Chấm dứt thai kỳ

Người ta còn gọi đây là sẩy thai chỉ huy theo y lệnh (a medically induced abortion). Có nhiều quan điểm khác nhau về hành động này. Ở Mỹ, việc này có thể được thực hện hợp pháp cho tới tuần thứ 12 (tuổi thai). Các tiểu bang ở Mỹ còn có thể ban hành những điều luật hạn chế những trường hợp phá thai giữa tuần thứ 12 và tuần thứ 24. Tại một số nước, phá thai là bất hợp pháp, và ngay ở những nước cho phép phá thai, các điều kiện và tuổi thai được cho phép cũng có khác biệt. Ngay ở Mỹ, một số nhóm tôn giáo và những người chống phá thai cũng cho rằng việc phá thai vào bất cứ lúc nào cũng được xem là tột giết người - kể cả việc phá hủy một cái thai biến dạng trầm trọng cũng như việc phá thai thực hiện cho nạn nhân một vụ hiếp dâm

Tôi có gì để lựa chọn?

Nơi được chọn và thủ tục tiến hành cho việc chấm dứt thai kỳ tùy thuộc vào nhiều yếu tố, nhưng quan trọng nhất là tuần tuổi thai. Các giải pháp có thể lựa chọn sau khi thai được 12 tuần tuổi bị giới hạn tùy theo pháp chế khác nhau ở mỗi nơi.

Mặc dù việc phá thai bị buộc tội là biện pháp hạn chế sinh đẻ một cách nông nổi, nhưng trong thực tế, lựa chọn giải pháp phá thai bao giờ cũng là một việc khó khăn đối với phụ nữ và càng hiếm khi được quyết định với ý đồ giết người. Tuy nhiên nhiều phụ nữ cảm thấy họ phải được quyền quyết định về điều gi xảy ra đối với cơ thể họ và việc chọn giải pháp phá thai là sự chọn lựa của họ. Việc chọn lựa này không nên để cho những người chưa bao giờ phải đối đầu với thực thế của việc mang thai ngoài ý muốn và nuôi dạy con trẻ quyết định dùm.

Các lựa chọn khác ngoài việc phá thai là tự lực nuôi con, cho người khác làm con nuôi hoặc để cho gia đình hiện tại của bạn san sẻ mọi gánh nặng về tài chính và tình cảm.

Có những nguy cơ nào?

Tiến trình sảy thai chỉ huy hợp pháp là một thủ tục phẫu thuật tương đối an toàn, đặc biệt là khi được thực hiện trong hai tháng đầu thời kỳ mang thai. Chẳng hạn nguy cơ tử vung do phá thai bằng phương pháp nong và hút thai thực hiện trong hai tháng đầu vào khoảng 0,6 trên 100.000 lần phá. Nguy cơ tử vong tương đối do phá thai tăng xấp xỉ gấp đôi nếu chậm trễ hai tuần sau 8 tuần tuổi thai. Việc phá thai hợp pháp hay bất hợp pháp đi kèm với các nguy cơ sau:

- Nhiễm trùng tử cung

- Nhiễm trùng hai vòi Fallope

- Tác hại vòi Fallope dẫn tới hiếm hoi hoặc vô sinh

- Gia tăng xác suất có thai ngoài tử cung

- Cổ tử cung bị căng giãn đến độ không khép kín được

- Tử cung bị thủng

- Bị sót nhau dẫn tới mất máu và nguy cơ tử von

Tại sao lại làm như vậy?

Có nhiều lý do khác nhau giải thích tại sao một phụ nữ tìm cách phá thai không ngoài trường hợp mang thai ngoài ý muốn vì nguyên do cá nhân hay tài chính, vì bị vỡ kế hoạch, và do kết quả xét nghiệm cho thấy có thai dị dạng. Với những phương pháp thử nghiệm tiền sản hiện đại, tinh vi hơn, người ta phát hiện được nhiều em bé bị tổn thương hơn ngay từ lúc mới mang thai. Các vấn đề trục trặc có thể phát sinh ra do bệnh tật của người mẹ như bệnh ban rubéole hay bệnh giang mai hoặc do một rối loạn bẩm sinh hay thuộc về nhiễm sắc thể. Khi biết được kết quả xét nghiệm, là thai nhi bị tổn thương, cha mẹ bé thường được đề nghị nên cho chấm dứt thai kỳ và cho hủy một cái thai họ đã mong đợi nhưng chẳng may thai không phát triển bình thường.

Có nhiều vấn đề quan trọng phải cân nhắc trong một tình huốn như vậy. Bạn phải xác định là:

- Tiếp tục mang thai nguy hiểm đến tính mạng của bạn hơn là việc phá thai

- Tiếp tục mang thai sẽ mang theo nguy cơ làm tổn thương sức khỏethể chất và tinh thần lớn hơn cho những đứa con đang sống của bạn so với việc phá thai

- Có nguy cơ đáng kể là đứa bé sinh ra sẽ có dị tật nghiêm trọng hoặc mắc phải một rối loạn nguy hiểm cho tính mạng như bệnh huyết hữu (hemophilia) chẳng hạn

- Sinh ra một đứa bé thụ thai do bị hiếm dâm bạn sẽ phải chuốc lấy chấn thương và khổ sở không cần thiết.

Tôi phải làm gì?

Bạn phải đi gặp bác sĩ. Nếu bạn cảm thấy không thể nào tiếp cận được bác sĩ riêng của mình, bạn hãy đi đến một phòng khám của Trung tâm Kế Hoạch Hóa Gia Đình hay bất cứ một phòng khám KHGĐ nào khác.

Tôi sẽ cảm thấy ra sao?

Dù bạn có được chuẩn bị chu đáo đến đâu đi chăng nữa, một cuộc phá thai bao giờ cũng gây chấn thương về mặt tâm lý và tinh thần. Quyết định tiến hành phá thai có nghĩa là phải cân nhắc việc làm ngược lại, tức là cũng phải nghĩ đến việc mang thai và nuôi dưỡng đứa trẻ hoặc cho làm con nuôi

Một khi bạn đã bắt đầu nghĩ tới đứa trẻ và cuộc sống của nó, rất khó mà đương đầu với vấn đề này. Mọi lựa chọn đều đau đớn và bán sẽ cần tới sự tham vấn và hỗ trợ từ phía gia đình, từ chồng bạn hay từ những tham ván viên giàu kinh nghiệm.

Đa số phụ nữ cảm thấy sợ hãi, lo âu, tội lỗi và xấu hổ. Có nhiều điều phải quyết định và có nhiều cầu hỏi bạn sẽ tự đặt ra cho mình:

Sẽ đau đớn không?

Tôi có trở thành vô sinh không?

Tôi sẽ có tiếc nuối nào không?

Tôi có trở nên sợ tình dục không?

Tôi có trở nên lãnh cảm không?

Tôi sẽ trở lại được như bình thường không?

Tất cả những nỗi lo sợ đó là bình thường, tuy nhiên khi quyết định chấm dứt thai kỳ, bạn hãy chuẩn bị tinh thần là thế nào bạn cũng cảm thấy phiền muộn. Thông thường là sau khi phá thai, người ta cảm thấy như thu mình lại, buồn muốn khóc và lạc lõng cũng như không còn sức đối phó trong vài tuần. Tuy nhiên, đa số phụ nữ quả là có cảm thấy nhẹ nhõm sau khi sự việc đã xảy ra, dù rằng ọ có thể cũng cảm thấy buồn.

Thực hiện như thế nào?

Chắc chắn là bạn không được quyết định phá thai một cách hấp tấp song một khi bạn đã quyết tâm rồi, bạn phải sắp xếp để mọi việc có thể tiến hành nhanh chóng. Điều quan trọng là phải chọn một thời điểm tốt nhất. Thời điểm này là trước 16 tuần thì không những là khó khăn hơn mà còn nguy hiểm hơn nữa vì tiến trình phá thai được gây ra bởi mũi chích prostaglandin làm cho sẩy thai trong vòng 12 đến 36 giờ. Sự việc này có thể làm cho bạn rất đau.

HÚT THAI SỚM (4 – 12 TUẦN)

Đây là một cách chấm dứt thai kỳ sớm và người ta có thể thực biện việc này chẳng cần phải gây tê, nếu làm ngay từ khi mới chớm có thai. Một cái ống nhỏ mềm được luồn qua âm đạo vào tử cung. Đoạn ống được gắn liền với một ống chích hay một cái bơm hút để hút lớp niêm mạc lót tử cung và tất cả mọi phần vật chất của thai nhi thoát ra ngoài. Thủ thuật mất khoảng 5 phút là hoàn tất.

Lợi thế là có rất ít xáo trộn cho cổ tử cung và người ta có thể thực hiện thủ thuật này ngay cả trước khi làm xét nghiệm thử thai. Thủ thuật này dĩ nhiên cũng có điều bất lợi ở chỗ có thể có trường hợp nó được thực hiện một cách không cần thiết. Phương pháp này hẳng là hình thức chấm dứt (thai kỳ) an toàn và ít gây chấn thương nhất. Người ta có thể thực hiện thủ thuật này ở văn phòng bác sĩ, dưỡng đường hay phòng khám ngoại trú.

NONG VÀ HÚT THAI (N&h) (13 – 24 TUẦN)

Thủ thuật này có thể được tiến hành sau khi gây mê hay gây tê tại chỗ xung quanh cổ tử cung. Nhiều khi thủ thuật này được thực hiện ở một phòng khám ngoại trú nhưng cũng có thể đòi hỏi phải nằm qua đêm tại bệnh viện. Người ta sử dụng những que nong để làm rộng cổ tử cung ra cho đến khi có thể luồn được một ống hút với kích cỡ thích hợp. Ống này được nối liền với một máy bơm, có thể hút được phần vật chất thuộc thai nhi và lớp niêm mạc lót tử cung vào một bình chứa. Người ta có thể cho bạn thuốc để giúp cho tử cung co thắt sau đó nhằm làm giảm hiện tượng xuất huyết và khả năng bị nhiễm trùng. Toàn bộ thủ thuật mất khoảng 30 phút và quá trình hồi phục sẽ kéo theo một số cơn co cơ đau đớn. Một số bác sĩ sẽ được thực hiện thủ thuật cho tới tuần thai thứ 24 trong khi một số bác sĩ khác lại cho rằng đây không phải là một hình thức chấm dứt thai kỳ thích hợp sau tuần thứ 20.

NONG VÀ NẠO THAI (N&N) (12 – 16 TUẦN)

Phương pháp này được sử dụng sau 12 tuần tuổi thai và trước thời gian này trong trường hợp bác sĩ ít tin tưởng vào phương pháp N&H nêu trên. Việc làm theo thông lệ cũng giống như trong phương pháp N&H, song ở đây những dụng cụ được dùng là một cái thìa nạo và một chiếc kẹp để nạo niêm mạc tử cung ra và lấy đi thay vì dùng ống hút. Điều đáng nhớ ở đây là nếu tính từ ngày đầu của kỳ kinh chót tới lúc đó chưa tới 12 tuần, bạn phải yêu cầu thực hiện thủ thuật N&H vì thủ thuật này ít làm chảy máu, ít làm khó chịu và ít gây biến chứng hơn.

PHÁ THAI CHỌC DÒ MÀNG ỐI (16 – 24 TUẦN)

Vào lúc 16 tuần tuổi thai, vách tử cung mỏng hơn, dễ bị thủng hơn và cái thai cũng lớn hơn. Việc phá thai bằng cách chọc dò mang ối, cùng với nhiều khó khăn hơn về thể chất và xúc cảm. Có thể dùng một dung dịch muối, hormone prostaglandin, hay urê chích vào túi màng ối xuyên qua thành bụng hoàn toàn giống như cách chọc dò màng ối.

Sau khi gây tê tạichỗ, người ta lồng một ống rỗng nòng xuyên qua thành bụng vào tới tử cung. Dung dịchđược truyền xuống qua ống. Ống này được lấy đi và bạn phải đợi đến khi chuyển dạ, có khi chỉ trong một vòng, hai tiếng, hợc khi chỉ trong vòng một, hai tiếng hoặc có khi 24 tiếng cũng chưa thấy gì. Bạn sẽ trải qua những cơn co đau đớn và người ta sẽ phải cho bạn chuốc chống đau nếu bạn muốn.

Người ta có thể cho bạn những thuốc ôxytocin để gia tăng những cơn co hoặc những que giãn nở để nong rộng cổ tử cung nếu chuyển dạ không tiến triển đủ mau lẹ. Thai nhi và bánh nhau được tống ra tương đối dễ dàng. Người ta dễ dàng nhận ra cái thai và nếu uống prostaglandin đã được truyền cho bạn, cái thai có thể sống trong vài phút (dung dịch muối và urê làm chết cái thai ngay trong tử cung). Điều này có thể làm đau lòng mọi người. Sau đó, có thể người ta sẽ dùng thủ thuật N&N để kiểm tra là bạn không còn gì sót lại trong tử cung. Chắc hẳn là bạn sẽ nằm bệnh viện trong khoảng 3 ngày.

PHẪU THUẬT MỞ TỬ CUNG (16 – 24 TUẦN)

Phẫu thuật này ít khi thực hiện vì đây là một phẫu thuật lớn. Người ta chỉ sử dụng nó cho những phụ nữ nào không thể xử lý được bằng dung dịch muối hay prostaglandin hoặc là không thể áp dụng thành công những phương pháp khác. Phẫu thuật này cũng gần giống như mổ lấy thai, thai sẽ được lấy ra qua vết mổ ở thành bụng và tử cung. Bạn sẽ được gây mê tổng quát.

SAU KHI PHÁ THAI

- Bạn phải được chữa trị ngay lập tức trong trường hợp bị xuất huyết nhiều, đau bụng trầm trọng, nôn mửa hoặc tiết dịch âm đạo hôi.

- Chắc hẳn bạn sẽ thấy kinh trở lại trong vòng một tháng tới sáu tuần.

- Bạn nên kiêng giao hợp trong ít nhất là ba tuần để tránh bị nhiễm trùng.

- Nếu chấm dứt thai kỳ sớm, bạn sẽ trở lại bình thường về mặt thể chất trong vòng một tuần. Nếu chấm dứt thai kỳ trễ, thời gian để bạn trở lại bình thường là 2 -3 tuần. Bạn có thể trải qua một tâm trọng buồn chán kéo dài trong ba tháng.

- Bạn nên đi kiểm tra một tuần sau khi chấm dứt thai kỳ

- Bạn hãy khởi sự dùng một hình thức tránh thai nào đó, sau một tuần.

- Bạn chớ nên dùng loại băng vệ sinh nhét vào âm đạo trong vòng một tháng.