Thuốc tránh thai

Thuốc tránh thai là gì?

Thuốc tránh thai là một trong những phương pháp quan trọng và hiệu quả nhất nhằm ngăn ngừa việc mang thai ngoài ý muốn. Có dạng còn được sử dụng để điều hoà kinh nguyệt hay khắc phục chứng nam hóa do buồng trứng sản xuất quá nhiều androgen.

Thuốc tránh thai có bao nhiêu loại?

Thuốc tránh thai được phân ra nhiều loại. Thứ nhất là các chế phẩm phối hợp: dạng viên, uống vào ngày đầu của chu kỳ kinh nguyệt và uống liên tiếp khoảng 20 - 22 ngày, dừng lại 6 - 7 ngày. Dạng này ít tác dụng phụ nhất và có thể kiểm soát được chu kỳ kinh. Thứ hai là dạng cấy: được cấy dưới da hoặc dưới cơ, có các chỉ định đặc biệt. Thứ ba là thuốc tránh thai liều thấp, có chứa progestagen, dạng viên uống liên tục, tác dụng là ngăn cản tinh trùng vào cổ tử cung. Thứ tư là thuốc tránh thai khẩn cấp: là thuốc dùng sau giao hợp và uống 2 viên trong vòng 72 giờ sau khi quan hệ. Không nên sử dụng quá 4 viên trong cùng chu kỳ và không nên lạm dụng vì có thể dẫn tới vô sinh nếu dùng quá nhiều.

Thuốc tránh thai có thể gây tăng cân không?

Hầu hết phụ nữ tăng cân khi dùng viên thuốc tránh thai nhưng không tăng quá 2kg và đó là do tác dụng nhẹ của hormon nam trong quá trình chuyển hóa của viên thuốc.

Thuốc tránh thai có gây tăng huyết áp?

Có và nguy cơ này tăng lên theo tuổi và thời gian dùng thuốc. Vì thế, nếu dùng thuốc tránh thai thường xuyên thì bạn nên được thầy thuốc định kỳ kiểm tra huyết áp. Những phụ nữ mắc bệnh tăng huyết áp không nên sử dụng thuốc tránh thai.

Thuốc tránh thai có gây bệnh tim mạch?

Có thể, nhất là gây viêm tĩnh mạch và nghẽn mạch. Những trường hợp có tiền sử bệnh tim mạch, những người hút thuốc lá nên thận trọng khi dùng thuốc tránh thai.

Thuốc tránh thai làm cho vú to ra?

Có, nhưng tùy từng người. Những hormon trong viên thuốc là oestrogen và progesteron thường làm tăng kích thước vú, nhưng vú sẽ lại nhỏ đi sau vài chu kỳ kinh hoặc sau khi ngừng thuốc. Viên thuốc tránh thai có hàm lượng hormon càng cao thì càng dễ làm tăng kích thước vú.

Thuốc tránh thai có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và sự phát triển của cơ thể?

Không, vì tác dụng của thuốc sẽ chấm dứt ngay sau khi ngừng thuốc và khả năng thụ thai phục hồi ngay. Cũng như thế, thuốc không gây ra những biến đổi về sự phát triển của cơ thể.

Có nên uống thuốc tránh thai cùng với thuốc kháng sinh hoặc vitamin C?

Bạn nên tham khảo ý kiến của thầy thuốc trước khi kết hợp các loại thuốc này với nhau, vì một số kháng sinh như rifampicin, amoxillin, metronidazol, tetracyclin, isoniazid... có thể sẽ làm giảm hiệu quả ngăn cản rụng trứng của thuốc tránh thai. Còn vitamin C có thể làm ra máu ít, rải rác giữa kỳ kinh. Nếu uống vitamin C nhiều hơn 1.000mg/ngày thì nên dùng trước hoặc sau khi dùng thuốc tránh thai ít nhất 4 giờ.

Sử dụng thuốc tránh thai như thế nào?

Mỗi ngày, bạn uống một viên (theo thứ tự ghi trên vỉ thuốc), vào một thời điểm cố định trong ngày để duy trì sự ổn định của nồng độ hormon trong cơ thể. Có thể uống viên thứ nhất vào ngày đầu tiên của chu kỳ kinh. Nếu quên một viên thì ngày hôm sau phải uống luôn hai viên để bù và chỉ được phép quên 2 lần. Nếu quên đến lần thứ ba, bạn phải sử dụng các biện pháp tránh thai khác vì lúc này thuốc không có tác dụng nữa. Tuy vậy, bạn vẫn phải uống cho đến hết vỉ thuốc vì nếu ngừng, nồng độ hormon tụt xuống, niêm mạc tử cung bong ra sẽ gây chảy máu giữa kỳ.

Tác dụng phụ của thuốc tránh thai là gì?

Các hormon trong thuốc tránh thai có thể gây các tác dụng phụ như: rong huyết (trong 1-2 chu kỳ kinh đầu), giảm khẩu vị, buồn nôn (thường hết sau 3 tháng), nhức đầu, trầm cảm, thay đổi mức độ ham muốn và đáp ứng tình dục, viêm âm đạo, xuất tiết nhiều ở âm đạo, viêm đường tiết niệu, thay đổi về lượng kinh, đau ngực, có vấn đề ở da, viêm lợi, bệnh hen nặng hơn, dễ mắc các bệnh do virut. Tất cả những tác dụng phụ này thường không nghiêm trọng và không đồng thời, không phải ai dùng thuốc tránh thai cũng gặp phải. Nhưng bạn cũng cần báo cho thầy thuốc biết để tìm cách giảm bớt.

Có thể dùng thuốc tránh thai lâu dài không?

Không có giới hạn về thời gian cho việc sử dụng viên tránh thai. Một phụ nữ có thể dùng nó an toàn từ khi có đời sống tình dục cho đến khi mãn kinh, nếu bạn không nằm trong nhóm chống chỉ định.

Những ai không nên dùng viên thuốc tránh thai? Những người hút thuốc là trên 15 điếu mỗi ngày, từ 35 tuổi trở lên; bị huyết áp tăng, có tiền sử bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ, hay tạo thành cục máu; có tiền sử bị ung thư vú, tử cung hay gan; mắc bệnh gan, thận, nội tiết;  những người đang có thai hoặc nghi ngờ có thai; nhức đầu có nguyên nhân thực thể; chảy máu đường sinh dục bất thường chưa rõ nguyên nhân; hàm lượng cholesterol quá cao, mắc bệnh đái tháo đường. Để sử dụng thuốc tránh thai an toàn và hiệu quả nhất, bạn nên đến các trung tâm tư vấn sức khoẻ sinh sản nhằm chọn được loại phù hợp. Tuy nhiên, bất cứ loại thuốc nào cũng để lại ít nhiều ảnh hưởng, vì vậy bạn nên cân nhắc trước khi sử dụng nếu chưa sinh con lần nào hoặc muốn sinh tiếp.
Nguồn: suckhoedoisong.vn

Cách uống thuốc tránh thai khẩn cấp

Thuốc tránh thai khẩn cấp là biện pháp tránh thai sau khi giao hợp không sử dụng một biện pháp phòng tránh nào. Tuy nhiên, không được dùng thuốc tránh thai khẩn cấp như một biện pháp tránh thai thường xuyên.

Thuốc không phòng tránh được bệnh lây truyền qua đường tình dục và HIV/AIDS. Thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là biện pháp giải quyết tốt nhất khi buông thả trong quan hệ tình dục.

Thuốc được chỉ định dùng cho những phụ nữ có quan hệ tình dục đột xuất (chồng công tác xa, thỉnh thoảng mới gặp), quên uống thuốc tránh thai hàng ngày, tính sai ngày an toàn, vòng tránh thai bị tuột, bao cao su bị rách, thủng. Viên tránh thai khẩn cấp còn đặc biệt cần cho những phụ nữ trẻ có quan hệ lần đầu không dùng biện pháp tránh thai, chưa muốn có thai hoặc bị ép buộc quan hệ tình dục...

Trên thị trường có nhiều loại thuốc với các cách dùng khác nhau. Thuốc tránh thai khẩn cấp đóng vỉ hai viên. Nếu có sẵn thuốc thì chỉ cần uống một liều duy nhất một viên sau giao hợp trong vòng một giờ. Tuy nhiên, nếu không kịp mua thuốc trong vòng một giờ, có thể uống một viên trong vòng 72 giờ sau giao hợp (càng sớm càng tốt) và một viên nữa sau viên đầu 12 giờ.

Nếu không có viên tránh thai khẩn cấp, có thể dùng tăng loại thuốc tránh thai thông thường loại phối hợp (loại thuốc tránh thai chỉ có một hormon dành cho phụ nữ cho con bú không dùng làm thuốc tránh thai khẩn cấp được). Liều sử dụng: Uống 4 viên trắng (viên có chứa hormon) trong vòng 72 giờ kể từ khi giao hợp (càng sớm càng tốt), sau đó 12 giờ uống 4 viên trắng nữa.

Thuốc tránh thai khẩn cấp hiệu quả đạt 75% nhưng không được sử dụng như một biện pháp tránh thai thường xuyên. Trong một tháng không nên dùng quá 2 lần vì càng dùng nhiều thì hiệu quả càng giảm.

Có tới 50% phụ nữ dùng thuốc tránh thai khẩn cấp buồn nôn và nôn. Như vậy, hiệu quả của thuốc sẽ bị giảm, chưa kể các tác dụng phụ khác như kinh nguyệt không đều, rong huyết, đau đầu, chóng mặt... Nếu sau khi uống bị nôn thì phải uống ngay liều khác để thay thế.

Sau khi uống hai giờ mới nôn thì không cần uống bù. Nhất thiết phải uống đủ 2 liều mới có tác dụng. Không dùng viên tránh thai khẩn cấp khi đã có thai hoặc bị dị ứng với thuốc tránh thai.

Theo ThS. Lê Quốc Anh
Sức khỏe & Đời sống

Cách sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày

Thuốc uống tránh thai hàng ngày là loại thuốc chứa hai thứ hoocmon sinh dục nữ estrogen và progesterone. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều nhãn hiệu như: Giải pháp hoa hồng xanh, Choice, Rigevidon, Marvelon, Microgynon… Được đóng thành vỉ 21 hoặc 28 viên.

Việc uống mỗi ngày một lượng nhỏ hoocmon sinh dục nữ, nên giúp bạn gái duy trì lượng hoocmon trong cơ thể làm cho trứng không rụng. Ngoài ra thuốc còn làm mỏng niêm mạc tử cung để trứng thụ tinh cũng không làm tổ. Thêm nữa thuốc còn làm đặc chất dịch nút cổ tử cung để chống tinh trùng đi qua và làm giảm sự di chuyển của tinh trùng trong ống dẫn trứng.

Thuốc có hiệu quả tránh thai rất cao, khoảng 99% đảm bảo an toàn, giúp hai bạn yên tâm khi sinh hoạt tình dục.

Thuốc chỉ có tác dụng tránh mang thai nhưng không có tác dụng phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục trong đó có cả HIV/AIDS.

Đa số phụ nữ đều dùng được thuốc tránh thai, trừ những người bị bệnh tim, bệnh gan, huyết áp cao, đái đường, người trên 35 tuổi hút thuốc lá, người đang sử dụng thuốc chữa lao và những người phát hiện có ung thư ở vú hoặc cơ quan sinh dục.

Nếu bạn không rơi vào những trường hợp này, bạn có thể sử dụng thuốc tránh thai mà không ảnh hưởng đến sức khỏe (tốt nhất trước khi sử dụng hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa Kế hoạch hoá gia đình hoặc bác sĩ sản khoa).

Khi bắt đầu sử dụng có thể bắt gặp một số tác dụng phụ của thuốc như: rong huyết, buồn nôn, cương vú, đau đầu, tăng cân nhẹ, vô kinh, thay đổi tâm trạng, trứng cá... Song, số này ít và thường trong vòng 3 tháng có thể sẽ quen thuốc, các tác dụng phụ sẽ biến mất.

Ưu điểm của thuốc là hình thành cho bạn gái chu kỳ kinh nguyệt đều đặn, giảm đau bụng, đau lưng trước hành kinh, giảm nguy cơ ung thư buồng trứng, có thể chủ động khi muốn tránh thai hoặc ngừng thuốc khi muốn có con.

Để tránh thai đạt hiệu quả cao bạn nên nhớ là: uống hàng ngày chứ không phải chỉ uống vào ngày có quan hệ tình dục.

Để dễ nhớ, bạn nên uống vào một giờ nhất định. Có nhiều người sợ quên đã nghĩ ra mẹo uống thuốc vào lúc làm một việc mà ngày nào cũng phải làm như: sau khi đánh răng buổi sáng, khi ăn cơm chiều hoặc trước khi đi ngủ...

Để dễ nhớ và tránh thai có hiệu quả với thuốc thì bạn hãy nhớ 4 qui tắc số 1 sau:

- Uống từ ngày thứ 1 của vòng kinh (ngày bắt đầu ra kinh).

- Ngày uống 1 viên.

- Uống vào 1 giờ nhất định.

- Uống liền 1 mạch, hết vỉ này sang vỉ khác đến khi không có nhu cầu tránh thai nữa ( đó là vỉ 28 viên). Đối với vỉ 21 viên thì bạn uống thứ tự theo mũi tên in trên vỉ, hết vỉ thì nghỉ 7 ngày rồi uống vỉ tiếp theo.

Trong quá trình sử dụng thuốc, đôi khi bạn có thể quên uống một viên thuốc. Trong trường hợp này, khả năng có thai không lớn. Tuy nhiên, để đề phòng, bạn hãy làm đúng như sau:

Quên 1 viên: khi nhớ ra, bạn uống viên đó ngay, viên sau uống vào đúng giờ uống thông thường. Trong vòng 48 tiếng sau đó, bạn nên tránh giao hợp hoặc nếu giao hợp thì dùng bao cao su. Sau đó bạn uống tiếp vỉ thuốc như bình thường.

Quên 2 viên: uống bù ngay hai viên khi nhớ ra, viên tiếp theo uống vào giờ thông thường. Nếu có giao hợp, bạn nên dùng bao cao su cho đến khi uống hết vỉ thuốc.

Quên 3 viên: bạn vứt vỉ đang uống đi, bắt đầu một vỉ mới. Có thể coi như bạn mới bắt đầu dùng thuốc, 7 ngày đầu tiên chưa có tác dụng, tránh giao hợp hoặc dùng bao cao su nếu giao hợp.

 Nên ngừng dùng thuốc tránh thai trong thời gian bao nhiêu lâu trước khi quyết định thụ thai

Một số chuyên gia khuyên bạn nên ngừng uống thuốc tránh thai 2 - 3 tháng trước khi quyết định thụ thai bởi vì cũng như tác dụng ngăn ngừa sự rụng trứng, thuốc tránh thai dạng viên gây ra sự thay đổi trong tử cung của bạn. Các chuyên gia này tin rằng nếu bạn có thai trở lại ngay sau khi ngừng thuốc, bào thai sẽ khó bám chắc vào dạ con. Điều này có nghĩa, bạn dễ có nguy cơ bị sẩy thai. Vậy nên hãy chờ cho tới khi dạ con phục hồi lại theo nhịp sinh học vốn có chứ không phải do tác động của thuốc thì hãy thụ thai.

Một số bác sĩ lại cho rằng chỉ cần 1 - 2 tháng là vòng kinh đã trở lại bình thường (như vốn có của cơ thể); một số quan điểm khác lại cho rằng hormon trong viên thuốc sẽ bị loại trừ khỏi cơ thể hoàn toàn ngay khi kỳ kinh mới bắt đầu vì vậy nếu có bầu ngay thì cũng thật là điều đáng mừng.

Trước đây, khi liều lượng hormon trong thuốc tránh thai ở mức cao hơn thì chúng ta có cơ sở để lo lắng rằng việc có bầu trong khi uống thuốc hay vừa ngừng uống thuốc sẽ ảnh hưởng tới sự phát triển của bào thai. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu cho thấy không có bằng chứng nào về sự bất thường của thai nhi. Bé của bạn sẽ không gặp bất cứ sự đe dọa nào nếu bạn mang bầu trong khi uống thuốc hay ngay sau khi vừa ngưng thuốc.

Vậy đâu là lời khuyên đúng đắn? Theo chúng tôi bạn có thể tham khảo tư vấn trực tiếp qua các bác sĩ tại Bệnh viện phụ sản TƯ hoặc Bệnh viện phụ sản Hà nội để đảm bảo sự an toàn tuyệt đối cho cả mẹ và bé!

Chúc bạn sức khoẻ và hạnh phúc!

Bs.Thuocbietduoc

(Lưu ý: Chữa bệnh theo chỉ định của Bác sĩ)

(ST)