Dền gai là một loại rau dền mọc khá nhiều trong vườn nhà, thường được người dân sử dụng như một loại rau trong bữa ăn hằng ngày. Ngoài công dụng là món ăn rất ngon, rau dền còn được sử dụng như một vị thuốc quý đối với sức khỏe con người. Đặc biệt từ lâu người dân đã sử dụng dền gai trong điều trị các bệnh về khớp bằng hình thức giã đắp ngoài khớp hoặc sắc uống.
Dền gai thuộc họ Dền (Amaranthaceae), là cây thân thảo gồm một thân chính và nhiều cành nhỏ xung quanh, cây mọc nhiều ở vườn nhà, bờ sông, bờ ruộng. Toàn cây có nhiều hoạt chất hóa học rất tốt cho cơ thể như protein, chất xơ, các loại vitamin và chất khoáng như K, B2, B6, B12, sắt, kẽm, canxi, photpho,… Lá và ngọn non thường được hái nấu canh đem lại giá trị dinh dưỡng, giúp bổ máu. Thân cành và rễ thường được băm nhỏ phơi khô sao vàng để sắc uống điều trị một số bệnh.
Dền gai ngoài làm rau ăn có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe
Theo đông y dền gai có vị ngọt nhạt, tính lương, có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, trừ thấp, thu liễm ngừng tả. Do đó dền gai được sử dụng trong điều trị khá nhiều bệnh như các bệnh về hô hấp, da liễu, máu, thận tiết niệu, xương khớp.
Đối với các bệnh xương khớp dền gai giúp thanh nhiệt trừ thấp, lợi tiểu, loại bỏ tác nhân gây bệnh ra ngoài qua đường tiểu tiện, giảm sưng nóng đỏ đau các khớp, từ đó rất có hiệu quả trong đợt cấp của các bệnh khớp. Ngoài ra trong dền gai có hàm lượng canxi và các chất khoáng giúp cho quá trình tạo xương chắc khỏe hơn, hạn chế loãng xương và thoái hóa khớp.
Dền gai có nhiều Canxi tốt cho xương khớp
Có thể sử dụng dền gai độc vị (chỉ dùng dền gai sắc uống) hoặc kết hợp với các vị thuốc trừ thấp khác như lá lốt, rễ cỏ xước, thiên niên kiện, thổ phục linh, sài đất,…giúp giảm các triệu chứng đau nhức cho người bệnh. Có thể dùng cành lá giã nát đắp lên các khớp đang sưng nóng, đau nhức cũng có tác dụng giảm đau nhanh chóng.
Ngoài ra dền gai có tác dụng trừ thấp nhiệt ở hạ tiêu nên được sử dụng trong điều trị sỏi tiết niệu, viêm bàng quang, chữa lỵ rất tốt. Đồng thời giúp bổ máu và chữa các bệnh về kinh nguyệt ở phụ nữ.
Hơn nữa dền gai là loại cây rất dễ mọc và khả năng chống đỡ bệnh tật cao, không có sâu bọ nên sử dụng rất an toàn. Phụ nữ mang thai và sau sinh cần tích cực ăn rau dền, những người mắc bệnh khớp nên sử dụng dền gai trong món ăn hàng ngày như dền gai xào gan lợn, dền gai nấu tôm, dền gai nấu canh thịt,… vừa bổ sung canxi lại tốt cho các khớp.
Dền gai có thể chế biến thành nhiều món luộc, xào, nấu canh rất tốt cho những người bị bệnh khớp