1
Theo Đông Y củ cải tươi có tính mát, vị ngọt hơi cay nồng, tính không độc ( có tài liệu ghi lạnh), dẫn khí đi lên. Củ cải nấu chín vị ngọt, tính bình (có tài liệu ghi ôn) dẫn khí đi xuống. Quy kinh phế và dị thường dùng để trị ho, hen suyễn, bụng trướng, sạn thận, lỵ, nhức đầu, ợ chua, thổ huyết, chóng mặt, tiểu đục, trúng phong.
Theo Y học hiện đại, củ cải có tác dụng khai vị, giúp ăn ngon miệng, chống hoại huyết ( chảy máu chân răng do thiếu vitamin C ), chống còi xương, sát khuẩn nói chung, kể cả trùng roi âm đạo, làm long đàm giảm ho, giảm mỡ, giảm đường huyết, giảm huyết áp.
Ăn củ cải nên ăn cả vỏ ( trừ khi xơ già) rửa sạch, vì vỏ chiếm 90% thành phần dinh dưỡng ( muối khoáng, calci, phospho, sắt...). Hạt cây củ cải có tính năng công dụng như củ cải nhưng thường dùng dưới dạng thuốc. Hạt củ cải có tác dụng hạ khí, định suyễn, hóa đàm, tiêu thực, lợi đại tiểu tiện.
Cần cảnh giác củ cải trắng xắt chỉ phơi khô làm giả kim ngân hoa, hoặc ép nhuộm màu làm giả nhân sâm. Nếu dùng nhân sâm thật lẫn nhân sâm giả ( bằng củ cải) thì sẽ mất tác dụng vì củ cải giải dược tính của nhân sâm.
Các bài thuốc chữa bệnh bằng củ cải trắng:
- Chóng mặt, trúng phong tà: Lấy vài củ cải, giã nát, vắt lấy nước cốt rồi thêm một ít hạt củ cải ngâm vào nước cốt đó, sau đó đem ra phơi khô, tán nhuyễn. Sau bữa ăn uống với nước nóng.
- Chống rét cóng: Lấy củ cải hoặc hạt củ cải phơi sấy khô, tán bột mịn cho vào tất tay chân.
- Đi tiêu ra máu: Lấy củ cải, tẩm mật nướng qua một bận rồi ăn nhai cho kỹ.
- Hen suyễn:
(1) Lấy củ cải sao cho khô bớt nước, tán nhuyễn trộn với mật mía, vê thành những viên nhỏ bằng hạt bắp. Mỗi lần uống 40 ~ 50 viên với nước nóng.
(2) Lấy hạt củ cải sao vàng, hạt bồ kết nướng, tán nhỏ cả hai rồi trộn với mật ong và ít gừng, vê thành viên nhỏ bằng hạt bắp. Mỗi lần uống 50 ~ 60 viên với nước nóng.
- Ho nhiều, suy nhược: Củ cải trắng 1kg, lê 1kg, gừng tươi 250g, sữa 250g, mật ong 250g. Lê gọt vỏ bỏ hạt, củ cải, gừng tươi, rửa sạch xắt nhỏ. Cho từng thứ riêng vào vải xô vắt nước để riêng. Để nước củ cải, lê đun to lửa cho sôi bớt lửa cho đến khi đặc dính thì cho nước gừng, sữa, mật ong vào quấy đều đun sôi lại. Khi nguội cho vào lọ đậy kín dùng dần mỗi lần 1 muỗng canh pha vào nước nóng để uống. Ngày dùng 2 lần.
- Khản giọng: Lấy vài củ cải thêm một củ gừng nhỏ, giã nhuyễn, vắt lấy nước cốt, ngậm xong rồi nuốt.
- Lao phổi kèm tức ngực, ho ra máu: Củ cải tuơi 1kg, lê tươi 1kg, sinh địa tươi 500g, ngó sen tươi 1kg, mạch môn tươi 500g, rễ tranh tươi 1kg, gừng tươi 100g. Tất cả nấu sôi 30 phút vắt lấy nước nấu lại lần hai rồi nhập lại cô thành cao rồi cho các vị sau đây: A giao 500g, đường phèn 500g, mật ong 500g, nấu thành cao đặc cho vào lọ. Ngày uống 2 lần sáng chiều. Mỗi lần 2 muỗng canh ( 30ml) hòa nước ấm hoặc ngậm nuốt dần hoặc Củ cải 300g nấu với 400 ml nước còn 100ml bỏ bã. Thêm 10g đường phèn, 150g mật ong quấy đều, đun lên. Ngày uống 3 lần mỗi lần 30ml lúc đói.
- Lòi con trê: Lấy lá củ cải đốt thành than, tán nhuyễn rồi rắc lên chỗ phồng.
- Lỵ: Lấy mấy củ cải ép lấy một chén nước, đem đun sôi rồi hòa với nửa chén nước đường để uống.
- Miệng lưỡi bị lở loét: Dùng củ cải tươi, giã nát vắt lấy nước cốt, thêm 1 ít muối rồi ngậm và súc miệng thường xuyên.
- Ngạt vì khói: Nước cốt củ cải tươi đổ ngay vào miệng người bệnh.
- Nhức đầu: Củ cải thật tươi, giã nhuyễn, vắt lấy nước hòa với 1 ít băng phiến nhỏ vào lỗ mũi.
- Ợ chua: Lấy 3 miếng củ cải, nhai thật nát rồi nuốt.
- Phòng ngừa phong hàn cho trẻ em: Lấy một nắm hạt củ cải tươi, giã nhuyễn thêm nước và hành, nấu lên rồi hào 1 ít rượu cho uống để vã mồ hôi.
- Phỗi nhiễm silic ( bệnh bụi phổi): Nước củ cải tươi 5ml, nước rễ tranh 5ml, nước ép củ năng ( mã thầy) 5ml, thạch hộc tươi 12g ép nước. Nước ép này để riêng. Lấy các vị: mè trắng 12g, xuyên bối mẫu 3g, ngưu bàng 9g, cát cánh 9g, lá tỳ bà 9g, kê nội kim 6g, chỉ xác 9g. Nấu với 150 ~ 200ml nước còn 1/3 lọc nước, bỏ bã cô lại còn 100g. Lấy nước này trộn với nước ép tươi nói trên, chia ngày uống 3 lần. Mỗi liệu trình 15 ngày.
- Sạn thận: Xắt củ cải thành từng lát, tẩm mật độ 1 giờ, nướng cho hơi khô, ngày dùng 3 lần mỗi lần độ 10 bát, nhai thật kỹ rồi uống cùng nước có pha ít muối.
- Suyễn nhiều đàm, khó thở: Củ cải trắng xắt nhỏ, xào giòn, tán nhỏ mịn ngào mật mía, viên bằng hạt ngô. Cho vào lọ dùng dần. Mỗi lần uống 30 viên, chiêu với nước ấm.
- Thổ huyết: Lấy củ cải giã nhuyễn, vắt lấy nước cốt cho được một chén, pha thêm chút muối rồi uống.
- Tiêu đàm, lợi khí giảm ho, bổ tỳ:
(1) Củ cải trắng 500g, bột mỳ 500g, bột ngọt 2g, tiêu bột 1g, dầu cải 50g, muối 5g, dầu vừng 15g, thịt 300g. Củ cải rửa sạch bào sợi, xào sơ qua bằng dầu cải rồi rồi cho bột ngọt, muối, tiêu, thịt trộn để làm nhân bánh.
(2) Củ cải trắng 250g, gừng tươi 15g, dầu cải 50g, bột mỳ 250g, hành 15g, thịt heo nạc 100g, muối 10g. Làm như trên.
(3) Củ cải trắng 125g, củ hành trắng 50g, trứng gà 60g, vừng 5g, bột mỳ 500g, đường 50g, muối 10g, bột ngọt 5g, dầu vừng 25g, mỡ. Làm như trên
(4) Củ cải trắng 250g, thịt heo nạc 100g, bột gạo hoặc bột mỳ 250g, gừng, hành, muối, dầu lượng vừa đủ. Củ cải xắt chỉ xào tái cùng thịt heo, xắt sợi trộn làm nhân bánh, làm chín bánh bằng cách hấp hoặc rán.
- Thủy thủng ( tích nước quá nhiều): Lấy một nắm hạt củ cải đem sao rồi tán thành bột, mỗi lần uống khoảng 2 ~ 6g với nước ấm.
- Tiểu ra nước đục: Lấy củ cải khoét rỗng ruột, nhét hạt cây thù du, rồi đậy kín lại cho vào nồi hấp cho chín củ cải, sau đó bỏ hết hạt thù du ra, đem củ cải sấy khô, tán nhuyễn trộn với nước cơm đặc viên thành viên để uống. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 50 viên.
- Ung thư phổi, ho ra máu: Nước củ cải 50ml, đường phèn 15g, chưng cách thủy. Hoặc nước củ cải 50ml, hạch đào nhân 30g, hạch nhân 15g, đường phèn 15g, ngày 1 thang.
- Vết bầm: Dùng củ cải gãi nát rồi đắp lến vết bầm hoặc sắt lát cảu cải tẩm muối rồi chà vào vết bầm.
- Viêm phế quản, viêm họng: Củ cải 500 ~ 1000g, quả trám 250g sắc uống hoặc ngậm nuốt dần.
- Vú nổi mụn, nhọt: Lấy củ cải còn lá giã nát rồi đắp lên
