Quấn khăn cho trẻ sơ sinh đúng cách

Mới chào đời, khăn quấn giúp trẻ có cảm giác an toàn giống như khi còn ở trong bụng mẹ. Quấn trẻ sao cho khéo để bé cảm thấy thoải mái, an toàn và dễ ngủ hơn, cũng là một kỹ thuật.

Lợi ích của việc quấn khăn cho trẻ sơ sinh là giúp thần kinh ổn định, giảm quấy khóc, bé dễ ngủ và ngủ ngon hơn, giữ thân nhiệt ổn định, giảm nguy cơ đột tử. Ngoài ra khi trẻ ngủ, quấn khăn vừa vặn ôm sát cơ thể giúp bé không bị giật mình.

Sau đây là các bước thực hiện quấn khăn được các chuyên gia hướng dẫn

- Trải chiếc khăn ra theo dạng hình thoi. Cầm một góc của tấm khăn gấp vào giữa sao cho đầu khăn nằm ở điểm trung tâm của tấm khăn.

- Đặt em bé nằm giữa tấm khăn vừa gấp xong, đầu hướng về phía đường gấp.

- Đặt tay phải của bé xuôi theo chiều dọc cơ thể.

- Một tay của mẹ nâng phần khăn bên tay phải phủ chéo lên cơ thể bé, đồng thời nâng nhẹ phần cơ thể bên trái của bé để chèn phần khăn dư xuống dưới.  

- Tiếp tục lấy phần khăn bên trái phủ chéo lên phần cơ thể còn lại của bé.

- Cuối cùng lấy phần khăn dư ở phía dưới chân quấn vòng ngược lên cơ thể của bé rồi định vị tấm khăn lại.

Lưu ý không nên quấn quá chật hoặc quá lỏng lẻo, bởi nếu quá chật trẻ sẽ khó cử động, còn quá lỏng trẻ sẽ không nằm yên vị được. Không nên quấn 2 tấm khăn một lúc, khăn không quá dày vì sẽ làm tăng nhiệt độ cơ thể bé. Nếu thấy bé ra mồ hôi hoặc người nóng lên, đó là dấu hiệu gia tăng nhiệt độ cơ thể. Điều này chứng tỏ bạn đã quấn khăn sai cách, hãy tháo khăn ra và quấn lại từ đầu.

Giữ ấm đúng cách cho trẻ sơ sinh

Đa số cha mẹ đều tìm mọi cách để giữ ấm cho con như mặc quần áo dày nhiều lớp, quấn tã, ủ chăn... Thậm chí nhiều gia đình giữ cho bé sơ sinh và sản phụ ở trong phòng kín, tránh gió và đặt lò sưởi cả tháng. Đây là một quan niệm sai lầm.

Trên thực tế, trừ những trường hợp như bé mắc bệnh (bé sinh non, hoặc nhẹ cân), còn những bé khỏe mạnh sinh đủ tháng đều có đủ lớp mỡ để giữ nhiệt cho cơ thể.

Nguy cơ gây bệnh

Mặc quá nhiều quần áo khiến bé có thể bị nóng, ra nhiều mồ hôi và mồ hôi làm bé bị tự nhiễm lạnh, dễ bị viêm phổi. Ngoài ra, mặc quần áo quá chật, quá kín (chật đến nỗi ép lồng ngực và bụng làm bé không thở nổi), bé sẽ cảm thấy khó chịu và gây khó khăn trong vận động. Đôi khi, bé cáu gắt, khóc lóc chỉ vì bị mặc quá nóng.

Không những thế, để nhiệt độ phòng quá cao, ủ quá ấm, đắp nhiều chăn, mặc nhiều quần áo cho bé khi đi ngủ có thể gây đột tử nhũ nhi (SIDS).

Giữ ấm đúng cách

Giữ ấm đúng cách là giữ đủ ấm cho bé, nhất là những vùng dễ bị nhiễm lạnh như lòng bàn chân, bàn tay, thóp và ngực.

Đầu bé sơ sinh là nơi tạo ra khoảng 40% thân nhiệt, nhưng đồng thời lại là nơi giải phóng đến 85% nhiệt độ cơ thể. Chính vì vậy, việc đội mũ và dùng băng quấn thóp là cần thiết với bé mới sinh (đặc biệt là các bé sinh non) nhưng với bé khỏe mạnh và đã được vài tháng tuổi, việc đội mũ khi ngủ là không cần thiết, mà ngược lại sẽ khiến nhiệt độ của não bé tăng cao, ảnh hưởng đến hoạt động của vùng thần kinh kiểm soát hô hấp.

Mặc cho bé sơ sinh những lớp quần áo để có thể dễ dàng cởi bỏ ra mỗi khi bé nóng. Chẳng hạn, bạn nên mặc một chiếc sơmi dài tay (hoặc chiếc áo thun dài tay ở bên trong) và khoác một chiếc áo khoác bên ngoài. Khi ngủ, cho bé mặc quần áo nhẹ, thoáng. Tốt nhất là cho bé sơ sinh mặc đồ bằng chất liệu cotton, có khả năng thấm hút mồ hôi. Không quấn quá nhiều lớp tã hoặc đắp quá nhiều chăn cho bé.

Khi bé ốm, sốt lại càng không nên mặc quá nhiều quần áo. Khi kiểm tra xem bé có nóng quá hay không thì nên sờ vào bụng, không nên sờ vào chân tay, vì các bộ phận này của bé thường lạnh hơn so với thân mình. Các dấu hiệu khác cho thấy bé quá nóng là đổ mồ hôi, thở nhanh, trán nóng, bứt rứt khó chịu.

Cho bé sơ sinh ở trong phòng thoáng, đảm bảo đủ nhiệt độ và tránh những nơi có gió lùa. Những khi cần cho bé ra ngoài, bạn nên để bé ngồi sau xe, mặc ấm, nhất là ở phần đầu, cổ, chân, che chắn để bé tránh bụi, gió và hít phải khí lạnh.

Khi vào phòng ấm, phụ huynh cần cởi bớt trang phục ngoài cho bé, nếu không bé có thể bị nóng, ra nhiều mồ hôi rồi nhiễm lạnh. Thường xuyên kiểm tra thân nhiệt cho bé, đơn giản là sờ lên trán xem bé nóng hay lạnh.

Bảo vệ đường hô hấp cho con

Ngạt mũi là hiện tượng hay gặp ở trẻ sơ sinh trong mùa lạnh do thể tích hố mũi của bé rất nhỏ.

Hơn nữa bé sơ sinh chưa biết thở bằng miệng nên ngạt mũi khiến bé khó chịu, dễ bỏ bú, quấy khóc.

Để khắc phục tình trạng này cần luôn giữ ấm cho bé, vệ sinh mũi hằng ngày bằng nước muối sinh lý. Khi bé bị ngạt mũi, chỉ nên làm thông bằng cách nhỏ nước muối sinh lý ấm, tuyệt đối không tùy tiện sử dụng các thuốc nhỏ mũi khác mà không có ý kiến của bác sĩ.

Nếu thấy bé khó thở thì cần đưa đi khám.

Vấn đề hay gặp nhất của bé sơ sinh mùa đông là nhiễm trùng đường hô hấp do sức đề kháng của các bé còn kém, chưa thích nghi được với môi trường mới. Vì thế bố mẹ cần hết sức chú ý trong quá trình chăm sóc con.

Những dấu hiệu cần đưa bé sơ sinh đi khám tại bệnh viện:

- Bé đang bú tốt bỗng bỏ bú.

- Bé sốt cao, ly bì.

- Bé khó thở, bị co giật

- Nôn trớ nhiều

- Vàng da

Tránh cho bé quá nóng khi mặc đồ mùa đông

Mặc quá ấm trong mùa đông khiến bé sơ sinh tăng thân nhiệt quá mức và có thể gây đột tử, bởi bé không thể bày tỏ sự bực bội hoặc đủ khỏe để tự cởi áo.

Dù là đông hay hè, khi mới sinh bé đều cần đội mũ, bởi thân nhiệt là một trong những thứ mà bé khó điều khiển nhất. Những chiếc mũ này có tác dụng trong vài tuần, hoặc vài tháng, và rất quan trọng trong việc duy trì nhiệt độ vùng đầu (chứ không chỉ để làm đẹp).

Tuy nhiên, các lớp áo và khăn mà các bậc cha mẹ kỳ công quấn cho con lại không cần thiết.

Thực tế, một vài bác sĩ nhi khoa đề xuất rằng trẻ từ lúc sinh ra cho đến khi 1 tuổi chỉ cần mặc nhiều hơn người lớn một lớp áo. Nếu bạn cảm thấy ngột ngạt khi được mặc như bé, thì chắc chắn bé cũng nóng như vậy, và cần được bỏ bớt.

Quy tắc số một nên tuân thủ khi ở trong nhà là nên mặc ấm vùng đầu và chân của bé, có lẽ nên mặc cho bé bộ áo liền quần, áo choàng dài hoặc áo liền bỉm. Nên nhớ rằng cảm nhận nhiệt độ ở tay hoặc chân bé không phải là cách chính xác để đánh giá thân nhiệt, vì hệ tuần hoàn của bé chưa hoàn thiện. Thay vào đó, hãy kiểm tra ở vùng nách, bụng hoặc lưng bé.

Sự nguy hiểm của việc ủ bé quá ấm liên hệ trực tiếp tới hiện tượng đột tử ở trẻ sơ sinh. Một phần là do khi bé mặc quá nhiều áo hoặc chăn, cơ thể bé không thể thoát nhiệt và làm tăng thân nhiệt một cách không cần thiết. Khi bé ngủ ngắn ban ngày, đó là lúc bạn nên kiểm tra thân nhiệt và xem bé có bị nóng quá hay không.

Tương tự, không bao giờ nên "trói" chặt bé trong ghế ngồi xe với bộ quần áo khoác quá dầy. Hãy kiểm tra dây đai có siết bé quá chặt, cho bé mặc như bình thường và nếu trời lạnh thì phủ thêm một tấm chăn.

Nếu bạn không chắc chắc bé nóng quá là do sốt hay do mặc quần áo quá ấm, hãy cởi ra trong vài phút, rồi cặp nhiệt kế.

Trẻ sơ sinh không thể bày tỏ sự bất bình của mình nếu quá nóng, và không đủ khỏe để cởi bớt áo khoác dày. Điều lo ngại nữa là các trục trặc do tình trạng tăng nhiệt quá mức thường không biểu hiện ra ngay mà chỉ xuất hiện khi vấn đề đã trở nên nghiêm trọng, không thể đảo ngược. Do vậy, cách tốt nhất là mặc cho bé vài lớp áo và theo dõi bé sát sao. Nên giữ cho nhiệt độ của nhà bạn ấm hơn ngoài trời vài độ, tốt hơn là quấn cho bé thật nhiều quần áo và áo khoác.

Dự sinh vào tháng sau, chị Chi (Cầu Giấy, Hà Nội) không biết nên sắm những gì cho con để vừa đủ ấm, vừa không quá tốn kém. Chia sẻ của chuyên gia và chị em từng sinh vào mùa này sẽ giúp các bà bầu như chị.
 

Cũng như chị Chi, không ít bà bầu sinh con vào mùa đông lúng túng trong việc sắm đồ cho bé yêu sắp chào đời vào những ngày lạnh.

Theo chị Nguyễn Thị Nhung, chủ một cửa hàng chuyên bán đồ trẻ em ở phố Mai Dịch, Hà Nội, so với mùa hè, các bé sinh vào mùa đông cần được chuẩn bị nhiều đồ hơn, để chống lại cái lạnh và đề phòng những ngày mưa phùn đồ giặt phơi lâu khô.

Chị Nhung cho biết, ngoài các đồ cần thiết như áo cotton mềm, khăn sữa, tã, các bé cần có những quần áo dày và chăm để ủ ấm. Các phụ kiện như tất chân, tất tay cũng cần mua loại dày nhưng không cứng.

Theo chị, quần áo, chăn ủ bằng bông cho bé sơ sinh được nhiều bố mẹ lựa chọn hơn cả do đặc tính mềm, ấm, lại không gây khó chịu cho bé như đồ len, dạ... Nhiều bà bầu nghĩ áo len chui đầu và cao cổ sẽ giữ ấm tốt cho con nhưng thực ra, với bé mới sinh, không nên sắm đồ này vì mặc vào cởi ra khó, sẽ khiến bé sợ. Nên mua cho bé những áo dạng cài cúc, cổ không quá cao, khi lạnh có thể quàng thêm khăn sữa cùng yếm để giữ ấm cổ và ngực. Nếu mua đồ len cần chọn loại có chất liệu tốt, mềm mại, không thô cứng, xù, tránh gây dị ứng cho bé.

Vừa sinh con được 2 tuần, chị Lê Mai Giang (phố Kim Đồng, Hà Nội) chia sẻ kinh nghiệm: Mùa đông lạnh nên mua nhiều tã giấy để giữ ấm cho con hơn là sắm tã xô, có điều cần thay thường xuyên và rửa sạch vùng kín để con không bị hăm. Để tránh bé ị tè ra đệm, nên mua vài chiếc ga chống thấm trải bên dưới ga thường, đồng thời dùng thêm tấm lót nilong cho con mỗi lần thay tã.

Theo chị Giang, nếu có điều kiện nên sắm một chiếc máy sấy quần áo để khỏi lo những ngày mưa phùn đồ của bé chưa khô.

"Những ngày mưa phùn gió bấc vừa rồi mà không có máy sấy thì mình không biết xoay kiểu gì, khi đồ của con thì không thể không thay, không giặt vì tè, ị và trớ liên tục", chị nói.

Chị cho biết, những ngày rét, không nên mua giấy ướt lau cho bé vì sẽ rất lạnh lại dễ làm khô da. Thay vào đó là dùng bông tiệt trùng hoặc khăn xô, mỗi lần vệ sinh chỉ cần nhúng vào nước ấm rồi lau cho bé.

Nếu không có điều hòa hai chiều thì nên mua máy hay quạt sưởi để làm ấm cho bé những lúc trời quá lạnh hoặc mỗi lần tắm, thay đồ cho con.

Chị Hồng (khu đô thị Pháp Vân, Hà Nội) sinh cả hai con vào mùa đông thì cho rằng, nên sắm cho các bé vài bộ đồ liền thân, vừa giữ ấm tốt, để bé không bị hở bụng, lưng mỗi khi xê dịch, vừa gọn gàng. "Có thể mua nhiều chất liệu, cotton mặc hôm trời ấm, bộ liền bông hay nỉ mặc ngoài lúc đi ngủ, một bộ liền phao dùng khi bé cần ra ngoài trời, đi tiêm phòng", chị Hồng nói.

Theo chị, không nên mua đồ quá chật, khiến bé khó chịu, nhưng cũng đừng sắm đồ quá rộng đợi bé lớn vì khi "bơi trong áo" bé sẽ không đủ ấm.

Bác sĩ Lê Tố Như, phó Khoa sơ sinh, BV Nhi trung ương cho biết, sắm đồ cho bé sinh vào mùa đông ngoài quan tâm đến tác dụng giữ ấm, cần chú ý tới chất liệu sản phẩm và sự an toàn của con. Tất tay, tất chân nên mua loại dày nhưng không quá chật hay có sợi thun bít vào cổ tay cổ chân bé. Cũng cần kiểm tra bên trong tất có các sợi vải, sợi len bị sổ ra không, tránh nguy cơ quấn vào tay, chân con. Đồ mặc bên trong cùng cho bé nhất thiết phải là chất cotton mềm, không có các cạnh sắc ở vùng nách, cổ, không cọ xát vào da trẻ. Bên ngoài có thể mặc cho bé đồ bằng bông, len, nỉ chất lượng tốt.


Hiện tượng nổi mụn ở trẻ sơ sinh
Suy hô hấp ở trẻ sơ sinh
Làm gì khi trẻ bị sặc sữa
Tư thế nằm ngủ của trẻ sơ sinh
Chăm sóc trẻ sơ sinh mùa đông
Chăm sóc răng miệng cho trẻ sơ sinh


(st)