ra sau, thì toàn bộ trọng lượng của bạn sẽ được phân đều lên hai bàn chân.
- Thoát vị đĩa đệm: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây đau thắt lưng ở người trẻ. Đĩa đệm bị thoái hóa, rách bao xơ ngoài, khiến nhân nhầy của đĩa đệm bị thoát ra ngoài, chèn vào các rễ và dây thần kinh cột sống, gây đau đớn với các mức độ từ nhẹ đến nặng tùy theo mức độ thoát vị đĩa đệm.
- Một số bệnh mạn tính cũng có thể khiến bạn bị đau thắt lưng như: hẹp ống sống gây chèn ép lên các dây thần kinh cột sống, viêm cột sống dính khớp (một bệnh có tính chất di truyền, chỉ gặp ở nam giới), lao cột sống, viêm khớp dạng thấp…
Ai có nguy cơ bị đau thắt lưng?
Hầu hết mọi người đều từng trải qua cảm giác bị đau thắt lưng ở độ tuổi 30. Tỉ lệ đau thắt lưng cũng tăng dần theo tuổi. Ngoài ra, có một số lý do khác làm tăng nguy cơ đau thắt lưng bao gồm:
- Thừa cân
- Lối sống ít hoạt động
- Công việc thường xuyên phải mang vác nặng
Chẩn đoán nguyên nhân đau thắt lưng thường cần sự kết hợp giữa các triệu chứng lâm sàng cùng với chụp X – quang, đôi khi cũng cần chụp cắt lớp vi tính hoặc chụp cộng hưởng từ để xác định mức độ tổn thương của đốt sống và đĩa đệm.
Điều trị
Có rất nhiều phương pháp để điều trị đau thắt lưng:
- Chườm nóng hoặc tắm nước ấm có thể giảm đau tạm thời đối với các trường hợp đau lưng do căng cơ, và kết hợp vận động càng sớm càng tốt thì các triệu chứng sẽ giảm rất nhanh.
Tác động cột sống để điều trị đau lưng
- Tập yoga: luyện tập yoga có thể giúp làm giảm triệu chứng đau thắt lưng với những trường hợp kéo dài trên 3 tháng. Ngoài ra, luyện tập yoga còn mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe khác.
- Tác động cột sống: phương pháp này có hiệu quả với một số trường hợp căng cơ, thoát vị đĩa đệm ở mức độ nhẹ.
- Xoa bóp bấm huyệt: Đây là một phương pháp truyền thống rất có hiệu quả đối với hầu hết các trường hợp đau thắt lưng. Thêm vào đó, xoa bóp thường xuyên (1 lần/ tuần) còn giúp khả năng vận động của cột sống thắt lưng được tăng cường.
- Châm cứu: tương tự xoa bóp, bấm huyệt, đây là một phương pháp đã được nhiều nghiên cứu chứng minh trong việc giảm các triệu chứng của đau thắt lưng, cũng như phòng ngừa bệnh tái phát.
Châm cứu cũng là một trong những phương pháp điều trị hiệu quả.
- Tiêm ngoài màng cứng: áp dụng đối với các bệnh nhân bị chèn ép rễ và dây thần kinh mức độ nặng. Tuy nhiên phương pháp này tiềm ẩn rất nhiều biến chứng và chỉ được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa. Thuốc thường dùng là chống viêm giảm đau có chứa steroid.
- Phẫu thuật được chỉ định cấp cứu khi bệnh nhân bị đau thắt lưng có hội chứng đuôi ngựa (tê bì vùng sinh dục, yếu chân, tiểu không tự chủ…) hoặc khi bệnh nhân đã điều trị nội khoa nhưng không có kết quả.
- Vật lý trị liệu: các phương pháp vật lý trị liệu như chạy điện phân, đắp nến, các bài tập tăng cường sức mạnh của cơ bắp… có thể giúp giảm các triệu chứng đau thắt lưng và hạn chế tái phát.
Phòng ngừa đau thắt lưng
Không có một cách nào sẽ ngăn ngừa đau lưng, nhưng bạn hãy tiến hành những bước sau để giảm nguy cơ đau thắt lưng của mình:
- Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh.
- Tập thể dục thường xuyên
- Nâng đỡ trọng lượng cơ thể trên đôi chân chứ không phải trên lưng
- Hãy chắc chắn rằng tư thế làm việc của bạn không làm bạn đau lưng thêm.
THỰC PHẨM TỐT CHO NGƯỜI ĐAU LƯNG
Thực tế, một số thực phẩm có đặc tính tự nhiên chống đau và chống viêm có thể giúp giảm các triệu chứng đau lưng của bạn nếu bạn thêm chúng vào chế độ ăn uống hàng ngày mà không cần dùng thuốc.
Đau lưng do ngồi nhiều
TS Vũ Thanh Thủy, Khoa khớp (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, 80% bệnh nhân đến khám và điều trị chứng đau thắt lưng tại khoa Khớp là nhân viên văn phòng. Nếu không điều trị kịp thời sẽ làm biến dạng các đốt sống, cơn đau xuất hiện thường xuyên và khó đáp ứng với các liệu pháp điều trị. TS Vũ Thanh Thủy cho biết, tại Việt Nam, nhóm lao động phải ngồi liên tục có tỷ lệ mắc bệnh đau lưng ngày càng cao.
Đối tượng hay bị đau lưng là nhân viên văn phòng, lái xe, phi công, giáo viên, thợ may – những nghề phải ngồi hoặc đứng khom lưng lâu, ít hoạt động thể lực dễ mắc chứng đau vùng lưng, thắt lưng. Căn bệnh này thường xuất hiện từ tuổi trung niên. Bên cạnh đó, những thanh thiếu niên mải mê chơi games hay bị đau lưng từ trẻ, do để lưng làm việc lâu trong tư thế không đúng. Nhiều người đau lưng do va chạm, nằm ngồi, bê, khiêng vác, làm việc với máy tính, ngủ sai tư thế… khiến các dây chằng và mô mềm vùng thắt lưng bị giãn và cơn đau xuất hiện. Ngoài ra, đau lưng cấp do thời tiết làm các cơ, dây chằng, mạch máu và thần kinh vùng lưng bị co giãn quá mức, gây đau mỏi lan toả hai bên cột sống.
Biểu hiện đau lưng do làm việc trong một tư thế cố định sẽ đau nhức âm ỉ dọc cột sống, khó khăn khi cúi, ngửa, xoay. Đau lưng do vận động sẽ đau nhức ở một vị trí, sờ nắn có cảm giác đau… Khi mang vác nặng, đi giầy, dép cao gót làm trọng lực cơ thể dồn về phía trước cũng gây đau lưng cấp.
Thực phẩm ngăn ngừa và chữa đau lưng
Theo các chuyên gia, đau lưng thông thường có thể hết trong vài ngày. Một số thực phẩm có đặc tính tự nhiên chống đau và chống viêm có thể giúp giảm các triệu chứng đau lưng của bạn nếu bạn thêm chúng vào chế độ ăn uống hàng ngày. Dưới đây là một số thực phẩm giúp giảm đau và ngăn ngừa bệnh đau lưng bạn có thể tham khảo:
Cá
Cá có chứa hàm lượng cao các axit béo omega-3, có thể giúp giảm viêm. Đau lưng là một hình thức viêm nội bộ, thêm cá trong chế độ ăn uống của bạn có thể giúp giảm mức độ đau đớn do những cơn đau lưng gây nên. Omega-3 ở mức độ cao giúp giảm đáng kể tình trạng viêm gây ra cơn đau lưng. Nếu bạn không thể ăn nhiều cá thì cần bổ sung omega-3 từ các loại dầu cá. Tuy nhiên bổ sung dầu cá cần phải tham khảo ý kiến của thầy thuốc.
Rau quả
Hầu hết các loại trái cây và rau quả là ít calo và nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất. Ăn nhiều trái cây và rau quả sẽ giúp duy trì trọng lượng của cơ thể một cách dễ dàng hơn, giúp giảm cân ở những người béo phì. Việc duy trì một trọng lượng vừa phải sẽ giảm áp lực tác dụng lên các vùng xương khớp, xương cột sống. Do đó nó sẽ có tác dụng giảm bớt các cơn đau. Bên cạnh đó một số loại trái cây và rau có thêm đặc tính chống đau rất tốt như: anh đào, nam việt quất, nho đỏ, trái cây họ cam quýt chứa nhiều vitamin C. Những loại trái cây này giúp trì hoãn sự tiến triển của viêm khớp, giảm các cơn đau lưng.
Gia vị
Trong bữa ăn hàng ngày, một số loại gia vị mà thành phần của nó giúp giảm đau như: củ nghệ, củ gừng có tác dụng giảm sức, bảo vệ các khớp sương.
Các loại hạt
Vừng đen: Vừng đen có khả năng trị ngũ tạng hư tổn, làm tăng khí lực và làm vững gân cốt. Trong dân gian thường dùng rượu vừng đen để trị chứng đau khớp, tứ chi yếu liệt và lưng đau gối mỏi ở người già. Dân gian thường dùng cháo vừng đen để bổ thận và chữa chứng yêu thống.
Hạt sen: Trong đông y, hạt sen rất thích hợp với chứng đau lưng mạn tính do thận hư hoặc có kèm theo hàn thấp.
Hạt dẻ: Hạt dẻ có công dụng bổ thận khí, kiện tỳ vị, làm mạnh lưng gối. Để trị chứng đau lưng mỗi ngày nên ăn 10 hạt dẻ hoặc giả nấu cháo hạt dẻ ăn thường xuyên.
Để tránh và ngăn ngừa đau lưng, bạn nên tránh các loại thực phẩm có chứa nhiều chất béo, đường. Thực phẩm chứa nhiều đường, chất béo như đồ ăn nhanh, các món ăn chiên, rán, xào sẽ làm cho bệnh đau lưng thêm trầm trọng.
Như vậy thay đổi chế độ ăn uống cũng là một cách điều trị bệnh hiểu quả. Việc ăn những thực phẩm nhất định có thể giúp kiểm soát cơn đau và viêm nhiễm, chế độ ăn uống khỏe mạnh kết hợp với các hình thức điều trị khác như tập thể dục nhẹ nhàng và kéo dài, thư giãn, và dùng thuốc sẽ giúp điều trị hiệu quả bệnh đau lưng.
Đau lưng khi quan hệ
Trị đau lưng khi có kinh nguyệt
Đau lưng khi ngồi lâu
Đau lưng sau khi sinh nguyên nhân và cách điều trị
Giảm đau lưng cho bà bầu
Chữa bệnh đau lưng cơ năng nhanh hết bệnh
(ST)