Cách sử dụng pin và sạc laptop hợp lý
“Nếu thường xuyên ngồi một chỗ thì bạn có thể sạc pin thật đầy rồi tháopin ra luôn và chỉ sử dụng bộ sạc”, lời khuyên của chuyên gia nhằm kéo dài tuổi thọ cho pin của máy tính xách tay được không ít báo đăng tải. Đáng tiếc rằng lời khuyên này có thể làm chiếc máy tính xách tay “chết bất đắc kỳ tử”.
Lời khuyên này đã lập tức nhận được sự hưởng ứng của số đông người dùng bởi xu hướng sử dụng máy tính xách tay thay máy để bàn đang ngày càng gia tăng. Khi làm việc trong môi trường ít di chuyển thì điều mà nhiều người sử dụng băn khoăn là liệu có cần thiết phải lắp pin trong khi máy tính đặt gần nguồn điện, rất dễ dàng cắm sạc? Và nếu có thể tháo pin cất đi thì cũng đồng nghĩa với việc pin không phải làm việc nhiều, sạc ít lần, tuổi thọ của pin được kéo dài hơn, thời gian sử dụng của pin được lâu hơn…
Quan điểm cất pin đi sẽ vô cùng tai hại bởi chỉ một lần không may mắn, do nguồn điện lưới trồi sụt đột ngột hoặc do bộ sạc (adapter) sử dụng liên tục lâu ngày bị đoản mạch thì các bo mạch, chíp của máy sẽ “gánh chịu” rủi ro với nguy cơ chập cháy rất cao. Rủi ro còn là mất dữ liệu, lỗi file, lỗi phần mềm hệ thống khi máy không được lắp pin. Bởi trong tình huống mất điện thì pin sẽ thực hiện chức năng như một bộ lưu điện tức thời (UPS on-line). Còn về quan điểm “sạc liên tục trong khi sử dụng sẽ làm chai pin hoặc nhanh hư” cũng lại không chính xác. Phần lớn máy tính hiện nay đều được thiết kế bộ chuyển mạch, tự động lựa chọn nguồn cấp phù hợp, ổn định và pin thế hệ mới. Điều này đồng nghĩa với việc những máy này có khả năng dùng nguồn trực tiếp từ bộ sạc, không cần lắp pin và nếu có lắp pin thì cũng tự động lựa chọn nguồn cấp từ bộ sạc khi dòng điện ổn định. Vậy phương pháp sử dụng đúng mực nhất đó là sử dụng pin bình thường: Sạc đầy, dùng bộ sạc khi làm việc ở nhà, dùng pin khi di chuyển, vừa an toàn cho máy lại không phải “vất vả” vì pin. Chú ý: chỉ tháo lắp pin trong tình trạng máy đã tắt hoàn toàn và không cắm sạc. Khi sạc pin, nên cắm đầu nguồn vào ổ điện trước, cắm đầu sạc vào máy sau. Cuối cùng, nếu thấy hiện tượng pin bị suy kiệt quá nhanh, nóng bất thường, bạn cần nghĩ tới việc vệ sinh lại các điểm tiếp xúc điện trên pin.
Dùng Pin Laptop như thế nào ?
Không nên đặt laptop trên giường đệm hay dùng gối thay cho mặt bàn đặt laptop vì chúng sẽ che mất khe thoát nhiệt bên dưới lap. Không nên dán nilon phủ kín máy bởi vỏ máy cũng là một thành phần thoát nhiệt khá hữu ích. Khi dùng xong, tắt máy nên đợi một vài phút mới cho máy vào túi hay balo bởi chúng giữ nhiệt khá tốt, nhiệt lượng còn trong Lap chưa được tỏa hết sẽ có hại cho máy. Hạn chế sử dụng laptop đến cạn kiệt pin vì pin Li-ion dùng cho laptop không có hiệu ứng nhớ nên xảy ra tình trạng chai pin. Chính các nhà sản xuất đã hạn chế điều này khi chỉ cho laptop hoạt động khi pin > 5-10% dưới mức đó, máy sẽ tự động tắt. Nếu laptop của bạn không có phần mềm quản lý pin, để tránh tình trạng pin sạc xả nhiều lần không đáng (ví dụ laptop còn 98% pin, nó sẽ tự sạc như vậy sẽ lãng phí số lần sạc xả) hãy cắm sạc liên tục. Điều này sẽ không gây hại vì khi pin đầy, mạch điện của pin sẽ tự ngắt, không cho sạc nữa. Khi sử dụng pin, hãy dùng cho đến khi nó còn đến 10-20% hãy sạc lại, bởi nếu chỉ dùng vài % mà đã sạc ngay nhiều lần, số cell của pin không được dùng đến cũng tự chai. Nếu cắm sạc thường xuyên cũng cố gắng định kỳ 1-2 tuần 1 lần sạc xả. (dùng gần hết rồi sạc đầy) Nên vệ sinh mạch tiếp xúc của pin, tránh tình trạng tiếp xúc kém gây hỏng pin.
Những điểm cần lưu ý khác
Không nên tháo pin và sử dụng nguồn điện trực tiếp bởi nguồn điện trực tiếp không được ổn định, khi xảy ra sự cố sẽ gây ảnh hưởng đến công việc bạn đang làm và laptop (hỏng nguồn, main…) . Không nên thường xuyên sử dụng đến mức 0% dung lượng, hãy thiết lập máy của bạn tự đi vào chế độ “ngủ đông” (hibernate) khi pin còn khoảng 5%-10% dung lượng. Cân chỉnh lại “đồng hồ đo dung lượng pin” (re-calibrate) sau mỗi 3 tháng bằng cách sử dụng pin tới khi máy tự tắt do hết pin, rồi sau đó sạc đầy lại trước khi tiếp tục sử dụng bình thường.
Thủ thuật (re-calibrate) là gì ?
Sau một thời gian sử dụng, sẽ có hiện tượng mạch quản lý lượng pin không nhận đúng dung lượng pin (giống như đồng hồ chạy sớm/trễ), hoặc pin bị chai. Do đó, Recalibrate (điều chỉnh lại) sẽ giúp cải thiện vấn đề này.Cách Re pin:
Cắm sạc đầy pin, sau đó rút sạc và dùng bình thường cho tới khi gần cạn pin, lúc còn khoảng 7 – 10% thì bạn khởi động lại máy và vào chế độ Bios, để nguyên máy đó tới lúc 0% và máy tự tắt vì cạn pin. Để pin ở tình trạng 0% đó trong khoảng 6 – 8 tiếng, sau đó cắm sạc lại và dùng bình thường. 3 tháng nên Re nhưng cẩn thận hơn bạn nên dùng phần mềm. “Battery care ” được xem là một phần mềm tốt đáp ứng cho việc này.
Sử dụng laptop thế nào để không bị chai pin?
Đối với các thiết bị di động nói chung và laptop nói riêng thì pin là một thành phần rất quan trọng vì nếu thiếu pin thì chiếc máy tính xách tay của bạn không thể hoạt động khi tách rời nguồn điện, điều này làm mất đi tính cơ động vốn có của laptop.
Vừa cắm sạc vừa sử dụng
Vấn đề này luôn là băn khoăn của rất nhiều người sử dụng laptop. Sự thật là việc cắm sạc để sử dụng khi pin vẫn còn có hại hay không còn tùy thuộc vào từng trường hợp. Khi pin đã được sạc đầy, điện từ bộ sạc sẽ không đi qua pin mà đi thẳng vào nguồn của laptop, nếu sử dụng trong thời gian không quá dài thì việc này không gây ảnh hưởng gì tới tuổi thọ của pin. Nguyên nhân chủ yếu làm pin bị “chai” chủ yếu là do nhiệt trong quá trình sử dụng chứ không phải là điện như nhiều người vẫn lầm tưởng. Hình sau cho thấy tuổi thọ của pin sau 1 năm sử dụng tương ứng với nhiều mức nhiệt độ khác nhau.
Trong điều kiện sử dụng bình thường khi mà sự đòi hỏi về khả năng xử lý của CPU cũng như các phần cứng khác không cao thì nhiệt độ của máy vào khoảng 40 đến 50 độ C, trong điều kiện này thì pin ít bị ảnh hưởng và có thể không cần tháo khỏi máy. Nhưng đối với các tác vụ nặng như xử lý video hay chơi game thì nhiệt tỏa ra là rất lớn, vì vậy bạn nên tháo pin khỏi máy để tránh giảm tuổi thọ của pin.
Sạc và xả pin
Khi mới mua pin, bạn cần sạc cho "no điện", bằng cách sạc 3 lần đủ thời gian quy định của nhà sản xuất, đối với các loại pin Li-ion ngày này thì khoảng 3 đến 4 tiếng là đủ. Lưu ý rằng lần đầu tiên sạc pin thường báo đầy sau một vài giờ nhưng đừng vội sử dụng ngay mà hãy tháo dây cắm sạc ra rồi gắn lại để sạc tiếp.
Một quan niệm sai lầm của người sử dụng khi sạc pin đó là để pin cạn sạch rồi sạc đầy trở lại sẽ tránh được hiện tượng "nhớ" của pin (là hiện tượng giảm khả năng lưu trữ của pin khi một phần pin nào đó không được sạc và sử dụng). Thực chất điều này chỉ đúng với các loại pin cũ như NiCd hoặc NiMH, còn đa số các laptop hiện nay đều sử dụng pin Li-ion và loại pin này không bị hiệu ứng nhớ và có thể sạc khi pin vẫn còn điện mà không làm ảnh hưởng tới khả năng lưu trữ. Việc xả cạn rồi lại sạc đầy thường xuyên thậm chí còn làm hại pin và lãng phí số lần sạc. Bạn nên sạc khi dung lượng pin vẫn còn một ít, khoảng từ 5% đến 10%.
Sau một thời gian sử dụng qua nhiều lần nạp rồi xả, các cảm biến báo dung lượng của pin sẽ dần mất chính xác làm cho lượng điện còn lại trong pin được thông báo không đúng với thực tế. Để khắc phục điều này bạn cần thực hiện việc cân chỉnh lại pin bằng cách xả hết điện trong pin rồi tiến hành sạc đầy lại (full discharge) sau khoảng 30 chu trình xả pin. Một chu trình được tính từ khi pin còn đầy 100% tới khi cạn nhưng bạn không nhất thiết phải sử dụng hết 100% này ngay 1 lúc mà có thể sử dụng 50% sau đó sạc đầy và đến ngày hôm sau lặp lại như vậy thì lúc đó mới được tính là 1 chu trình.
Cân chỉnh lại pin
Như đã đề cập ở trên, để dung lượng pin hiển thị được chính xác chúng ta cần thực hiện thao tác nạp đầy rồi xả cạn pin (không phải cạn hoàn toàn mà xả khi nào pin còn khoảng 3% là được). Công việc này được thực hiện theo một số bước sau:
1. Sạc đầy pin.
2. Sau khi sạc đầy để pin nghỉ khoảng 2 tiếng.
3. Bật máy và và thiết lập chế độ tự động hibernate khi dung lượng pin còn 3% (nếu không thấy mức này bạn có thể đặt ở mức thấp nhất có thể).
4. Sử dụng máy cho đến khi hết pin, máy sẽ tự động đưa vào trạng thái hibernate.
5. Để máy trong trạng thái hibernate khoảng 5 tiếng hoặc hơn.
6. Cắm sạc vào máy và sạc đầy lại pin.
Bảo quản pin
Nếu trong một thời gian dài mà bạn không có nhu cầu sử dụng pin, tốt nhất hãy tháo pin khỏi máy và cất ở nơi khô ráo thoáng mát. Dung lượng pin khi cất giữ cũng không nên để đầy 100% hoặc cạn sạch mà tốt nhất là vào khoảng 40%, nhiệt độ nơi cất giữ pin càng thấp càng tốt vì nhiệt sẽ làm giảm tuổi thọ pin rất nhanh vì thế hãy tránh để pin gần các nguồn nhiệt hoặc phơi nắng lâu.
Nếu có ý định mua thêm pin dự phòng thì bạn nên cân nhắc vì ít khi chúng ta sử dụng hết cả pin chính lẫn pin dự phòng cùng một lúc, và đối với pin thì việc không sử dụng sẽ dẫn tới lão hóa và làm giảm khả năng lưu trữ. Pin dự phòng nếu không sử dụng trong thời gian dài thì bạn nên áp dụng cách cất giữ nêu trên, đồng thời một chú ý khi mua pin là ngày sản xuất, nếu pin đã được sản xuất quá lâu thì khả năng lưu trữ cũng sẽ bị giảm đi ít nhiều.
10 kinh nghiệm quý báu sử dụng pin laptop
kinh nghiem pin laptop |
Luôn có một nghịch lý đó là sự phát triển pin không thể bắt kịp với sự phát triển của các sản phẩm công nghệ. Trong khi các sản phẩm phẩm như laptop hay tablet ngày càng nhanh hơn, mạnh hơn và ngốn nhiều năng....
(St)