Trong trường hợp bạn tự khám thấy một khối u ở vú, hoặc phim chụp nhũ ảnh phát hiện thấy có bất thường thì bạn sẽ được chuyển đến một đơn vị chuyên khoa. Những xét nghiệm ban đầu phụ thuộc vào việc liệu khả năng bị ung thư có cao không.
Nếu ung thư dường như không chắc chắn xảy ra thì sử dụng phương pháp chọc hút tế bào để lấy mẫu tế bào từ cục u. Tế bào hút ra sẽ được phân tích tại phòng xét nghiệm để phân biệt giữa u lành tính và u ác tính.
Nếu nghi ngờ có ung thư khi nhìn vào ảnh chụp vú qua tia X hoặc vì tuổi tác hay tiền sử gia đình, hoặc nếu trọc hút tế bào có biểu hiện của ung thư – hay không xác định được ung thư thì phải cần đến sinh thiết để lấy mẫu mô từkhối u.
Một sinh thiết bằng kim hoặc sinh thiết mở được thực hiện để cung cấp mẫu mô tù khối u.
Tiếp theo sinh thiết, mô học (phân tích các lát mỏng của mô) sẽ chẩn đoán dạng ung thư và mức độ ung thư.
Sẽ thực hiện những xét nghiệm khác nữa để xem ung thư có lan ra không (xem chẩn đoán di căn), để xác định tiên lượng và để sắp xếp kế hoạch điều trị.
Phương pháp chụp nhũ ảnh bằng tia X là cách kiểm tra hữu hiệu mà bạn nên thực hiện. Chụp nhũ ảnh bằng tia X thường quy có thể làm giảm tỉ lệ tử vong do ung thư vú từ 20 đến 30%. Ví dụ, tỉ lệ carcinôm ống dẫn sữa chuyển thành xâm lấn chiếm khoảng 50-70% các trường hợp trong vòng 5 năm, do đó phát hiện sớm là tối quan trọng. Phương pháp chụp nhũ ảnh bằng tia x có thể phát hiện các khối ung thư nhỏ hơn 5mm, trong khi cả bạn và bác sĩ đều không thể cảm nhận được khối u cho đến khi nó phát tiển to khoảng 1cm. Ở Anh , chụp nhũ ảnh đã làm giảm một cách đáng kể số phụ nữ có khối u xâm lấn và lan tới nách.Ngày nay, khoảng 30 đến 50% các khối u khi chẩn đoán lần đầu được thấy nhỏ hơn 2cm; cách đây 20 năm, tỉ lệ này là 5% đến 10%.
Tuy nhiên có một số mặt hạn chế đối với việc chụp ảnh vú thường quy này. Một số bác sĩ quan tâm đến số lượng những đường viền bất thường được phát hiện nhờ phương pháp chụp nhũ ảnh bằng tia X. Vì thế, họ sẽ tập trung điều trị những bất thường này trong khi lẽ ra chỉ nên để theo dõi. Thật ra, nhiều lúc không cần thiết phải mổ những phụ nữ có ung thư không xâm lấn như thể họ bị ung thư vú xâm lấn (thậm chí còn thực hiện phẫu thuật cắt bỏ vú dự phòng). Dù cho có nảy sinh những vấn đề như vậy thì bạn cũng nên nhớ rằng chụp ảnh vú bằng tia X là hình ảnh chẩn đoán tốt nhất mà chúng ta có thể phát hiện ung thư vú và là phương pháp chẩn đoán hình ảnh duy nhất đối với u ác tính, giá trị của nó đã được chứng minh bằng rất nhiều các thử nghiệm lâm sàng.
Các trường hợp đặc biệt cần tầm soát: Hiện thời, bằng chứng ủng hộ cho giá trí của việc chụp nhũ ảnh hai năm một lần chỉ có ở những phụ nữ giữa độ tuổi 50 và 70, bởivì tỉ lệ mắc bệnh của ung thư vú ở những phụ nữ trẻ hơn thì thấp hơn và phương pháp chụp ảnh vu bằng tia X ít hiệu qủa hơn khi mô vú dày hơn (giống như mô vú ở những phụ nữ trẻ). Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, chụp ảnh nên được thực hiện ở độ tuổi sớm hơn và thường xuyên hơn so với mỗi ba năm một lần.
Nguyên tắc là một phụ nữ có người thân cận nhất (tức là mẹ hoặc chị gái) bị ung thư vú tiền mãn kinh, nên chụp hình đều đặn mỗi hai năm một lần, bắt đầu từ khi còn nhỏ (dưới 10 tuổi) so với tuổi của người thân lúc phát triển ung thư. Những phụ nữ có sự tăng sản không điển hình cũng nên chụp nhũ ảnh bằng tia X mỗi hai năm một lần.
Xác định ung thư: Phương pháp chụp nhũ ảnh bằng tia X không chỉ phát hiện ung thư. Nó cũng phát hiện những khối u lành tính có bờ tròn, phẳng, và có quầng mỡ dày bao quanh chúng. Mặt khác, những khối u ung thư thì dày hơn ở phần tâm và mỏng hơn ở phần rìa, chúng thường không đều. Chụp ảnh vú bằng tia X cũng có khả năng cho thấy những thay đổi khác, chẳng hạn như da dày, hoặc mô vú quanh khối u xoắn vặn hoặc bị méo mó. Một mẩu canxi lắng lại cũng có thể thấy được trên ảnh giống như một chấm trắng nhỏ; cái này được gọi là sự vôi hoá. Trong một khối u lành tính, sự vôi hoá xuất hiện như một viên tròn tương đối lớn; trong một khối u ung thư thì nó có đặc tính dễ phân biệt là lốm đốm. Đối với một bác sĩ X-quang có kinh nghiệm đọc phim thì hầu như chắc chắn sẽ phát hiện đây là u ác tính.
ST