1
Hiểu đúng về sữa dành cho bà bầu
Tại các hội thảo an toàn thai sản tổ chức đầu tháng 4/2006 của Bệnh viện Việt - Pháp, các bà mẹ có dịp gặp gỡ, trao đổi về kinh nghiệm ăn uống đủ dưỡng chất trong thời gian mang thai.
Ai cũng hiểu rằng sữa nói chung và "sữa bà bầu" nói riêng chủ yếu cung cấp canxi và một số vitamin như A, D mà canxi thì có quá nhiều trong sữa tươi, sữa chua, rau cải, cá cơm, cá bống, tôm tép nhỏ và những thức ăn khác vô cùng phong phú vitamin và khoáng chất như đậu, lạc, vừng, rau xanh, trái cây.
Còn những thứ được cho thêm vào sữa bà bầu như sắt, a xít folic thì cũng có muôn vàn thức ăn tự nhiên thay thế như gan, cật, thịt đỏ, rau xanh...
Có bà mẹ nói thẳng: "Sữa bà bầu bản chất chỉ là sữa thường trộn sắt và folate hàm lượng cao nên nó có mùi vị rất... tởm lợm, khó uống, khó tiêu và đắt một cách phi lý.
Cho nên các bà mẹ có khả năng ăn uống không nên dồn sức uống cho được "sữa bà bầu" vì thứ nhất thức ăn tự nhiên tốt hơn thức ăn nhân tạo. Thứ hai, nếu uống sữa con sẽ rất bụ nhưng khả năng tổng hợp chất của bé rất kém. Vì vậy, các bà mẹ hãy chú ý chế độ ăn đa dạng, đầy đủ vi chất, uống sữa tươi, là tốt nhất".
Thử nghĩ, nếu hằng ngày một bà mẹ đã có chế độ nước cà rốt, nước cam, rau xanh lại được khuyên uống thêm 2 - 3 cốc sữa/ngày được tổng hợp sẵn đủ thứ rồi lại uống thuốc theo đơn bác sĩ cho thì cơ thể họ sẽ hấp thụ cách nào?
Thử tìm trên mạng thì thấy rất khó tìm "sữa bà bầu" trên các trang web nước ngoài. Ngay cả Mead Johnson, Abbot nổi tiếng nhưng lại không thấy họ bán "sữa bà bầu" ở Mỹ. Chỉ một vài loại được bán trên mạng chứ không thấy bán rộng rãi ở siêu thị như tại các nước Hàn Quốc, Pháp. Tại Đức, Pháp, "sữa bà bầu" được bác sĩ kê đơn cho các bà mẹ không ăn uống được nhiều trong thai kỳ.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, sữa bầu được bổ sung nhiều vi chất cần thiết cho sức khỏe bà mẹ và em bé, nhất là những chất dễ bị thiếu hụt khi mang thai như canxi, sắt, axit folic, các vitamin, axit béo có lợi cho não như omega 3, omega 6, DHA, ARA... Tuy nhiên, để những "dưỡng chất trí tuệ" này phát huy hiệu quả, chúng cần được bổ sung theo một tỷ lệ và hàm lượng tối ưu.
Tiến sĩ Nguyễn Viết Tiến, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương, cho biết, các dưỡng chất nói trên không chỉ có trong sữa bà bầu mà hiện diện trong nhiều loại thực phẩm mà ta vẫn ăn hằng ngày. Chẳng hạn, canxi có nhiều trong tôm cá, rau xanh đậm, các loại sữa bình thường. Sắt có nhiều trong thịt, gan động vật. Các axit béo nhiều nối đôi có trong các loại cá biển. Nếu thai phụ ăn uống đa dạng, đủ lượng thì không sợ thiếu chất.
Theo ông Tiến, sữa bà bầu dĩ nhiên là tốt, rất hữu ích. Những người không có điều kiện ăn uống, hoặc ăn kém không đủ thì nên bổ sung dinh dưỡng bằng sản phẩm này. Còn nếu bạn đã ăn đủ chất, lại không thích hoặc không đủ điều kiện kinh tế thì không nhất thiết phải cố mua sữa bà bầu. Ngoài ra, thai phụ cũng không nên cho rằng cứ ăn được chút nào hay chút ấy, tăng cân càng nhiều càng tốt, vì tình trạng tăng cân quá mức không có lợi cho sức khỏe của mẹ, thậm chí có thể gây sinh khó.
Tiến sĩ Nguyễn Thị Lâm, Phó giám đốc Viện Dinh dưỡng cũng khẳng định, uống sữa là một trong các phương pháp bổ sung năng lượng và vi chất cho phụ nữ mang thai, bên cạnh việc tăng cường khẩu phần ăn hằng ngày và sử dụng thuốc viên. Tùy hoàn cảnh từng người, bạn có thể chọn một trong ba cách chứ không nhất thiết phải dùng sữa.
Loại sữa nào tốt cho bà bầu?
Các loại sữa được chế biến theo công thức dành riêng cho thai phụ là tốt nhất cho phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, nếu không thích sữa bột, bạn có thể uống sữa tươi tiệt trùng. Nhiều người quan niệm uống sữa bò tươi, chưa tiệt trùng sẽ tốt hơn. Thế nhưng, sữa chưa tiệt trùng có chứa hàm lượng vi khuẩn listeria cao. Loại vi khuẩn này có thể gây nguy cơ sẩy thai, thai lưu hoặc trẻ sinh ra sẽ mắc một số bệnh nguy hiểm.
Một số thai phụ không hấp thụ được sữa. Họ thường có cảm giác khó tiêu, tình trạng nghén trở nên trầm trọng hơn hoặc bị tiêu chảy. Đó có thể là do cơ thể bạn không đủ lượng men lactase để tiêu hóa đường lactose trong sữa.
Trong trường hợp này, bạn có thể chuyển sang uống sữa đậu nành. Tuy nhiên, hàm lượng các chất như: carbohydrate, can-xi, phốt pho, omega-3 trong sữa đậu nành rất thấp. Do đó, khi uống sữa đậu nành, bạn cần bổ sung thêm các loại thực phẩm như: thịt, cá, trứng, rau xanh, ngũ cốc... để đảm bảo sự cân bằng dinh dưỡng trong thai kỳ.
Có nhất thiết phải uống sữa bà bầu không?
Sữa bà bầu thường được các hãng sản xuất bổ sung nhiều chất cần thiết cho mẹ và bé như canxi, sắt, axit folic, các loại vitamin… Đây cũng là những chất dễ bị thiếu hụt khi bạn mang thai.
Ngoài ra, sữa bà bầu cũng được bổ sung Omega3, Omega6, DHA, ARA… - chất cần thiết cho sự hình thành và phát triển của bộ não thai nhi.
Tuy nhiên, vì một lý do nào đó, bạn không sử dụng được sữa bà bầu thì bạn cũng không cần quá lo lắng. Nguồn dưỡng chất có trong sữa bà bầu thì cũng hiện diện trong nhiều loại thực phẩm hàng ngày như:
- thực phẩm giàu canxi: tôm, cá; các loại sữa bình thường...
- thực phẩm giàu sắt: thịt, gan động vật...
- thực phẩm giàu Omega3, Omega6, DHA: các loại cá biển, cá nước ngọt…
Do đó, nếu bạn ăn uống đa dạng, Cân bằng thì vẫn đảm bảo các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển khỏe mạnh của bé.
Nếu muốn bổ sung canxi, axit folic, sắt… bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ thật cẩn thận. Bạn không nên tự ý dùng thuốc, kể cả đó là những loại thuốc bổ. Vì nếu quá liều, chúng sẽ gây hại cho sức khỏe của mẹ và bé.
Làm sao để thích nghi với sữa bà bầu
Uống sữa trong thai kỳ giúp cho thai nhi phát triển khỏe mạnh hơn. Nếu không thích uống sữa hay vì một số lý do khác mà bạn quyết định bỏ qua nguồn dinh dưỡng này thì thật đáng tiếc.
Hãy tham khảo những giải pháp sau để giúp cơ thể thích nghi dần với sữa:
Thay vì uống mỗi lần một ly, bạn có thể chia ra uống nhiều lần trong ngày. Bạn có thể pha loãng sữa, uống từng ít một rồi tăng dần liều lượng. Hiện nay, có một số loại sữa dành cho thai phụ được chế biến với nhiều hương vị như: cam, vani, sô-cô-la để kích thích vị giác. Bạn có thể chọn loại có mùi vị thích hợp với khẩu vị.
Ngoài ra, bạn có thể thay thế sữa bằng các loại sữa chua, phô mai. Để giúp cơ thể hấp thu đủ vitamin D và can-xi, bạn cần phơi nắng vào buổi sáng sớm hoặc đến bác sĩ để kê toa bổ sunng viên vitamin D, can-xi. Đường lactose sẽ được tiêu hóa tốt hơn nếu bạn dùng kèm với loại thực phẩm giàu chất xơ như: ngũ cốc, bánh mì...
