Dị ứng mỹ phẩm

Thêm hiểu biết về dấu hiệu dị ứng mỹ phẩm chăm sóc da

Ảnh: SK&ĐS.

Thường thì nổi mụn trứng cá là triệu chứng hay gặp nhất sau khi dùng mỹ phẩm, do các loại hóa chất này làm bít lỗ chân lông, gây ứ đọng chất bã nhờn.

Ngoài nổi mụn trứng cá, các dấu hiệu dị ứng khác bao gồm:

- Viêm da dị ứng, đây là dạng dị ứng rầm rộ hơn, biểu hiện bằng mảng hồng ban ở vùng bôi mỹ phẩm, kèm theo mụn nước và ngứa.

- Mề đay với những biểu hiện như những sẩn phù rất giống như những vết nổi gồ trên mặt da như muỗi cắn hay những lằn roi đánh vào mặt da, kèm theo ngứa.

- Chàm tiếp xúc bao gồm mảng hồng ban giới hạn rõ kèm theo mụn nước và ngứa.

- Khô da với biểu hiện da khô và tróc vẩy.

- Teo da là biến chứng thường gặp ở những người dùng nhóm thuốc có corticoid kéo dài.

- Sạm da là tình trạng tăng sắc tố sẫm màu.

- Lão hóa da là tình trạng như: nhăn da, đốm nâu, khô, nhám, tăng sừng.

Sau khi bôi bất kỳ loại mỹ phẩm nào nếu thấy da bị nổi sẩn, ngứa đỏ thì ngừng ngay lập tức , dùng vòi nước rửa cho mạnh để làm trôi đi mỹ phẩm, thông thường như vậy chỉ cần ngưng ngay mỹ phẩm thì các triệu chứng trên sẽ giảm dần và hết hẳn.

Tuy nhiên, ở một số người có dị ứng ngày càng nặng hơn, do đó cần phải được điều trị, tùy theo mức độ mà điều trị khác nhau. Đối với viêm da tiếp xúc chỉ cần bôi ngắn hạn các thuốc có corticoid như: eumovate, dermovat, flucinar… Trường hợp thật nặng thì uống thêm các thuốc kháng dị ứng như: clarytine, cezil, celestamine, peritol, pipolphen, semprex… Uống vitamine C liều cao. Thông thường chỉ sau 3 ngày điều trị các triệu chứng sẽ hết nhanh chóng và khỏi hẳn.

Nói chung nên tránh lạm dụng mỹ phẩm, vì trên thực tế không có loại mỹ phẩm nào là bổ dưỡng cho da cả. Đối với người đã từng dị ứng loại mỹ phẩm nào đó thì suốt đời không nên sử dụng lại, với người có cơ địa dị ứng như nổi mề đay, hen (suyễn) thì phải thật thận trọng khi dùng mỹ phẩm.

Cần thử phản ứng trước khi sử dụng mỹ phẩm, nhất là những mỹ phẩm mới sử dụng lần đầu tiên, có nhiều phương pháp:

- Phương pháp thử da ở mặt trong cánh tay: thoa mỹ phẩm vào vùng da ở mặt trong cánh tay để trong 24-48 giờ.

- Phương pháp PUT (provocative use test) hay phương pháp ROAT (repeat open application test) là phương pháp xác định phản ứng với mỹ phẩm chậm: thoa mỹ phẩm lên vùng da mặt trong cánh tay 2 lần một ngày trong 2 tuần với diện rộng khoảng 5cm2 để xác định phản ứng. Nếu vượt quá thời gian trên ở vùng da thoa thuốc không biểu hiện gì như: ngứa, hồng ban, nổi mụn nước… thì chứng tỏ không bị dị ứng với mỹ phẩm đó.

Nói chung, các bạn nên thận trọng với những mỹ phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, cần thận trọng hơn đối với người có cơ địa dị ứng như: hen suyễn, mề đay, chàm, viêm da dị ứng… và không bao giờ sử dụng lại khi dị ứng với mỹ phẩm đã dùng.

Bác sĩ Trần Quốc Long, Sức khỏe và Đời sống

Điều trị: Việc đầu tiên là phải dừng các mỹ phẩm đang dùng lại.

Khi tổn thương da viêm đỏ trong giai đoạn cấp tính, có tiết dịch, chảy nước thì bôi các dung dịch có tác dụng làm dịu da, hút dịch như jarish, dalibour, eryfuid... Bôi ngày 2 lần cho đến khi khô. Nếu bị nhiễm trùng bồi phụ thì uống một trong các loại kháng sinh như: cefuroxim, roxithromycin... Một đợt dùng thuốc từ 7 - 10 ngày. Một số trường hợp bị viêm nặng với phản ứng phù nề cấp thì phải vào viện điều trị.

Khi tổn thương da viêm khô hơn thì bôi các chế phẩm chứa corticoid hoạt phổ nhẹ như: eumovate, fucicort... Bôi ngày 2 lần trong 1tuần.

Nếu bị sạm da thì bôi kem chống nắng buổi sáng, tối bôi các chế phẩm làm nhạt màu các vết thâm như: hydroquinone 2%, isotretinoin 0,1%.

Nếu da mặt bị sần sùi như vỏ cam sành và có nhiều mụn trứng cá thì phải điều trị như một bệnh cảnh viêm da dầu và trứng cá. Dùng sữa rửa mặt cho da dầu như teenderm gel, bôi các thuốc trị mụn như: isotretinoin 0,1%, erylik… nếu không cải thiện được thì phải dùng thuốc uống dưới sự chỉ định và theo dõi chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa da liễu.

Nếu bị teo da thì phải dùng tại chỗ các chế phẩm tái tạo da như cream vitamin E, chiếu laser Heli-Neon tại chỗ một đợt,  uống vitamin E từng đợt.

Khi da bị giãn mạch thì phải dùng tại chỗ các chế phẩm tái tạo da như cream   vitamin E, chiếu laser Heli-Neon một đợt, uống vitamin E từng đợt. Nếu không đỡ thì phải điều trị bằng laser kỹ thuật cao.

Một vài mẹo nhỏ

Nếu bạn đang bị dị ứng do sử dụng kem và phấn trang điểm lạ thì với mẹo nhỏ dưới đây có thể giúp bạn khắc phục phần nào tình trạng tổn thương đến làn da của bạn.

Da mặt bị dị ứng khi sử dụng các loại kem và phấn trang điểm lạ (có thể gây ngứa, đỏ và nổi nhiều mụn, nếu sử dụng trong thời gian dài), thì cách tốt nhất là ngưng ngay sử dụng các loại mỹ phẩm này.

Bên cạnh đó, trong ăn uống cần hạn chế chất đường, tránh các chất kích thích, nên uống nhiều nước và ăn nhiều rau quả. Đồng thời có thể kết hợp phương pháp vuốt da mặt (cần làm đều đặn mỗi ngày).

Thực hiện như sau:

Úp hai tay (đã rửa thật sạch) vào mặt, sát hai bên sống mũi, lòng tay và các ngón áp sát da. Sau đó, vuốt da mặt căng giãn theo chiều ngang bằng cách di động hai bàn tay rời xa nhau. Đặt hai tay về vị trí cũ, rồi thực hiện tiếp động tác trên (25-30 lần).

Trán: Vuốt từ giữa trán ra hai bên thái dương (25-30 lần)

Má: Dùng hai lòng bàn tay vuốt từ xương gò má đến hết xương hàm (25-30 lần)

Môi trên: Dùng hai đầu ngón giữa và áp út vuốt từ nhân trung ra hai bên mép (25-30 lần)

Cằm: Dùng một lòng bàn tay vuốt từ mép môi dưới xuống cằm, rồi vòng theo chiều cong của cằm đến hết cổ (25-30 lần).

HOẶC

Khi bị dị ứng mỹ phẩm, ngoài việc ngừng ngay sử dụng loại mỹ phẩm đó, trước hết cần tiến hành ‘sơ cứu’ như sau: Lấy khăn mềm tẩm nước tinh khiết hoặc nước muối sinh lý, đắp lên những chỗ da dị ứng, ngày 3 – 5 lần, mỗi lần đắp khoảng 15p. Đắp như vậy, có tác dụng làm mát, đỡ nóng rát, tiêu viêm, chống mẩn ngứa khá tốt.

Với những trường hợp dị ứng nặng hơn, có thể sử dụng một số loại thảo dược để đắp ngoài và uống trong để chống dị ứng. Theo những tài liệu chúng tôi có trong tay, đúng là tại một số địa phương, dân gian thường dùng quả hồng xanh để chống dị ứng. Nhưng không xát trực tiếp lên da, mà làm các bước sau:

Hái khoảng nửa cân hồng còn xanh 500g, giã nát, thêm 1500ml nước vào trộn đều, phơi nắng 7 ngày, bỏ bã, phơi tiếp trong 3 ngày nữa rồi rót vào lọ dùng dần; hàng ngày lấy bông thấm thuốc bôi vào chỗ da dị ứng 3 – 4 lần. Một số địa phương, người ta hái hồng xanh, giã nát với nước, rồi dùng bông thấm nước bôi. Với những trường hợp da mẩn ngứa, nóng rát do dị ứng, loại nước ngâm hồng xanh nói trên có tác dụng khá tốt. Còn đối với dị ứng mỹ phẩm, chúng tôi cũng không rõ tác dụng ra sao.

Để chữa dị ứng  mỹ phẩm, tốt nhất, bạn nên áp dụng một số bài thuốc sau:

Thuốc đắp ngoài: Dùng cây kim cúc hoặ cây bồ công anh, 20 – 30g tươi ( hoặc 10 -15g khô), sắc lấy nước đặc, dùng khăn tẩm nước thuốc đắp lên chỗ dị ứng ngày 3 – 5 lần, giống như khi đắp bằng nước lạnh hoặc nước muối sinh lý đã nói ở trên. Cây kim cúc tức cây hoa cúc có hoa vàng (tên khoa học là Chrysanthemum indicum L.) thường thấy mọc hoang dã khắp nơi. Nếu không tìm được cây tươi, có thể mua kim cúc ở hiệu thuốc Đông dược, cũng có tác dụng tốt, nhưng tất nhiên không bằng cây tươi.  Bồ công anh cũng có thể mua ở các hiệu thuốc Đông dược.

Thuốc uống trong: Dùng Kim ngân hoa 10g, thương nhĩ tử (quá ké đầu ngựa) 8g (sao vàng), sinh địa 12g, đương quy 10g, bạch thược 8g, cam thảo 5g, gừng tươi 3 lát; sắc nước uống thay nước trong ngày, theo từng liệu trình, mỗi liệu trình 7 – 10 ngày, giữa các liệu trình nghỉ 3 – 4 ngày.

Theo Xinhxinh

(ST)