1
Trên thực tế có phải như vậy? Mời các bạn hãy cũng chúng tôi đi tìm hiểu công dụng của yến sào, nước yến với bà bầu nhé!
Công dụng của yến
Theo Đông y, yến sào (tổ yến) có công dụng bổ phổi, bổ huyết, thanh nhiệt, ổn định thần kinh, trí nhớ, kích thích tăng trưởng tế bào, tăng cường đề kháng cơ thể. Người suy nhược nếu dùng thường xuyên sẽ đẹp da, chống lão hóa, tăng tuổi thọ.
Trong y học dân tộc, yến còn được dùng như dược phẩm chữa bệnh về dạ dày, hen, lao, tiểu đêm. Tổ yến chứa đủ các acid-amin cần thiết cho cơ thể con người, vì thế được ưu tiên dùng cho những người gầy gò, biếng ăn.
Công dụng của yến là thế nhưng các thầy thuốc khuyên chị em mang bầu rằng nếu thai phụ có sức khỏe bình thường, thai nhi khỏe mạnh thì chỉ cần ăn những món thông thường theo nhu cầu là đủ, không nhất thiết phải ăn yến sào. Không riêng gì yến mà ngay cả những thức bổ dưỡng khác cũng cần có tư vấn của giới chuyên môn mới nên dùng để không ảnh hưởng đến thai nhi.
Người bị suy nhược bồi bổ bằng yến rất tốt. (ảnh minh họa)
Đối với thai phụ suy dinh dưỡng, nhất là những người bị ốm nghén trầm trọng, con kém phát triển, thì có thể sử dụng tổ yến để bồi bổ. Tuy nhiên, nếu muốn ăn tổ yến cũng cần có sự hướng dẫn của thầy thuốc để tránh tác dụng phụ ngoài ý muốn. Tổ yến được làm từ nước dãi của chim yến, do đó nếu chim bị nhiễm bệnh hoặc thức ăn của chim bị nhiễm độc chất thì vẫn ảnh hưởng đến con người.
Đó là về vấn đề sức khỏe còn về công dụng trắng da, giúp da bé trắng hồng thì xin khẳng định cho đến nay vẫn chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh ăn yến giúp có làn da trắng. Theo các chuyên gia thì làn da là do gen quy định, không thể thay đổi màu được. Cũng có trường hợp, cha mẹ sẫm màu sinh con da trắng, đó là nhờ sự gặp nhau của tổ hợp gen.
Ăn yến da con sẽ trắng hồng?
Lại có người da trắng nhưng do quá trình sống và làm việc tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời nên da trở nên sẫm màu. Những trường hợp rám nắng sẽ trắng trở lại như cũ nếu cách ly ánh nắng mặt trời. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến bà mẹ trắng hơn sau thời gian “nằm ổ”. Nếu đơn giản nghĩ rằng do dùng yến sào mà da mình trắng, da con trắng thì chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên. Các mẹ cũng đừng nghĩ rằng yến có màu trắng thì ăn vào da sẽ trắng cũng nhu việc uống cà phê da sẽ đen. Đây là một quan niệm hoàn toàn sai lầm.
Một số món ăn với yến tuyệt ngon cho mẹ bầu
Món “yến thả” hay món “yến thả gà”
Đây là món ăn mặn hay món khai vị thường được ăn trước bữa chính. Thịt gà nấu chín, xé nhỏ. Sợi yến đã làm sạch (chừng nửa tổ), hấp cách thủy cho vừa chín tới (chừng 20-30 phút), rồi thả vào bát nhỏ, đặt gà xé phay lên trên, chan nước dùng thật trong, thật nóng… Ăn trước bữa chính với món ăn này sẽ rất ngon miệng.
Món chè yến
Đun nước đường kính, đổ lòng trắng trứng và vỏ trứng bóp vụn vào cho quyện lấy tạp chất trong nước đường, rồi dùng thìa vớt ra. Như thế nước đường mới thật trong. Múc nước đường đun sôi ra bát nhỏ, thả yến đã hấp chín vào là được bát chè yến.
Món yến hấp đường phèn
Chọn loại đường phèn trong vắt, bỏ vào bát nhỏ, thả yến đã làm sạch lên trên (có khi cho thêm lát sâm) rồi hấp cách thủy cho chín.
Chúng ta cần hiểu rằng yến có chỉ có công dụng bồi bổ sức khỏe khi dùng đúng cách. Nếu mua yến, chị em cũng nên tìm những địa chị tin cậy, không nên tham của rẻ để mua được hàng không chuẩn, khi ăn sẽ không có công dụng bồi bổ mà lại gây những tác hại không ngờ. Trước khi sử dụng yến sào để bồi bổ khi mang thai, chị em nên tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng.
Yến sào là một thực phẩm độc đáo được sử dụng đã trên 400 năm, được xếp vào hàng cao lương mỹ vị ở các quốc gia châu Á như Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam... Chỉ có tổ của một số loài chim yến biển thuộc họ Vũ yến (Apodidae) được khai thác và sử dụng làm thực phẩm, dược phẩm.
Phân loại tổ yến
 |
| Tổ yến huyết |
Tổ yến tự nhiên khai thác từ các hang động (wild/cave nest) có giá trị thương phẩm cao nhất, có thành dày và đế cứng chắc hơn những loại tổ yến nuôi trong điều kiện nhân tạo.
Chưa có nhiều nghiên cứu so sánh về thành phần và tác dụng sinh học của các loại tổ yến, cho nên giá thành của tổ yến đảo cao có thể là do khan hiếm về nguồn cung cấp, tính chất khó khăn nguy hiểm của việc khai thác tổ yến tự nhiên trong hang động.
Yến nuôi trong nhà chủ yếu là loài Esculanta. Chất lượng tổ yến trong nhà tùy thuộc rất nhiều vào thực phẩm yến ăn được trong khu vực.
Các nhà kinh doanh còn chia tổ yến dựa vào màu sắc: Yến huyết (blood nest) có màu đỏ tươi, giá cao nhất vì hiếm gặp; yến hồng (pink nest) có màu hồng cam, màu càng đậm giá càng cao; và yến trắng (white nest).
Số lượng yến huyết và yến hồng chỉ chiếm khoảng 10% tổng sản lượng tổ yến trên thị trường. Yến trắng là loại thông dụng nhất (chiếm 90% tổng sản lượng). Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng màu của yến huyết, yến hồng là do thành phần sắt nơi yến làm tổ.
Kinh nghiệm sử dụng yến sào
Theo Đông y, yến sào vị ngọt, tính bình, vào kinh phế, vị, có tác dụng dưỡng âm, bổ phế, tiêu đàm, trừ ho, định suyễn.
Yến sào thường được dùng cho người hen suyễn, ho ra máu, suy nhược. Tổ yến được phối hợp với nhân sâm, đại táo, liên nhục, hoài sơn, đương quy, câu kỷ tử... để làm thuốc bổ cho người già yếu, người bệnh lâu ngày.
Yến sào còn có hiệu quả trong điều trị hiếm muộn, suy thận, suy giảm trí nhớ. Sử dụng dài ngày làm đẹp da, tăng sức đề kháng của cơ thể. Liều dùng trung bình từ 6 - 12g mỗi ngày.
Để chế biến, người ta ngâm tổ yến vào nước ấm khoảng 2 giờ cho nở hoàn toàn, loại bỏ tạp chất và lông chim, rửa sạch, để ráo; sau đó đem tiềm (chưng cách thủy) với các thực phẩm khác (như gà ác, gà giò, bồ câu) hoặc các vị thuốc nói trên. Cách đơn giản nhất là chưng với đường phèn để ăn.
Trong yến sào có gì?
 |
| Chè yến bạch quả |
Thành phần đạm của yến sào chủ yếu là dạng hòa tan, dễ hấp thu. Acid amin chiếm khoảng 6%, có đủ 18 loại acid amin thiết yếu. Trong đó, amide, humin, arginine, cystine, histidine, lysine... chiếm tỷ lệ lớn.
Các nghiên cứu gần đây cho thấy trong yến sào có chứa yếu tố tăng trưởng biểu bì (epidermal growth factor - EGF). Điều này giải thích lý do các thầy thuốc Đông y khuyến khích sử dụng yến sào cho trẻ chậm lớn không rõ nguyên nhân.
Những kết quả nghiên cứu độc lập cho thấy, trong yến sào chứa glyco-protein hòa tan, dễ hấp thu, có tác dụng thúc đẩy quá trình phân chia tế bào của hệ thống miễn dịch.
Những khám phá này càng củng cố niềm tin về tác dụng thúc đẩy tăng trưởng cơ thể, tăng khả năng đề kháng, phục hồi sức khỏe của yến sào, đặc biệt thích hợp với các chứng ho kéo dài, hen suyễn, bệnh đường hô hấp, tiêu hóa, miễn dịch.
Với phụ nữ, yến sào giúp làn da trở nên đẹp và rạng rỡ hơn. Tác dụng trẻ hóa da là do các yếu tố kích thích tăng trưởng biểu bì (mitogen-MSF-EGF), được gọi là “gen beauty”, có tác dụng thúc đẩy hệ miễn dịch, chống lão hóa, giảm nếp nhăn, giúp da mềm và tươi sáng hơn.
Sử dụng yến sào như thế nào?
 |
| Tổ yến tiềm gà ác và thuốc bắc |
Trên tạp chí “American Journal of the Medical Sciences” năm 1999 có một bài viết về việc tổ yến chứa thạch tín khiến người dùng bị ngộ độc. Khi môi trường nuôi yến không được thuần khiết thì các nguy cơ khác cũng có thế xảy ra.
Chỉ nên sử dụng yến sào cho người suy nhược, ốm bệnh lâu ngày, giai đoạn hồi phục sau giải phẫu. Nhưng cũng không nên lệ thuộc quá lớn vào loại thượng phẩm này, vì khá nhiều thực phẩm và vị thuốc thiên nhiên khác cũng có tác dụng không kém mà giá thành không đạt “đỉnh” như yến sào.
Cho đến nay, chưa có nhiều công bố so sánh tác dụng của yến sào với các vị thuốc, bài thuốc bổ, tăng cường miễn dịch khác. Có lẽ trải qua quá trình chưng nấu yến sào với các thực phẩm, vị thuốc khác đã tạo nên một số thành phần có giá trị dinh dưỡng và bồi bổ cơ thể, chứ chưa hẳn là một mình yến sào làm nên tác dụng này.
Chính vì vậy, việc sử dụng yến sào trong điều trị cần tham khảo ý kiến của thầy thuốc, và nhất là cần cân đối với điều kiện tài chính.
