Tác dụng phụ của việc phá thai bằng thuốc bạn phải biết

Phá thai bằng thuốc là phương thức phá thai không phải can thiệp ngoại khoa do đó được xem là phương pháp “phá thai an toàn”, thường được chỉ định cho thai dưới 7 tuần tuổi. Tuy nhiên, phá thai bằng thuốc vẫn có thể gây vô sinh và các tác dụng phụ khác nếu bạn tự ý thực hiện việc phá thai một mình mà không tham khảo ý kiến của các bác sĩ sản phụ khoa.

Dù Phá thai bằng thuốc có ưu điểm hơn Nạo thai, phá thai khi không can thiệp trực tiếp vào cổ tử cung thì vẫn dễ bị băng huyết, đau bụng và gây mệt mỏi. Đặc biệt, nếu dùng không đúng cách theo chỉ dẫn của bác sĩ thì dễ dẫn đến những “biến chứng” nặng nề như sẩy thai giữa chừng, nhau thai không hết, băng huyết, hậu quả ghê gớm nhất là khi bạn không có khả năng “làm mẹ”. Các tác dụng bất lợi có thể gặp là:

– Dị ứng với thuốc: có thể nhẹ như nổi mề đay, mẩn ngứa hoặc nặng như khó thở, choáng, tụt huyết áp.

– Không áp dụng được đối với các thai phụ đang mắc các bệnh nội khoa nặng, đang tiến triển .

– Một số ít trường hợp có tình trạng ra máu nhiều khi vào kỳ kinh kế tiếp, đôi khi cần phải nhập viện điều trị.

Để đảm bảo an toàn khi phá thai bằng thuốc đòi hỏi thai phụ phải tuân thủ lịch tái khám, nhằm đảm bảo chắc chắn thai đã chết và đã được tống xuất hoàn toàn, không có tình trạng sót thai hay sót nhau dẫn đến tình trạng ra máu dây dưa có thể làm thai phụ bị thiếu máu và nhiễm trùng.

Những điều cần lưu ý khi áp dụng phương pháp phá thai bằng thuốc:

Trước khi áp dụng phương pháp phá thai bằng thuốc, thai phụ cần được tư vấn để hiểu rõ qui trình dùng thuốc, các dấu hiệu báo động sảy thai, hiện tượng sảy thai sẽ diễn ra như thế nào và cung cấp kiến thức ngừa thai để không quá lo lắng khi có sự cố, tuân thủ tái khám theo đúng hẹn và nhất là có kế hoạch ngừa thai hiệu quả sau đó để tránh phải phá thai nhiều lần.

Chị em phụ nữ chúng ta, nhất là các bạn gái đang ở tuổi vị thành niên cần lưu ý rằng phá thai bằng thuốc là một tiến bộ y khoa, giúp giảm thiểu tai biến khi phải Phá thai, ít để lại di chứng cho khả năng sinh sản hơn là phá thai thủ thuật, tuy nhiên không nên lạm dụng phương pháp này để bỏ thai thường xuyên. Việc bỏ thai nhiều làn, dù bằng phương pháp nào, cũng làm thành tử cung bị suy yếu, có thể dẫn đến khó có thai, hỏng thai hay thai làm tổ bất thường (thai ngoài tử cung), nhau thai bám bất thường (nhau tiền đạo, nhau cài răng lược)… là những vấn đề sản khoa ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và con. Ngoài ra di chứng tâm lý sau mỗi lần bỏ thai, có thể làm thay đổi thái độ và hành vi tình dục của các em, có thể gây khó khăn cho cuộc sống tình cảm trong tương lai.

Phá thai bằng thuốc không đau đớn, nhưng có thật sự an toàn?

Mifepristone là gì ?

Mifépristone là loại thuốc có tác dụng làm dừng lại quá trình sản sinh ra thứ hooc môn cần thiết để duy trì thai nghén, hay nói cách khác là thuốc phá thai được sử dụng dưới chỉ định của bác sĩ trong những trường hợp thực sự cần thiết. Thông thường, có hai hình thức dùng thuốc kích thích cho thai ra, hay còn gọi là phá thai, một là bằng phương pháp đặt thuốc ở âm đạo, hai là thuốc uống. Mifepristone là loại thuốc uống, đầu tiên thai phụ sẽ được cho uống một viên thuốc này, 24 h sau đó, thai phụ được chỉ định dùng kết hợp thêm 4 viên Misoprostol, một loại thuốc được dùng điệu trị bệnh liên quan tới dạ dầy, có tác dụng một cách gián tiếp làm sẩy thai. Đối với viên thuốc Misoprostol, người ta đặt viên thuốc vào trong miệng, ở vùng giữa nướu và má, cho thuốc tan từ từ chứ không uống một lần ngay. Misoprostol cũng có thể dùng qua cách đặt ở âm đạo.

Khi nào thì Mifepristone được chỉ định dùng ?

Phương pháp dùng thuốc uống này chỉ có thể được áp dụng trong khoảng thời gian muộn nhất là 63 ngày (chín tuần), tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh trước. Còn nếu dùng kết hợp với thuốc khác (Misoprostol) thì ở khoảng 7 tuần là muộn nhất. Ví dụ, một bạn gái bắt đầu kỳ kinh trước của mình ngày 1 tháng 5, mà sau đó bạn biết chắc là mình đã có thai, thì muộn nhất là khoảng ngày 4 tháng 7, thì bác sĩ có thể cho chỉ định dùng Mifepristone. Từ tuần tứ 9 trở đi, thai đã lớn, thuốc Mifepristone không được coi là phương pháp hiệu quả và an toàn nữa.

Ở Châu Âu, các bác sĩ không chỉ định dùng thuốc uống này một cách dễ dàng. Trong một số trường hợp cần thiết, ví dụ như thai ngừng phát triển từ những tuần đầu tiên, hay có thai ngoài ý muốn mà thai phụ thực sự muốn phá bỏ, thì bắt buộc họ phải chỉ định dùng thuốc để kích thích cho thai ra, nhưng chủ yếu vẫn là phương pháp dùng thuốc đặt ở âm đạo, kích thích các cơn co thắt tử cung. Tuy nhiên, cả hai cách phá thai là đặt thuốc ở âm đạo hay thuốc viên uống này không phải lúc nào cũng thành công như mong đợi, bởi vậy các bác sĩ coi đó như một phép thử thứ nhất, nếu không thành công thì vẫn phải áp dụng cách hút thai thông thường. Trong quá trình dùng thuốc phá thai, thai phụ được theo dõi liên tục.

Dùng thuốc Mifepristone để phá thai có an toàn ?

Phương pháp dùng thuốc phá thai không thể coi là an toàn khi bạn tự dùng thuốc mà chưa hiểu gì về nó và ngộ nhận rằng cứ thấy có ra máu sau khi dùng thuốc thì coi như thai đã được phá bỏ. Thực tế thì thai phụ có thể thấy mất máu, nhưng thai thì vẫn có nguy cơ bị sót lại, nhất là khi thai phụ không tái khám để biết kết quả. Bởi vậy việc tự ý dùng thuốc rất nguy hiểm đến tính mạng của thai phụ nếu gặp biến cố mất máu nhiều hoặc nhiễm trùng.

Mifepristone chỉ được coi là an toàn, khi bạn được bác sĩ chỉ định dùng và được theo dõi liên tục từ liều thuốc đầu tiên. Nếu như bạn được phép đem thuốc về để tự dùng ở nhà theo chỉ dẫn, thì bạn nên xem xét lại, nơi bạn ở có gần bệnh viện hay không, bên cạnh bạn có ai biết hay không, bạn cần cho ít nhất một người biết, phòng trường hợp không may có sự cố, bạn được cấp cứu kịp thời. Trong khi sử dụng thuốc Mifepristone mà thai phụ gặp những biểu hiện như buồn nôn, đau đầu, đau bụng quá dữ dội, sốt, tiêu chẩy, băng huyết ( máu ra quá nhiều, phải thay vài lần băng vệ sinh trong một giờ )… thì họ cần phải tới bệnh viện hoặc phòng khám đủ điều kiện để được điều trị gấp.

Phá thai bằng thuốc, có nên hay không?

Theo các bác sỹ đầu ngành sản phụ khoa cho biết những tác hại khiến bạn “giật mình” từ việc phá thai bằng thuốc, đó là:

Thai chết lưu

Thai chết lưu là hiện tượng thai bị chết nhưng vẫn nằm lại trong tử cung của người mẹ. Điều nguy hiểm đối với người bị thai lưu là ối bị vỡ sớm khi chưa có dấu hiệu sảy hay chuyển dạ.

Qua nơi màng ối rách, vi khuẩn sẽ vào buồng ối và dạ con, gây nhiễm khuẩn, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển lan vào buồng tử cung, cổ tử cung, âm đạo và các cơ quan lân cận, gây nên tình trạng nhiễm trùng rất nặng.

Hơn nữa, khi thai lưu quá lâu trong tử cung, người mẹ có thể bị rối loạn đông máu gây băng huyết nặng, rất nguy hiểm cho tính mạng.

Thai dị tật

Không phải tất cả các trường hợp phá thai bằng thuốc đều thành công. Nếu dùng phải thuốc hỏng hoặc dùng không đúng cách, việc uống thuốc phá thai có thể vô tác dụng. Thai sẽ vẫn phát triển trong bụng người mẹ nhưng không bình thường, khuyết tật, dị dạng. Điều này rất nguy hiểm đối với tương lai của đứa bé sau khi ra đời.

Ảnh hưởng tới sức khỏe nữ giới

Giống như nhiều loại thuốc khác, thuốc phá thai có thể gây dị ứng đối với những người mẫn cảm với các thành phần của thuốc hay gây ra các tác dụng phụ như đau bụng kéo dài, buồn nôn, sốt, ớn lạnh, băng huyết, rong huyết… trong quá trình sảy thai.

Nguy hiểm hơn, “sự cố” của phá thai bằng thuốc có thể gây sót thai, sót nhau thai khiến cho các nữ giới bị nhiễm trùng, chảy máu tử cung, thủng tử cung, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí có khả năng gây vô sinh sớm.

Mối nguy hiểm cho các chị em nếu phá thai khi còn trẻ

Phá thai khi còn trẻ là một trong những nguyên nhân dễ dẫn đến vô sinh nhất của người phụ nữ. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng tới tương lai và niềm hạnh phúc của các chị em.

Ngoài ra, điều này không chỉ tác động xấu tới sức khỏe, gây ra các tình trạng nguy hiểm như xuất huyết, nhiễm trùng, đau bụng dữ dội… mà còn ảnh hưởng không tốt tới tâm lý, tạo ra các chứng bệnh thần kinh như trầm cảm, tự kỷ và các mặc cảm tội lỗi dẫn đến tự hủy hoại bản thân. Vì vậy, hãy thật thận trọng trong các mối quan hệ để có thể bảo vệ tương lai của chính mình.

Lo lắng vì có dấu hiệu bất thường khi phá thai bằng thuốc

Hỏi: Em lỡ có thai, sau khi đến bệnh viện bác sĩ chẩn đoán thai được 5 tuần. Do em không đủ điều kiện để giữ thai nên đã nhờ bác sĩ tư vấn dùng thuốc để bỏ thai.

Em đã uống 1 viên nhưng không có hiện tượng gì sau đó. 48 giờ sau em uống 2 viên. 1 giờ sau e có ra máu cùng 2 cục máu đông nhỏ, 5 giờ sau khi uống thuốc em nôn và ra máu nhiều hơn nhưng lượng máu cũng bình thường, không nhiều. Sau đó em hết đau bụng, chỉ hơi đau đầu (chắc do tác dụng phụ của thuốc). Em muốn hỏi là như vậy liệu thai đã ra ngoài chưa? Em xin cảm ơn!

Bác sỹ sản phụ khoa trả lời:

Phá thai bằng thuốc (hay còn gọi là phá thai nội khoa) là một trong những biện pháp được dùng để đình chỉ thai kì (tức là cho thai ra ngoài). Tuy nhiên, phương pháp này không hẳn được coi là “hoàn hảo” và không phổ biến với tất cả mọi người. Phá thai bằng thuốc chỉ được áp dụng với thai dưới 50 ngày và cho những thai phụ vì điều kiện đặc biệt không thể làm bằng ngoại khoa (nạo, hút thai).

Thuốc dùng để bỏ thai có chứa nhóm mifepristone có tác dụng đối kháng với pro-gesteron nên cản trở quá trình trứng làm tổ sau khi thụ tinh và bám chắc vào niêm mạc tử cung. Còn nhóm thuốc misoprostol trong thuốc sẽ tăng cường co bóp cơ tử cung để tống thai ra ngoài sau khi mifepristone đã làm bong thai ra khỏi niêm mạc tử cung. Để phá thai, 2 nhóm thuốc trên nhất thiết phải kết hợp với nhau.

Phác đồ phá thai bằng thuốc gồm 3 bước: Làm bong thai, đẩy thai ra ngoài và kiểm tra hiệu quả. Việc kiểm tra hiệu quả được thực hiện sau khi bỏ thai 14 ngày. Nếu siêu âm vẫn thấy thai phát triển và tim thai vẫn đập thì bắt buộc phải phá bằng phương pháp khác; không được giữ thai vì thuốc có những tác hại cho thai nhi.

Mặc dù có ưu điểm là đơn giản, dễ thực hiện, không gây đau đớn… nhưng bỏ thai bằng thuốc vẫn có những tác dụng phụ giống các biện pháp phá thai khác như: ra máu, rỉ máu kéo dài, buồn nôn, nôn… Thậm chí trong trường hợp thai chưa được đẩy ra và vẫn phát triển thì còn gây nguy hiểm cho thai nhi, dễ dẫn đến các dị tật bẩm sinh.

Không được áp dụng phá thai bằng thuốc cho các trường hợp thai ngoài tử cung, đang mang vòng, thiếu máu nặng, bị bệnh gan và thận, dùng corticoid kéo dài. Ngoài ra, khi áp dụng phương pháp phá thai nội khoa, người bệnh không được dùng các thuốc phenitoin, phenobarbital, carbamazepine (vì các thuốc này làm giảm hiệu lực mifepristone) và cũng không được dùng các kháng viêm không steroid (vì làm giảm hiệu lực của phương pháp).

Tốt nhất bạn nên đi khám để yên tâm về sức khỏe của mình (nếu tự ý dùng thuốc bỏ thai là rất nguy hiểm). Để biết kết quả sau khi bỏ thai là thành công hay không (thai nhi đã ra ngoài hay chưa) thì bạn nên đi kiểm tra (siêu âm) lại theo đúng yêu cầu của bác sĩ.

Thai bao nhiêu tuần tuổi thì có thể phá thai bằng thuốc?

Hỏi: Trong một lần quan hệ với bạn gái, bạn gái em đã có thai. Cả hai chúng em đều đang rất lo lắng và không biết giải quyết thế nào (vì cả hai vẫn còn là sinh viên). Chúng em còn quá trẻ để có em bé, hơn nữa bạn gái em một mực muốn bỏ vì sợ ba mẹ cô ấy biết được và ảnh hưởng đến danh dự của ba cô ấy hiện đang là người có địa vị xã hội cao.

Nhiều ngày nay em đã suy nghĩ và lo lắng rất nhiều, bản thân em rất đau đớn trước quyết định này. Em xin hỏi liệu thai được 3 tuần thì có thể dùng thuốc để bỏ được không? Em đang rất bế tắc và mong sự giúp đỡ của anh chị. Em xin cảm ơn!

Bác sĩ sản phụ khoa tư vấn:

Chào em!

Chúng tôi không rõ tại sao em biết được bạn gái em đã có thai 3 tuần tuổi? Có phải đó là thời gian cô ấy bị chậm kinh hay không? Để biết chính xác tuổi thai, em cần đưa bạn gái đi siêu âm nhé.

Việc phá thai bằng thuốc chỉ được áp dụng cho những trường hợp mang thai dưới 7 tuần tuổi, không được áp dụng cho các trường hợp thai ngoài tử cung, đang mang vòng, thiếu máu nặng, bị bệnh gan và thận, dùng corticoid kéo dài.

Khi đã dùng phương pháp này thì phải quyết tâm đến cùng chứ không được bỏ dở. Thai phụ phải trình bày ý định phá thai bằng nội khoa chậm nhất là vào ngày thứ 42 của thai kỳ để có đủ thời gian (7 ngày) cùng với thày thuốc suy nghĩ kỹ trước khi đi đến quyết định.

Chính vì vậy, chúng tôi khuyên bạn nên tìm hiểu kĩ hơn để đưa ra quyết định cuối cùng làm sao tốt nhất cho cả hai và cho tương lai sau này. Nếu hai bạn chưa muốn có con thì nên dùng các biện pháp tránh thai an toàn như dùng bao cao su, viên tránh thai, màng ngăn âm đạo… chứ đừng nên để có rồi mới giải quyết. Đấy là một điều hoàn toàn bất lợi cho chính bạn và bạn gái.

Chúc các bạn có quyết định sáng suốt!