Xử lý bệnh động kinh đúng cách

Bệnh động kinh là gì?

Là bệnh mà trong dân gian còn gọi là kinh phong, phong xù, kinh giật. Đó là một trạng thái bệnh lý của não bộ do sự phóng điện đột ngột quá mức của tế bào thần kinh gây ra các cơn co giật cục bộ hoặc lan tỏa trong thời gian từ vài giây đến vài phút, có tính chất lập đi lập lại.





Đây là loại bệnh khá phổ biến chiếm tỷ lệ từ  0,4 – 0,5 % dân số.

Bệnh có thể gây ra chậm phát triển trí tuệ, nếu phát bệnh càng nhỏ tuổi và chữa trị không ổn định, gây trở ngại đến việc học tập, lao động. Về lâu dài có thể làm thay đổi nhân cách, tính tình gây phiền phức cho bản thân và những người chung quanh, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Nếu được phát hiện sớm và điều trị thích hợp, có thể chữa khỏi, bệnh ổn định lâu dài, gia đình hạnh phúc, xóm làng yên vui.

Nguyên nhân gây động kinh:

Có thể gặp như :

- Chấn thương sọ não các loại ( hiện nay thường do chủ yếu là tai nạn giao thông chiếm phần lớn, trong đó tình trạng say rượu,  nghiện ma túy góp phần không nhỏ: do tai nạn lao động )

- Các bệnh của não bộ như : tai biến mạch máu não ( chảy máu não, nhũn não ), u não, viêm não, các loại ngộ độc rượu , ma túy, hóa chất...

- Ngoài ra còn có những loại bệnh động kinh nguyên phát không rõ lý do


Nên làm:

- Khi phát hiện người thân của bạn có những biểu hiện lâm sàng của bệnh như đã kể trên thì bạn cần phải làm gì?  Tốt nhất là nên đến Trạm Y Tế gần nhất để được hướng dẫn.

- Khi đã được khám, có chẩn đoán, cho dùng thuốc thì: nhắc nhở, động viên

            +Uống thuốc đúng theo hướng dẫn của thầy thuốc.

            +Uống đủ liều, đủ thời gian.

            +Không được tự ý ngưng thuốc, bỏ thuốc, đổi thuốc mà không có ý kiến của BS vì có thể làm xuất hiện cơn động kinh  liên tục rất nguy hiểm đến tính mạng. Và báo BS biết ngay các triệu chứng bất thường khi đang dùng thuốc.

- Khi có cơn động kinh xảy ra, bạn cần phải làm gì? Trước hết bạn phải biết rằng không thể ngăn được một khi cơn động kinh đã xảy ra. Để hạn chế tối đa các thương tổn do co giật có thể gây ra bạn có thể bằng các cách làm đơn giản như sau:

Các cơn động kinh thường có những biểu hiện như co cứng, co giật toàn thân hoặc cục bộ, rối loạn cảm giác... (Ảnh minh họa).

            +Ngáng lưỡi bằng đủa có quấn khăn hay dùng miếng cao su cứng để tránh cắn phải lưỡi.

            +Nới rộng cổ áo, thắt lưng để bệnh nhân dễ thở hơn.

            +Lót dưới đầu bệnh nhân mền hay gối để giảm sang chấn khi co giật.

            +Bạn có thể dùng tay đè lên các khớp lớn như khớp gối để giảm nguy cơ trật khớp do co giật.

            +Sau cơn, nếu có điều kiện bạn nhớ hút đàm nhớt, để đầu bệnh nhân nghiêng một bên để tránh làm tắt đường thở do dị vật ( đàm nhớt, thức ăn, răng giả…. )

            + Bạn cần ở bên cạnh trông chừng vì sau cơn một số bệnh nhân có lú lẫn, hành vi vô ý thức có thể nguy hiểm cho bản thân và người khác.

            +Điều bạn phải cương quyết là tuyệt đối không được nhỏ chanh, cam thảo hay bất cứ chất nào khác vào miệng bệnh nhân vì không những không cắt được cơn mà còn có nguy cơ làm tắt đường thở gây tử vong.

-Bạn cần có thái độ thông cảm, tôn trọng người bệnh vì ngoài cơn họ là người bình thường như mọi người.

-Bạn phải thương yêu, nâng đỡ, tạo điều kiện cho người bệnh bớt mặc cảm bệnh tật, tạo không khí thoải mái, vui chơi, giải trí để họ có thể phát huy việc học, lao động kiếm sống.

-Bạn phải bảo quản thuốc kháng động kinh thật cẩn thận vì liều gây ngộ độc, chết thấp


Những điều bạn không nên làm :

-Không được chữa thầy bùa, làm phép. Không những bệnh không thuyên giảm mà còn làm mất đi thời gian quý báu ban đầu.

-Bạn khuyên người bệnh không nên làm các công việc nguy hiểm như trèo cao, lái xe, vận hành máy móc, công việc liên quan đến sông nước vì có nguy cơ xảy ra tai nạn chết người nếu bất chợt xảy ra cơn động kinh .

-Sống chừng mực, điều độ, không được làm việc, học tập quá mức, không được say xỉn. Người bệnh động kinh không nên xem tivi truyền hình, chơi vi tính  quá lâu có thể làm cơn động kinh xuất hiện.

-Và bạn có biết việc chăm sóc, điều trị, quản lý người bệnh động kinh, trả họ về với đời thường còn cần rất nhiều sự hổ trợ của nhà nước, của Hội Bảo trợ người bệnh động kinh

 
BS. Trần Duy Tâm
Phó phòng Kế hoạch tổng hợp
Bệnh viện tâm thần TP.HCM

Điều trị bệnh động kinh

Động kinh nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách thì khả năng khỏi bệnh hoàn toàn là rất cao. Tuy nhiên không phải chữa khỏi được tất cả nhưng có thể khẳng định: nếu tuân theo đúng phác đồ điều trị, mọi bệnh nhân đều có thể giảm được cơn co giật.

Có ba loại thuốc chống động kinh chính, đó là:

- Loại có tác dụng với mọi thể động kinh (bao gồm các cơn vắng ý thức điển hình) như: benzodiazepin, acid valproic…

- Loại có tác dụng với mọi cơn động kinh (trừ các cơn vắng ý thức điển hình), thường dùng là phenobarbital, diphenylhydantoin…

- Loại chỉ có tác dụng với một vài thể loại động kinh như Suxinimid, oxazolidin, sultiam.

Lưu ý: – Thuốc điều trị phải do bác sĩ chỉ định phải căn cứ vào thể bệnh, loại cơn lâm sàng và thể trạng bệnh nhân.

- Nên cân nhắc khi quyết định dùng thuốc chống động kinh vì thuốc chỉ chữa triệu chứng, không ảnh hưởng quyết định tới tiến triển của bệnh.

- Nếu bạn đang dùng thuốc, tuyệt đối không được tự ý ngưng thuốc hoặc thay đổi liều lượng. Nếu không, bệnh nhân có thể gặp tai biến và biến chứng.

Bệnh động kinh ở người cao tuổi
Bệnh động kinh ở trẻ
Bệnh động kinh ở phụ nữ có thai
Nguyên nhân của bệnh động kinh và cách chăm sóc người bệnh