Phụ nữ sau khi sinh thường sinh mổ nên vệ sinh cơ thể nhưng trước đây theo quan niệm của người lớn tuổi, phụ nữ sau sinh đẻ tuyệt đối kiêng tắm rửa và gội đầu ít nhất 30 ngày sau sinh. Ngày nay theo các bác sĩ sản phụ khoa, việc kiêng cử tắm rửa sau sinh là không đúng và phản khoa học. Hôm nay chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bà mẹ phụ nữ sau khi sinh vệ cơ thể sao cho đúng cách. Cùng xem nhé!
Ngày nay, bác sĩ khuyên sản phụ sau khi sinh cần tắm rửa mỗi ngày để giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ, tránh những bệnh nhiễm trùng…
Theo Bác sĩ sản khoa Phan Văn Thám, sau khi sinh khoảng 4-6 tuần, cơ quan sinh dục của người phụ nữ sẽ trở lại trạng thái bình thường. Khi đó, tử cung tiếp tục co bóp để đẩy sản dịch (huyết hôi) ra ngoài. Lúc này, những vi khuẩn bên ngoài rất dễ xâm nhập vào tử cung qua đường sinh dục, cùng với những vi khuẩn ẩn nấp sẵn có trong âm đạo, tạo cho tử cung trở thành môi trường hết sức thuận lợi để gây ra nhiễm trùng âm đạo. Việc giữ vệ sinh vùng kín sau sinh là rất quan trọng.
Vệ sinh vùng âm hộ ít nhất là 3 lần/ngày vào sáng, chiều và tối trước khi đi ngủ. Nếu sản dịch ra nhiều, sản phụ nên vệ sinh nhiều lần hơn. Các loại băng, giấy vệ sinh, khăn, nước rửa cũng phải sạch sẽ, tốt nhất nên dùng nước đun sôi để nguội hoặc nước ấm. Có thể dùng dung dịch vệ sinh sát khuẩn pha loãng để rửa. Sau khi rửa xong thì dùng khăn thấm cho khô…
Trong quá trình sinh nở, cơ thể sản phụ tiết ra nhiều mồ hôi, nên cần phải tắm gội cho sạch sẽ. Nhất là vào mùa hè trời nóng, mồ hôi ra nhiều, để lâu không tắm, cơ thể càng bẩn, càng dễ nhiễm khuẩn, gây nguy hiểm cho cả mẹ và bé.
Theo bác sĩ Thám, sản phụ có thể tắm gội toàn thân 3-4 ngày sau sinh. Khi tắm, nên tắm nhanh từ 5 – 10 phút, không nên tắm trong bồn hay trong chậu (đặc biệt là không nên ngâm mình trong nước). Phòng tắm phải kín gió và nên tắm bằng nước ấm dù ngoài trời nóng hay lạnh. Tắm xong phải lau khô người thật nhanh và mặc quần áo kín cổ, tay chân. Với các sản phụ đẻ mổ hay cắt tầng sinh môn, nên thận trọng với vết thương để tránh bung tuột mối chỉ.
Cũng từ 3-4 ngày sau sinh, sản phụ có thể gội đầu nhưng nên gội nhanh và lau đầu cho nhanh khô, tốt nhất là dùng máy sấy để sấy khô tóc. Không tắm gội cùng lúc, mà nên tắm tầm 9-10 giờ sáng rồi gội đầu vào buổi trưa hoặc xế trưa để tránh phải tiếp xúc lâu với nước, tránh bị chóng mặt và có thể té ngã do phải vận động nhiều và cúi đầu lâu.
Tắm gội sau sinh: Kiêng sao cho đúng?
Theo Thạc sĩ bác sĩ sản khoa Vũ Ngọc Khanh, sau sinh cần tắm, rửa vệ sinh để giữ cho cơ thể được sạch sẽ.
Độc giả Thanh Thủy (Ninh Bình) cho biết: “Các chị ơi, em mới sinh được 1 tuần nhưng vẫn phải mò mẫm lên mạng để tham khảo ý kiến của các chị đây. Chuyện là thế này ạ, ngay từ ngày trước khi sinh nở mẹ đẻ em đã dặn đi dặn lại rằng phải kiêng cữ cẩn thận sau sinh nhất là kiêng tắm gội. Bà bảo ngày trước sinh em bà không kiêng được nên bây giờ rất khổ sở bởi chứng đau nhức chân tay, tầm nhìn cũng kém và sức khỏe suy yếu nghiêm trọng. Em nghe mẹ nên cũng lo lắng lắm và định bụng sẽ phải kiêng tắm, gội một tháng sau sinh”.
Tuy nhiên, em chồng của độc giả này thốt lên “Trời ơi, thời đại nào rồi mà chị còn cổ hủ vậy. Tắm gội thoải mái đi, sao phải kiêng, người nước ngoài chẳng ai kiêng cả. Chỉ có những người quê như chị mới kiêng cữ thái quá thế. Em đây này, đẻ xong Tít hôm trước là hôm sau tắm luôn, giờ thấy có sao đâu.”
Trao đổi với chúng tôi, Thạc sĩ bác sĩ sản khoa Vũ Ngọc Khanh (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết: “Theo quan niệm dân gian, người phụ nữ sinh xong cần kiêng tắm gội tới 3 tháng chứ không phải ngắn là 1 tháng như mẹ của độc giả nói đâu. Tuy nhiên, ở phương Tây không có kiêng cữ gì cả. Các tài liệu giảng dạy về sản khoa ở trường Y hiện nay cũng theo các giáo trình phương Tây cũng nói phải không kiêng gì”.
Theo bác sĩ Khanh, sau khi sinh cần tắm, rửa vệ sinh để giữ cho cơ thể được sạch sẽ. “Tuy nhiên, với trường hợp sinh mổ tránh rửa hay tắm làm chảy nước vào vết mổ, có thể kiêng từ 5-7 ngày do chưa cắt chỉ. Còn việc gội đầu không ảnh hưởng đến vết mổ thì không sao. Còn với người sinh thường thì có thể tắm, gội đầu bình thường”, bác sĩ Khanh nhấn mạnh.
Theo một số bác sĩ sản khoa khác, người sinh thường có vết may ở âm đạo hoặc tầng sinh môn thì cần lưu ý vệ sinh để không gây viêm nhiễm. Không nên dùng thuốc sát trùng mà có thể rửa bằng nước muối hoặc thuốc tím. Tuy nhiên, thuốc tím cần pha loãng để hơi có màu tím chứ không nên để màu tím đậm. Còn nước muối cần pha loãng, có thể với tỷ lệ 1 lít nước cho khoảng 4 thìa cà phê muối. Ngoài ra, không nên chỉ nằm một chỗ mà cũng cần vận động đi lại nhẹ nhàng, không chườm nóng, không hun than nhiều quá.
Về việc gội đầu, cần gội đầu bằng nước ấm và gội nhanh. Sau khi gội phải lau đầu hoặc dùng máy sấy tóc khô, không được để tóc ướt có thể gây nhiễm lạnh. Nếu chưa tắm được do sinh mổ thì cần phải dùng nước ấm lau mình mỗi ngày 1 lần, trời nắng nóng thì 2 lần(sáng, tối).
Khi tắm, cần lưu ý tắm nhanh, tránh gió lùa, sau khi tắm cần dùng khăn mềm lau khô, mặc quần áo đủ ấm để tránh bị lạnh đột ngột, có thể ngồi trên giường một lúc rồi mới đi ra ngoài.
Sau khi sanh có được tắm không bác sĩ
Thưa bác sĩ!
Còn gần 3 tháng nữa là đến ngày sinh em bé. Vì đây là lần có thai đầu tiên nên em chưa có kinh nghiệm nhiều. Đọc trên mạng, sách báo và nghe kinh nghiệm của các chị, các mẹ đi trước em chẳng biết nên làm theo bên nào. Bác sĩ có thể tư vấn cho em một số vấn đề nên và không nên trước và sau khi sinh không? Đặc biệt là trong thời gian ở cử? Cảm ơn bác sĩ!!! (Huyền Nguyễn, 28 tuổi)
Trả lời của bác sĩ sản khoa
Chào em Nguyễn Huyền,
Việc kiêng cử trong thời gian mang thai có được đề cập đến, nhưng không sôi nổi và tranh luận nhiều như sau sanh.
Đây có thể là vấn đề làm cho các sản phụ sau sanh phải đau đầu, vì không biết phải nghe ai, do bởi có nhiều ý kiến của các thành viên trong gia đình.
Chẳng hạn như sau sanh sản phụ và bé phải ở trong phòng tối, không có ánh sáng chiếu vào, không được tắm gội, không được nằm quạt… đây là những quan niệm sai lầm sẽ không tốt cho sức khỏe của người mẹ và bé.
Bác sĩ sản khoa và nhi khoa sẽ giúp em tìm hiểu những vấn đề cần làm sau sanh.
Về phía mẹ:
Sau sanh sản phụ thường ra máu âm đạo nhiều, nên cần lót băng vệ sinh và thay băng mỗi 3 giờ, mỗi lần thay băng cần vệ sinh vùng kín bằng nước ấm và lau khô, sau mỗi lần tiêu tiểu cũng cần rửa nước ấm và lau khô, vì môi trường máu rất thích hợp cho vi trùng phát triển và gây bệnh.
Tùy theo sức khỏe của sản phụ, vẫn có thể tắm gội bình thường khi khỏe, nhưng cần tắm gội nhanh trong phòng kín bằng nước ấm, tránh gió lùa, lau khô nhanh và sấy khô tóc. Sản phụ cũng nên vận động nhẹ nhàng trong phòng, không nên nằm nhiều máu huyết sẽ khó lưu thông.
Chế độ ăn uống đầy đủ 4 nhóm thức ăn, vẫn có canh, có rau nấu chín, chất đạm cần đa dạng các loại (thịt, cá, tôm, trứng…), kiêng các gia vị như tỏi, tiêu, ớt và các nước uống trà, cà phê, rượu bia…
Em có thể uống thêm sữa để tăng thêm lượng sữa cho bé, uống nhiều nước mỗi ngày để phòng ngừa táo bón do nằm lâu, ít vận động.
Bé sơ sinh: nên cho bé bú mẹ càng sớm càng tốt (sau sanh 30 – 1 giờ) để tận hưởng nguồn sữa non, có nhiều kháng thể của mẹ truyền cho con.
Cả mẹ và bé không nên nằm than, có thể gây bỏng hoặc ngạt bé do thiếu dưỡng khí, phòng óc cần thoáng mát, nhiều ánh sáng, tùy theo thời tiết có thể sử dụng quạt và máy lạnh (28 độ trở lên).
Cần tắm rửa và phải thay băng rốn mỗi ngày cho đến khi rụng rốn, kết hợp tắm nắng đều cho bé mỗi sáng 15 – 20 phút, trước 8 giờ. Hạn chế cho bé tiếp xúc với nhiều người, đặc biệt là những bé lớn có mắc bệnh về đường hô hấp.
Qua những cách trên mà Phunuso đã giới thiệu trên đây thì chắc chắn là các chị em phụ nữ sẽ không còn lo ngại gì việc vệ sinh cơ thể sau khi sinh nữa đúng không nào?. Chúc các chi em phụ nữ và các bé luôn mạnh khỏe!