Chăm sóc trẻ sơ sinh mùa đông

Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Nhi, bệnh viện Bạch Mai, cơ thể trẻ sơ sinh rất nhạy cảm, nóng quá bé cũng ốm, lạnh quá thì cũng bệnh do chưa có khả năng tự điều hòa thân nhiệt. Trong những ngày rét đậm tăng cường thế này, cha mẹ lưu ý mặc quần áo ấm cho con, lớp  áo trong nên mặc những chất cotton, các lớp áo ngoài có thể là len hoặc nỉ, cần đội mũ, đi tất cho trẻ, nhất là ban đêm khi nhiệt độ xuống thấp. Với bé sơ sinh không nên dùng đồ cứng như quần áo bò, kaki, áo phao.

Trong trường hợp dùng điều hòa ấm thì không cần phải mặc quá nhiều quần áo, để tránh trẻ bị nóng và rịn mồ hôi. Nhiệt độ điều hòa thích hợp nhất cho trẻ sơ sinh từ 28-30 độ. Việc dùng điều hòa liên tục trong thời gian ngắn không gây ảnh hướng đến da của trẻ như một số thắc mắc của các bà mẹ. Ngoài ra, cần nhỏ nước muối sinh lý 0,05% cho trẻ hàng ngày, vừa giúp trẻ vệ sinh mũi, vừa có tác dụng chống khô mũi.

Với trẻ mới sinh đến 1 tuần tuổi thì việc tắm hàng ngày rất cần thiết, vì lúc này cơ thể trẻ vẫn còn nhiều chất gây bám, nếu không được tắm sạch trẻ dễ bị bít lỗ chân lông, gây viêm nhiễm, ngứa ngáy. Việc tắm cho trẻ là cần thiết, nhưng phải tắm đúng cách, nhanh mà phải sạch để đảm bảo sức khỏe cho trẻ, PGS Dũng cho hay.

Bà mẹ nào cũng tắm được cho con, nhưng không phải ai cũng biết cách. Trẻ cần được tắm trong phòng kín, nếu dùng điều hòa thì nên bật trước đó khoảng 20 phút cho nhiệt độ trong phòng ấm lên (khoảng 28 - 30 độ). Chuẩn bị sẵn khăn khô để lau người, quần áo, mũ, bít tất để mặc cho bé ngay sau khi tắm, cần tắm nhanh những phải đảm bảo sạch.

Nhiệt độ nước để tắm cho trẻ bằng với nhiệt độ cơ thể (36-37độ C). Ở các vùng nông thôn không có nhiệt kế đo nước thì có thể dùng khuỷu tay nhúng vào bồn nước, nếu cảm giác nước vừa (không nóng quá, không lạnh) là được. Đối với trẻ trên 10 ngày tuổi trở đi thì không nhất thiết phải tắm hàng ngày, có thể  3-4 ngày tắm một lần.

Cho trẻ nằm chung với mẹ. Mẹ ôm trẻ vào lòng sẽ làm tăng tình cảm mẹ con, thân nhiệt trẻ ổn định. Tiếp xúc "da kề da" cũng rất hữu ích để giữ trẻ không bị lạnh, đặc biệt là trẻ sinh non. Cho bé bú mẹ đầy đủ cũng là cách hữu hiệu giữ ấm cho trẻ.
Đo nhiệt độ trẻ hay sờ tay chân trẻ, nếu thấy lạnh thì bạn nên mặc thêm quần áo, đắp thêm chăn, ôm trẻ vào lòng, cho bú mẹ.

Cách vệ sinh

Thường xuyên kiểm tra tã trẻ, khi thấy ướt hãy thay ngay để tránh trẻ bị lạnh.
Rửa tay là biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả phòng nhiễm trùng sơ sinh. Rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi chăm sóc bé.

Khi tắm bé, bạn cần chuẩn bị đầy đủ quần áo, khăn lau, khăn tắm, xà phòng, nước ấm (đổ nước lạnh trước rồi pha nước nóng vào sau), phấn thoa, thuốc nhỏ mắt nhỏ mũi, bông ráy tai. Nơi tắm bé phải kín gió, ấm áp. Chọn xà phòng có độ kiềm thấp, dùng cho sơ sinh.

Cách tắm: Tắm bé từng phần. Dùng khăn mềm thấm nước ấm lau mắt bé trước, sau đó lau mặt, gội đầu, lau khô đầu. Tiếp đến, tắm nửa người trên cho bé, chú ý các nếp gấp cổ, nách, sau gáy, rồi lau khô. Tắm tiếp phần dưới cơ thể, chú ý nếp bẹn, vùng hậu môn, sinh dục.

Tắm xong, lau khô, mặc quần áo sạch, thoáng, ấm, nhỏ mắt, mũi và lau tai cho bé. Sơ sinh không nhất thiết phải tắm hàng ngày. Khi trời quá lạnh, bé không dơ quá thì có thể lau cho bé.

Rốn là ngõ vào quan trọng gây nhiễm trùng sơ sinh. Bạn chăm sóc rốn hàng ngày với nước muối sinh lý hoặc dùng alcohol 700. Sau khi chăm sóc rốn, bạn nên để hở rốn sẽ làm rốn mau khô, dễ rụng. Quấn tã dưới rốn.

Lau mắt bằng khăn mềm, thấm nước ấm. Nhỏ mắt bằng nước muối sinh lý.
Giữ phòng ấm, thoáng khí, mặc quần áo sạch, thoáng, thay tã khi ướt và tắm trẻ sẽ giữ da trẻ sạch, không nhiễm trùng.

Chăm sóc da cho bé

Đến mùa đông, có thể dễ dàng nhận thấy da bé khô hơn. Dưới đây là một số hướng dẫn từ tiến sĩ Sarah Javis để đảm bảo làn da bé không khô từ quá trình tắm rửa đến việc chọn quần áo, kem dưỡng da cho bé...