Kỹ thuật trồng hoa cúc mâm xôi

Kỹ thuật trồng cúc mâm xôi. Những hiểu biết chung về loài hoa cúc. Trồng cúc mâm xôi thế nào để cho hoa đẹp nhất và nở đúng tết.

Trồng cúc mâm xôi cần đất tơi xốp

Cúc mâm xôi có thể trồng hầu hết các vụ trong năm, nhưng nhà vườn thường chú ý trồng và điều khiển ra hoa đúng vào dịp tết để tăng lợi nhuận.

Hoa cúc mâm xôi (Chrysanthemum morifolium) là loại hoa phổ biến có tầm quan trọng về thương mại lớn so với tất cả các loài hoa trên thế giới, chỉ đứng sau hoa hồng. Hoa cúc mâm xôi được trồng nhiều nơi ở ĐBSCL, trong đó tỉnh Đồng Tháp nổi tiếng với nghề trồng hoa cúc cung cấp cho thị trường với số lượng lớn.

Hoa cúc mâm xôi tương đối dễ trồng, không đòi hỏi khắt khe về đất đai, ánh sáng và ẩm độ. Cúc mâm xôi có thể trồng hầu hết các vụ trong năm, nhưng nhà vườn thường chú ý trồng và điều khiển ra hoa đúng vào dịp tết để tăng lợi nhuận. Hoa cúc có bộ rễ chùm ăn ngang trên tầng đất nông từ 5 - 20cm và có rất nhiều rễ phụ. Bộ rễ phát triển mạnh nên đất thích hợp cho cúc là đất thịt nhẹ, tơi xốp, đặc biệt là đất phù sa mới, bề mặt bằng phẳng, thoát nước tốt, có nguồn nước tưới không bị ô nhiễm. Độ pH phù hợp trên đất trồng cúc từ 6 - 6,5.

Ánh sáng và nhiệt độ ảnh hưởng lớn đến sự ra hoa của cúc mâm xôi.

Đất trồng phải được cày sâu bừa kỹ, phơi ải để tăng cường sự hoạt động của vi sinh vật háo khí, tăng cường sự lưu thông khí trong đất, giúp đất giữ nước giữ phân tốt. Tùy theo từng loại đất mà mức độ cày bừa khác nhau. Với đất phù sa chỉ cần cày, bừa qua rồi lên luống. Với đất thịt trung bình và thịt nặng phải phay đất nhiều lần. Tuy nhiên, không làm đất quá nhỏ vì đất nhỏ dễ bị đóng váng khi mưa hoặc khi tưới đẫm, mất đi độ tơi xốp cần có.

Đất cần được giữ ẩm và thoát nước tốt. Trước khi trồng có thể khử trùng đất để diệt sâu bệnh phá hại cây con. Bón phân lót trước khi trồng: Toàn bộ phân hữu cơ (15 - 20 tấn/ha) + 500kg super lân + 100kg kali Kcl + 70kg urê cho 1ha. Các loại phân trên trộn đều với đất sau đó dùng nylon che lại để tránh mưa rửa trôi và cỏ mọc, đợi đến khi trồng mới bỏ ra.

Sau khi đã chuẩn bị tốt đất, phân bón lót và cây con đủ tiêu chuẩn trồng ta tiến hành đêm trồng ra đất hoặc ra chậu. Khoảng cách trồng 50cm x 60cm, mật độ 34.000 cây/ha. Cần phải bấm ngọn nhiều lần để tạo dáng cây hình cầu. Chú ý là trong điều kiện trồng với khoảng cách lớn thì nên trồng so le nhau để tiết kiệm không gian, giúp các cây không phải cạnh tranh ánh sáng với nhau. Bởi ánh sáng và nhiệt độ là 2 yếu tố khí hậu quan trọng ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và đặc biệt là ra hoa. Hoa yêu cầu cường độ ánh sáng cao, nếu cây mọc trong điều kiện ánh sáng giảm, cây trở nên yếu, thân nhỏ và lá lớn hơn.

Làm thế nào để có cúc mâm xôi kịp thời bán tết?

Để có hoa cúc bán Tết, khoảng tháng 5 âm lịch cắt cành “bánh tẻ” ngâm vào thuốc kích thích ra rễ (có bán trên thị trường) vài phút rồi trồng vào các bầu lá chuối hoặc bọc nylon có đục lỗ thoát nước.

Cúc mâm xôi có thể trồng quanh năm. Nhưng để có hoa bán Tết, khoảng tháng 5 âm lịch cắt cành “bánh tẻ” (cành không quá già cũng không quá non) ngâm vào thuốc kích thích ra rễ (có bán trên thị trường) vài phút rồi trồng vào các bầu lá chuối hoặc bọc nylon có đục lỗ thoát nước. Sau khoảng 30 ngày, cây đã có rễ tốt thì đem trồng trong chậu, trong đất hoặc trong giỏ để bán Tết.

Cần lưu ý rễ hoa cúc mâm xôi ăn cạn và rễ gồm nhiều sợi nên rất nhạy cảm với ngập nước và dễ bị tấn công bởi các loại bệnh nếu thiếu sự thoáng khí. Vì vậy, tình trạng sinh học, hóa học và vật lý của đất trồng là những yếu tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và ra hoa của cây. Đất sét và sét có nhiều mùn nếu độ ẩm quá cao không thoáng khí, có khả năng gây úng cho cây.

Trong trường hợp khô hạn, loại đất này trở nên quá rắn chắc có thể làm hư hại các rễ mềm, không để quá khô khi trồng trên đất này. Ngược lại trong điều kiện đất cát, thoát nước nhanh dễ mất dinh dưỡng do rửa trôi. Đất cát nhiều mùn là thích hợp nhất để trồng cúc mâm xôi do giữ ẩm và thoáng khí tốt, cũng như có kết cấu phù hợp cho rễ phát triển.

Ảnh minh hoạ

Hoa cúc mâm xôi trồng kinh doanh tốt nhất trên đất có độ axít nhẹ (pH từ 6,2 - 6,7), đất có dinh dưỡng thỏa mãn nhu cầu phát triển của cây. Do đó, cần phải áp dụng phân bón cân đối. Bón quá thừa hoặc không kết hợp phân hữu cơ sẽ làm rối loạn sự cân bằng trong đất và ảnh hưởng xấu cho cây.

Bón thúc phân cho cây: Trường hợp trồng ngoài đất bón thúc làm 3 lần. Lần 1 lúc cây hoa cúc mâm xôi phân cành mạnh và chuẩn bị phân hóa mầm hoa. Lần 2 lúc cây bắt đầu ra nụ hoa và lần 3 lúc cây ra hoa. Mỗi lần bón khoảng 7kg urê + 20kg super lân + 5kg kali cho 1.000m2.

Trường hợp trồng trong chậu thì bón theo chậu, hòa phân tưới cho cây. Thường 7 ngày tưới phân 1 lần với lượng phân thật loãng gồm khoảng ½ muỗng canh phân urê + 1 muỗng super lân pha trong một thùng nước 10 lít tưới cho khoảng 20 chậu (20 cây). Tưới xong cần tưới xả nước không có phân.

Trong giai đoạn khoảng giữa tháng 9 đến đầu tháng 10 âm lịch cần xác định cúc nở đúng hay trễ dịp Tết để xử lý kịp thời. Kỹ thuật này cần kết hợp những biện pháp như thời vụ trồng, tỉa cành, bấm ngọn, xới xáo cắt đứt rễ con, điều khiển ánh sáng, nhiệt độ (khi có điều kiện hoặc lựa chọn thời vụ lúc đâm chồi hoa có ánh sáng ngày ngắn, nhiệt độ ban đêm thấp). Có thể áp dụng các thuốc kích thích ra hoa được khuyến cáo để phun cho cây như GA3, gibberelin, axit indolic…

TS Nguyễn Công Thành

Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây hoa cúc

1. Chọn đất trồng và làm đất .

Chọn đất trồng Cúc có bộ rễ chùm ăn ngang, chủ yếu tầng đất nông, từ 5-20cm, có rất nhiều rễ phụ. Bộ rễ phát triển mạnh nên đất thích hợp cho Cúc là đất thịt nhẹ, tơi xốp, đặc biệt là đất phù sa mới, bề mặt bằng phẳng, thoát nước tốt, có nguồn nước tưới không bị ô nhiễm. Độ pH phù hợp trên đất trồng Cúc từ 6-6, 5

Nếu trồng Cúc trên đất trũng, ẩm thấp, bí, đất chua, dẫn tới thiếu oxy và ảnh hưởng tới hoạt động của các vi sinh vậy trong đất, quá trình phân giải chất hữu cơ chậm thì bộ r�� kém phát triển. Điều này ảnh hưởng tới việc hút dinh dưỡng của cây, dẫn đến hiện tượng cây còi cọc, lá úa vàng, sinh trưởng phát triển kém.

Để quy hoạch phát triển vùng trồng Cúc chuyên canh lớn, cần lựa chọn những cánh đồng rộng >50 ha, cao ráo, gần trục đường giao thông chính, hoặc gần điểm tiêu thụ (đô thị, sân bay, bến cảng...). Có nguồn đất và nguồn nước không bị ô nhiễm, tiện cho việc đầu tư cơ sở hạ tầng (thủy lợi, giao thông nội đồng, kho lạnh xử lý, bảo quản, đóng gói). Mỗi một hộ gia đình phải có được ít nhất 2.000 m2 để tiện lợi cho công tác áp dụng cơ giới và các biện pháp kỹ thuật tiên tiến. Nếu trồng ở quy mô nhỏ, mang tính tự cung tự cấp cho địa phương cần chọn thửa ruộng có đầy đủ ánh sáng, thông thoáng và có thể luân canh với lúa nước hàng năm để diệt trừ mầm mống sâu bệnh.

2. Chuẩn bị đất trước khi trồng

Đất cho trồng Cúc cần phải được cày sâu bừa kỹ, phơi ải để tăng cường sự hoạt động của vi sinh vật háo khí, tăng cường sự lưu thông khí trong đất, giúp đất giữ nước giữ phân tốt. Tùy theo cấu tượng đất, mà mức độ cày bừa khác nhau. Với đất phù sa chỉ cần cày, bừa qua rồi lên luống. Với đất thịt trung bình và thịt nặng phải phay đất nhiều lần. Tuy nhiên, không làm đất quá nhỏ, phá vỡ cấu tượng của đất. Vì đất nhỏ dễ bị đóng váng khi mưa hoặc khi tưới đẫm, mất đi độ tơi xốp cần có.

Trước khi trồng 10-12 ngày lên luống cao 20-0cm, bón phân. Vì Cúc trồng với mật độ dày nên không bón phân theo hốc, theo hàng mà bón đều trên mặt luống. Phân bón lót gồm:

Phân chuồng hoai mục 0 tấn /ha.

Đạm urê 25-0 kg /ha.

Supe lân 70-80 kg/ha.

Kali clorua 50-60 kg/ha.

(1 tấn phân chuồng + 1 kg đạm urê + 2,5- kg supe lân + 1,8-2, 2 kg clorua kali cho 1 sào Bắc Bộ).

Các loại phân trên trộn đều với đất sau đó dùng nilông che lại để tránh mưa rửa trôi và cỏ mọc, đợi đến khi trồng mới bỏ ra.

Kỹ thuật trồng

Sau khi đã chuẩn bị tốt đất, phân bón lót và cây con đủ tiêu chuẩn trồng ta tiến hành đêm trồng cây.

1. Mật độ, khoảng cách

Tùy thuộc vào đặc điểm của giống, mục đích sử dụng (để một hoa hay để chùm hoa) loại đất, mức độ phân bón, kỹ thuật thâm canh chăm sóc mà quyết định trồng với các mật độ khác nhau:

1.1. Đối với loại hoa to

Khoảng cách trồng là 12x15cm cho các giống cây cao, thân mập, cứng, không cần cọc đỡ và chỉ để 1 bông /1 cây (như các giống vàng Đài Loan, vàng Tàu, CN9, CN98, CN97 - đường kính bông 8-12cm). Với khoảng cách này mật độ đạt 480.000 cây /ha (918.000 cây /1 sào Bắc Bộ).

1.2. Đối với giống hoa trung bình

Trồng với khoảng cách 15x20cm với các giống thân bụi cành cong mềm, chơi hoa cả chùm như các loại Cúc chi trắng, chi vàng, tím nồi, vàng nhị nâu, ánh vàng, ánh bạc, rau muống v.v... (một thân có -5 cánh hoa - đường kính bông từ 4-7cm). Mật độ đạt 00.000 cây /ha (12.000 cây /1 sào Bắc Bộ).

1.Với các giống hoa nhỏ

Trồng với khoảng cách 0x40cm với các loại Cúc mâm xôi, đỏ ấn Độ... (đường kính bông từ 2-5cm). Cần phải bấm ngọn nhiều lần để tạo dáng cây hình cầu, chơi cả cây, trồng cây trong chậu. Mật độ trồng đạt 80.000 cây /ha (.000 cây /1 sào Bắc Bộ). Chú ý là trong điều kiện trồng với khoảng cách lớn thì nên trồng so le nhau để tiết kiệm không gian, giúp các cây không phải cạnh tranh ánh sáng với nhau.

2. Tiêu chuẩn trồng

Các cây được chọn đem trồng ngoài sản xuất phải là những cây xanh tốt, khỏe mạnh, có bộ rễ phát triển. Loại bỏ những cây yếu ớt, bị sâu bệnh. Nếu đi mua cây con về trồng cần phải phân loại cây. Các cây có hình dáng, kích thước, bộ rễ, sức sống như nhau trồng thành 1 luống. Các cây yếu hơn trồng luống khác. Có như vậy mới tiện cho việc chăm sóc và thu hoạch sau này.

3. Cách trồng

Chọn ngày râm mát, hoặc trồng vào buổi chiều mát, tưới nhẹ luống đất đã được chuẩn bị sau đó dùng dầm nhỏ trồng. Khi trồng xong lấy tay ấn chặt gốc. Dùng rơm mềm hoặc mùn rác che phủ gốc và dùng bình ô-doa hoặc vòi phun nhẹ tưới đẫm luống. Mùn rơm vừa có tác dụng giữ ẩm cho cây vừa có tác dụng hạn chế sự đóng váng lớp đất mặt, làm cho nước tưới có thể xuống rễ một cách dễ dàng. Những ngày đầu, tưới nước cần hết sức nhẹ nhàng tránh lay gốc, trôi cây. Không để các lá ở dưới dính vào đất hoặc bùn đất bắn lên các lá non làm bít các khí khổng, ảnh hưởng đến sự quang hợp, hô hấp và sự bốc hơi nước của bộ lá khi cây chưa hồi xanh trở lại