Mới đây các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện, việc hạn chế lượng thức ăn sẽ làm tăng tuổi thọ và ngăn ngừa suy giảm trí nhớ ở tuổi già. Vấn đề là những loại thực phẩm nào cần hạn chế hoặc cần tăng cường cho hợp lý để đảm bảo cho trí não hoạt động tốt?
Những thực phẩm tốt cho não bộ
TPO - Bộ não cũng giống cơ thể chúng ta đòi hỏi các chất dinh dưỡng để duy trì hoạt động, thực phẩm càng nhiều vitamin dưỡng chất thì cơ thể bạn sẽ có thêm nhiều năng lượng để thực hiện công việc hàng ngày.
Khoa học về Thực phẩm có lợi cho não
Carbohydrates (đường và tinh bột) khi vào cơ thể được chuyển hóa thành glucozo; lượng glucozo cơ thể hấp thụ này được đo bằng chỉ số GI (glycemic index). Vì carbohydrates là nguyên liệu chính cho hoạt động của não, nên muốn não hoạt động ổn định thì lượng carbohydrates cơ thể hấp thụ cũng phải ổn định, tức là chỉ số GI phải ổn định.
Carbohydrates đơn giản (trong các thực phẩm giàu tinh bột và đường) làm lượng đường trong máu bất ổn định (GI bất ổn định), khiến tuyến tụy phải tiết ra nhiều insulin (một chất kích thích sự đường phân) để cân bằng lại lượng đường trong máu.
Ngược lại, carbohydrates tổng hợp rất tốt cho não. Nhờ cấu tạo phức tạp của mình, thời gian carbohydrates tổng hợp bị phân hóa thành glucozo sẽ lâu hơn. Chính vì vậy carbohydrates tổng hợp cung cấp một nguồn năng lượng ổn định hơn.
Ngũ cốc: chỉ số GI trong yến mạch và vỏ cám là ít nhất, tiếp đó là spaghetti và cơm. Ngô và bánh mỳ trắng có chỉ số GI cao, không tốt cho não.
Hoa quả: nho, táo, cherry, cam có chỉ số GI thấp. GI trong hoa quả tươi thấp hơn trong nước ép vì chất xơ trong hoa quả làm giảm quá trình hấp thụ đường.
Rau củ và đậu: các loại đậu nành, đậu đỏ và đậu lăng là những thực phẩm rất tốt cho não. Chỉ số GI của chúng thấp nhất trong số các loại thực phẩm. Khoai tây và cà rốt có chỉ số GI cao hơn.
Những sản phẩm làm từ sữa: những sản phẩm này có chỉ số GI cao hơn đậu nhưng thấp hơn hoa quả.
Dưới đây là top 7 loại thực phẩm “thân thiện” cung cấp sức mạnh cho bộ não:
1. Táo
Bạn có biết rằng ăn một quả táo mỗi ngày không chỉ tốt cho cơ thể mà còn rất có lợi cho não không? Các chất hợp chất thực vật trong táo giúp bảo vệ não khỏi các bệnh thoái hóa thần kinh như bệnh Parkinson và Alzheimer. Các hợp chất này cũng giúp chống lại vi khuẩn, nấm và các loại virut.
|
2. Các loại quả mọng
Các loại quả mọng là loại trái cây tuyệt vời cho não có chứa rất nhiều chất chống ôxi hóa và bảo vệ não khỏi một số dạng tổn thương do các gốc tự do. Ăn quả mọng làm giảm một số bệnh liên quan đến não như mất trí nhớ, đột quỵ. Thậm chí bạn có thể phòng tránh các bệnh trên nếu ăn một ít quả mọng mỗi ngày.
|
3. Các loại hạt
Các loại hạt cung cấp nhiều năng lượng cho não. Các loại hạt chứa nhiều vitamin E giúp giảm thiểu chứng mất trí nhớ ở người già và rất giàu chất béo có lợi giúp não hoạt động tốt. Hạt óc chó và hạnh nhân là hai loại hạt tốt nhất cho não.
4. Nghệ
Nghệ chứa các hợp chất tự nhiên được gọi là curcumin – một chất chống ôxi hóa cực mạnh và có khả năng chống viêm. Viêm nhiễm có liên quan đến chứng sa sút trí tuệ, đột quỵ và nhiều bệnh khác liên quan đến não bộ. Do vậy hãy bổ sung nghệ vào các món ăn hay chế biến món cari của riêng bạn để bồi bổ trí não.
5. Lòng đỏ trứng
Lòng đỏ trứng có chứa choline - một dưỡng chất vô cùng quan trọng với não bộ và giúp lưu trữ kiến thức. Bạn không nên lo lắng về lượng cholesterol trong trứng nếu sắp xếp chế độ dinh dưỡng hợp lý. Tiêu thụ 1 quả trứng/ngày sẽ không làm tăng lượng cholesterol có hại cho sức khỏe.
6. Cá hồi
Cá hồi (và các loại cá giàu Omega 3) rất lý tưởng để duy trì chức năng não bộ khỏe mạnh và hỗ trợ các tế bào thần kinh liên lạc với nhau hiệu quả. Điều này đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình học hỏi và ghi nhớ.
|
7. Hàu
Hàu rất giàu sắt và kẽm, hai hoạt chất giúp trí óc minh mẫn và duy trì khả năng tập trung. Ngoài ra, hàu rất giàu omega 3 giúp bổ trợ não và tăng khả năng sinh lý, bạn còn chần chừ gì nữa mà thưởng thức món ăn tuyệt vời này.
Những thực phẩm có hại cho não
Mới đây các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện, việc hạn chế lượng thức ăn sẽ làm tăng tuổi họ và ngăn ngừa suy giảm trí nhớ ở tuổi già. Vấn đề là những loại thực phẩm nào cần hạn chế hoặc cần tăng cường cho hợp lý để đảm bảo cho trí não hoạt động tốt.
Đồ ngọt
Các nhà dinh dưỡng khẳng định không nên ăn đồ ngọt, song não chúng ta cần có glucose có chứa trong đường. Trong danh mục cấm có socola là thứ giàu protein thực vật có lợi cho não và các chất tăng lực. Nếu thích thì vẫn có thể dùng socola đắng chứ không phải loại socola sữa. Glucose tự nhiên có trong khoai tây, mật ong và những loại quả ngọt khác.
Bột và chất béo
Bột và chất béo có hại cho người già. Những người ăn nhiều hai loại này có nguy cơ bị tắc mạch máu (trong đó có mạch máu não) bởi cholesteron và dễ bị đột quỵ hoặc nhẹ hơn là chứng đa xơ cứng. Tuy nhiên, nếu phải làm việc căng thẳng thì cơ thể lại cần đến protein và cacbon. Tốt nhất là hãy hấp thụ hai chất này trong các loại rau tươi, đậu đỗ, các sản phẩm mỳ ống và bánh mỳ làm từ loại lúa mạch.
Không nên loại bỏ thịt và cá
Một số người tin rằng ăn chay là củng cố sức khỏe và tăng tuổi thọ nên không ăn thịt và thậm chí cả cá. Tuy vậy, thịt bò không béo và thịt gà được coi là thực phẩm dinh dưỡng. Ngoài ra, thịt không chỉ có chứa protein mà còn có chất sắt, và trong thành phần còn có hemoglobin và nó tích cực tham gia vào việc cung cấp oxy cho tế bào cơ thể, trong số đó có tế bào não.
Những loại cá béo như cá hồi, cá mòi, cá trích có chứa phốt-pho vẫn được coi là có ích cho hoạt động trí não, cũng như i-ốt và các axít béo omega-3, cải thiện hoạt động của các mạch máu não. Không nên ăn kiêng theo cách chỉ ăn rau quả. Vì nếu chỉ ăn rau quả thì cơ thể dần sẽ bị rối loạn tiêu hóa.
Có một nguyên tắc là: Nếu bạn từ bỏ loại thực phẩm nào thì cần phải thay thế bằng loại khác để hấp thu được tất cả những vitamin, các chất khoáng và dưỡng chất cần thiết mà không có chất độc hại. Để làm điều đó cần phải biết rõ về thành phần mỗi loại thực phẩm, lượng ca-lo trong đó, tỷ lệ protein, chất béo, carbonhydrate v.v. Riêng đối với não thì cần thịt nạc, cá, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt, bánh mỳ. Những chất này chứa các vitamin nhóm B và hầu như không có chất béo có hại và cholesteron. Nói chung là nên ăn đầy đủ mọi thứ nhưng với số lượng hạn chế, nhất là chất béo, chất ngọt và nhiều ca-lo. Điều đó sẽ không gây tổn hại cho não.
5 thực phẩm gây tổn hại cho não trẻ
Quẩy, bỏng ngô hay trứng muối đều là những món ăn nên tránh nếu bạn không muốn con mình giảm khả năng tư duy.
1. Đồ ăn quá mặn
Đồ ăn quá mặn không chỉ dẫn đến bệnh cao huyết áp, xơ cứng động mạch mà còn gây tổn hại cho các mạch máu, ảnh hưởng đến việc cung cấp máu cho não khiến các tế bào thần kinh của não bé bị thiếu oxi, về lâu dài sẽ làm trí nhớ của bé bị giảm sút, giảm khả năng tư duy.
Các bác sỹ đã chỉ ra lượng muối cần thiết cho cơ thể như sau: người trưởng thành mỗi ngày dùng không quá 7g, trẻ em không quá 4g. Vì vậy, bố mẹ nên chú ý hạn chế cho bé ăn các món có vị mặn như dưa muối, thịt muối, một số loại nước tương, nước mắm.
2. Đồ ăn có nhiều mì chính
Các nghiên cứu y học đã chứng minh nếu bà bầu thường ăn món ăn có mì chính trong thời gian mang thai sẽ làm bé trong bụng bị thiếu kẽm, bé 1 tuổi hay ăn món có thêm mì chính gây hủy hoại tế bào não của bé.
Tổ chức y tế khuyến cáo rằng: người trưởng thành mỗi ngày không nên hấp thu vào cơ thể nhiều hơn 4g mì chính, phụ nữ mang thai và trẻ em dưới 1 tuổi càng phải cẩn thận. Với các bé ở độ tuổi lớn hơn cũng nên hạn chế tối đa loại gia vị này.
3. Đồ ăn có nhiều chất béo bị oxy hóa
Hấp thụ quá nhiều chất béo bị oxy hóa vào cơ thể sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của đại não, khiến bé kém thông minh so với các bạn cùng lứa tuổi.
Các loại thịt sấy khô, các đồ được chiên, rán qua dầu mỡ là những loại thực phẩm chứa nhiều chất béo bị oxy hóa. Bạn nên giảm số lượng và tần suất xuất hiện của loại thực phẩm này trong thực đơn hàng ngày của bé.
4. Đồ ăn có chứa chì
Chì là chất rất độc hại, y học đã chứng minh rằng chì là “sát thủ” của các tế bào não, gây tổn thương nghiêm trọng cho đại não. Bắp rang, bỏng ngô, trứng muối, bia là những thực phẩm chứa tương đối nhiều chì, bạn nên cho bé ăn càng ít càng tốt.
5. Đồ ăn có chứa alumin
Thường xuyên cho bé ăn thực phẩm có hàm lượng alumin cao sẽ dẫn đến chứng suy giảm trí nhớ, bé phản ứng chậm chạp, không linh hoạt thậm chí còn gây nên bệnh thiểu năng trí tuệ. Vì vậy, tốt nhất bạn không nên cho bé ăn quẩy hoặc các loại bánh chiên, rán qua dầu mỡ, đây là những thực phẩm có chứa nhiều alumin.
Thiểu năng tuần hoàn não
Tìm hiểu về bệnh thoái hóa tiểu não
Viêm màng não trẻ em
Bệnh não mô cầu ở trẻ em
Não và hệ thần kinh
Bé bị não úng thủy
(st)