Trẻ sơ sinh khóc là chuyện rất bình thường. Tuy nhiên, mẹ có thể làm dịu cơn khóc của bé ngay lập tức nếu biết được nguyên nhân khiến con khó chịu. Trẻ đòi thay tã, đòi được bú, đòi bế đều là những nguyên nhân chủ yếu. Khi trẻ khóc nhiều dỗ mà không nín là do mẹ không tìm được nguyên nhân thực sự gây ra sự bực bội khó chịu của trẻ.
Sau đây là các nguyên nhân thường gặp khi trẻ sơ sinh khóc, và khi nào cần đưa trẻ đi bác sĩ.
Trẻ sơ sinh khóc vì cần phải thay tã
Em bé của bạn có thể phản đối, phát ra tín hiệu khóc lóc, hậm hực nếu tã ướt hoặc bẩn, với bé, điều này thật khó chịu và khiến bé thực sự cảm thấy bị làm phiền.
Vì thế khi thấy làn da đang sạch sẽ tinh tươm của mình bị kích thích, bé sẽ thông báo với cha mẹ thông qua tiếng khóc. Bạn hãy nhanh chóng phát hiện ra nguyên nhân từ đâu, một khi bé lại được khô thoáng, thơm tho sạch sẽ, chắc chắn bé sẽ chơi ngoan.
Bé cần được ăn
Đói là một trong những lý do phổ biến nhất khiến em bé sơ sinh của bạn khóc. Do bú không đủ sữa hoặc khoảng cách giữa các cữ bú của bé quá dài. Tốt nhất các bà mẹ không nên để bé sơ sinh khóc rồi mới cho bú, bạn nên chú ý theo dõi những dấu hiệu chứng tỏ rằng bé muốn ăn:
– Khi đói bụng, bé thường mút ngón tay của mình, đầu bé sẽ quay phải quay trái như để tìm kiếm ti mẹ.
– Khi được mẹ bế, bé sẽ rúc vào ngực mẹ, nếu mẹ không đáp ứng kịp thời bé sẽ khóc nhè.
– Bạn chạm tay lên môi bé, bé sẽ “cong môi” vì tưởng đó là ti mẹ hoặc núm ti bình sữa.
Bạn hãy nhanh chóng nhận ra nhu cầu của bé, một khi bé đã no bụng, bé sẽ ngoan ngoãn nằm chơi hoặc chìm vào giấc ngủ sâu.
Bé không thể nào ngủ được
Con bạn đang mệt, dù cố gắng nhưng không thể có được giấc ngủ ngon, ngủ sâu giấc. Tín hiệu lúc này phát ra đó là bé thường rên rỉ và khóc lóc ỉ ôi, nhìn thất thần vào không gian.
Bạn hãy ôm ấp bé, hát cho bé nghe bài mà bé thích. Chắc chắn bằng hơi ấm của mẹ, bằng tiếng hát ngọt ngào thân thuộc, bé sẽ thấy yên tâm và thôi rên khóc.
Bé muốn được ôm và bế
Nếu em bé của bạn nhỏ hơn 5 tháng tuổi, bé có thể dễ khóc vào cuối buổi chiều và buổi tối. Điều này là hết sức tự nhiên và bình thường, nhưng tiếng khóc của bé có thể khiến bạn rất căng thẳng và mệt mỏi. Tuy nhiên, nếu bé sơ sinh khóc dai dẳng theo giờ cố định thì bạn cần phải kiểm tra yếu tố bé đang bị đau bụng.
Lúc này, bạn hãy ôm ấp và lắc lư bé của bạn, hoặc bạn có thể làm theo một động tác khá hay ho học được từ nhiều bà mẹ khác để dứt cơn khóc dai của con. Một trong những cách đó là hãy tạo tiếng ồn khi nói vào cái máy sấy tóc hoặc quạt. Âm thanh lạ tai này sẽ khiến bé thích thú và làm dịu nhanh cơn khóc của con bạn.
Bé cần phải ợ hơi
Nếu em bé của bạn khóc trong hoặc ngay sau khi ăn, bạn hãy lưu ý tới vấn đề ợ hơi. Bé bú mẹ (hoặc bú bình) có thể nuốt sữa và cả không khí vào bụng. Nhiều hơi trong bụng sẽ khiến bé khó chịu, bú ít vì không thoải mái và khó ngủ ngon. Vỗ ợ hơi cho bé trong và sau khi bú là một điều vô cùng quan trọng.
Có rất nhiều cách giúp bé thoát khỏi chứng khó chịu này. Bạn có thể bế bé lên vai, một tay giữ phần mông bé, một tay xoa nhẹ vào phần lưng hoặc bạn có thể khum bàn tay và vỗ nhẹ lên lưng bé đến khi bé ợ hơi. Hoặc cách khác, bạn cho bé ngồi lên đùi rồi vỗ hoặc chà xát nhè nhẹ vào lưng bé để bé ợ.
Sau khi bé được “thỏa mãn”, bé sẽ nhanh chóng ngoan ngoãn và dừng hẳn tiếng khóc.
Thân nhiệt thay đổi, trẻ sơ sinh bị nóng
Bạn đừng nghĩ rằng càng mặc ấm, nhiều áo thì con càng thấy giống trong bụng mẹ. Điều này sẽ khiến bé sơ sinh khóc, khó chịu vì nóng.
Bạn hãy mặc cho bé quần áo mỏng, thoáng và điều quan trọng là bạn hãy kiểm tra nhiệt độ phòng sao cho thích hợp nhất với bé (28-30 độ C).
Trẻ ghét bị lạnh
Bạn nên nhớ rằng, trong những tháng đầu đời, cơ thể bé còn khó để tự điều chỉnh thân nhiệt. Vì thế, bé rất dễ bị lạnh quá hay nóng quá. Bạn nên kiểm tra thân nhiệt của con thường xuyên bằng cách chạm tay lên trán, chân, gáy con.
Ngay sau khi tè dầm hoặc đi ị ra bỉm, bé có thể cảm thấy bị lạnh, bạn cần thay ngay cho con. Ngoài ra, nếu thấy con bị lạnh, bạn hãy kiểm tra lại nhiệt độ phòng. Bé sẽ khóc vì khó chịu nếu cảm nhận được không khí lạnh đang len lỏi xung quanh bé.
Trẻ cần đi bệnh viện do bị bệnh
Hãy nhận biết những thay đổi trong em bé của bạn. Nếu bé không khỏe, bé sẽ khóc với một “giai điệu” khác hoàn toàn với những tiếng khóc đòi hỏi khác. Tiếng khóc yếu hơn, cấp bách hơn, liên tục, hoặc the thé.
Nếu bạn cảm thấy rằng có điều gì lạ xảy ra với bé, hãy đừng chần chừ và gọi ngay cho bác sĩ của bé.
Có quá nhiều thứ đang xảy ra
Nếu em bé của bạn nhận được quá nhiều sự chú ý và âu yếm từ khách đến thăm, điều này sẽ khiến bé khó chịu. Bạn hãy cho bé được nghỉ ngơi bằng cách bế bé đến một nơi nào đó yên tĩnh.
Hãy thử những mẹo nhỏ sau đây khi trẻ sơ sinh khóc quá nhiều:
– Cuộn bé lại và ôm ấp bé: Trẻ sơ sinh luôn thích cảm giác ấm áp và an toàn như khi bé vẫn ở trong lòng mẹ, vì thế hãy quấn bé trong tấm chăn ấm, bế ẵm bé vào lòng. Nhưng cũng có các bé khác lại không thích kiểu bế này và thích được âu yếm theo kiểu khác như là được bế và rung rung, hay được cho ngậm vú giả.
– Cho bé nghe nhạc điệu: Bạn có thể thử bật nhạc nhẹ nhàng, hát ru.
– Cho bé quen với những chuyển động: Đôi khi chỉ bằng việc bế bé và đi lại bạn trong phòng cũng là cách đã dỗ dành bé. Đu đưa bé nhẹ nhàng trong một chiếc ghế, đặt bé trên một chiếc ghế lò xo sẽ có tác dụng hiệu quả. Bạn cũng có thể đẩy bé đi dạo trên xe nôi hay cho bé đi chơi một vòng.
– Massage cho bé: Hầu hết các em bé đều thích được vỗ về, massage cũng là cách dỗ dành trẻ. Đừng lo lắng nếu bạn không biết chính xác những động tác, xoa nhẹ nhàng và chậm dãi vào lưng, bụng của bé, những động tác này sẽ khiến bé thoải mái.
– Cho bé hút một thứ gì đó: Nhiều khi vì muốn cầm cái gì đó mà bé khóc toáng lên. Bạn hãy cho trẻ cầm một món đồ chơi chẳng hạn như thế bé sẽ thấy tốt hơn.
Bé khóc sẽ làm cho cha mẹ căng thẳng và mệt mỏi nhiều lúc cảm giác mình không đủ thời gian và nghị lực để nuôi con. Nếu bạn đã làm thỏa mãn mọi nhu cầu nhưng bé vẫn khóc, lúc này hãy quan tâm chăm sóc chính bản thân mình để tránh tình trạng quá bực tức.
– Đặt bé xuống một nơi an toàn và cho bé khóc một lát.
– Gọi một người bạn hay một người họ hàng đến xin lời khuyên.
– Tự thưởng cho bản thân vài phút thư giãn và nhờ ai đó trông bé một lát.
– Bật một bản nhạc nhẹ nhàng để thư giãn.
– Hãy thở thật sâu.
– Tự nhắc bản thân mình rằng không có gì xấu xảy ra với bé cả, khóc một chút cũng không có ảnh hưởng gì đến bé.
– Luôn lặp lại với bản thân rằng “Bé sẽ lớn và sẽ không còn thói quen này nữa”.
– Cho dù bạn làm gì đi nữa, đừng bao giờ thể hiện sự bực dọc bằng việc phát vào mông bé. Luôn ghi nhớ rằng khi bé yêu của bạn được từ 8 đến 12 tuần tuổi thì bé sẽ ngoan hơn rất nhiều và những trận khóc lóc sẽ không còn nữa.
Trẻ sơ sinh khóc nhiều về đêm (khóc dạ đề) có phải bệnh?
Nhiều trẻ sơ sinh thường khóc vào ban đêm, dân gian thường gọi là “khóc dạ đề”. Tuy nhiên, theo các bác sĩ, hiện tượng khóc về đêm có thể xảy ra ở hầu hết trẻ nhỏ.
Tuy nhiên, chỉ một số trường hợp là khóc dạ đề thực sự, còn hầu hết là khóc do mắc bệnh lý như bệnh còi xương hoặc bệnh lồng ruột.
Hiện tượng khóc dạ đề thường xảy ra ở trẻ dưới 6 tháng tuổi do tăng nhu động ruột. Bình thường nhu động ruột điều hòa không đau, nhưng đột nhiên vì một yếu tố nào đó làm nhu động tăng lên, không đều, gây đau bụng dữ dội làm cho trẻ khóc, hết cơn thì thôi.
Thời gian khóc thường kéo dài 5 phút nhưng cũng có khi nửa tiếng và có thể lặp lại hằng ngày, ban ngày trẻ vẫn ăn, ngủ tốt. Cơn khóc có thể rất dữ dội nhưng không nguy hiểm. Khi trẻ được hơn 6 tháng tuổi, nhu động ruột hoàn chỉnh, trẻ sẽ trở lại bình thường, chứng khóc dạ đề sẽ hết.
Tuy nhiên, nếu cơn khóc của trẻ kéo dài hơn hoặc kèm theo biểu hiện khác thường thì cha mẹ cần nghĩ ngay đến vấn đề khóc do bệnh lý. Trẻ khóc nhiều về đêm có thể là dấu hiệu trẻ bị còi xương.
Bệnh này thường làm cho trẻ mệt mỏi, khó chịu, sinh ra quấy khóc trong thời gian dài. Nguyên nhân có thể là do chế độ dinh dưỡng của trẻ không đảm bảo hoặc trẻ được chăm sóc trong phòng kín, thiếu ánh sáng nên bị thiếu vitamin D.
Ngoài ra, đó cũng có thể là biểu hiện trẻ bị lồng ruột. Trẻ khóc dữ dội, có thể kèm theo triệu chứng như nôn, hay khóc thét lên, ưỡn người, bỏ bú và đi ngoài ra máu. Trong trường hợp này, cha mẹ cần đưa bé đi cấp cứu ngay.
Chính vì vậy, các bậc cha mẹ cần phân biệt hiện tượng khóc dạ đề với khóc do bệnh lý ở trẻ. Ngoài cơn khóc, trẻ vẫn khỏe mạnh, ăn, ngủ bình thường thì cha mẹ không cần phải quá hoảng hốt. Khi dỗ cần bế ở tư thế mà bé ưa thích, đu đưa nhẹ nhàng và hát ru để trẻ dễ ngủ lại. Không nên tập trung nhiều người cùng dỗ trẻ một lúc vì có thể khiến trẻ hoảng sợ.
Tuy nhiên, nếu thấy trẻ có kèm theo các dấu hiệu biếng ăn, vã mồ hôi, đặc biệt là mồ hôi trộm… cha mẹ nên đưa con đi khám để phát hiện bệnh.
Cha mẹ nên tăng cường chế độ dinh dưỡng cho trẻ, đặc biệt là không nên giữ trẻ quá kỹ trong phòng tối vì trẻ bị thiếu vitamin D sẽ bị bệnh còi xương và có thể mắc các bệnh về hô hấp, da liễu do môi trường ẩm thấp. Có những trường hợp trẻ vừa bị còi xương, vừa suy dinh duỡng nên nhẹ cân, người mệt mỏi hay quấy khóc nhưng cha mẹ vẫn chủ quan. Vì thế, nhiều trẻ đến khám muộn khiến tình trạng bệnh càng trầm trọng hơn.