1
Chích chòe than bổi là chim đang sống ở ngoài trời, đã qua giai đoạn chim con, đã qua luôn giai đoạn chim chuyền, tức là nó đã lớn khôn mất rồi…
Chích chòe than bổi
Trong đời sống hoang dã, chim chích chòe than bổi sống trong vườn nhà, đến mùa sinh sản làm tổ ở các bộng cây trong vườn nhà, và thường thì mỗi khu vườn rộng chừng năm bảy công đất đến một mẫu thì có một cặp chích chòe than chiếm cứ làm đất sống. Thỉnh thoảng trong vườn cũng có vài ba con chích chòe than lạ khác xuất hiện, đó là những con chim sống vô gia cư, lên đến kiếm băn ba con sâu lót dạ rùi bay đi nơi khác, chứ không dám lưu cư trong vườn.
Thức ăn chính của chim chích chòe than là sâu bọ, trùn dế là những thứ lúc nào cũng có sắn trong vườn. Nếu gặp trái cây chín như chuối, xoài chúng cũng ghé mỏ vào thưởng thức ,ăn để cho no sống qua ngày, chứ chúng không yêu thích món này. Tuy ai cũng biết chim chích chòe than là thích ăn sâu, ăn bọ, nhưng không ai dại dùng sâu để nhử bắt chích chòe than cả. Điều quan trọng mà mình muốn nói với các bạn là mặc dù chim chích chòe than thích ăn trùn (giun đất), nhưng ta không nên cho chúng ăn giun, vì chỉ làm cho chim chích chòe than mập béo ra, chứ không hề giúp chim căng lửa như ăn sâu, ăn cào cào, trứng kiến.
Cách thuần dưỡng chim chích chòe bổi :
Cần phải lựa ra những con thật ưng ý. Chim mà bị đánh giá không đúng chuẩn thì các bạn thả chúng vào rừng, vì nuôi tiếp chỉ tốn công, tốn của. Con chim bổi tạm đúng chuẩn là chim có vóc dáng đẹp, mình to, đòn dài, đầu không bị “bể”, mắt mỏ còn nguyên vẹn, chân không què, ngón và móng chân không bị giập gãy…
Đây chỉ là đợt tuyển vòng ngoài, còn những đợt tuyển chọn vòng trong nữa. Có lựa đi lựa lại nhiều lần như vậy mới chọn được những chim có giọng hót hay giỏi . Và sau mỗi lần tuyển lựa như vậy, những chim xét ra không đủ chuẩn, tất nhiên lại được phóng sanh về mẹ tự nhiên luôn. Điều đáng nói là làm vậy chẳng có gì gọi là lãng phí , vì như các bạn biết giá tiền để mua một con chích chòe than bổi tầm 150k – 200k .
Điều mà người nuôi chim chích chòe than bổi lo ngại nhất trong việc thuần dưỡng con chim mới bắt về hay mua về là làm cách nào nuôi cho con chim bớt nhát và sống với môi trường mới.
Nói cách khác rõ hơn là sự mong muốn đầu tiên của người nuôi chim bổi là mong muốn con chim được sống trong thời gian độ mười ngày đầu . Ai cũng biết trong mười ngày đầu mà chim bổi sống được thì coi như mọi việc sau đó không còn gì đáng lo ngại nữa.
Thời gian đầu mà chim vẫn sống , có nghĩa là nó chịu ăn bột , ăn sâu chịu giam mình trong chiếc lồng nuôi chật chội là chủ nuôi đã mừng lắm rùi . Vì chích chòe than bổi rất khó nuôi trong thời gian đầu , ai nuôi cũng bị hao hụt , không ít thì nhiều chứ ít ai nuôi mười con mà sống được cả mười được.
Do quá nhát, chúng chỉ đứng thu mình ở một góc đấy lồng, rồi chịu nhịn khát nhịn đói, để rồi suy yếu mà chết. Con nào mà chịu lên cầu là những con tương đối dạn dĩ, hy vọng chịu đến cóng ăn uống mà sống. Có những con chim bổi hể thoáng thấy bóng người, thậm chí nghe tiếng động cơ nổ lớn, hoặc tiếng động mạnh cũng bay nhảy loạn xạ như ai chụp bắt đến nơi vậy .
Muốn nuôi sống chim chích chòe than bổi , trước hết ta phải có sắn một cái lồng tre tầm 48 nan ( hoặc 52 nan cũng được ) , bên ngoài phủ kín lồng cẩn thận để khi nhốt chim vào nó , không thấy được cảnh vật khác lạ bên ngoài mà sợ hãi thêm. Bên trong lồng , nên treo một cóng thức ăn (bột đậu phộng trộn trứng). Một cóng đựng trứng kiến là thứ mà trong đời sống hoang dã chim thích ăn nhất , một cóng sâu tươi , và hai cóng nước uống.
Khi thả chim bổi vào thì phải tìm nơi thật yên tĩnh mà treo lồng, và trong mấy ngày đầu người nuôi khỏi phải thăm nom gì cả, cứ mặc kệ nó. Số lượng thức ăn và nước uống trong lồng, bao nhiêu đó củng đủ giúp chim sống trong ba bốn ngày.
Thật ra, nếu nuôi chim bổi vài ba con chung một lồng trong thời gian đầu thường đem lại kết quả tốt hơn. Trong số đó thế nào cũng có con dạn, và chính những con dạn này khi đói sẽ tìm đến mồi mà ăn uống. Dần dần, những con chim nhát cũng bắt chước mà ăn theo, nhờ đó mà tất cả quen dần với thức ăn mới và sống được hết. Chim bổi mà chịu ăn bột đậu phộng trộn trứng thì không còn sợ chết vì đói nữa các bạn ạ!
Nuôi độ ba bón ngày, ta nhẹ nhàng hé cái áo lồng ra một tí để quan sát bên trong xem chim bổi còn sống hay không. Nếu chim sống thì nhìn xem cóng thức ăn, cóng nước xem co vơi bớt không, và nếu vơi thì nhiều hay ít, để tùy đó mà châm thêm thức ăn nước uống hay lại tiếp tục treo lồng lên chỗ củ thêm một thời gian ngắn nữa….Tiếp đó nên hé áo lồng ra một chút để chim bổi làm quen dần với cảnh vật bên ngoài để chim bớt sợ…
Việc thuần dưỡng chim chích chòe than bổi không thể gấp được, mà đòi hỏi phải có thời gian, có khi mất vài tháng nữa. Khi nào con chim dạn dĩ cất được tiếng hót véo von thì lúc đó ta mới có thể thở phào nhẹ nhõm. Vì khi đó con chim đã bắt đầu căng lửa. Điều đó có nghĩa là nó đã thích nghi được với môi trường sống mới, do ở lâu thì quen chổ. Nó cứ tự tin, chịu chấp nhận hoàn cảnh nó đang sống, chị nhận cho nó đang đứng là lãnh địa riêng của nó thì nó mới bình tĩnh đứng hót.
Nếu gặp con Chòe Than bổi mới mua hay bẫy về nuôi được 5-7 ngày mà đã nghe nó hót thì không còn gì may mắn và mừng bằng. Con chim này do còn “dư lữa”, nên sung. Chích chòe trong thời gian căng lửa thì khóe mỏ cũng như trong vòm họng có màu đen như mực Tàu. Còn những con chim đang suy yếu, hoặc mất lửa thì vòm họng trắng ngà. Vì vậy, khi mua chim Chòe Than bổi, người ta thường chọn những con chim họng đen mà mua.
Chích chòe than sau khi đã thuần thục
Ai ai cũng biết rằng nuôi chim chích chòe thanbổi lau ngày cách mấy cũng không thể nào mà dạn dĩ như chúng ta nuôi chim chuyền hay chim con lên .
Chim bổi lâu ngày, không ai gọi nó là chim bổi nữa mà có một tên khác là chim rừng. Gọi là chim rừng vì nó đã qua giai đoạn bổi. Như vậy giá trị của nó được nâng cao. Con chim rừng tất nhiên là hót giọng rừng, nhưng nếu chủ nuôi không năng đi dượt thì nó cũng xuống lữa thui!
Nếu kể kỹ thì có đến hàng chục lý do khiến Chòe Than rừng xuống lửa, trong đó có lý do không thường xuyên tắm cho chim. Chòe Than bổi khi đã biết ăn bột, nghĩa là chim đã biết dạn dĩ phần nào thì mỗi ngày nên cho chim tắm như các chim đã thuần thục. Duy trì ăn no tắm mát thì chim mới khỏe và hăng.
Chích Chòe Than rừng mà nuôi được sáu bảy mùa trở lên, tuy vẫn chưa được thuần hẳn như chim con nuôi lên, nhưng các bạn vẫn có thể nuôi thả được…..
