Bổ sung chất xơ sẽ giúp mẹ bầu phòng tránh được táo bón - một trong những khó chịu thường gặp nhất trong thai kỳ.
9 thực phẩm giàu chất xơ giúp mẹ bầu ngừa táo bón
Tuy nhiên, bổ sung quá nhiều chất xơ trong khẩu phần ăn cũng có những mặt hạn chế vì nó ảnh hưởng tới việc hấp thu các khoáng chất như kẽm, magiê, sắt và sinh tố nhóm B cũng như làm giảm hiệu quả của việc chuyển hóa tiền sinh tố A thành sinh tố nhóm A. Vì vậy mẹ bầu nên cân đối lượng chất xơ trong thực đơn nhé.
Dưới đây là gợi ý những thực phẩm giàu chất xơ tốt cho phụ nữ mang thai:
Quả cam
Theo các nhà khoa học, cam là một trong những loại trái cây có chứa nhiều vitamin C, vitamin A, canxi và chất xơ... rất bổ dưỡng cho cơ thể phụ nữ mang thai.
Một quả cam cỡ trung bình có 3g chất xơ (trong khi nước cam ép thì ít xơ hơn). Ăn cam làm giảm gia tăng lượng đường trong máu, tốt cho người mẹ bị chứng tiểu đường thai kỳ.
Quả chuối
Chuối là loại quả cung cấp kali và axit folic tuyệt vời. Bên cạnh đó, chuối còn giàu vitamin B6, đảm bảo cho sự phát triển hệ thần kinh của thai nhi.
Một quả chuối cỡ vừa có 3g chất xơ. Chuối còn chứa pectin - một loại chất xơ được chứng minh giúp thức ăn co bóp tốt trong đường tiêu hóa (lê và táo cũng có chất xơ này).
Dưa bắp cải
Món ăn truyền thống được lên men như dưa bắp cải có đến 3 gam chất xơ trong một bát nhỏ. Dưa bắp cải cũng cung cấp thêm vitamin C và sắt cho mẹ bầu.
Dưới tác dụng của men vi sinh vật, gluxit, đạm biến đổi thành các axitcamin dễ hấp thu. Các chất xơ trong rau quả cũng được thuỷ phân, thành dạng dễ tiêu hoá hơn.
Để đảm bảo vệ sinh cũng như giữ gìn sức khỏe, tốt nhất bà bầu nên ăn dưa bắp cải đã được nấu chín như món dưa xào hay canh dưa bắp cải.
Tuy nhiên, mẹ bầu cũng không nên ăn dưa chua quá thường xuyên và tránh ăn các loại dưa đã quá chua, nổi váng đen, trắng hoặc có hiện tượng nhầy nhớt vì đây là giai đoạn bắt đầu xuất hiện nấm mốc.
Quả lê
Một quả lê nhỏ có 4,3g chất xơ, sánh ngang lượng chất xơ có trong mận khô. Lê còn bổ sung folate, kali, vitamin C cho chế độ ăn uống của người mẹ. Mang theo một quả lê nhỏ tới công sở như một bữa ăn phụ dễ dàng.
Ngoài ra, trong thời kỳ mang thai, mẹ bầu thường bị phù nề mặt và tay chân, xuất hiện triệu chứng huyết áp cao, ăn lê thường xuyên sẽ khắc phục tình trạng này.
Quả táo
Táo và vỏ quả táo có nhiều chất xơ hơn các loại hoa quả khác như đào, nho, bưởi. Lượng chất xơ hòa tan trong táo còn giúp điều chỉnh lượng cholesterol cho những người có lượng cholesterol cao.
Lưu ý cho mẹ bầu một điều là khi ăn táo hãy ăn cả bỏ để không bỏ phí lượng chất xơ nhé.
Atiso
Một bông Atiso có chứa 10 gam chất xơ nhưng lại chỉ có 120 gam calo nên giúp mẹ bầu không bị tăng cân quá nhiều trong thời kỳ mang thai.
Bí ngô
Ngoài chất xơ, bí ngô còn chứa nhiều dinh dưỡng quan trọng khác như beta-caroten, vitamin E, vitamin B6, folate, sắt, magiê. Bí ngô đem hầm nhừ hoặc nấu canh đều rất tốt.
Không những thế bí ngô còn được chứng minh chứa chất chống stress, giúp bà bầu có tinh thần phấn chấn.
Súp lơ xanh
Ngoài vitamin C, folate, sắt, canxi, beta-caroten, súp lơ xanh còn dồi dào chất xơ. Một phần súp lơ nấu canh, luộc hoặc xào với thịt gà rất ngon miệng, lại bổ dưỡng.
Ngoài ra, súp lơ xanh còn rất giàu chất chống oxy hóa, tốt cho hệ tiêu hóa của phụ nữ mang thai.
Các loại đỗ
Các loại đỗ luôn đứng đầu trong danh sách các thực phẩm giàu chất xơ. Một nửa bát đỗ nhỏ nấu chín cung cấp 9,5g chất xơ mỗi ngày. Đỗ giàu chất xơ hòa tan tự nhiên (một loại chất xơ giúp ngăn chặn tăng nhanh lượng đường trong máu sau bữa cơm, rất tốt cho người mẹ bị đái tháo đường).
7 lời khuyên giúp tránh xa táo bón sau sinh
Bị táo bón hoặc đại tiện khó khăn là một trong triệu chứng thường gặp ở các chị em phụ nữ sau khi sinh nở.
Lý giải về hiện tượng này, các chuyên gia y tế cho rằng chủ yếu do chức năng tiêu hóa bị giảm đi, dạ dày co bóp yếu, thức ăn bị đọng lại trong thời gian dài. Thêm nữa là sau khi sinh, vùng cơ xương chậu bị tổn thương ít nhiều nên cung cấp lực co bóp không đủ. Đồng thời, chế độ ăn uống của bà bầu thường có nhiều chất dinh dưỡng mà thiếu các chất xơ.Một nguyên nhân nữa là một số chị em do sợ đau hoặc đi lại khó khăn nên có thói quen đi vệ sinh bằng bô chuyên dụng ngay trên giường trong thời gian đầu sau khi sinh cũng góp phần “tiếp tay” cho hiện tượng táo bón.
Để phòng tránh chứng bệnh không mong muốn này, các chị em nên làm theo những lời khuyên dưới đây:
1. Chú ý đến chế độ ăn uống:
Các chị em nên ăn nhiều thực phẩm có chứa chất xơ như rau và trái cây. Rau chân vịt, cần, mướp đắng, rau muống và các loại quả như: chuối, táo, lê, là những thực phẩm rất tốt cho phụ nữ sau sinh. Một điều cần chú ý là tuyệt đối không nên ăn chuối tiêu còn xanh bởi không những không có hiệu quả mà còn gây táo bón tệ hơn.
2. Tập thể dục sau khi sinh:
Sau khi đã hết ở cữ, nếu nằm lỳ một chỗ trên giường, ít vận động thì bạn đã khiến quá trình trao đổi chất chậm lại, càng dễ gây nguy cơ táo bón. Vì vậy, bạn nên tránh nằm bất động trong thời gian dài mà nên đi lại, vận động cơ thể và tập các bài thể dục phù hợp. Theo các bác sỹ sản khoa, hai ngày sau khi sinh, sản phụ đã có thể tự ngồi dậy và di chuyển khỏi giường của mình.
3. Uống nhiều nước:
Do mất nhiều máu trong quá trình sinh con và cần tiếp tục bài thải sản dịch sau khi sinh nên sản phụ cần được bổ sung nhiều nước. Bạn nên uống nhiều nước đun sôi để nguội, nước muối nhạt, nước canh rau, sữa đậu nành và nước trái cây tươi.
4. Giữ tinh thần vui vẻ:
Tâm trạng buồn bã, bi quan sẽ cản trở quá trình co bóp của dạ dày, khiến quá trình tiêu hóa bị chậm lại. Người nhà và bản thân sản phụ nên biết điều này để tránh các kích thích tinh thần không đáng có.
5. Thực hành bài tập Kegel:
Một điều đáng ngạc nhiên là bài tập này giúp điều trị táo bón thành công đến 70%. Bạn có thể thực hành bài tập Kegel theo tư thế đứng hoặc nằm đều được và có thể bắt đầu ngay từ ngày thứ hai sau khi sinh con.
6. Nghỉ ngơi thư giãn:
Kết hợp làm việc và nghỉ ngơi hợp lý để đảm bảo sức khỏe và thể lực tốt nhất.
7. Sử dụng thuốc hỗ trợ đại tiện:
Nếu tất cả các biện pháp đã được áp dụng mà không tránh được chứng táo bón thì bạn nên sử dụng loại thuốc có tác dụng làm mềm phân để dễ đại tiện hơn. Nên xin chỉ dẫn cụ thể của bác sỹ khi dùng thuốc.
Những “bí kíp” trị táo bón cho bà bầu
Một số bà mẹ đã hoàn toàn “chiến thắng” hiện tượng này khi mang thai, bằng những cách đơn giản mà rất hiệu quả.
Chị Nguyễn Song Hà (Tôn Đức Thắng, Đống Đa, Hà Nội): “Chìa khóa” chống táo bón của tôi là nước và rau quả. Hồi có bầu, tôi uống ít nhất 1.5l nước/ ngày và bắt đầu bằng một cốc nước ấm với một lát chanh vào buổi sáng trước khi ăn.Trong thực đơn hàng ngày, không thể thiếu trái cây tươi, trái cây sấy, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và bánh mỳ đen. Tôi tích cực sử dụng các thực phẩm nguyên chất, ví dụ như thay vì uống nước ép trái cây, tôi ăn hoa quả tươi để lấy chất xơ, hoặc tự nấu chè đỗ đen, đỗ xanh để ăn thay cho ngũ cốc ăn liền…
Còn chị Nguyễn Thị Thủy (Trường Mầm non Hoa Hồng – ngõ Thái Thịnh 2, Đống Đa, Hà Nội): Tìm hiểu thông tin, mình được biết hạt lanh là loại hạt rất giàu chất xơ và axit béo thiết yếu, nên đã mua về dùng dần. Các mẹ có thể trộn hạt lanh nghiền vào sữa chua, các món bánh hay salad đều được (không dùng dấu ép mà dùng hạt lanh nguyên chất để có nhiều chất xơ với tác dụng chống táo bón).
Lưu ý, bạn cần uống ít nhất một cốc nước khi ăn một thìa hạt lanh thì cơ thể mới có thể “tải” được lượng chất xơ này. Bạn cũng không nên lạm dụng, vì ăn quá nhiều hạt lanh có thể gây tiêu chảy và dị ứng.
Chị Đào Kim Anh (KTT Đường Sắt – Trần Quý Cáp, Đống Đa, Hà Nội): Trước đây, lúc mang bầu bé Minh Anh, tôi cũng rất “khổ sở” bởi chứng táo bón. Rất may, tôi được chị bạn mách cho một “bí kíp” và thấy khá hiệu quả. Đó là mỗi khi tắm, chỉ cần thêm 3-4 giọt tinh dầu cam ngọt, chanh, bưởi, nho… vào nước tắm. Sau đó thư giãn và xoa bụng nhẹ nhàng với bọt xà phòng theo chiều kim đồng hồ.
Tuy nhiên, chị em cần lưu ý là không nên xoa bóp mạnh nhằm tránh co bóp tử cung gây sinh non. Với những người bị rau tiền đạo thì tuyệt đối không nên áp dụng cách này nhé!
Chị Nguyễn Hải Linh (Văn Quán, Hà Đông, Hà Nội): Thời gian có bầu, mình khá “vật vã” vì táo bón. Tuy nhiên, được chị chồng tư vấn về cách massage để chống chứng bệnh này, mình đã áp dụng ngay và thấy khá hiệu quả. Mình nhờ chồng xoa bóp gan bàn chân theo chiều kim đồng hồ (hướng chuyển động của ruột trong hệ thống tiêu hóa) khoảng 5 phút mỗi ben. Bạn cũng có thể tự massage bằng cách lấy hai chai nước ấm đặt dưới lòng bàn chân và nhẹ nhàng di trên sàn.
Một điều nữa mình muốn chia sẻ là khi đi vệ sinh, hãy cố gắng đảm bảo thời gian thoải mái và không gian thật riêng tư. Bạn hãy hít thở sâu để các cơ bắp được thư giãn hoàn toàn. Uốn cong đầu gối và bàn chân rồi đặt lên một chiếc ghế hoặc thành bồn tắm để giúp xương chậu thoải mái nhất.
Nguyễn Thị Hoa (Bắc Nghĩa Tân, Cầu Giấy, Hà Nội): Khi mang thai bé Linh Chi, tôi sử dụng một số loại trà thảo dược như trà bồ công anh, trà hoa hòe, trà bụt… uống hàng ngày để chữa táo bón. Các loại trà này rất an toàn nếu sử dụng với liều lượng thấp trong thời gian ngắn, dưới sự theo dõi của bác sĩ.
Tuy nhiên, trong 3 tháng cuối của thai kỳ, các mẹ không nên dùng các loại trà kể trên. Ngoài ra, nước chanh và nước mận ép cũng là lựa chọn của tôi vì chúng khá hiệu quả trong việc giảm táo bón.
Cách chữa táo bón đơn giản mà hiệu quả
Các món ăn trị bệnh táo bón
Thực đơn cho trẻ bị táo bón
Bệnh táo bón ở phụ nữ sau khi sinh
(ST)