Hướng dẫn học hát cơ bản

---

Để hát hay không khó như tôi nghĩ....

Để tránh làm “người thừa” trong các buổi giao lưu văn nghệ của công ty, hay những buổi đi hát karaoke cùng bạn bè; các bạn nhân viên văn phòng hay các bạn sinh viên đã tìm đến các lớp học hát (thanh nhạc) như một cứu cánh hữu hiệu.

 

Các bạn học viên đã tự tin hơn với khả năng ca hát của mình sau một thời gian học thanh nhạc

“Để hát hay không khó như tôi nghĩ…” là một chia sẻ thực tế của bạn Nguyễn Hà Phong (Sinh viên đại học Kinh tế Quốc dân - HN). Trong những lần đi những họp lớp với bạn, Toàn thường rất ngại vì sợ phải làm “thính giả” thường trực trong phòng karaoke. Nhưng từ khi theo học Lớp thanh nhạc cơ bản của một trung tâm ở quận Hoàn Kiếm, bạn đã tự tin với hơn với giọng hát của mình. Tuy không được như ca sĩ chuyên nghiệp nhưng việc tự tin hát một lúc 2 – 3 bài và được các bạn của mình cổ vũ cũng đủ làm Hà thấy 2 tháng học nhạc của mình là vô cùng xứng đáng – Hà chia sẻ thêm.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, phong trào đi học hát bắt đầu rộ lên từ giữa năm 2010 khi nhiều người đổ xô đến các trung tâm, lên các diễn đàn tìm lớp học. Đáp ứng nhu cầu đó nhiều lớp học phổ cập thanh nhạc đã mở ra ở nhiều nơi trên địa bàn Tp. Hà Nội từ lớp học dành cho người không chuyên đến các lớp đào tạo chuyên nghiệp.

Giảng viên thanh nhạc Mr Thương - cho biết, hiện lượng học viên đăng ký học thanh nhạc không chỉ dừng lại ở giới trẻ mà còn lan sang giới công chức. Do đó thời gian học được trung tâm sắp xếp vào buổi chiều tối hoặc dịp cuối tuần để phù hợp cho giới công chức và các bạn sinh viên. Hiện nay Trung tâm thanh nhạc Mr Thương thường xuyên tổ chức các lớp học từ thanh nhạc cơ bản đến thanh nhạc nâng cao và các lớp này đều được hướng dẫn bởi đội ngũ giảng viên uy tín, giàu kinh nghiệm.

Ngoài các môn thanh nhạc, nhạc lý – ký xướng âm học viên còn được hướng dẫn thêm các kỹ năng cần thiết để biểu diễn: vũ đạo, kỹ thuật biểu diễn, phong cách cá nhân, kỹ năng nói trước công chúng để giúp học viên tự tin hơn khi trình bày một ca khúc và cả trong giao tiếp hàng ngày. Theo kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy thanh nhạc của thầy Thương thì “muốn hát như ca sĩ còn phải xét đến những yếu tố thiên phú, còn muốn hát tốt trong các sinh hoạt tập thể, hội diễn của công ty hay hát karoke thì chỉ cần người học có lòng đam mê và quyết tâm là có thể làm tốt được”.


Hướng dẫn kỹ thuật hát

    A = Luồng hơi. Đừng bao giờ giữ chặt hơi thở của bạn khi hát. Dòng hơi là thứ tạo nên và luân chuyển thanh âm của bạn, vì thế hãy để cho nó được lưu thông dễ dàng. Tránh kiểu thở bằng xương đòn và thở bụng, thay vào đó hãy học cách thở thích hợp cho việc ca hát, gọi là thở bằng cơ hoành. Lấp đầy phần dưới của phổi, như thể bạn đang đều lấp đầy một cái ống bên trong cuốn quanh eo của bạn.

    B = Breathing properly for singing. Thở một cách thích hợp trong lúc hát yêu cầu đôi vai phải thấp và thả lỏng, không rướn cao khi lấy hơi vào. Một ca sỹ có thể có được sức mạnh của giọng mình bằng cách làm khỏe các cơ trong lưng của họ.

    C = Communicate the music's message. Giao tiếp qua thông điệp âm nhạc. Trong suốt buổi trình diễn, phải chú ý trong cách trao đổi các thông điệp âm nhạc, nó rất quan trọng . Nếu bạn mắc phải một "sai lầm" nào, đừng gây chú ý về nó đến khán giả. Thậm chí hầu như mọi người không quan tâm đến nó

    D = Diaphragmatic Support Hỗ trợ cơ hoành. Phát triển sức mạnh và sự điều phối của cơ hoành để có thể tự kiểm soát tốc độ, số lượng của việc phóng thích hơi,

    E = Elasticity of the Vocal Folds. Sự co giãn trong cách phát âm. Luồng hơi đẩy qua các khẽ của dây thanh âm, làm rung lên và tạo nên âm thanh. Âm thanh có thể giảm sự co giãn nếu như bạn sử dụng quá mức, hoặc không sử dụng, hoặcc do tuổi tác. Hãy luôn luôn luyện giọng với các bài tập phát âm cơ bản để giữ giọng bạn thật tốt.

    F = Free your natural voice. Hãy tạo giọng tự nhiên. Đừng quá lệ thuộc vào bất kỳ loại nhạc nào - thậm chí ngay cả loại nhạc mà bạn ưa thích. Hãy học cách hát với giọng tự nhiên và đầy đủ bằng cách phát triển và điều phối cách phát âm mạnh. Sau đó thêm vào phong thái nghệ thuật thì bạn sẽ đạt được phong cách ca hát mà bạn muốn.

    G = Guessing Games. Đoán nhạc. Đừng bao giờ tự đoán các nốt nhạc mà bạn sẽ hát. Hãy lắng nghe trước khi bạn hát.

    H = High notes. Nốt cao yêu cầu hơi dài và dai. Nhiều sinh viên luôn có khuynh hướng giữ hơi để hát giọng cao. Để không khí tràn vào. Cố gắng tăng hơi và sẽ đạt được kết quả.

    I = Increase your breathing capacity and control. Điều chỉnh và tăng dần khả năng hít thở bằng cách luyện tập hít thở mỗi ngày. Tránh việc hít thở theo khuôn mẫu. Ca sĩ phải biết ứng dụng các cụm từ dài, điều này rất quan trọng.

    J = Jumping Jacks. Nhảy tự do. Nếu bạn đang gặp rắc rối với cơ thể trong khi hát, hãy cố gắng làm một số động tác có lợi cho tim mạch, như nhảy tự do một vài phút trước khi bắt đầu lại. Thỉnh thoảng các bộ phận trong cơ thể bạn cần được đánh thức.

    K = Know your limits. Hãy biết tự giới hạn. Đừng hát quá cao hoặc quá thấp. Đừng hát tập trung vào âm khó. Đừng bao giờ ngân dài giọng. Điều này sẽ không tạo kết quả tốt cho việc hát cao, thấp hoặc giọng khỏe mà ngươc lại sẽ tạo áp lực đến giọng của bạn.

    L = Low notes Nếu bạn sử dụng quá nhiều hơi sẽ tạo nên nốt thấp. Cố gắng giảm hơi để có được âm điệu tự nhiên và thoải mái.

    M = Mirror. Gương. Hãy nên luyện tập trước gương sẽ giúp ca sĩ khám phá nhiều về khả năng, cũng như những động tác của họ là chính xác. Hãy nên luyện tập trước gương và có thể đối mặt với khán giả.

    N = Never sing if it hurts to swallow. Không bao giờ được hát nếu như bạn cam thấy đau khi nuốt.

    O = Open your mouth wider. Mở miện rộng hơn. Há miệng rộng từ 9 đến 10 lần sẽ giúp bạn có được âm giọng mạnh hơn và chuẩn hợn.

    P = Prepare your instrument before singing. Chuẩn bị cơ thể trước khi hát. Ca sĩ rất giống vận động viên. Luôn phải chăm sóc cơ thế bằng cách căng những cơ phát âm ra và thả lỏng cơ thể trước khi hát.

    Q = Quit smoking. Không hút thuốc. Không nói quá lớn. Không nói quá nhiều..
    R = Raise the Soft Palate. Nâng vòm miệng lên cao. Hãy tạo một khoảng không lớn trong miệng bạn bằng cách nâng cao vòm miệng, hoặc phần thịt phía sau cổ họng, điều này sẽ giúp bạn có được giọng hát sâu.

    S = Sing through the vocal breaks. Hát âm ngắt. Nếu bạn không thường xuyên luyện tập cơ bắp với những hoạt động cần thiết để hát qua các đoan có âm điệu ngắt quảng, thành công sẽ không bao giờ mỉm cười với bạn. Phải hát vượt qua nó, cố gắng vượt qua ...

    T = Tone Placement. Điều chỉnh âm điệu. Hãy học cách điều chỉnh âm điệu và cách tạo âm vang sẽ giúp bạn tạo nên sự khác biệt rất lớn trong khả năng ca hát. Trong điều kiện bình thường, ca sĩ phải có khoang mũi lớn, ngực rộng, xương cứng cáp để có thể tạo âm vang tốt. Hãy tập trung vào cách tạo âm vang theo đúng cách, điều này sẽ hỗ trợ bạn rất nhiều trong việc phát triển âm thanh cá nhân.

    U = Unique Voice Under Construction. Hãy luôn kiểm soát giọng hát của bạn. Hãy nhớ rẳng mỗi người sở hữu một giọng hát riêng biệt và nó chỉ thay đổi theo môi trường hoặc thói quen sinh hoạt ảnh hưởng đến sức khỏe. Vậy bạn hãy thưởng xuyên quan tâm, lắng nghe giọng hát của mình cũng như sử dụng các công cụ luyện thanh để giữ giọng luôn tốt.

    V = Vibrato. Giọng ngân. Giọng ngân là một giọng hát tự nhiên, nó sẽ bị thay đổi bất thường nếu bạn cố gượng ép nó.. Bạn đừng nên quá tập trung trong việc luyện giọng ngân. Mà hãy tập trung vào các kiến thức cơ bản trong cách hát, thở và hỗ trợ. Khi bạn đạt được những điều đó thì tự nhiên bạn sẽ hát được với giọng ngân.

    W = Water. Water. Water. Nước, Nước, Nước. Phải uống nước với nhiệt độ mà nơi bạn đang đứng để giữ giọng thật tốt. Nếu bạn chỉ uống nước thật nóng hoặc thật lạnh, nó sẽ tạo nên những tiếng rít trong miệng bạn. Điều này khiến cho giọng của bạn sẽ run hoặc căng thẳng khi bạn bước vào nơi có nhiệt độ khác.

    Y = You Can Sing with Impact! Bạn chỉ có thể hát khi bị thúc ép! Hãy thường xuyên luyện giọng mỗi ngày. Đừng hát chỉ khi bị thúc ép.

    Z = Zzzzzzzz. Hãy nghỉ ngơi. Khi bạn mệt, giọng của bạn sẽ biểu hiện điều đó. Một cơ thể mệt mỏi sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến chất giọng của bạn.

Cách rung giọng hiệu quả và nhanh nhất

Đây là cách rung giọng mà mình đã tìm hiểu trên mạng, mình tập theo và thấy khá là hiệu quả:

Mình có một cách tương đối đơn giản để bạn tập rung. Nhưng có hai điều cảnh báo trước:
- Một là cách này là cách "rùa" do dân gian truyền lại, độ chính quy và chuẩn xác rất thấp, nếu bạn ko định hát hò chuyên sâu thì đừng tập vội kẻo quen rồi ko sửa được.
- Hai là thật sự thích và dùng nhiều đến kĩ thuật này hẵng tập. Ví dụ như hát opera (hic hic) hay hát nhạc đỏ, hoặc những bài ballad, những bài hát hoành tráng mang âm hưởng thính phòng... Bởi vì cái trò rung này khá dễ nghiện, sau 2 tuần tập mình đã nghiện rung đến độ cứ nốt nào ngân là rung, phải mất khá lâu mới "cai" được. Ko phải chỗ nào rung cũng là hay.

Cách tập tương đối đơn giản và buồn cười:
Bạn hít một hơi thật dài và hát câu này: "Hơ ... hơ ... hơ ... hơ ... hơ ...". Các chữ "hơ" phải có cao độ bằng nhau, và bạn hát một hơi thôi, hát đến khi nào đứt hơi thì dừng, thở và ... tập lại.

Mới đầu thì bạn "hơ" thưa thôi, nghĩa là độ dài của mỗi chữ "hơ" khoảng 1.5 - 1 giây. Sau bạn tăng dần tốc độ lên đến khoảng 3 chữ một giây. Quan trọng là phải giữ hơi cho đều, đưa hơi ra từ từ.

Khi tập rung cũng nên kèm tập om hơi. Thường trong một hơi, đầu hơi bạn hát sẽ khỏe và to hơn, càng cuối hơi càng yếu, nhỏ và run. Vì vậy cần om hơi, tức là đầu hơi thì kìm hơi lại, ko đưa hơi ra hết sức, gần về cuối thì huy động thêm vài thành công lực để hơi ra đều. Khi rung rất cần om, nếu không bạn sẽ hụt hơi nhanh chóng.

Đến khi tốc độ tăng, bạn sẽ thấy câu "hơ hơ hơ" trên kia biến thành rung một cách kì diệu (hic, ban đầu được truyền thụ cách này mình ko tin đâu, nhưng bi h mới thấy đúng thật). Khi đó bạn phải tập điều ngược lại (tréo ngoe của trò này là ở chỗ này), tức là giảm tốc độ xuống để tiếng rung mượt và quyện vào nhau thật đều chứ không phải là nhát gừng.

Tuy nhiên nếu chỉ tập với chữ "hơ" và bạn chỉ rung được với mỗi chữ "ơ" thì ko ổn. Thế thì tập thêm các nguyên âm khác, và rồi tập cả với tình trạng ngậm miệng "ư ư" qua mũi (để rung những âm đóng).

Để áp dụng được rung vào bài, bạn cần phải nhớ là tốc độ của rung phụ thuộc vào tốc độ bài hát. Lấy chân dẫm phách, thường thì mỗi phách (tức là mỗi lần bạn dẫm chân đấy) sẽ rung 2 hoặc 4 cái (tức là 2 hoặc 4 cái "hơ" đấy). Nhớ là 2 hoặc 4 chứ ko có 3 đâu nhá. Tùy bài, bài nhanh nhanh thì 2, bài chầm chậm thì 4.

Cuối cùng là tập chuyển. Thường mới tập thì tập rung ở cuối câu (chữ cuối câu ngân dài) và rung ngay từ đầu chữ cuối câu ấy. Sau đó bạn tiếp tục thử ngân ko rung một lúc rồi mới rung. Và cuối cùng là thử kết hợp om hơi để rung cả câu, hoặc rung một chữ lửng lơ giữa câu...

Chúc bạn thành công mà không "tẩu hỏa nhập ma" (là chuyện rung ko được mà thành... run).