1
Dinh dưỡng khi cho con bú đóng vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của bé và việc phục hồi của cơ thể mẹ sau sinh. Vì vậy các mẹ nên tham khảo những thực phẩm tốt cho mẹ và bé sau sinh sau đây nhé!
NHỮNG THỰC PHẨM TỐT CHO MẸ VÀ BÉ SAU SINH
Protein: Protein là chất cơ bản tốt cho sự tăng trưởng và phát triển ở trẻ nhỏ. Protein có nhiều trong cá, thịt gia cầm, nội tạng động vật, trứng và các sản phẩm từ sữa…
Carbohydrates: Đây là nguồn năng lượng cần thiết cho cơ thể mẹ và bé. Carbohydrates có nhiều trong gạo, bột mì, ngũ cốc, khoai tây, khoai lang. Bởi vậy, để đảm bảo chất lượng sữa, các bà mẹ hãy ăn nhiều những sản phẩm trên.
Chất béo: Theo các chuyên gia thì trong 2 năm đầu đời, trẻ cần một lượng lớn chất béo để phát triển. Ngoài việc cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể mà nó còn cung cấp các acid béo cần thiết cho sự phát triển não bộ ở trẻ nhỏ. Chất béo lành mạnh có nhiều trong dầu đậu phộng, dầu đậu nành, dầu thực vật, dầu mè, cá, sữa, thịt, quả óc chó, các loại hạt… Các mẹ cũng nên nên lưu ý tránh ăn các loại thực phẩm giàu chất béo bão hòa và trans-fat. Vì bản thân các chất béo không lành mạnh này có thể tác động ngăn chặn việc sản xuất omega-3 (loại acid béo cực cần thiết cho sự phát triển của trẻ).
Vitamin: Các loại rau màu xanh đậm, màu đỏ, màu vàng thường chứa rất nhiều vitamin A. Ánh sáng mặt trời, thịt nạc, trứng, gan, ngũ cốc cung cấp nhiều vitamin D. Nấm, trái cây tươi như táo, kiwwi lại chứa nhiều vitamin B và C… Những loại vitamin này không chỉ giúp cải thiện sức đề kháng của cơ thể mà còn đóng góp vào sự tăng trưởng, phát triển ở trẻ nhỏ.
Khoáng chất: Các khoáng chất như canxi, sắt, kẽm, magiê, mangan, iot giúp phục hồi cơ thể. Sau khi sinh, các mẹ nên ăn nhiều thực phẩm như sữa, đậu, vừng, tảo bẹ và rong biển.
NHỮNG LƯU Ý DINH DƯỠNG CỰC QUAN TRỌNG KHI CHO CON BÚ
Khi cho con bú các mẹ phải bổ sung những gì? Có được ăn chay hay các gia vị khác hay không?
Đồ ăn vặt
Bạn luôn luôn cần có một ít đồ ăn vặt trong phòng để đảm bảo được nạp đủ năng lượng, chống lại sự mệt mỏi của thời kỳ này. Nên chọn loại thực phẩm dễ ăn, giàu dinh dưỡng, chỉ cần một tay cũng có thể ăn được như nho, đậu phộng, hạnh nhân…
Bữa sáng
Buổi sáng thường là lúc bạn rất bận rộn khi em bé thức dậy và bạn cần vệ sinh, cho bé bú và làm vô số việc lặt vặt; tuy nhiên đừng vì bận rộn mà bỏ bữa sáng quan trọng nhé! Trong những lúc này bạn có thể ăn sáng với ngũ cốc trộn sữa và chút trái cây khô hoặc ăn bánh mỳ cùng sữa chua và trái cây tươi; vừa đủ chất mà cũng không kém phần ngon miệng.
Các bữa chính
Đối với những mẹ không có ông bà ở bên cạnh để giúp chăm sóc bé, việc đi chợ và nấu cơm hàng ngày sẽ là một thách thức lớn. Trong thời gian này bạn có thể nhờ chồng hoặc gửi hàng xóm đi chợ giùm và khi nấu hãy chọn các món có thành phần dinh dưỡng cao, nấu nhiều rồi chia thành từng phần nhỏ vừa ăn cho mỗi bữa và cấp đông để khi ăn chỉ việc hâm lại trong lò vi sóng là được. Làm như vậy bạn không mất quá nhiều thời gian vào việc nấu nướng mà vẫn đảm bảo đủ số bữa và năng lượng cần thiết.
Bổ sung nước
Giữ cho cơ thể có đủ lượng nước cần thiết giúp bạn giảm mệt mỏi, căng thẳng và cũng giúp cơ thể sản xuất sữa tốt hơn, bởi vậy bạn cần đặt cạnh mình một chai nước để bổ sung liên tục. Bạn có thể dùng trà hay cà phê nếu quá thèm nhưng hạn chế dưới 150ml / ngày nhé, nếu không bé sẽ dễ bị bồn chồn, cáu kỉnh đấy!
Bổ sung canxi
Trong suốt thời kỳ cho con bú, bạn cần lưu ý đặc biệt tới các loại đồ ăn giàu canxi như các chế phẩm từ sữa, ngũ cốc, ngũ cốc nguyên cám, rau lá xanh, các loại hạt hay các loại cá – nếu không có thời gian chế biến bạn có thể dùng cá đóng hộp thay cho cá tươi; trong đó cá hồi và cá thu là hai loại tốt nhất.
Dinh dưỡng cho các mẹ ăn chay
Nếu biết cách ăn uống khoa học, các mẹ vẫn có thể tiếp tục ăn chay mà không ảnh hưởng tới sức khỏe cũng như việc cho con bú. Các sản phẩm từ động vật như sữa hay phô mai rất giàu canxi và protein. Nếu bạn không dùng sữa, cần bổ sung thêm viên uống vitamin B12; tuy nhiên cũng như các loại thuốc khác, bạn cần tham khảo ý kiến bác sỹ trước khi dùng nhé!
Đồ ăn cay và các loại gia vị
Nhiều người tránh đồ ăn cay hay các loại gia vị như cà ri, hành, tỏi… trong thời kỳ cho con bú; tuy nhiên điều này không thực sự cần thiết. Bạn chỉ cần theo dõi xem con có biểu hiện lạ hay có bị dị ứng trong vòng vài giờ sau khi bú không là được.
NHỮNG LOẠI THỰC PHẨM KHÔNG NÊN ĂN KHI ĐANG CHO CON BÚ
Một số loại thực phẩm chị em nên chú ý, thậm chí không nên ăn khi đang cho con bú.
Khi đang cho con bú, các bà mẹ nên chú ý tránh những loại thực phẩm gây dị ứng cho bé hoặc gây mất sữa nhé.
Vẫn biết khi nuôi con bằng sữa mẹ, chị em luôn phải bổ sung dưỡng chất từ nhiều nguồc thực phẩm khác nhau. Tuy nhiên, không phải thực phẩm nào cũng tốt, cũng phù hợp với bà mẹ đang nuôi con nhỏ. Sau đây là những loại thực phẩm mà các mẹ nên đặc biệt chú ý khi ăn, thậm chí là không nên ăn trong khi đang cho con bú.
Quả bơ
Có thể nói rằng bơ là loại trái cây giàu dinh dưỡng vì chứa nhiều vitamin C và các chất béo lành mạnh rất tốt cho sức khỏe, tuy nhiên với trẻ nhỏ thì các mẹ cần phải chú ý hơn. Trước khi ăn bơ, các mẹ nên thăm dò phản ứng của bé trước. Vì rất có thể, bơ sẽ khiến cho dạ dày của bé ọc ạch, khó chịu và quấy khóc.
Bơ có thể khiến cho dạ dày trẻ bị 'ọc ạch', khó chịu (Hình minh họa)
Trái cây họ cam
Các loại trái cây có múi thường cung cấp rất nhiều vitamin C và khoáng chất cần thiết, tốt cho sức khỏe của các bà mẹ. Tuy nhiên, một số thành phần có trong trái cây họ cam có thể gây ngứa, dẫn đến bé khóc quấy, nôn mửa, thậm chí là nổi mẩn đỏ trên da.
Nếu bé yêu rơi vào trường hợp này, các mẹ có thể bổ sung nguồn vitamin C bằng các loại hoa quả khác như đu đủ hoặc xoài.
Sô-cô-la
Hầu hết phụ nữ đều thích ăn sô-cô-la, tuy nhiên đây là một loại thực phẩm có chứa caffeine nên dễ làm trẻ bị đầy hơi. Nếu mẹ nào “nghiện” món sô-cô-la, có thể chọn loại sô cô la trắng sữa bởi chúng sẽ không gây khó tiêu như sô-cô-la nâu. Tuy nhiên, các mẹ hãy lưu ý, chỉ nên ăn vừa phải để đảm bảo sức khỏe cho chính mình và bé yêu.
Trong trường hợp thấy bé yêu quấy khóc nhiều, các mẹ hãy ngưng dùng sô-cô-la vài ngày, nếu thấy triệu chứng của bé tiến triển tốt hơn thì có lẽ các mẹ nên tránh dùng sô-cô-la thường xuyên.
Khoai tây chiên
Có thể thấy khoai tây chiên là một món ăn vặt rất hấp dẫn và được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, các mẹ đang cho con bú không nên “nhâm nhi” món ăn này bởi khoai tây chiên và các món rán với nhiều dầu mỡ có hàm lượng calo cao nhưng lại ít chất dinh dưỡng. Dầu mỡ cũng có thể gây ra vấn đề với sữa mẹ và gây kích ứng dạ dày của trẻ nhỏ.
Mẹ cho con bú ăn khoai tây chiên dễ gây kích ứng dạ dày cho bé (Ảnh minh họa).
Thực phẩm cay nóng
Nhiều người có thói quen ăn cay kể cả khi trong thời gian nuôi con bằng sữa mẹ. Thế nhưng điều này có thế khiến bé ngứa ngáy và khóc quấy hàng giờ. Thậm chí, nếu quá lạm dụng sẽ khiến các bé bị tiêu chảy, đau dạ dày, mẩn ngứa, mụn nhọt khắp người, tệ hơn là nôn mửa hoặc đau bụng dữ dội.
Chính vì vậy, khi đang trong thời kỳ cho con bú các mẹ nên tránh ăn những loại thực phẩm cay nóng gây ảnh hưởng không tốt đến trẻ như ớt, hạt tiêu, cà-ri, hành tây và quế nhé.
Đậu phộng (lạc)
Nhiều trẻ nhỏ bị dị ứng với đậu phộng hoặc những sản phẩm được làm từ đậu phộng. Trong trường hợp các mẹ ăn thực phẩm làm từ đậu phộng và bé có triệu chứng nhạy cảm hoặc dị ứng, như nổi mẫn đỏ, phát ban, chàm hoặc thở khò khè thì phải ngừng ăn ngay nhé. Nếu trong gia đình có thành viên bị dị ứng với đậu phộng thì các mẹ cũng nên thận trọng hơn, tốt nhất là nên thăm dò trước khi ăn đậu phộng nhé.
Một số loại cá biển
Cá không khiến trẻ khó chịu khóc quấy hay trướng bụng, nhưng thủy ngân vốn có trong cá có thể nhiễm vào bầu sữa của mẹ. Tuy nhiên, không phải vì như vậy mà các bà mẹ phải “kiêng” ăn cá hoàn toàn. Tốt nhất, phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ nên ăn ít nhất 2 khẩu phần các loại cá và hải sản có vỏ ít thủy ngân trong mỗi tuần.
5 loại “cá” thông dụng ít có thủy ngân là tôm, cá ngừ đóng hộp, cá hồi, cá pô-lắc (cá minh thái) và cá da trơn. Các loại cá mà các mẹ nên tránh khi đang cho con bú là cá mập, cá kiếm, cá thu hoàng hậu và cá kình.
Các loại hải sản có vỏ cứng
Nhiều người thường bị dị ứng với hản sản, đặc biệt trẻ nhỏ càng dễ bị hơn. Chính vì vậy, khi ăn những món này các mẹ cũng phải thăm dò trước xem biểu hiện có bé như thế nào rồi mới tiếp tục quyết định có nên ăn hay không nhé.
Ngoài ra, nếu người trong gia đình có tiền sử bị dị ứng hải sản có vỏ (ví dụ cha của bé) thì rất nhiều khả năng trẻ cũng sẽ bị dị ứng. Vậy nên, nếu phát hiện biểu hiện bất thường ở trẻ thì tốt nhất các mẹ nên “nhịn” ăn loại thực phẩm này trong suốt khoảng thời gian nuôi con bằng sữa mẹ.
Trẻ nhỏ thường hay bị dị ứng với hản sản (Hình minh họa)
Tỏi
Thực phẩm có chứa tỏi có thể nhiễm mùi vào bầu sữa của mẹ (mùi tỏi có thể thâm nhập vào sữa mẹ tới 2 giờ sau bữa ăn). Một vài trẻ có thể thấy khó chịu hoặc khóc quấy khi bú nếu phát hiện mùi tỏi trong sữa. Thậm chí có một số trẻ nhất định không chịu bú khi sữa mẹ có “mùi khó chịu”. Chính vì vậy, theo kinh nghiệm dân gian, các bà các mẹ thường truyền tai nhau mẹo nhỏ để cai sữa cho bé là ăn tỏi để bé sợ không dám bú mẹ. Còn với những bà mẹ đang nuôi con bằng sữa mẹ thì tốt nhất không nên cho tỏi vào thực đơn ăn uống hằng ngày của mình nhé.
Bạc hà
Khi đang cho con bú các mẹ nên hạn chế sử dụng đồ ăn, thức uống có thành phần từ bạc hà như trà bạc hà, kẹo bạc hà hoặc thuốc ho bạc hà. Bởi bạc hà thường được dùng làm phương thuốc để ngưng tiết sữa sau giai đoạn cai sữa cho bé do trong bạc hà có một số thành phần giúp giảm lượng sữa của mẹ.
Các mẹ có thể thay thế trà bạc hà bằng một tách trà hoa cúc có tác dụng làm dịu cho bé và cả cho mẹ
Socola
Phụ nữ đang cho con bú vẫn có thể ăn socola. Tuy nhiên nên chú ý là không ăn quá nhiều để tránh tình trạng tăng cân quá mức và đảm bảo chất lượng sữa.
Các chuyên gia cho biết rằng, nếu ăn quá nhiều socola trong quá trình cho con bú thì không tốt cho sức khỏe của cả người mẹ lẫn em bé vì nó sẽ gây ảnh hưởng đến cảm giác ngon miệng. Trong socola có chứa theobromine, tích lũy quá nhiều chất này trong cơ thể có thể gây ảnh hưởng tới hệ thống thần kinh, tim của trẻ nhỏ.
Khi đang cho con bú, mẹ nên hạn chế ăn sô cô la
TràUống trà sẽ gây ảnh hưởng tới chất lượng sữa và khi trẻ bú sữa mẹ sẽ bị mất ngủ, gây ảnh hưởng tới sức khỏe.
Bột ngọt
Khi đang trong thời kỳ cho con bú, tốt nhất là các bà mẹ không nên ăn quá nhiều đồ ăn có chứa bột ngọt. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy rằng, trẻ có thể sẽ bị chậm tăng trưởng hoặc chịu hậu quả khi bú sữa của mẹ ăn đồ ăn chứa nhiều bột ngọt.
Rượu
Một lượng rượu nhỏ mà mẹ uống cũng có thể ảnh hưởng tới sự tiết sữa. Ngoài ra nó cũng sẽ tác động tới sự co lại của tử cung. Chính vì vậy mà các bà mẹ đang cho con bú không nên uống rượu.
Thuốc lá cũng là thứ cần tránh trong giai đoạn này vì lượng nocotine có thể sẽ ảnh hưởng tới sữa và tác động tới đường hô hấp của trẻ. Tốt nhất là bà mẹ nuôi con nên bỏ thuốc lá và tránh tiếp xúc với khói thuốc.
Một số loại hoa quả
Trái cây tốt cho cơ thể, tuy nhiên một số loại trái cây có vị chua, loại trái cây có tính hàn vì chúng sẽ khiến bé khó chịu, tiêu chảy hoặc nôn mửa. Bởi vậy, trong quá trình đang cho con bú thì các mẹ nên ăn những loại trái cây trung tính như táo, nho, dứa, long nhãn…
Trái cây để trong tủ lạnh quá lâu cũng không tốt cho trẻ nhỏ, bởi vậy, nếu các mẹ muốn ăn trái cây đã được cất trong tủ lạnh thì hãy lấy ra trước khi ăn khoảng nửa giờ cho bớt lạnh rồi mới ăn.
Đồ uống có ga và cà phê
Chất cafein có trong cà phê có thể gây kích thích hệ thống thần kinh. Hiện tại vẫn chưa có bằng chứng cụ thể về tác hại của cà phê đến cơ thể của trẻ nhỏ. Tuy nhiên, tốt nhất là các bà mẹ đang cho con bú không nên uống cà phê để tránh ảnh hưởng đến chất lượng sữa. Với đồ uống có ga cũng như vậy.
Cách giảm cân khi đang cho con bú
“Vệ sinh” trong thời gian cho con bú
Có nên uống thuốc tránh thai khi cho con bú
Làm sao có nhiều sữa cho con bú sau sinh
Lợi ích khi cho trẻ bú sữa mẹ
(ST)
