Vài năm gần đây, bên cạnh những cây quất được trông dưới đất vườn thường thấy trên đất Tứ Liên (quận Tây Hồ), các chủ vườn đã thức thời đón đầu một xu hướng chơi quất cảnh mới, đó là loại quất bonsai trong các bình lục nhỏ, chậu sành, chậu gỗ… với tạo hình khéo léo và độc đáo.
Những bình quất đẹp đã có khách hàng chọn từ rất sớm. Ảnh Gia Huy
Vài năm gần đây, quất cảnh bonsai bắt đầu có chỗ đứng trên thị trường cây cảnh chơi tết, ngoài dáng quất được đánh giá là có phong cách, mang tính nghệ thuật, đẹp, lạ, quất bonsai còn dễ vận chuyển, khi trưng trong nhà không chiếm nhiều diện tích. Có những bình quất bonsai mini chỉ cao từ khoảng 20cm – 30 cm, được tạo dáng rất đẹp với đầy đủ cả quả, hoa và lộc non có thể đặt gọn lên bàn tiếp khách trong nhà.
Anh Lộc, chủ vườn quất cảnh Xuân Lộc cho biết, ngoài các vườn quất cảnh truyền thống, gần 5 năm trở lại đây mỗi năm anh đầu tư chăm sóc cho các bình, chậu quất bonsai với dáng cao, thấp khác nhau. Chăm sóc và tạo dáng cho các bình quất này vất vả và tốn công sức hơn các các loại quất khác, nhưng bù lại giá cả cao hơn bởi xu hướng hiện nay khách hàng đang ưa chuộng loại tạo hình quất mới này.
Giá mỗi bình quất bonsai từ khoảng 1 triệu đồng lên đến 4 – 5 triệu hoặc hơn, tùy thuộc vào độ “độc đáo” của dáng quất. “Độc” và “lạ” bởi các chủ vườn phải chọn cây quất, chọn bình gốm phù hợp với dáng cây rồi đầu tư công sức tạo dáng lạ mắt. Với các cây quất được trồng trong bình, dễ nhận thấy là dáng quất được tạo dáng lệch về một phía trong khi vẫn đầy đủ qua to mỡ màng, lộc non và những bông hoa trắng tí xíu.
Bình quất bonsai được chủ vườn Xuân Lộc phát giá 4,5 triệu đồng. Ảnh Gia Huy
Tại vườn quất bonsai nhà ông Mạnh, mỗi chậu hoặc bình quất có giá từ 1,5 triệu đến gần 10 triệu đồng. Đặc biệt là những cây quất bon sai được ông coi như những đứa con tinh thần có tuổi đời trên dưới 10 năm giá từ 15 triệu đồng/chậu. Nhưng để mua được những chậu quất này cũng không hề dễ dàng bởi chúng đã được khách hàng đặt trước đó rất lâu, chỉ gần đến Tết mới đem về nhà.
Không ít khách hàng lần đầu lên vườn quất ngỡ rằng các chủ vườn chỉ cắm cành quất vào bình, nhưng không phải vậy, để tạo dáng quất bon sai, những cây quất khi còn nhỏ sẽ được chủ vườn trồng trong chậu, bình gốm, sau đó uốn, nắn thành nhiều dáng khác nhau.
Tuy cây quất khi trồng trong bình có kích thước nhỏ nhưng trái quất vẫn to như cây quất lớn trồng trong đất tại vườn. Tùy từng kinh nghiệm, để hoàn thiện được một dáng quất bon sai đẹp, “độc”, lạ mắt có khi phải mất 3 – 5 năm mới tạo được dáng đúng ý chủ vườn, vừa lòng khách chơi.
Nhiều bình quất bonsai đã có chủ. Ảnh Gia Huy
Đón đầu xu hướng, hiện trên đất Tứ Liên có hơn 10 hộ đầu tư vào trồng quất bonsai, dù chỉ thu lãi chủ yếu vào dịp Tết Nguyên đán nhưng các chủ vườn không lo lỗ vốn. Trước Tết tầm gần một tháng khách hàng đã dạo qua vườn ngắm quất rồi đặt hàng sẵn. Nếu có nhu cầu gần sát Tết chủ vườn sẽ chở về tận nhà.
Tuy vậy, khách đông hay không, giá bán cao hay thấp còn phụ thuộc vào tay trồng và tạo dáng cây của của vườn. Anh Lộc chia sẻ, không đơn giản như trồng quất tại đất vườn, quất bonsai cần 2 – 3 năm để nuôi và uốn dáng cây. Để cây ra trái đúng dịp Tết, người trồng phải am hiểu về cây, vất vả ở chỗ cần chăm chút tỉ mỉ từ công đoạn chiết cành trồng vào bình, vào chậu, tạo dáng, đón quả, giữ hoa cho cây đúng theo thời điểm.
Bình quất bonsai mini phù hợp với những không gian phòng nhỏ, có thể đặt trên bàn tiếp khách trong gia đình. Ảnh Gia Huy
Để có cây đẹp thì theo các chủ vườn giống cây phải tốt, cây con khỏe mạnh, lá phải xanh dày, rễ tốt, dáng khỏe, nhiều cành… là những cây thường khỏe mạnh, dẻo dai và cho quả to, đẹp. Quan trọng không kém là thời điểm quất bắt đầu nở hoa và kết trái, chỉ cần những sai sót nhỏ cũng có thể khiến cây đậu quả không đúng mong muốn. Cái tài của người trồng quất là tạo được dáng cây mềm, dẻo, uốn đúng theo thế mong muốn như “thác đổ”, “trực”, “huyền”… mà không cần bất cứ thứ phụ trợ nào đễ đỡ cây, uốn dáng.
Cùng với sự sáng tạo không ngừng nghỉ và kinh nghiệm lâu năm của các chủ vườn quất ở đất Tứ Liên, mỗi năm, bên cạnh những cây quất truyền thống, người yêu quất đã có thêm những lựa chọn mới, phù hợp với thị hiếu của từng người chơi, từng gia đình.