Thức ăn cho người bị bệnh gut

Gout là một bệnh lý rối loạn chuyển hóa purin làm tăng axit uric máu dẫn đến ứ đọng tinh thể muối tại khớp gây viêm khớp, đau đớn ở các khớp.

Bệnh gout tấn công ngón chân cái đầu tiên và dần dần lan sang bàn chân, mắt cá chân, đầu gối, cổ tay, cánh tay và bàn tay. Những người bị bệnh thận, khả năng bị gout sẽ cao hơn nhiều lần.

Bệnh gout là thường gặp ở đàn ông và những người béo phì có nguy cơ cao. Bệnh sẽ nặng thêm bởi chính những loại thực phẩm chúng ta ăn hàng ngày. Dưới đây là 8 loại thức ăn cần tránh:

Sò

Những thực phẩm động vật và đồ biển giàu purine, chất purine sản sinh ra các tinh thể uric acid ứ đọng trong các mô mềm và khớp.

Do vậy, nếu bạn không bị bệnh gout thì bạn cũng không nên ăn quá nhiều đồ biển. Nếu bạn là người "nghiền" đồ biển thì bạn có thể ăn sò và cá hồi nhưng bạn không nên ăn thường xuyên.

Cá trích

Người bị bệnh gout có thể thỉnh thoảng ăn một số hải sản nhất định, nhưng bệnh nhân gout tuyệt đối không nên thêm cá trích, cá ngừ, cá cơm vào thực đơn bữa ăn hàng ngày.

Tuy nhiên tôm, tôm hùm hay cua lại được cho là những thực phẩm an toàn cho bệnh nhân gout.

Bia

Uống bia làm tăng gấp đôi nguy cơ đối với những dễ mắc bệnh gout. Theo các chuyên gia, uống bia không chỉ làm tăng mức độ uric acid màcòn ngăn cản cơ thể loại bỏ chất này ra khỏi cơ thể của bạn.

Rượu có thể là một sự lựa chọn tốt hơn, tuy nhiêu uống nhiều rượu lại là không tốt cho tất cả mọi người và đặc biệt đối với những người mắc bệnh gout. Chính vì vậy, các bác sĩ khuyên rằng, trong bữa tiệc bạn nên kiêng rượu hoàn toàn.

Thịt đỏ

Hàm lượng purine trong các loại thịt là khác nhau. Thịt trắng nói chung là tốt hơn so với thịt đỏ. Bạn không phải kiêng thịt đỏ hoàn toàn, nhưng tuy nhiên bác sĩ khuyên bạn không nên ăn nhiều thịt đỏ.

Theo chuyên gia, bạn có thể thỉnh thoảng thưởng thức với thịt bò hoặc thịt lợn chứ không nên ăn thịt gà tây hoặc thịt cừu thì bạn chỉ nên ăn sườn cừu.

Người bị bệnh gout nên tránh ăn các loại thịt từ gà tây và thịt ngỗng. (Ảnh minh họa)

Gà tây

Thịt gà tây và thịt ngỗng là những loại thực phẩm chứa hàm lượngpurin cao hơn so với các loại thực phẩm khác, do đó tốt nhất người bị bệnh gout nên tránh ăn các loại thịt này. Những người mắc bệnh gout không nên ăn các loại thịt thú rừng.

Gà và vịt là những lựa chọn an toàn nhất. Trong đó, thịt đùi là một sự lựa chọn tốt hơn so với ức gà với da.

Nước uống có đường

Những người có nguy cơ mắc bệnh gout nên tránh các loại nước uống có chứa hàm lượng đường fructose cao, chẳng hạn như nước soda, nước hoa quả. Những loại nước uống này không chỉ khiến bạn dễ dàng tăng cân mà còn kích thích cơ thể sản xuất ra axit uric nhiều hơn.

Một nghiên cứu tìm thấy rằng, những người tiêu thụ nhiều đường fructose có nguy cơ mắc bệnh gout cao hơn những người khác. Năm 2010, các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, uống đồ uống chứa fructose mỗi ngày, phụ nữ cũng có nguy cơ mắc bệnh gout hơn so với những người khác.

Măng tây

Măng tây được xem là loại thần dược dành cho nam giới. Đây là loại rauchứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, được xem như một loại thuốc kích dục tự nhiên quý giá.

Tuy nhiên, với những người mắc bệnh gout, đây là loại thực phẩm có purin cao nên có thể làm người bệnh đau khớp khi dùng. Măng tây, súp lơ, rau bina, và nấmcó chứapurin hơn so với các loại rau khác. Nhưng nếu bạn thích những thực phẩm này, khôngcần phải loại bỏ hoàn toàn măng tây trong bữa ăn của bạn

Gan

Theo các chuyên gia khuyên, những bệnh nhân gout không nên tránh ăn các loại thịt nội tạng, như gan, thận, lá lách..

4 không cho người bị bệnh gút

Gút được xếp vào bệnh của thời đại văn minh. Nó thường gây đau đớn dai dẳng cho người bệnh và là sự báo hiệu nguy cơ bệnh mạch vành, tai biến mạch máu não và bệnh thận. Bệnh gút có thể diễn biến tốt nếu dùng đúng các thuốc điều trị và tuân thủ chế độ ăn hợp lý.

Những điều nên tránh trong ăn uống:

Không ăn thức ăn nhiều purin trong giai đoạn tiến triển

Chế độ ăn hợp lý của người bị bệnh gút là nhằm giảm lượng acid uric để không bị tích lũy thành tinh thể ở các khớp và các tổ chức mềm. Hết sức hạn chế ăn phủ tạng động vật như gan, lòng, cật, tim, tiết; cá trích, cá mòi, trứng cá; thịt đỏ, thịt muối; phô mai; cua; tôm. Một số thực phẩm thực vật cũng có hàm lượng purin tương đối cao như nấm, đậu hạt các loại.

Không dùng thức uống có cồn và chất kích thích

Các nghiên cứu về khẩu phần ăn uống đều khuyên người bị gút hoặc tăng acid uric máu đơn thuần phải kiêng rượu, bia hơi, vang trắng, sâm banh, bia nâu. Tránh ăn những chất kích thích như ớt, cà phê… Nên tránh các buổi liên hoan tiệc tùng.

Không quên uống nhiều nước

Uống nhiều nước sẽ làm tăng lượng nước tiểu, sẽ đào thải được nhiều acid uric ra ngoài. Nên uống khoảng 2-3 lít/ngày khi đang uống thuốc trị bệnh. Tốt nhất nên uống các loại nước khoáng có nhiều bicarbonat. Nếu không, có thể uống dung dịch natri bicarbonat 3% để kiểm soát huyết thanh, giúp việc đào thải acid uric thuận lợi hơn.

Không uống các thuốc làm tăng acid uric máu

Đó là các thuốc lợi tiểu nhóm thiazide (hypothiazide), nhóm giảm đau, hạ sốt salicilat (aspirin). Tuyệt đối không dùng các thuốc nhóm corticoid (prednisolon, dexamethason…) vì chúng có thể làm giảm đau nhanh nhưng lại làm tăng acid uric máu, đẩy nhanh bệnh sang thể mạn tính.
Ngoài chế độ ăn uống, người bị bệnh gút cũng cần tránh các nguy cơ có thể làm xuất hiện bệnh như: làm việc quá sức, nhiễm lạnh, đi giày quá chật, bị nhiễm khuẩn cấp tính hoặc phẫu thuật.

Cách tính khẩu phần ăn cho người bị bệnh gut

Nói đến điều trị tận gốc bệnh gout hay phòng tái phát bệnh gout, nhiều người thường chỉ chú ý đến chế độ thuốc thang, tập luyện mà không biết rằng thực phẩm và chế độ ăn cũng rất quan trọng trong việc cải thiện tình trạng đau do bệnh gout gây ra.

Gout là dạng viêm khớp đặc biệt do tăng cao acid uric trong máu. Acid uric hình thành từ nhân purin có trong thực phẩm. Thực phẩm khác nhau, lượng purin cũng khác nhau. Vì vậy, người bị bệnh gout cần biết rõ nguyên tắc để tự tính khẩu phần ăn cho thích hợp. Theo đó, các thực phẩm chứa nhiều nhân purin là:

* 100g gan lợn cho 300 mg purin
* 100g thịt gà rán cho 300 mg purin
* 100g cá hồi cho 200 mg purin
* 100g thịt lợn cho 170 mg purin
* 100g thịt bò cho 150 mg purin

Vì vậy cần kiêng tuyệt đối ăn phủ tạng động vật (lòng lợn, tiết canh, gan, thận, óc, dạ dày, lưỡi…) và hạn chế ăn các loại thịt đỏ (thịt chó, dê, trâu, bê), các loại hải sản tôm, cua, cá béo, thịt thú rừng như nai, thỏ.... Lưu ý măng tươi và giá đỗ cũng có hàm lượng purin cao, người bị gout cần hạn chế ăn các loại này. Đồng thời, giảm tối đa các chất kích thích như: bia, rượu, thuốc lá… vì hại gan thận và tăng tạo purin.  

Những loại thực phẩm nghèo purin như: ngũ cốc, các loại hạt, cá nạc, sữa tươi, sữa chua, pho mát các loại, trứng, bơ… Rau củ quả nghèo purin như: rau actisô, xà lách, cà rốt, bắp cải, dưa chuột, dưa gang, khoai tây.

Một người nặng 60kg cần năng lượng tối thiểu một ngày là: 60 × 30 kcal = 1800 kcal. Trong đó, năng lượng các chất ăn nên theo tỷ lệ sau:

- Đạm (protein – thịt) chiếm 11% tổng năng lượng = 200 kcal tương đương 48g
- Chất béo (lipit) chiếm 21% tổng năng lượng = 315 kcal tương đương 35g
- Chất bột (glucide) chiếm 68% tổng năng lượng = 1020 kcal tương đương 255g

Ngoài ra, bệnh nhân cần tích cực uống nhiều nước, đặc biệt là nước khoáng có bicarbonat (nước khoáng Lavie, Vĩnh Hảo…) để tăng cường thải tiết axit uric qua nước tiểu. Người bị gout và người cao tuổi nói chung nên lựa chọn các thức ăn lành mạnh, bổ dưỡng và cân đối khẩu phần ăn để cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể hoạt động, tránh các loại thức ăn chứa quá nhiều đạm gây dư thừa chất là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh gout.

Bên cạnh duy trì chế độ ăn trên, việc sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc từ thảo dược cũng là phương pháp đang được nhiều người bệnh quan tâm. Trong đó, tiêu biểu là sản phẩm Viên Gout Tâm Bình với sự góp mặt của hai vị thuốc quý trong thành phần là Cao sói rừng và Mã tiền chế. Hai vị thuốc trên là sự kết hợp chặt chẽ giữa kinh nghiệm dân gian và lý luận y học tạo nên công dụng vượt trội trong hỗ trợ điều trị và dự phòng tái phát bệnh gout, làm giảm lượng acid uric trong máu và bồi bổ can thận, nâng cao sức đề kháng của cơ thể.

Gout là căn bệnh khó chữa dứt điểm nên đòi hỏi bệnh nhân gout phải kiên trì trong việc điều trị. Sử dụng Viên Gout Tâm Bình hàng ngày và thực hiện chế độ ăn khoa học, kết hợp với các phương pháp điều trị khác theo chỉ định của thầy thuốc sẽ giảm được nguy cơ tái phát và tránh những biến chứng nguy hiểm của bệnh.

Điều tri bệnh gut như thế nào cho hiệu quả

Gout là bệnh do rối loạn chuyển hóa acid uric trong cơ thể. Khi quá trình chuyển hóa acid uric bị rối loạn dẫn đến lượng acid uric trong máu tăng cao gây lắng đọng acid uric ở cơ, khớp gây viêm cấp tính và mạn tính. Bệnh thường gặp ở các nước phát triển, tỷ lệ mắc bệnh ở nam nhiều hơn ở nữ và phổ biến ở tuổi trung niên.

Ở người bình thường, nồng độ acid uric trong máu được duy trì ở mức thấp hơn 420 µmol/l với nam và 360 µmol/l với nữ. Hầu hết acid uric trong máu được lọc ở cầu thận, 90% được tái hấp thu ở ống thận và 10% được đào thải qua đường tiểu. Tăng acid uric trong máu là do chức năng lọc của cầu thận giảm (thận yếu), hoặc do các nguyên nhân khác như béo phì, bia rượu, thuốc lá…

Acid uric trong máu tăng cao gây lắng đọng tại các mô và đặc biệt là các khớp là nguyên nhân chính gây bệnh gout. Biểu hiện thông thường nhất  của người bị gout là sưng tấy, đỏ ngón chân cái (50% trường hợp). Bệnh lâu ngày sẽ gây biến dạng các khớp làm mất mỹ quan, đau ngày càng trầm trọng, khớp bị cứng và hạn chế vận động. Trong nhiều năm qua, việc điều trị bệnh gout dựa trên các cách sau: Chữa trị bằng tân dược của Tây y và điều trị bằng Đông y, hoặc kết hợp cả hai.

Chữa trị bệnh gout bằng Tân dược chủ yếu là dùng các thuốc chống viêm, giảm đau, các thuốc ngăn cản quá trình tổng hợp acid uric, các thuốc tăng thải trừ acid uric nhưng các thuốc này chỉ có tác dụng nhanh và tức thời với các cơn gout cấp chứ không ngăn cản được quá trình bệnh lý tiếp tục diễn ra. Theo thời gian bệnh sẽ ngày càng nặng ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh, làm giảm chất lượng sống, chi phí điều trị cao ảnh hưởng đến kinh tế, gia đình và xã hội. Việc dùng những thuốc này kéo dài sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng của gan và thận, bệnh lý dạ dày và một số các tác dụng không mong muốn khác.

Chữa trị bệnh gout theo Đông y là chữa từ gốc nguyên nhân gây bệnh. Theo cách nhìn của y học cổ truyền, bệnh gout còn gọi là bệnh thống phong thuộc phạm vi chứng tý. Bệnh do ngoại tà xâm nhập cơ thể gây tắc nghẽn kinh lạc, khí huyết ứ trệ tại khớp gây đau, co duỗi khó khăn. Bắt đầu bệnh còn ở cơ biểu kinh lạc, bệnh lâu tà khí vào gân xương gây tổn thương tạng phủ, chức năng của khí huyết, tân dịch bị rối loạn, tân dịch ứ trệ thành đàm, khí huyết ngưng trệ thành ứ, đàm ứ kết mà hình thành các u cục ở quanh khớp, dưới da. Bệnh tiến triển lâu ngày gây tổn thương đến can thận.     

Việc ứng dụng y học cổ truyền trong điều trị bệnh gout đã được nhiều thầy thuốc quan tâm, nghiên cứu hướng tới mục tiêu:
            - Kiểm soát acid uric trong máu bằng thuốc và phương pháp không dùng thuốc (chế độ ăn,chế độ tập luyện...)
            - Giảm đau đớn cho người bệnh.
            - Phục hồi chức năng can thận.        

Hiện nay, Đông y đã có những thành quả nhất định trong việc nghiên cứu và tạo ra các sản phẩm có hiệu quả cao với bệnh gout có thành phần hoàn toàn từ nguồn thảo dược thiên nhiên trong nước, trong đó Viên Gout Tâm Bình là một ví dụ khá tiêu biểu. Dược sỹ Lê Thị Bình từ bài thuốc gia truyền của gia đình. sau nhiều năm tìm tòi, nghiên cứu đã sản xuất thành công Viên Gout Tâm Bình với thành phần là các vị thuốc đông dược truyền thống như: Độc hoạt, Đương quy, Ngưu tất, Thổ phục linh, Đỗ trọng… kết hợp nhuần nhuyễn với các vị thuốc nam dược như: Mã tiền chế, Sói rừng, Hy thiêm, Tỳ giải…

Sử dụng Viên Gout Tâm Bình trong quá trình điều trị bệnh gout có tác dụng tăng cường chuyển hóa, lợi tiểu, giúp đào thải làm giảm acid uric trong máu, làm giảm sưng, đau nhức khớp ngón chân, bàn chân do gout. Mặt khác tăng cường bồi bổ cơ thể, làm tăng chức năng hoạt động của gan thận để ngăn ngừa bệnh tái phát, cải thiện tình trạng sức khỏe. Sản phẩm này có thể sử dụng lâu dài do có nguồn gốc hoàn toàn từ thảo dược, giá thành phù hợp với mức thu nhập của người dân.

Những thảo dược có công dụng tốt với bệnh gut

Bệnh gout hay bệnh thống phong theo y học cổ truyền là bệnh rối loạn chuyển hóa axit uric trong cơ thể. Người bị gout thường sưng đau khớp ở ngón chân cái, gót chân… đau dữ dội dẫn đến hạn chế vận động. Trong tự nhiên có nhiều vị thuốc từ cây cỏ nhưng có công dụng giảm sưng đau, kháng viêm rất tốt mà không gây tác dụng phụ. Dưới đây là 3 thảo dược quý mà người bị bệnh gout nên biết.

Cây sói rừng

Cây sói rừng, còn gọi là “cửu tiết trà”, “tiếp cốt mộc”, “cửu tiết phong”…, có tên khoa học là Sarcandra grabra (Thunb.), mọc hoang ở nhiều nơi trên đất nước ta. Theo dược học cổ truyền, cây sói rừng vị cay, tính bình, được xem là vị thuốc quý dùng rộng rãi trong dân gian với công dụng thải trừ độc, giảm đau, kháng khuẩn và điều hòa miễn dịch, thường dùng trong các bệnh lý viêm nhiễm, bệnh tự miễn, viêm khớp dạng thấp, thống phong (bệnh gout).

Các kết quả nghiên cứu hiện đại cho thấy, dịch chiết từ cây sói rừng có tác dụng chống viêm đạt hiệu quả 97,6% nhưng không gây tác dụng phụ, đặc biệt phần lá cây có tác dụng kháng khuẩn mạnh nhất. Các nhà y học cổ truyền Trung Quốc đã bào chế sói rừng thành dạng thuốc tiêm bắp để trị bệnh viêm đa khớp dạng thấp một cách hiệu quả.

Hy thiêm

Cây dược liệu hy thiêm còn có tên gọi khác là chó đẻ hoa vàng  đang được dùng phổ biến trong y học cổ truyền và công nghiệp dược ở Việt Nam. Với người mắc bệnh gout, hy thiêm chứa chất đắng daturosid, orientin và 3.7 dimethylquercetin giúp  hạ acid uric trong máu. Hiện nay, nhiều nghiên cứu của Đại học Dược Hà Nội cho thấy tác dụng hạ acid uric và chống viêm giảm đau rõ rệt của loại cây này.

Hy Thiêm còn có tác dụng dược lý như trừ phong thấp, thông kinh lạc, thanh nhiệt giải độc, lợi gân cốt, giảm đau, đồng thời có tác dụng an thần, hạ huyết áp, ức chế sự phát triển của những vết loét trên cơ thể vì thế khi dùng Hy thiêm sẽ làm giảm triệu chứng biến chứng ở bệnh nhân gout.

Lá Hy Thiêm có tác dụng ức chế rõ rệt giai đoạn viêm cấp tính và ức chế yếu giai đoạn viêm mãn tính thực nghiệm. Mặt khác, độc tính cấp của Hy Thiêm tương đối thấp (77,7g/kg trọng lượng), do đó đã được bào chế thành thuốc điều trị bệnh gout.

Mã tiền chế

Để trị chứng phong thấp, từ xa xưa ông cha ta đã biết sử dụng hạt mã tiền để chữa trị theo nguyên tắc "lấy độc trị độc". Đây là một kinh nghiệm có giá trị hết sức đặc biệt. Tác dụng chống tê mỏi và cắt cơn đau của hạt mã tiền đã được kiểm chứng trên thực tế suốt từ đời này qua đời khác. Trong các bài thuốc dân gian chữa phong thấp có hiệu quả đều có thấy sử dụng đến Mã tiền chế.