Tư thế nằm ngủ tốt nhất

Nằm ngủ tư thế nào tốt nhất?

Ngủ nằm sấp, nằm nghiêng bên trái sẽ có nguy cơ mắc bệnh tim. Nằm nghiêng bên trái cũng có nguy cơ đau dạ dày... Vậy tư thế nào là tối ưu cho sức khỏe?

Nằm nghiêng bên trái và bệnh dạ dày

Bệnh dạ dày là bệnh rất thường gặp trong cuộc sống, chủ yếu có loét dạ dày, các dạng viêm dạ dày và chướng ngại chức năng tiêu hoá. Nhìn từ góc độ giải phẫu học, khúc cong dạ dày và dạ dày thông với 12 khúc đường ruột, đầu ra của ruột non thông với ruột già đều ở bên trái.

Nằm nghiêng khi ngủ sẽ làm cho dạ dày trào ngược thực quản, số lượng dịch thể mang tính axit sẽ nhiều hơn bình thường, cứ thế tiếp tục không ngừng, và dễ gây ra đau từng cơn ở vùng dạ dày, từ đó dẫn đến bệnh dạ dày. Vì vậy, khi ngủ nằm nghiêng bên phải sẽ không chèn ép được các cơ quan này và có lợi cho việc vận chuyển của thức ăn trong đường tiêu hoá thông suốt từ trên xuống dưới.

Ảnh minh họa.

Nằm sấp, nằm nghiêng bên trái và bệnh tim

Nghiên cứu chỉ rõ, nằm sấp dễ làm cho đường hô hấp “mất tự do”, chèn ép nội tạng, gây ra ác mộng khi ngủ và ảnh hưởng đến tuần hoàn máu của da ở vùng mặt, làm cho da dễ lão hoá.

Nằm nghiêng bên trái khi ngủ sẽ làm cho nhiều cơ quan bị chèn ép khiến dạ dày tiêu hóa chậm, hơn nữa còn làm cho áp lực tim tăng lên, không có lợi cho việc vận chuyển máu của tim và cũng dễ gây ra ác mộng.

Những người bị bệnh tim khi ngủ nằm nghiêng bên phải là tốt nhất. Bởi vì tim nằm ở bên trái lồng ngực, nằm nghiêng bên phải sẽ làm cho máu lưu thông về bên phải nhiều hơn, như thế sẽ giảm nhẹ được gánh nặng cho tim. Nếu đã có triệu chứng suy tim, có thể dùng biện pháp nằm nửa người để giảm bớt khó thở, kỵ nằm sấp và nằm nghiêng bên trái.

Đặc biệt khuyến cáo những người mắc bệnh động mạch vành, những người đau tim theo từng cơn thì nên ngủ ở giường nghiêng từ 10-15 độ, nửa người ở phía trên cao, nửa người dưới thấp, làm cho máu lưu thông dưới khoang tĩnh mạch giảm đi, có lợi cho tim nghỉ ngơi.

Gối quá thấp và cao huyết áp

Ngủ gối quá thấp sẽ làm cho lưu lượng máu ở vùng não tăng lên, lâu dài có thể dẫn bệnh cao huyết áp. Ngủ gối quá cao cũng sẽ rất không tốt. Thông thường, gối cao khoảng 15cm là thích hợp nhất.

Ngoài ra, người bị khí thũng khi nằm ngủ cũng phải chú ý tư thế: nên nằm ngửa và kê cao đầu, đôi tay hơi hướng về phía trên để giữ cho hô hấp được thông suốt. Những người bị bệnh lao phổi thì lại nên nằm nghiêng, để có lợi cho việc khạc nhổ ra máu tích tụ trong khí quản.

So sánh ưu nhược điểm của tư thế nằm

Ưu điểm của việc nằm nghiêng bên phải: Nằm nghiêng bên phải có thể làm cho cơ bắp toàn thân thoải mái, hô hấp thông suốt, còn có thể làm cho chức năng sinh lý của tim, phổi và dạ dày, đường ruột giảm xuống mức độ thấp nhất, lúc này tim không bị chèn ép, phổi hô hấp tự nhiên, đảm bảo đầy đủ dưỡng khí cần thiết cho cơ thể trong khi ngủ. Do đầu ra của dạ dày là ở phía dưới, vì thế nên cũng rất có lợi cho việc đào thải các vật phẩm trong dạ dày ra ngoài.

Khuyết điểm của nằm nghiêng bên phải: Nằm nghiêng bên phải có thể làm cho thân thể và tứ chi bên phải bị chèn ép, ảnh hưởng đến sự lưu thông của máu, từ đó xuất hiện các chứng tê, mỏi, đau.

Ưu điểm của nằm ngửa: Khi nằm ngửa, diện tích tiếp xúc giữa thân thể và giường là lớn nhất, vì vậy không dễ bị mệt mỏi, hơn nữa còn có lợi cho tuần hoàn máu của não bộ và cơ thể.

Khuyết điểm của nằm ngửa: Một số người già, trung niên, đặc biệt là những người béo phì, khi nằm ngửa dễ làm cho cuống lưỡi thu lại về phía sau, gây ra hô hấp không thông suốt, từ đó gây ra tiếng ngáy khi ngủ, ngáy to không những ảnh hưởng đến nghỉ ngơi của người khác mà còn có thể ảnh hưởng đến sự trao đổi khí thể trong phổi, gây ra chứng máu ô xy thấp. Khi nằm ngửa, tay dễ đặt trước ngực chèn ép công việc của tim nên dễ gây ra ác mộng.

Vì thế, chuyên gia kiến nghị, khi ngủ không nên chọn tư thế nằm nghiêng bên trái và nằm sấp, tốt nhất là nằm nghiêng bên phải và nằm ngửa. Những người ngủ hay ngáy, những người bị bệnh viêm dạ dày, sa dạ dày, tiêu hoá không tốt thì nằm nghiêng bên phải là cách lựa chọn toàn vẹn nhất.

Tư thế nằm ngủ nào tốt nhất?

Khi ngủ, nhiều người thường nằm theo thói quen để tạo cảm giác dễ ngủ. Nhưng với những người bị bệnh, tư thế nằm không phù hợp có thể sẽ khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn.

1. Kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học Trung Quốc cho thấy, nếu chúng ta thường xuyên nằm nghiêng về bên trái thì dễ bị đau dạ dày. Ngược lại nằm ngủ nghiêng về bên phải thì vị trí của dạ dày cao hơn thực quản, axít trong dạ dày dễ chảy vào thực quản dẫn đến đau họng, ho, hen suyễn, tức ngực…

2. Đối với những người mắc bệnh tim, có thể nằm nghiêng để cho đỡ khó thở nhưng tránh nằm nghiêng sang bên trái hoặc nằm sấp. Những người bị tai biến mạch máu não nếu nằm nghiêng sẽ gây trở ngại cho việc lưu thông mạch máu, nên nằm ngửa là tốt nhất.

3. Những người mà hai lá phổi không bình thường, tốt nhất là nằm ngửa. Nếu như phổi bên trái không tốt, nên nằm nghiêng sang bên trái, còn phổi bên phải không tốt thì nằm nghiêng sang bên phải.

Những người bị cao huyết áp nên nằm hơi nghiêng hoặc nằm nghiêng, có thể dùng gối dài rộng, cao 15cm, để cho đầu và bả vai đều ở trên gối.

4. Người ngủ ngáy gây khó chịu cho người khác, thậm chí chính người ngủ ngáy cũng phải tỉnh giấc nhiều lần trong đêm. Bạn sẽ ngáy nhiều nếu ngủ ở tư thế nằm ngửa bởi vì ở tư thế này trọng lực cơ thể sẽ kéo nhiều mô ở đường khí quản xuống họng, gây ra tiếng ngáy. Cho nên ngủ ở tư thế nằm sấp hay nghiêng sẽ giảm được ngáy 80%.

5. Có người theo thói quen nằm sấp, tuy nhiên điều này thường không có lợi cho sức khoẻ. Nằm sấp sẽ khiến cho vùng ngực bị sức nặng của cơ thể chèn ép, ảnh hưởng xấu đến hô hấp, tuần hoàn máu và đặc biệt là sự co bóp của tim. Ngoài ra, khi nằm sấp đầu phải lệch sang một bên, các cơ cổ bị kéo căng dễ gây nên các chứng đau ở vùng cổ, vùng sau gáy.

Đặc biệt, phụ nữ có thai không nên chọn tư thế này khi ngủ vì sức nặng cơ thể ��è lên tử cung, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự phát triển của thai nhi. Ngủ tư thế này còn làm tăng nguy cơ sẩy thai hoặc đẻ non và cũng là nguyên nhân gây nên chứng phù thũng chân ở phụ nữ mang thai.

6. Những người mắc bệnh sỏi mật không nên nằm nghiêng. Bởi vì mật ở vị trí bụng trên, hình dáng như một chai rượu nhỏ. Khi nằm nghiêng về bên trái thì miệng của túi mật dốc xuống.

Như vậy, sỏi trong mật dễ bị dốc xuống cuống mật, tắc ở đó khiến người bệnh cảm thấy đau đớn. Vì vậy, tốt nhất là nằm ngửa hoặc nằm nghiêng về bên phải.

7. Những người bị bệnh cột sống nên nằm ngửa trên ván cứng, duỗi thẳng 2 chi dưới để kéo các đốt sống thẳng, tránh bị chèn ép các dây thần kinh. Những người bị viêm tai giữa, trong tai có nhiều mủ, để cho mủ không bị tắc, có thể nằm nghiêng cho mủ chảy ra.

BS chuyên khoa 2 Hoàng Anh: Tốt nhất là nên nằm ngửa

“Nếu không có các loại bệnh đặc thù thì nằm ngửa là tư thế tốt nhất. Tư thế này gọi là tư thế chức năng, làm cho tất cả các hệ cơ và thần kinh được nghỉ ngơi, khí huyết được lưu thông, cấp đủ ôxy lên não, làm cho giấc ngủ sâu hơn. Các tư thế khác thường không thuận lợi cho việc trao đổi khí.

Để có giấc ngủ ngon, cũng cần chú ý đến việc dùng gối kê đầu. Kê gối quá thấp khiến cho cơ cổ không được thư giãn, bị ứ huyết ở các mạch máu trên đầu, ngủ dậy sẽ có cảm giác đau đầu. Kê gối quá cao sẽ khiến cho việc đưa máu lên não khó khăn, các cơ cổ bị kéo căng, động mạch cổ bị chèn ép, ngủ dậy sẽ thấy mỏi cổ, choáng váng. Để có giấc ngủ ngon, nên dùng gối cao khoảng 15 -18cm, trước khi đi ngủ nên hít sâu và thở dài khoảng 20 lần”.

Tư thế nằm ngủ

Có thể nói chừng một phần ba cuộc đời là chìm trong giấc ngủ. Bởi vậy, các chuyện liên quan đến giấc ngủ có vai trò hết sức quan trọng, trong đó có việc chọn tư thế nằm tốt nhất.

Người ta không thể giữ mãi một tư thế ngủ suốt đêm mà mỗi đêm người ta trở mình có thể từ 20-45 lần. Tuy nhiên, theo thói quen, mỗi người vẫn có một tư thế nằm ngủ chủ đạo. Có người nằm thẳng đơ, có người thích nằm sấp úp mặt vào gối, có người nằm co như con tôm, nằm dang tay, duỗi chân hoặc khoanh tay trên ngực mà ngủ.

Dân gian có câu “Đứng như tùng, ngồi như chuông, nằm như cung”. Trong sách Luận ngữ, Khổng Tử đã khuyên “Tầm bất thi” (không nằm như xác chết). Sách Thiên kim yếu phương viết: “Co gối nằm nghiêng lợi cho khí lực”.

Tư thế nằm ngủ tốt nhất là nằm nghiêng về bên phải, thân thể co tự nhiên

Theo các nhà dưỡng sinh cổ truyền, tư thế nằm ngủ tốt nhất là nằm nghiêng về bên phải, thân thể co tự nhiên. Bởi lẽ, với tư thế này, cơ bắp toàn thân được thư giãn triệt để, các cơ quan tạng phủ luôn được giữ trong vị trí tự nhiên, khí huyết lưu thông được dễ dàng nhất, rất có lợi cho việc giải trừ mệt mỏi, phục hồi và nâng cao sức khỏe.

Nếu nằm ngủ ở tư thế ngửa hay sấp hoặc thân mình và hai chân luôn ở vị trí duỗi thẳng thì cơ bắp không được thư giãn đầy đủ. Vả lại, khi ngửa mặt lên, lúc ngủ say, cuống lưỡi sẽ hạ xuống, nước bọt dễ lọt vào khí quản gây ho sặc, tạo ra tiếng ngáy rất khó chịu cho người khác.

Khi nằm sấp, ngực bị đè ép khiến hoạt động của tim và phổi không được thuận lợi, mũi bị gối lấp kín buộc người ta phải nghiêng đầu sang một bên tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát sinh chứng lạc chẩm (vẹo cổ, đau gáy).

Khi nằm sấp, ngực bị đè ép khiến hoạt động của tim và phổi không được thuận lợi

Với trẻ em, tư thế nằm sấp khi ngủ trong một thời gian dài khiến xương mặt dễ biến dạng, ảnh hưởng đến thẩm mỹ do xương mặt và vòm họng ở lứa tuổi này chưa phát triển đầy đủ. Nằm nghiêng bên trái, tim bị đè nén ảnh hưởng đến tuần hoàn và với người có bệnh lý dạ dày thì sẽ lâu khỏi, thậm chí có thể nặng lên.

Về lý thuyết là vậy nhưng thực ra, tư thế nằm ngủ còn phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố sinh bệnh lý. Ví như phụ nữ có thai, không nên nằm ngửa, vì với tư thế này, tử cung sẽ đè lên các tĩnh mạch làm lượng máu về tim giảm đi khiến lượng ôxy cung cấp cho não cũng theo đó suy giảm, phát sinh các chứng tức ngực, chóng mặt, buồn nôn, khó thở, thậm chí tụt huyết áp.

Người bị bệnh tim nặng, viêm khí phế quản, hen phế quản chỉ có thể chọn tư thế nửa nằm nửa ngồi; người bị bệnh viêm gan cấp tính có triệu chứng đau âm ỉ vùng hạ sườn phải thì đương nhiên phải chọn tư thế nằm nghiêng về bên trái...

Những tư thế nằm ngủ tốt nhất.

Có nhiều yếu tố khác nhau ảnh hưởng đến chất lượng của giấc ngủ, trong đó, tư thế nằm ngủ là một trong những vấn đề khá quan trọng mà bạn cần lưu ý.

Tư thế nằm ngủ có thể quyết định đến mức độ ngon giấc cũng như trạng thái tinh thần sau khi bạn ngủ dậy. Một số tư thế nằm ngủ nhất định có thể giúp ngăn ngừa hoặc làm dịu bớt những cơn đau do chứng đau cổ hoặc dị ứng… gây ra. Những hướng dẫn dưới đây sẽ giúp bạn lựa chọn được tư thế nằm ngủ phù hợp với các tình huống cụ thể thường gặp trong sinh hoạt thường ngày.

1. Khi mang thai

Theo kết quả khảo sát của Hiệp hội ngủ quốc gia Hoa Kỳ, 78% phụ nữ gặp khó khăn về giấc ngủ trong suốt quá trình mang thai. Do sự gia tăng của trọng lượng cơ thể nên tư thế nằm thích hợp cho các bà mẹ tương lai chính là nằm nghiêng. Nằm ngửa sẽ khiến trọng lượng cơ thể đè nặng lên tử cung và bọng đái, làm bạn phải đi tiểu nhiều hơn trong đêm. Do đó, bạn sẽ muốn nằm nghiêng với phần chân và đầu được nâng đỡ nhẹ. Hãy cố gắng giữ cho đầu cao hơn phần còn lại của cơ thể để bạn thở dễ dàng hơn. Điều này tạo điều kiện cho em bé di chuyển xuống phía dưới và mang lại không gian rộng hơn cho cơ hoành hoạt động. Nhiều phụ nữ cũng cảm thấy thoải mái hơn khi chèn một chiếc gối giữa hai chân trong lúc ngủ vì chúng sẽ giúp làm giảm bớt áp lực lên các cơ và khớp ở phần chân.

2. Tình trạng trào ngược a-xít

Tình trạng này xảy ra khi chiếc van nằm giữa thực quản và bao tử không hoạt động như bình thường, khiến lượng a-xít trong dạ dày di chuyển ngược lên trên thực quản. Để giảm bớt những triệu chứng này trong khi ngủ, hãy nâng cao đầu (cho dù nằm ngủ ở bất kỳ tư thế nào). Bạn có thể sử dụng nhiều chiếc gối để kê cao đầu hoặc dùng một chiếc gối cao. Ngoài ra, có thể chèn thêm gối ở bên dưới đệm để tạo độ cao cho vị trí kê đầu nằm. Khi nằm phẳng hoặc kê đầu thấp, lượng a-xít có thể chảy ra khỏi van nằm ở phía trên của bao tử và xâm nhập vào thực quản. Nâng cao vị trí phần đầu của cơ thể sẽ giúp bạn ngăn ngừa tình trạng này.

3. Tư thế ngủ không đúng

Nhiều kết quả nghiên cứu cho thấy tư thế ngủ không đúng có thể là nguyên nhân gây ra các cơn đau lưng. Việc duy trì cột sống ở vị trí thẳng chính là bí quyết giúp bạn có được tư thế đúng cũng như giữ cho các cơ, dây chằng, gân dính chặt vào cột sống và liên kết với nhau chắc chắn hơn. Cột sống có độ cong tự nhiên vì thế tư thế nằm thẳng khi ngủ với phần lưng và chân đều thẳng sẽ tạo ra nhiều áp lực lên các cơ, khớp và dây thần kinh ở lưng và cổ. Tư thế nằm ngủ tốt nhất chính là nằm nghiêng với hai đầu gối uốn cong.

4. Ngáy

Ngáy thật sự là một rắc rối không nhỏ có liên quan đến giấc ngủ. Hiện tượng này xảy ra khi các cơ trong cổ họng được thư giãn, khiến cho lưỡi bị thụt lại đằng sau và đường thở trở nên hẹp hơn. Sự tắt nghẽn của không khí khi lưu thông trong đường thở cùng với vị trí của lưỡi đã tạo ra tiếng ngáy, đặc biệt là ở những người có thói quen nằm sấp khi ngủ. Nếu lưỡi và hàm cùng đưa về phía trước thì bạn sẽ không ngáy trong lúc ngủ. Tuy nhiên, trong trường hợp nằm sấp thì bạn không nên dùng gối khi ngủ vì việc sử dụng gối có thể tạo thêm áp lực lên phần cổ và lưng.

5. Các cơn đau ở cổ

Nếu thường xuyên gặp phải tình trạng không thoải mái ở cổ, bạn nên nằm ngủ với tư thế nằm nghiêng và chèn thêm một chiếc khăn tắm ở bên dưới xương vai, vuông góc với cơ thể. Tư thế này giúp cho phần đầu, cổ và lưng đều được thoải mái suốt đêm. Gối nằm không nên quá cao hoặc quá thấp. Ngoài ra, cần lưu ý rằng nếu gối không hoàn thành nhiệm vụ nâng đỡ tốt, chúng rất dễ khiến cổ bị căng đau. Do đó, bạn nên lựa chọn chiếc gối nằm phù hợp để chúng hỗ trợ tốt hơn cho phần cổ trong khi ngủ.

6. Đau lưng

Theo thống kê, có khoảng 80% dân số Hoa Kỳ phải chịu đựng chứng đau lưng ở một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Ngoại trừ những trường hợp phải phẫu thuật do mắc chứng đau lưng mãn tính, phần lớn các trường hợp bị đau lưng còn lại chỉ là tình trạng đau nhức tạm thời do một số yếu tố gây ra, trong đó có nguyên nhân từ việc nằm ngủ với tư thế không đúng. Nếu bị đau lưng, bạn không nên nằm sấp khi ngủ vì tư thế này gây khó khăn trong việc duy trì vị trí cân bằng của cột sống đồng thời tạo ra nhiều áp lực hơn lên các khớp và cơ. Nằm nghiêng một bên có thể giúp làm giảm bớt cơn đau vì tư thế này giữ cho cột sống được kéo dài, giảm bớt sức nặng của trọng lượng cơ thể đè lên các cơ ở lưng. Một chiếc gối đặt giữa đùi cũng giúp ích rất nhiều vì chúng giữ cho chân luôn cố định và phân chia đều trọng lượng cơ thể lên toàn bộ lưng.

7. Dị ứng theo mùa

Sự thay đổi thời tiết đột ngột giữa các mùa trong năm chính là nguyên nhân gây ra bệnh dị ứng theo mùa. Theo khảo sát của Hiệp hội ngủ quốc gia Hoa Kỳ, 37% người Mỹ nói rằng giấc ngủ của họ bị ảnh hưởng bởi những căn bệnh dị ứng. Cách tốt nhất để giữ cho mũi và cổ họng luôn thông thoáng, không bị tắc nghẽn chính là nằm ngủ với tư thế thẳng bằng cách kê thêm nhiều chiếc gối phía dưới đầu và phần lưng trên để khu vực này cao hơn những phần còn lại của cơ thể. Tuy nhiên, nếu nằm ngủ ở tư thế này quá lâu có thể gây ra một số vấn đề về đường thở đồng thời chúng còn tạo áp lực cho cổ và gây ra các cơn đau. Do đó, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để điều trị dứt điểm các bệnh dị ứng cũng như những rắc rối của cơ quan hô hấp.

8. Nếp nhăn

Tư thế nằm ngủ có thể ảnh hưởng đến những nếp nhăn trên mặt, đặc biệt là khu vực hai bên khóe mắt (những vết chân chim). Nếp nhăn xuất hiện khi lớp da trên mặt bị ép chặt xuống gối hoặc cánh tay nếu như bạn nằm nghiêng trong lúc ngủ. Nằm ngủ ở tư thế này càng lâu, các nếp nhăn càng in sâu hơn vào da. Cách tốt nhất để ngăn ngừa vấn đề này chính là nằm ngửa khi ngủ. Điều này cho phép phần da mặt được nằm im ở vị trí tự nhiên của chúng. Ngoài ra, bạn có thể kê thêm một chiếc gối ở dưới đầu gối để cảm thấy thoải mái hơn khi nằm ngửa.

(ST)