1
Đây là một yếu tố mà chúng ta có hoặc không có trong máu. Tất cả chúng ta, ngoài việc thuộc một nhóm máu chuẩn ABO, đều hoặc là thuộc nhóm Resus (RH) dương tính, hoặc là thuộc nhóm Rh âm tính. Bao giờ cũng phải chú ý đặc biệt thới các phụ nữ có Rh âm tính trong thời gian mang thai vì máu của họ có thể tương kỵ với máu Rh dương tính của con họ
Nguyên nhân
Khi một phụ nữ Rh âm tính mang thai, nhiều khả năng là do bố đứa bé sẽ có nhóm R dương tính – vì 85%dân số thuộc loại này. Do đó, em bé sẽ hoặc là Rh dương tính hoặc Rh âm tính. Nếu Rh âm tính như mẹ thì chẳng có vấn đề gì. Tuy nhiên, nếu em bé Rh dương tính thì các chất kháng thể trong máu người mẹ sẽ có máu em bé là khác lạ và sẽ phản ứng lại.
Với đứa con đầu tiên, ít khi có vấn đề gì trục trặc vì hai luồng máu của mẹ và con không hòa trộn với nhau nhiều lắm (Tuy nhiên, nếu trong quá khứ, người mẹ đã được truyền máu Rh dương tính trước khi có thai, thì có thể đã có kháng thể Rh dương tính trong máu người mẹ này). Nhưng một chút máu của em bé có thể hòa trộn với máu mẹ, thường là lúc lọt lòng, khi bánh nhau tróc khỏi tử cung. Điều này kích thích cho bà mẹ sản xuất kháng thể tồn tại trong máu và có thể thấu qua bánh nhau nhập vào cơ thể em bé sinh lần sau và khởi sự phá hủy máu em bé, nếu bé có Rh dương tính.
Bất chấp một loạt những sự kiện nói trên, mối nguy trong những lần mang thai kế tiếp vẫn có thể coi là không đáng kể vì chưa sản xuất ra kháng thể với số lượng đủ lớn. Tuy nhiên, vào những kỳ khám thai, người ta sẽ thử máu thường xuyên cho các bà mẹ Rh âm tính để định lượng kháng thể và kiểm tra xem hàm lượng có tăng lên hay không
Người ta biết rằng một mức nồng độ kháng thể nào đó lưu hành trong cơ thể có thể gây tổn thương cho em bé đang phát triển nhưng mức này chỉ đạt tới dưới 10% trường hợp. Do đó, dù có khám phá ra mình thuộc nhóm Rh âm tính, cũng không có lý do để nản lòng vì sẽ không gây thiệt hại nào cho em bé cả - tuy rằng bạn sẽ được chăm só đặc biệt hơn.
Bác sĩ sẽ làm gì?
Trong trường hợp bạn đã từng sinh đẻ rồi, người ta sẽ chích cho bạn một mũi protein globulin kháng Rhesus, có tác dụng hủy diệt bất cứ tế bào nào của em bé còn sót lại trong máu bạn, để bạn đừng sản xuất thêm kháng thể nữa. Mũi chích này phải được thực hiện sau mỗi lần sinh đẻ, hư thai và sau mọi thủ thuật có tính cách xâm nhập nào trong thời gian mang thai (thí dụ như chọc dò nước ối) khi máu em bé có thể lọt qua máu bạn. Điều này sẽ bảo đảm an toàn cho các em bé tương lai đối với vấn đề tương kỵ nhóm máu Rhesus
Nếu trước đó bạn chưa được áp dụng phương cách trị liệu đó, ngay lúc mới bắt đầu mang thai, người ta sẽ thử nghiệm xem bạn đã có kháng thể (kháng Rh) trong máu chưa. Rồi người ta sẽ chọc dò nước ối xem có hàm lượng bilirubin cao trong nước ối không. Nếu có nồng độ bilirubin cao người ta sẽ truyền máu Rh âm tính cho em bé ngay trong tử cung. Người ta sử dụng kỹ thuật soi thai hay siêu âm để làm việc này.
Em bé có nguy cơ có thể được đỡ đẻ sớm bằng phẫu thuật Caesar (mổ lấy thai) và được truyền máu ngay lập tức sau khi lọt lòng, đặc biệt là nế chứng vàng da đã tiến triển. Việc này được thực hiện dần dần bằng cách rút mỗi lần 9g máu và thay thế cùng một lượng ấy máu tươi sao cho sau 72 giờ các chất kháng thể và chất bilirubin sẽ được gột sạch khỏi hệ tuần hoàn em bé và em bé sẽ thoạt khỏi mọi nguy hiểm. Trong quá trình truyền máu, phần nào sắc tố của khối máu đã bị phá huỷ, khiến cho làn da em bé nhuốm màu vàng, cũng sẽ được gột sạch đi và em bé sẽ trở lại màu sắc lành mạnh bình thường
Tôi có thể làm được gì?
Bao giờ cũng cẩn thận nói cho bác sĩ biết là bạn thuộc nhóm máu Rh âm tính mỗi khi bạn được truyền máu, bị sảy thai hay hư thai.
(St)
