Phương pháp dân gian chữa bệnh táo bón rất hiệu quả

Phương pháp dân gian chữa bệnh táo bón rât hiệu quảViệc xoa bóp vùng bụng giúp làm tăng nhu động ruột, nhờ đó giảm táo bón. Cách thở bụng cũng có tác dụng xoa bóp nội tạng, giúp cải thiện chứng này

Ngâm chân

Ngâm chân dưỡng sinh là một phương pháp phổ biến trong dân gian. Cơ thể người có 6 dây thần kinh tập trung ở chân và các huyệt vị tương ứng. Dùng nước ấm ngâm, rửa chân,  hay tay kết hợp mát xa có tác dụng kích thích các huyệt thần kinh ở chân. Khí huyết sẽ thông qua các dây thần kinh, thúc đẩy vận hành khí huyết trong cơ thể, đồng thời làm ấm các cơ quan bên trong, điều tiết các chức năng của chúng. Đặt biệt, phương pháp này có tác dụng quan trọng với sự tăng cường của nhu động ruột, có ích trong việc phòng trị bệnh táo bón.

Nghiên cứu hiện nay cho thấy, nước ấm có tác dụng kích thích làm ấm lên các dây thần kinh của chân và phản xạ tới lớp vỏ não. Nước ấm còn có khả năng điều tiết các hoạt động của hệ thần kinh và các cơ quan trên toàn cơ thể, đồng thời thúc đẩy quá trình tuần hoàn máu và tạo ra máu tươi mới. Đặt biệt là tăng cường thúc đẩy và điều tiết chức năng của dạ dày, ruột. Vì vậy, ngâm chân bằng nước ấm sẽ có tác dụng rất tốt đối với việc phòng trị bệnh táo bón.

Theo kết quả nghiên cứu, chân của người luôn tồn tại các vùng đối ứng với các cơ quan, bộ phận trong cơ thể. Đó là các vùng phản xạ cảm ứng. Khi rửa chân bằng nước ấm, vùng chân sẽ nhận được kích thích, thông tin được truyền đi khắp cơ thể làm lưu thông khí huyết, điều hòa chức năng của các cơ quan trong cơ thể.

Bởi vậy, sau khi ngâm chân và lâu khô, bạn nên kết hợp với mastxa, xoa bóp chân để làm tăng cường hiệu quả phòng trị táo bón

2. Tắm bằng dược liệu

Về mặt lý thuyết y học, tắm bằng dược liệu (thảo mộc tự nhiên) sẽ có tác dụng đạt được mục đính dưỡng sinh, trị bệnh. Phương pháp trị liệu bằng dược liệu có tác dụng các mặt:

- Tác dụng kích thích đối với các huyệt vị trên cơ thể (kích thích nóng, lạnh, kích thích hóa học vật lý). Nhờ tác động vật lý của độ nóng, lạnh của nước mà các loại muối vô cơ vi lượng trong nước phát huy tác dụng hóa học, nhờ đó có thể thông qua hệ thống các dây thần kinh đến các cơ quan nội tạng trong cơ thể hoặc nơi có bệnh, phát huy tác dụng điều tiết chữa trị, từ đó đạt được mục đích chữa bệnh, dưỡng sinh. Ngoài ra, khi tắm bằng dược liệu, sức nóng của nước có thể làm dãn mạch máu, thúc đẩy quá trình tuần hoàn máu. Các thành phần hữu hiệu trong thuốc sẽ ngấm qua các mô mỡ, tuyến mồ hôi, hấp thụ vào cơ thể, một số phần tử còn theo đường hô hấp vào cơ thể và phát huy tác dụng.

.

- Khi tắm bằng dược liệu, các thuốc sẽ được thấm ngấm, hấp thụ vào cơ thể, làm cho nồng độ thuốc trong máu tăng lên, từ đó phát huy được tác dụng điều trị. Nước tắm có chứa dược liệu có thể hấp thụ vào cơ thể thông qua da, các huyệt vị…, trực tiếp đi vào huyết mạch thông qua da, các huyệt vị…, trực tiếp đi vào huyết mạch thần kinh và các tác động vật lý. Việc tắm này có thể tùy theo quá trình lựa chọn dược liệu khác nhau mà xảy ra tác dụng điều trị khác nhau.

+ Hoa hòe 30-50g, sắc lấy nước, bỏ bã, ngâm rửa hậu môn có tác dụng thông tiện, phù hợp cho người già điều trị táo bón.

+ Đại hoàng, hoàng cầm, thương mộc, sâm đắng, bồ công anh, thược dược đỏ, đương quy, đan bì, mỗi loại 15g. Cho vào nước đun, bỏ bã, giữ lấy nước, rửa hậu môn, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tạo máu, thích hợp cho những người bị bệnh táo bón do trĩ và rạn hậu môn.

Cách chữa táo bón bằng phương pháp xoa bụng

Thông thường, “độ tuổi đường ruột” của người khỏe mạnh về cơ bản ngang với độ tuổi sinh lý, chênh lệch không nhiều. Tuy nhiên, do cách sống không lành mạnh, nhiều người có “độ tuổi đường ruột” sớm suy thoái với những mức độ khác nhau.

Công chức thường làm việc 5-6 giờ liền, phải đối mặt với sức ép tinh thần (stress), ảnh hưởng rất lớn chức năng co bóp, tiêu hóa, hấp thu của đường ruột; lâu dần sẽ hình thành táo bón, thậm chí bệnh trĩ. Người cao tuổi lại do chức năng tạng phủ suy thoái, tinh huyết bất túc, đường ruột không thấm ướt, dễ dẫn đến táo bón.

Vận động có thể tăng cường nhu động đường ruột, kèm với hít thở có tiết luật, giảm bớt xảy ra táo bón. Người ngồi lâu, cách 1-2 giờ nên đứng dậy hoạt động trong giây lát, còn có thể tiến hành phương pháp xoa bóp dưới đây:

Ngồi xoa bóp vùng bụng

Tay trái chống eo (ngón cái ở trước, 4 ngón còn lại ở sau), tay phải từ vùng rốn xoa ly tâm ra chung quanh nhiều vòng (với giới hạn trên là dạ dày, giới hạn dưới là xương mu), bắt đầu xoa xuống phía dưới trái, qua bụng dưới, bụng phải rồi trở về vùng dạ dày là 1 lần, tất cả xoa 36 lần.

Sau đó, tay phải chống eo, tay trái xoa 36 lần, ngược lại, xoa thành vòng tròn từ ngoài vào trong, tâm điểm là rốn. Cũng có thể xoa bóp kiểu nằm ngửa (một tay không chống eo nữa). Khi xoa, thả lỏng tự nhiên, nặng nhẹ vừa phải, khi quá no, quá đói, mệt nhoài hay cảm xúc không ổn định đều không nên tiến hành xoa bóp.

Kiên trì xoa bóp vùng bụng lâu dài có thể tăng cường chức năng tiêu hóa của dạ dày, xúc tiến nhu động ruột, phòng ngừa xảy ra táo bón và ung thư. Có thể 2 bàn tay chồng lên nhau xoa bụng thì hiệu quả hơn.

Hít thở bằng bụng

Khi hít vào bụng dưới nhô lên (bụng trên cũng phình lên theo), khi thở ra bụng dưới xẹp dần theo cách: xoa lên – hít vào; xoa xuống – thở ra. Có thể tập luyện khi đi, đứng, nằm, ngồi mọi lúc mọi nơi.

Cách thở trên có tác dụng xoa bóp nội tạng, tăng cường nhu động của đường ruột, tránh rối loạn tiêu hóa và xảy ra táo bón. Phương pháp xoa bụng và hít thở nên kết hợp với nhau.

Sau khi ăn, không vận động ngay lập tức, phải chờ tối thiểu 1 giờ. Việc tập sau ăn làm tăng gánh nặng cho dạ dày, khiến thức ăn càng khó tiêu hóa.

 CÁCH PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ BỆNH TÁO BÓN KHÁC

Thuốc trong điều trị táo bón
 
Thuốc xổ làm mềm phân, trơn phân (softening laxative) là thuốc chứa dầu khoáng chất như paraftin hoặc các chất giúp thấm nước tốt như natri docusat (Norgalax) hoặc chứa glycerol như Rectiofar dùng bơm hậu môn. Thuốc có đặc tính là sau khi uống hoặc bơm vào hậu môn sẽ bao lấy khối phân để phân trở nên trơn trong ruột nên dễ được bài tiết ra ngoài. Thuốc có thể làm giảm sự hấp thu nước, giảm hấp thu các vitamin tan trong dầu như vitamin A, D, E, K. Thuốc cũng có tác dụng kích thích niêm mạc trực tràng nhưng vẫn có tính nhuận trường và ôn hòa. Người già, người suy nhược không đủ sức rặn, phụ nữ có thai, trẻ em, các trường hợp phân khô cứng thích hợp với việc sử dụng thuốc này.
 
Mặc dù thuốc nhuận trường có tác dụng nhanh, hiệu quả trong những trường hợp cấp cứu nhưng không nên lạm dụng dùng dài ngày xuyên vì sợ rằng chúng có thể tổn thương đại tràng vĩnh viễn.
Để điều trị khỏi táo bón, hãy bắt đầu bằng cách thay đổi chế độ ăn, thay đổi lối sống như năng vận động, uống đủ nước… Chỉ sử dụng thuốc khi thay đổi lối sống không cải thiện được tình hình và nên tới bác sĩ để được tư vấn đầy đủ về loại thuốc phù hợp và cách dùng.
 
Một số thực phẩm thông thường có tác dụng nhuận trường, rất tốt cho người bị táo bón:
 
Các loại rau: Rau đay, mồng tơi, rau khoai lang, rau sam, rau má, rau cải trắng, rau cần, rau chân vịt, rau càng cua, lá sâm mồng tơi, khổ qua, đậu bắp, giá đỗ…
 
- Trái cây: Đu đủ, thanh long, bưởi, cam quít, chuối, thơm, táo, lê…
 
- Củ quả: Củ cải trắng, bí đỏ, dưa leo, khoai lang nghệ, khoai tây cả vỏ, khoai mỡ…
 
- Ngũ cốc, đậu đỗ: Mè, đậu xanh, đậu đỏ, đậu đen cả vỏ, gạo lức…
 
- Các loại khác: Hạt é, rau câu, sương sâm, sương sáo, đậu ma…

Vừng đen: Tên thuốc gọi là hắc chi ma, là một thực phẩm khá quen thuộc, chứa nhiều chất dầu, protein, các chất cholin, phytin, methionin… Hạt vừng vị ngọt, tính bình vào 4 kinh phế, vị, can, thận. Dùng chữa các chứng can thận suy yếu, ù tai, váng đầu, hoa mắt, chóng mặt, đại tiện bí táo, râu tóc bạc sớm. Trường hợp Táo bón, dùng vừng đen 40-50g sao qua trộn với 30g mật ong ăn vài lần trong ngày. Có thể dùng vài ngày.

Thầu dầu: Dùng dầu của hạt cây thầu dầu, tên thuốc là tỳ ma du. Thuốc có vị ngọt cay, tính bình, quy vào hai kinh vị và đại tràng. Tác dụng nhuận hạ, tích trệ, tiêu sưng. Dùng dầu thầu dầu làm trơn nhuận, phù hợp với người già bị bệnh táo bón. Dùng ngày 2 lần, mỗi lần 5ml.

Quả mướp: Quả tươi chứa các chất cholin, phytin, các acid amin tự do. Tác dụng làm lưu thông máu, thông sữa, làm dịu, chữa táo bón, đau nhức gân xương. Dùng mướp nấu ăn hoặc sắc cô đặc lấy nước uống có tác dụng làm hoạt tràng, thông tiện.

Bồ kết: Dùng quả già, chín đem phơi hoặc sấy khô. Thuốc có vị cay, mặn, tính ấm hơi độc, quy vào hai kinh phế, đại trường. Bồ kết chứa chất saponin, một số flavonoid và hợp chất triterpen. Có tác dụng trừ đờm, khai khiếu, điều trị bệnh táo bón, làm thông sữa. Dùng bồ kết quả to, sao tồn tính, tán thành bột mịn, uống ngày 1 lần 2g với nước cơm để điều trị bệnh táo bón.

Đào nhân: Vị thuốc là nhân của hạt đào trong có chứa phần lớn các chất dầu, ngoài ra có amygdalin, men elmusin, một ít tinh dầu. Đào nhân vị đắng, ngọt, tính bình, quy vào hai kinh tâm, can. Có tác dụng hoạt huyết, trừ ứ, nhuận tràng. Liều dùng 4-8g sắc uống. Có thể dùng hoa đào 5-8g có cùng tác dụng.

Lô hội: là nhựa đã chế biến khô của cây lô hội còn gọi là cây lưỡi hổ. Thuốc có vị đắng, tính hàn, quy vào hai kinh tâm, can. Có tác dụng thanh nhiệt, giáng hỏa, thanh can, hoạt tràng, thông tiện. Dùng chữa các chứng táo bón, ruột dạ dày, can đởm thực nhiệt. Có thể dùng 6g lô hội nghiền nát, trộn với đường rồi ngậm và nuốt dần hoặc dùng lô hội 20g, chu sa 15g, tán nhỏ hòa với rượu làm viên, uống mỗi lần 4g với rượu hoặc nước cơm, ngày 2 lần.

Đại hoàng: Dùng rễ cây đại hoàng. Đại hoàng vị đắng, tính lạnh quy vào 5 kinh: tỳ, vị, can, tâm bào, đại trường. Có tác dụng thông rửa tràng vị, phá tích, hành ứ. Dùng chữa táo bón do nhiệt kết. Liều thường dùng 6-12g. Có thể dùng đại hoàng 9g, đào nhân 9g, hạt bí đao 9g, mang tiêu 9g, đan bì 12g, sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần chữa bệnh viêm ruột, đau bụng, táo bón.

Thảo quyết minh : Là hạt của cây muồng. Dùng hạt già đã chế biến khô, chứa chất antraglucosid, ngoài ra có protid, chất nhớt, chất béo và sắc tố. Quyết minh tử vị mặn, tính bình, vào hai kinh can, thận, có tác dụng thanh can, ích thận, thanh can hỏa, trừ phong nhiệt, làm sáng mắt, hoạt tràng, thông tiện. Liều dùng 6-10g, dùng sống hay sao, có thể tán bột hay sắc uống để điều trị bệnh táo bón.

Mạch môn: Vị thuốc là rễ (củ) cây mạch môn đông, thành phần chứa chất nhày, saponin, chất đắng. Vị ngọt hơi đắng, tính hơi lạnh, vào 3 kinh tâm, phế, vị. Tác dụng nhuận mát phổi, thanh tâm, tả nhiệt, sinh tân dịch, lợi sữa, nhuận tràng, tiêu đàm, chữa ho. Để điều trị bệnh táo bón dùng mạch môn 15g, sinh địa 15g, huyền sâm 9g, sắc uống.

Mật ong: Vị ngọt, tính bình, quy vào 5 kinh: tâm, phế, tỳ, vị, đại trường. Tác dụng nhuận, trơn, hoạt tràng, bổ trung, giảm đau, giải độc. Dùng chữa đại tràng táo kết, chỉ thống, thích hợp với người bị chứng tân dịch ở vị tràng thiếu, hư nhược, không phải chứng thực, phù hợp với người già, trẻ em, phụ nữ sau đẻ bị táo bón. Liều dùng 20-40g mỗi ngày.

1. Món canh:
- Rau mồng tơi.
- Rau dền đỏ.
- Muối và gia vị.
Hai thứ bằng nhau, nấu ăn hằng ngày.

2. Khoai lang củ:
Nấu chín ăn mỗi ngày.

3. Dầu vừng (mè đen): 10 ml.
Mật ong: 15 ml.
Hai thứ hòa lẫn nhau, uống 1 lần/ngày (dùng trong một tuần).

4. Củ cải chia thành củ cải trắng, củ cải đỏ… có thể ăn sống hoặc chế biến thành món ăn. Củ cải tính ngọt, mát, vị cay, có công dụng giải độc, hoá đờm giải nhiệt…

Lượng vitamin C trong củ cải gấp 10 lần lê, ngoài ra còn có tác dụng thông tiện, chống ung thư, chống vi khuẩn gây bệnh, ngăn ngừa sỏi mật, làm giảm cholesterol, giúp ngăn ngừa bệnh cao huyết áp. Mỗi ngày có thể ăn khoảng 250g để thông tiện.

5. Cải thảo tính hàn, vị ngọt, có công dụng giải độc trừ nhiệt, thông tiện. Người miệng khô, táo bón, nước tiểu vàng đều có thể ăn cải thảo. Trong cải thảo giàu chất xơ, hàm lượng vitamin A, B, C…phong phú.

6. Qủa bầu chứa 94% trở lên là nước, là loại quả nhiệt lượng thấp, giàu vitamin A, hàm lượng kali, magiê cao, hàm lượng chất xơ phong phú, cũng có công dụng thông tiện hiệu quả.

7. Giá  Chủ yếu chỉ các loại giá đỗ xanh, giá đậu tương với hàm lượng dinh dưỡng cao, giàu chất xơ, vitamin C, nhiệt lượng và chất béo thấp có tác dụng thông tiện lợi tiểu. Ăn giá đỗ thường xuyên còn có thể trị đờm, tăng cường chức năng cho não bộ.

8. Ngoài ra, để trị chứng táo bón cần điều chỉnh chế độ ăn. Nên ăn nhiều các loại đậu và khoai có chứa nhiều chất xơ; ăn các loại hoa quả tươi như chuối tiêu, táo, lê, dâu tây…. Các thực phẩm cũng có công dụng thông tiện khác như ngân nhĩ, mật ong, hồ đào, rong biển….

Ngoài ra, để phòng ngừa chứng táo bón không nên dùng những thức ăn cay nóng và đồ uống chứa nhiều chất kích thích, nên dùng rau xanh, hoa quả; tránh ngồi lâu, nên vận động (đi lại…); bồi bổ sức khỏe, để cho cơ thể không bị hư suy.

Táo bón là một triệu chứng xuất hiện ở tất cả các lứa tuổi, đặc biệt hay gặp ở người lớn tuổi. Nếu không được chữa trị sớm, táo bón sẽ gây nhiều biến chứng.

PGS-TS-BS Lưu Thị Hiệp - Trưởng khoa Đông y BV Đa khoa Hồng Đức III (TP.HCM) cho biết, để tránh táo bón không cần dùng những loại thuốc đắt tiền, mà chỉ cần các món ăn thường dùng như rau củ quả được chế biến dưới nhiều dạng: canh, rau luộc, chè, trái cây… cũng có hiệu quả cao. Cụ thể:

1. Canh chua đậu bắp:

Đầu cá lóc tươi, rửa sạch. Đậu bắp rửa sạch cắt đoạn 4cm, cà chua xắt ra thành từng múi, giá rửa sạch ngâm nước cho trắng, me cạo sạch vỏ ngoài. Nấu chín me, vớt ra tô, dằm me cho ra hết chất chua, nêm vào một ít đường, muối. Khi nước sôi, cho cá, đậu bắp vào, nêm vừa ăn. Khi đậu bắp chín cho giá và cà chua vào, nhấc nồi xuống, sau đó cho vào rau thơm như: rau quế, rau om, ngò tây.

Chú ý: Người có hội chứng dạ dày - tá tràng không nên ăn canh chua. Ngoài ra, có thể ăn canh mồng tơi, rau ngót nấu với tôm hay thịt hoặc canh rau đay. Rau đay nấu với cua đồng có tác dụng nhuận tràng.

2. Chè nha đam (lô hội):

Dùng khoảng hai lá nha đam, gọt bỏ vỏ xanh, lấy phần trắng bên trong nấu với đậu xanh, hoặc có thể ăn sống bằng cách gọt bỏ vỏ xanh, cắt phần trắng ra thành miếng nhỏ, trộn với đường cát trắng và cho một ít nước đá vào ăn. Liều vừa: 100mg (3-5 lá tươi), liều cao: 200 - 500mg (10 - 20 lá tươi).

Chú ý: Không sử dụng lô hội đối với người đang có thai, đang hành kinh, người bị tiêu chảy, người có tỳ vị hư hàn (da xanh, tiêu chảy, đau bụng khi ăn thức ăn sống lạnh như: dưa leo, nước đá). Ngoài ra, còn có chè đậu đen, chè mè đen.

Người bị táo bón nên uống nhiều nước, ăn hai trái chuối chín mỗi ngày để có tác dụng nhuận tràng. Người ốm đang bình phục sau khi ốm, nên nấu chuối chín để ăn. Hoặc có thể bổ sung khẩu phần ăn chứa nhiều magiê như: sữa, kê, đậu đũa, khoai lang. Magiê có vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhu động ruột. Mỗi sáng khi thức dậy, cần uống một ly nước lạnh (nước sôi để nguội, nước khoáng) sẽ có tác dụng kích thích nhu động ruột. Trong ngày uống khoảng 6 - 8 ly nước. Người lao động trong điều kiện nóng ẩm, những ngày nóng bức, cần uống từ 2 lít đến 2,5 lít/ngày. Thức uống có lợi cho người bị táo bón là nước trái cây, lá hoa actisô….

Đồng thời, người bị táo bón cần hạn chế các thức ăn có ít hoặc không có chất xơ như: kem, phô mai, thịt, thực phẩm chế biến sẵn. Tránh ăn các thức ăn nhanh, thức ăn tinh chế như: cháo, xúp đặc chứa nhiều khoai tây, cà rốt nghiền, thức ăn chứa chất kích thích như: tiêu, ớt, nước chè đặc, ca cao. Hạn chế rượu, cà phê, thuốc lá và cả những trái cây có vị chát như: sim, ổi.

CÁCH PHÒNG BỆNH TÁO BÓN ĐƠN GIẢN

Cách phòng bệnh chứng táo bón: người dễ bị táo bón cần chú ý giữ gìn trong ăn, uống. Cần kiêng ăn uống các chất cay nóng như gừng, ớt, quế, các loại rau gia vị có tinh dầu nóng; kiêng rượu, thuốc lào, thuốc lá. Hàng ngày phải đảm bảo đưa được một lượng nước khoảng 2 lít vào cơ thể bằng ăn cơm, canh, cháo súp, nước giải khát …

Song những người có bệnh suy thận, suy tim, huyết áp cao nên tham khảo ý kiến thầy thuốc. Những người có bệnh ngoài da, hay bệnh đường hô hấp dễ bị mắc chứng táo bón vì vậy cần chữa các chứng bệnh này tích cực để giảm thiểu táo bón.

Cách điều trị chứng táo bón: bạch thược, đan bì, mạch môn, thiên môn mỗi vị 12g; đương quy, hoài sơn, sa sâm, thục địa mỗi vị 16g; ngũ vị tử 8g. Tất cả các vị trên sắc uống trong ngày. Thang thuốc này dùng trị chứng táo bón ở người già.

Củ gai, hoàng cầu, sinh địa, mỗi vị 12g, hương phụ chế 16g, sắc uống. Thang thuốc này dùng trị chứng táo bón ở phụ nữ có thai.

Vừng đen, đậu đen, nước rau má, nước rau ngót, lá chút chít, mật ong, huyền sâm, sinh địa, hạt muồng sống mỗi vị từ 4-6g sắc uống. Nếu táo bón kèm theo ho thì sắc thêm cát cánh, cam thảo, hạnh môn. Thang thuốc này dùng trị chứng táo bón ở trẻ em.

Đương quy, thục địa, sa sâm, mỗi vị 16g; chỉ thực, mạch môn, mỗi vị 12g, sắc uống. Thang thuốc này dùng trị chứng táo bón cho người bệnh bị ốm lâu ngày mới bình phục bị táo bón.

Thạch cao 16g; huyền sâm, chỉ xác, sinh địa mỗi vị 12g; cam thảo, đại hoàng mỗi vị 6g, sắc uống. Thang thuốc này dụng trị chứng táo bón ở người đang khỏe mạnh mà do cảm, sốt gây táo bón.

Cách chữa táo bón đơn giản mà hiệu quả
Những thực phẩm chữa bệnh táo bón hiệu quả
Bài thuốc chữa bệnh táo bón đơn giản hiệu quả cao
Ăn gì chữa táo bón
Chữa bệnh táo bón cho trẻ 3 tuổi an toàn hiệu quả .
Chữa bệnh táo bón bằng thuốc nam rất hiệu nghiệm -
Các món ăn trị bệnh táo bón
Bà bầu bị táo bón
Bệnh táo bón ở phụ nữ mang thai
Chữa bệnh táo bón cho bà bầu an toàn nhanh khỏi







(ST)