Bệnh nám da Nguyên nhân và cách chữa trị
Nám da là một hội chứng phức tạp. Ðó là những đốm nụm đỏ lan tỏa dần trên má, trên mũi. Dần dần về sau, những mạch máu li ti xuất hiện tạo thành vết màu đỏ kém thẩm mỹ trên da mặt.
Nguyên nhân gây nám :
Có rất nhiều nguyên nhân gây nám da, thông thường do di truyền, đôi khi còn do rối loạn nội tiết, kinh nguyệt hoặc cảm xúc... Thuốc để trị nám trên thị trường hiện nay rất hiếm và không thể là những thuốc dùng trị nám thật sự. Mặt khác, nám da còn do những nguyên nhân cụ thể khác thường gặp như chế độ dinh dưỡng không hợp lý, ăn uống thiếu rau quả tươi, phơi nắng nhiều; uống thuốc, bôi các thuốc hoặc mỹ phẩm gây nhạy cảm ánh sáng; dùng thuốc lột da mặt, trị nám không đúng cách, đi nắng không đội mũ ...
Cách phòng chống :
Theo các bác sĩ về da liễu, cách chữa trị nám da tốt nhất là phòng ngừa nó.
Khi bị nám việc đầu tiên là đi khám bác sĩ chuyên môn để xác định nguyên nhân và chỉ khi nào định đúng nguyên nhân để chữa thì mới có thể trị hết nám. Dù cơ thể con người có khả năng tự điều chỉnh, tự giải độc chữa trị cho các rối loạn ở da, nhưng nếu không tránh nắng và ăn nhiều rau quả tươi, mà chạy chữa bằng mỹ phẩm hoặc thuốc thì những tác dụng phụ lại gây nám thêm.
Biểu hiện ban đầu của nám da là các lớp biểu bì bị nhiễm sắc hoặc bị hư hủy do bức xạ mặt trời hoặc do dị ứng gây cảm quang... Do đó, khi thấy da bắt đầu bị nhiễm sắc, cần tránh nắng tuyệt đối một thời gian để da phục hồi. Nếu da mặt bạn thuộc loại da nhạy cảm, rất dễ bị nám. Vì vậy cần chăm sóc một cách cẩn thận, đi nắng phải đội nón hoặc bôi kem chống nắng khi tắm biển, đặc biệt nên ăn nhiều rau quả tươi. Uống các thuốc gây cảm quang (nhạy cảm với nắng) như tetracyclin, doxicilin, sulfamid... mà phơi nắng, không đội mũ rộng vành rất dễ bị nám da.
Bôi nhiều mỹ phẩm cũng có nguy cơ gây cảm quang... Các hoá chất được dùng nhiều trong các mỹ phẩm làm trắng da, chống nám... đều chứa lượng chất tẩy mạnh, có thể lúc mới dùng da được tẩy trắng trông rất đẹp, nhưng dùng một thời gian lâu, càng ngày da càng bị bào mòn, lớp da non sẽ hiện lên, nếu đi nắng rất dễ bị nám da; đồng thời trong kem có hàm lượng thủy ngân nhỏ có thể gây teo da, nếu dùng lâu da mặt sẽ nám vĩnh viễn.
Có khả năng làm giảm được vết nám của bạn bằng phương pháp lột da mặt, sử dụng bọt carbonique nhưng phương pháp này đòi hỏi phải có một chế độ phòng ngừa nắng một cách nghiêm ngặt trong vòng 3 tháng và người ta gọi phương pháp này là 5 ăn 5 thua. Nếu bạn cảm thấy mình có đảm bảo rằng không đi ra nắng trong vòng 2 - 3 tháng thì mới có thể dùng đến biện pháp lột da mặt, bằng không chớ nên áp dụng vì có thể sẽ làm da bạn bị nám vĩnh viễn.
Những điều cần tránh khi bị nám :
Tuyệt đối không bôi thuốc hoặc mỹ phẩm cho dù thuốc hoặc mỹphẩm đó đã được kiểm nghiệm qua một số người sử dụng mà không bị dị ứng hay bị tác dụng phụ nào.
Cẩn thận trong việc ăn uống : có những thức ăn làm sung huyết trên da, do đó sẽ làm các vết nám trở nên trầm trọng hơn. Cần tránh rượu, bia và các gia vị gây nóng. Ăn nhiều rau quả tươi, uống nhiều nước, ngủ đủ giấc, chơi thể thao đều đặn và tránh nắng.
Ðối với nám do thuốc,
mỹ phẩm, do nám nắng lâu ngày thì không mấy hiệu nghiệm. Nhưng nếu bạn
kiên nhẫn phòng chống thì dần dần những vết nám sẽ nhạt dần và biến mất.
Tuyệt đối không dùng những loại mỹ phẩm, thuốc trị nám bán ngoài thị
trường mà trên bao bì sản phẩm không ghi thành phần. Vô số người bị nám
vĩnh viễn vì đã dùng qua các kem chứa adrenocorticiod như Topsyne,
Cortibion, Celestoderme, Topgene, Betamethasone, Synalar, Valisone,
Flucinar... như là mỹ phẩm thoa mặt. Kết quả là da mặt bị teo, dẫn tới
rối loạn dinh dưỡng, mất sức đề kháng khiến da bị nám...
Để điều trị hiệu quả, bạn nên đi khám để được các bác sĩ tư vấn cho cách điều trị hiệu quả nhất.
Điều trị Nám - Nguyên nhân và cách chữa trị
Nám từ đâu đến?
Nám có tên khoa học là Melanin, được sinh ra sau chuỗi phản ứng oxy hóa kim
loại đồng, chúng kích thích quá trình sản sinh tiền hắc sắc tố Tyrosinase, sau
nhiều lần oxy hóa, hắc sắc tố Melanin sẽ hình thành và đi lên dần trên bề mặt
da tạo thành nám.
Các hắc sắc tố Melanin này được tạo thành tại lớp màng sinh sản của tế bào biểu
bì da, sau đó chúng sẽ dần thay thế cho lớp da chết trên bề mặt ngoài của da và
tạo thành các nám mảng và nám đốm. Kiểm soát được nguyên nhân này, chúng ta sẽ
thành công trong việc trị nám tận gốc.
Nguyên nhân chính gia tăng của các sắc tố trên da:
* Yếu tố di truyền,
* Do làm sạch da và bảo vệ da chưa tốt,
* Do tiếp xúc trực tiếp nhiều với ánh nắng mặt trời với cường độ mạnh và thời gian
dài mà không sử dụng kem bảo vệ da,
* Do sử dụng mỹ phẩm không đúng cách, quá lạm dụng mỹ phẩm hoặc sau quá trình
dùng các loại kem tự trộn trên thị trường làm hỏng đi làn da bạn,
* Do rối loạn và thay đổi nội tiết tố khi mang thai của người mẹ, khi phụ nữ
đến giai đoạn tiền mãn kinh,
* Các tác động khác như môi trường ô nhiễm, áp lực công việc, stress và chế độ
dinh dưỡng không hợp lý ăn uống thiếu rau quả tươi …
Phân biệt các loại nám:
* Nám mảng: Thường trải rộng hai bên má hoặc trán, có những mảng rộng che kín
cả khuôn mặt. Những người bị nám loại này hay bị rối loại kinh nguyệt hoặc thời
kỳ tiền mãn kinh, 1 số ít do tác động của uống thuốc và mang thai.
* Nám đốm: Xuất hiện chính ở 2 bên gò má thành từng nốt như đầu que diêm, chúng
thường khá đậm và sâu, những phụ nữ sau khi sinh con hay bị loại nám này tấn
công.
* Nám đồi mồi: Chúng cũng có dạng đốm, nhưng lồi lên trên bề mặt da thường xuất
hiện ở gò má và bàn tay.
* Tàn nhang: thường là những chấm nhỏ li ti rải rác ở mũi, dưới mắt và má,
chúng thường có ở làn da xuất hiện nhiều dưới ánh nắng mặt trời.
Nám bắt đầu xuất hiện từ năm ta ngoài 30 tuổi, và tăng dần theo thời gian, tuổi
càng cao nám sẽ càng đậm màu hơn và việc chữa nám cũng lâu hơn. Bởi vậy, việc
chữa nám nên bắt đầu từ khi chúng xuất hiện để có kết quả trị liệu an toàn
nhất.
Điều trị nám bằng công nghệ ánh sáng:
Hầu hết phụ nữ thường có quan niệm nám không điều trị được vì đây là bệnh về
nội tiết tố. Điều này hoàn toàn không đúng vì bị nám do nội tiết chỉ chiếm
khoảng 1/6 nguyên nhân gây bệnh. Vì vậy giải pháp chấp nhận sống chung với nám
nên được loại bỏ vì hiện nay đã có nhiều phương pháp kỹ thuật mới có thể xử lý
nám thành công đến hơn 90%.
Bên cạnh đó đối với những làn da đang có những vấn đề tổn thương như nám thì mỹ
phẩm chăm sóc và dưỡng da thông thường khó cải thiện được tình trạng nám. Nếu
quá lạm dụng các loại mỹ phẩm không nguồn gốc hoặc dược phẩm để chữa trị sẽ làm
da lệ thuộc hoàn toàn vào thuốc và gây ra các rối loạn về sắc tố và ảnh hưởng
như: hiện tượng trắng da giả tạo, teo da, dãn mạch máu, mẫn cảm. Do đó để điều
trị nám có hiệu quả cần có các loại mỹ phẩm đặc trị kết hợp với các loại máy
móc và các chuyên viên có kimh ngiệm.
Hiện nay trên thế giới đã có nhiều loại máy móc hiện đại sử dụng các công nghệ
tiên tiến nhất như: ánh sáng Lazer, siêu mài mòn bằng cát, kim cương, sóng siêu
âm, các loại ánh sáng màu trong ngành thẩm mỹ. Để điều trị nám cho kết quả
nhanh và tốt nhất, người ta đang sử dụng phổ biến các loại máy móc chuyên dùng
điều trị da như: Máy siêu mài mòn kim cương với liệu pháp Microdermabrasion
giúp lấy dần lớp da sừng sần sùi bên trên. Máy Light Peel 940 của Italy sử dụng
công nghệ Laser, và các lọai ánnh sáng màu để giúp cho các lọai mỹ phẩm có thể
thấm sâu vào các lớp da bên trong, loại bỏ dần các sắc tố đen làm sáng da, nuôi
và trẻ hóa da thật hiệu quả. Máy Ox**en của Thụy Điển cung cấp cho làn da bạn
lượng Oxy tinh khiết có tác dụng thanh lọc, giải độc, lọai dần bớt độc tố trong
da, trẻ hóa da cực kỳ hiệu quả.
Khi bị nám bạn sẽ được chăm sóc theo một quy trình điều trị sâu từ bên trong
nhờ máy móc kỹ thuật hiện đại mà nếu chỉ dùng mỹ phẩm thì sẽ khó đạt được điều
này nhằm cải thiện sắc tố Melanin và bảo vệ da từ bên ngoài bằng những sản phẩm
nuôi dưỡng và tái tạo da làm cho da của bạn hết nám và không bị sạm đen trở
lại.
Nếu da bạn mới bắt đầu bị nám hoặc tình trạng nám chưa nặng lắm thì việc điều
trị kết hợp giữa các loại mỹ phẩm đặc trị và sau 1-3 lần sử dụng máy ánh sáng
bạn sẽ thấy ngay kết quả. Và chị em phụ nữ cần lưu ý là việc điều trị nám phải
làm ngay khi mới chớm bị nám. Nếu để tình trạng da nám bị quá nặng thì việc
điều trị sẽ khó khăn hơn rất nhiều và tốn kém chi phí hơn.
Những điều cần lưu ý khi điều trị nám:
* Tuyệt đối không dùng những loại mỹ phẩm, thuốc trị nám bán ngoài thị trường mà
trên bao bì sản phẩm không ghi thành phần. Vô số người bị nám vĩnh viễn vì đã
dùng qua các kem chứa adrenocorticiod như Topsyne, Cortibion, Celestoderme,
Topgene, Betamethasone, Synalar, Valisone, Flucinar... như là mỹ phẩm thoa mặt.
Kết quả là da mặt bị teo, dẫn tới rối loạn dinh dưỡng, mất sức đề kháng khiến
da bị nám...
* Cẩn thận trong việc ăn uống: có những thức ăn làm sung huyết trên da, do đó
sẽ làm các vết nám trở nên trầm trọng hơn. Cần tránh rượu, bia và các gia vị
gây nóng. Ăn nhiều rau quả tươi, uống nhiều nước, ngủ đủ giấc, chơi thể thao
đều đặn và tránh nắng.
* Ðối với nám do thuốc, mỹ phẩm, do nám nắng lâu ngày,…thì cần phải kiên nhẫn
điều trị. Vì với tình trạng nám này, việc điều trị thường kéo dài thì mới cho
thấy được kết quả.
Điều trị nám da ở nam giới
Nám da là bệnh thường xảy ra ở nữ giới và được họ quan tâm nhiều hơn so với nam giới. Tuy nhiên, khi thấy xuất hiện tình trạng nám da trên gương mặt mình thì những đàn ông cũng không thể bàng quan với nám da. Họ bắt đầu quan tâm và đi tìm các biện pháp điều trị cho chính mình.
Nám da là tình trạng gia tăng các sắc tố với những biểu hiện: xuất hiện những đốm hoặc mảng có màu nâu hay xám, nằm rải rác hoặc thành từng đám ở các vùng da trên mặt, trên trán, sống mũi, hai bên gò má... Nam giới chỉ chiếm khoảng 10% các trường hợp bị nám da được chẩn đoán. Khác với nữ giới- nám da thường liên quan đến thay đổi nội tiết tố sinh dục hay việc lạm dụng mỹ phẩm, nám da ở nam giới thường liên quan đến các yếu tố di truyền, màu da và ánh nắng mặt trời...
Điều trị và phòng ngừa nám da:
- Điểm đầu tiên cần lưu ý trong việc điều trị và phòng ngừa nám da là nên dùng kem chống nắng để hạn chế tác động của yếu tố này. Việc lựa chọn kem chống nắng cũng là một yếu tố quan trọng, nên lựa chọn loại kem có khả năng chống lại cả hai loại tia UVA và UVB, chỉ số SPF nên từ 30 trở lên thì mới đảm bảo hiệu quả chống nắng tốt nhất. Đồng thời, khi dùng các loại kem chống nắng thì nên hạn chế ra ngoài vào lúc 10 giờ đến 15 giờ hàng ngày vì đây là thời điểm tia nắng dễ gây nám da nhất. Ngoài ra, kem chống nắng nên được dùng lặp lại sau khoảng 3 giờ, nếu đi bơi thì có thể dùng lặp lại trong khoảng thời gian ngắn hơn...
- Chế độ sinh hoạt cũng cần được quan tâm đúng mức như: nên chọn các đồ ăn giàu vitamin A, C, E và các thành phần dinh dưỡng khác...
- Các loại thuốc thường được dùng để điều trị nám da như: Hydroquinon, Tretinon, Acid azelaic... Một số biện pháp khác như dùng tia laser hoặc mặt nạ hóa học... Hydroquinon có hiệu quả khá cao so với các hóa chất trên nhưng cần lưu ý: không nên thoa hóa chất này ra những vùng da xung quanh, chỉ thoa thuốc một lần vào buổi tối trước khi đi ngủ, ban ngày nhất thiết phải dùng kem chống nắng, không thoa thuốc lên vùng da bị tổn thương... Thuốc có thể gây một số tác dụng phụ như nổi ban, đỏ da...
- Điều cần lưu ý với nam giới khi điều trị hoặc phòng ngừa nám là không nên dùng xà phòng hoặc kem cạo râu gây kích ứng da. Khi đã hết nám thì lưu ý vẫn luôn luôn phải dùng kem chống nắng.
(ST)