1
Nguyên nhân của bệnh hay quên và những cách tự nhiên trị bệnh hiệu quả. “Quên” một “chứng bệnh” nguy hiểm dành cho các teen hiện nay. Và điều này nhiều khi đã gây ra không ít phiền toái cho những người xung quanh.
Định nghĩa
Chứng hay quên (amnestic) đề cập đến việc mất ký ức, chẳng hạn như sự kiện, thông tin và kinh nghiệm. Chứng hay quên cuộc sống thực nói chung không gây ra một sự mất mát về bản sắc cuộc sống.
Thay vào đó, những người có chứng hay quên, còn gọi là hội chứng amnestic thường là sáng suốt và biết họ là ai, nhưng có thể gặp khó khăn khi học tập thông tin mới và hình thành những ký ức mới.
Chứng hay quên có thể được gây ra bởi tổn thương các khu vực của não nơi quan trọng để xử lý bộ nhớ. Không giống như mất trí nhớ tạm thời, chứng hay quên có thể là vĩnh viễn.
Không có điều trị cụ thể cho chứng hay quên, nhưng các kỹ thuật để tăng cường trí nhớ và hỗ trợ tâm lý có thể giúp những người có chứng hay quên và gia đình họ đối phó.
Các triệu chứng
Hai tính năng chính của chứng hay quên là:
- Khiếm khuyết khả năng tìm hiểu thông tin mới sau sự khởi đầu của chứng hay quên.
- Khiếm khuyết khả năng nhớ lại các sự kiện trong quá khứ và trước đó đã quen thuộc thông tin.
Hầu hết những người bị hội chứng amnestic có vấn đề với bộ nhớ ngắn hạn, họ không thể giữ lại các thông tin mới. Nhiều người cũng có một số mức độ về bộ nhớ. Những kỷ niệm gần đây có nhiều khả năng bị mất, trong khi những kỷ niệm sâu sắc hơn từ xa hoặc ăn sâu có thể được nhớ. Ai đó có thể nhớ lại những kinh nghiệm từ thời thơ ấu hoặc biết tên chủ tịch đã qua, nhưng không có khả năng nhớ tên tổng thống hiện tại hoặc nhớ những gì là ngày tháng hoặc những gì đã được dùng cho bữa ăn sáng.
Việc mất trí nhớ không ảnh hưởng đến trí thông minh của một người, nói chung về kiến thức, nhận thức, sự chú ý lô gic, tính cách hoặc nhận dạng. Những người bị hội chứng amnestic thường có thể hiểu được viết và nói những từ và có thể học các kỹ năng như đạp xe đạp hoặc chơi piano. Họ cũng có thể hiểu rằng họ có một rối loạn bộ nhớ.
Amnesia không giống như chứng mất trí. Chứng mất trí thường bao gồm mất trí nhớ, nhưng nó cũng liên quan đến các vấn đề khác đáng kể về nhận thức dẫn đến một sự suy giảm khả năng thực hiện hoạt động hàng ngày. Một mô hình của quên cũng là một triệu chứng phổ biến của suy giảm nhận thức nhẹ (MCI), nhưng bộ nhớ và các vấn đề nhận thức khác trong MCI không phải là nghiêm trọng như những người đã có về chứng mất trí .
Bổ sung các dấu hiệu và triệu chứng
Tùy thuộc vào nguyên nhân của chứng hay quên, dấu hiệu và triệu chứng khác có thể bao gồm:
- Sai hồi ức, hoặc là hoàn toàn phát minh hay tạo thành những kỷ niệm thất lạc trong thời gian chính xác.
- Vấn đề thần kinh như các phong trào rời rạc, run hay co giật.
- Lẫn lộn hoặc mất phương hướng.
Bất cứ ai không giải thích được mất trí nhớ, chấn thương đầu, nhầm lẫn hoặc mất phương hướng, ngay lập tức yêu cầu chăm sóc y tế. Một người với chứng hay quên có thể không thể xác định vị trí của mình hoặc có sự hiện diện của tâm trí để tìm kiếm sự chăm sóc y tế. Nếu ai đó có triệu chứng của chứng hay quên, đừng ngần ngại nhận sự chú ý của y tế.
Nguyên nhân
Bình thường bộ nhớ liên quan đến nhiều bộ phận chức năng của não bộ, và bất kỳ bệnh hay chấn thương ảnh hưởng đến não có thể gây trở ngại cho những phức tạp của bộ nhớ. Amnesia có thể gây thiệt hại đến cấu trúc não bộ đã hình thành hệ thống limbic, kiểm soát cảm xúc và ký ức. Những cấu trúc bao gồm đồi thị - nằm sâu bên trong trung tâm của bộ não và các thành hải mã - nằm trong thùy thái dương của bộ não.
Hội chứng amnestic gây ra bởi chấn thương não, tổn thương được biết đến như chứng hay quên thần kinh hoặc hữu cơ.
Nguyên nhân có thể của chứng hay quên thần kinh bao gồm:
- Đột quỵ.
- Viêm não do nhiễm một loại virus như herpes simplex virus (HSV), hoặc như là một phản ứng tự miễn dịch với bệnh ung thư ở một nơi khác trong cơ thể (viêm não limbic paraneoplastic, hoặc PLE).
- Thiếu oxy đầy đủ trong não (ví dụ từ đau tim, suy hô hấp hoặc nhiễm độc khí carbon monoxide).
- Lạm dụng rượu lâu dài dẫn đến thiếu thiamin (vitamin B- 1), gây hội chứng Wernicke - Korsakoff.
- Khối u ở các vùng của não bộ điều khiển bộ nhớ.
- Các bệnh thoái hóa não, chẳng hạn như bệnh Alzheimer và các hình thức khác của chứng mất trí.
- Thương tích, như những người sau các tai nạn xe hơi, có thể dẫn đến nhầm lẫn và các vấn đề ghi nhớ thông tin mới, đặc biệt là trong giai đoạn đầu của phục hồi, nhưng thường không gây chứng hay quên nặng.
- Một loại hiếm của chứng hay quên, được gọi là chứng hay quên tâm thần, bắt nguồn từ sốc tình cảm hoặc chấn thương, chẳng hạn như là nạn nhân của một tội phạm bạo động. Trong rối loạn này, một người có thể mất đi những kỷ niệm cá nhân và thông tin tự truyện, thường là trong một thời gian ngắn gọn.
Yếu tố nguy cơ
Cơ hội phát triển chứng hay quên có thể gia tăng nếu đã trải qua:
- Phẫu thuật não, chấn động hoặc chấn thương đầu.
- Đột quỵ.
- Lạm dụng rượu.
- Động kinh.
Các biến chứng
Hội chứng amnestic khác nhau ở mức độ và phạm vi, nhưng ngay cả nhẹ chứng hay quên cũng mất chuẩn mực về hoạt động hàng ngày và chất lượng cuộc sống. Các hội chứng có thể gây ra vấn đề tại nơi làm việc, tại trường học và trong các môi trường xã hội. Nó có thể không thể phục hồi lại những ký ức bị mất. Một số người có vấn đề nghiêm trọng cần phải nhớ để sống trong một tình hình giám sát hoặc cơ sở chăm sóc mở rộng.
Chuẩn bị cho cuộc khám bệnh
Cho dù khám tại đâu, nhưng sau đó có thể được giới thiệu đến một bác sĩ chuyên về chứng rối loạn của não bộ và hệ thần kinh.
Bởi vì các cuộc hẹn có thể được tóm tắt, và thường có rất nhiều vấn đề, đó là một ý tưởng tốt để chuẩn bị. Dưới đây là một số thông tin để giúp sẵn sàng cho cuộc hẹn, và những gì mong đợi từ bác sĩ.
- Những gì có thể làm?
- Viết ra bất kỳ triệu chứng bất thường nào đã gặp.
- Ghi thông tin cá nhân chính, bao gồm bất kỳ chính sự thay đổi cuộc sống căng thẳng gần đây có thể nhớ lại. Hãy hỏi các thành viên gia đình để giúp công việc này.
- Tạo một danh sách tất cả thuốc men, cũng như bất kỳ loại vitamin bổ sung đang dùng.
- Hỏi một thành viên trong gia đình để đi cùng. Ngay cả trong các trường hợp tốt nhất, có thể khó khăn để ghi nhớ tất cả các thông tin cung cấp trong thời gian khám bệnh. Một người nào đó đi kèm có thể giúp ghi nhớ tất cả những gì đã được nói.
- Viết ra câu hỏi để hỏi Bác sĩ.
Chuẩn bị một danh sách các câu hỏi có thể giúp tận dụng tối đa thời gian của với bác sĩ, cũng như đảm bảo rằng đã chuẩn bị tốt câu hỏi bao gồm tất cả các điểm mong muốn.
Đối với chứng hay quên, một số câu hỏi cơ bản để yêu cầu bác sĩ bao gồm:
- Nguyên nhân rất có thể các triệu chứng là gì?
- Có nguyên nhân khác có thể có các triệu chứng này không?
- Những loại xét nghiêm cần làm? Những thử nghiệm này yêu cầu chuẩn bị đặc biệt không?
- Bộ nhớ của tôi bao giờ sẽ hồi phục?
- Điều gì là phương pháp trị liệu có sẵn?
- Tôi có vấn đề khác về sức khỏe. Làm thế nào để tôi có thể quản lý chúng tốt nhất với nhau?
- Có bất kỳ hạn chế hoạt động nào mà tôi cần phải làm theo?
- Có bất kỳ tài liệu quảng cáo hay tài liệu in khác mà tôi có thể mang về nhà không?
Ngoài những câu hỏi chuẩn bị sẵn sàng để yêu cầu bác sĩ, đừng ngần ngại đặt câu hỏi trong buổi gặp khác tại bất kỳ thời gian nào mà không hiểu điều gì đó.
Những gì mong đợi từ bác sĩ:
Bác sĩ có thể sẽ hỏi một số câu hỏi và có thể yêu cầu:
- Thời điểm đầu tiên có mất trí nhớ?
- Triệu chứng bất kỳ khác tại thời điểm đó ?
- Quý vị có liên quan đến chấn thương bất kỳ? Ví dụ, một tai nạn xe hơi, va chạm bạo lực trong thể thao hay một cuộc tấn công?
- Bệnh hoặc sự kiện khác dường như kích hoạt mất trí nhớ?
- Có bất cứ điều gì giúp cải thiện trí nhớ?
- Bất cứ điều gì, dường như làm xấu đi trí nhớ?
- Các vấn đề bộ nhớ xẩy ra liên tục hoặc không đổi?
- Mất trí nhớ cùng một mức độ hoặc là nó trở nặng?
- Mất trí nhớ đến đột ngột hoặc dần dần?
Các xét nghiệm và chẩn đoán
Để chẩn đoán chứng hay quên, bác sĩ sẽ làm một đánh giá toàn diện để loại trừ các nguyên nhân khác có thể có của mất trí nhớ, chẳng hạn như bệnh Alzheimer, sa sút trí tuệ, trầm cảm hoặc u não.
Đánh giá bắt đầu với một lịch sử y tế chi tiết. Bởi vì người có mất trí nhớ có thể không thể cung cấp thông tin toàn diện, một thành viên gia đình, người chăm sóc khác thông thường phải tham gia một phần trong buổi phỏng vấn là tốt nhất.
Bác sĩ sẽ hỏi nhiều câu hỏi để hiểu những vấn đề về mất trí nhớ. Các vấn đề mà có thể được giải quyết bao gồm:
- Loại mất trí nhớ (người có thể ghi nhớ sự kiện gần đây và các sự kiện từ xa)?.
- Khi những vấn đề bộ nhớ bắt đầu và cách tiến triển.
- Các yếu tố kích hoạt, chẳng hạn như chấn thương đầu, đột quỵ hay phẫu thuật.
- Lịch sử gia đình, đặc biệt là bệnh thần kinh.
- Ma túy và rượu.
- Các dấu hiệu và triệu chứng, chẳng hạn như sự nhầm lẫn, vấn đề ngôn ngữ, thay đổi tính cách hay khả năng tự chăm sóc.
- Lịch sử của các cơn động kinh, đau đầu, trầm cảm hoặc ung thư.
Khám sức khỏe:
- Việc kiểm tra có thể bao gồm kiểm tra phản xạ thần kinh, chức năng cảm giác, cân bằng sinh lý và các khía cạnh khác của bộ não và hệ thần kinh.
Thử nghiệm nhận thức:
- Bác sĩ sẽ kiểm tra tư duy của người đó, tiền sử, bộ nhớ gần đây và dài hạn. Bác sỹ sẽ kiểm tra kiến thức của bệnh nhân bằng những thông tin tổng quát, chẳng hạn như tên của tổng thống hiện tại cũng như thông tin cá nhân và các sự kiện trong quá khứ. Việc đánh giá bộ nhớ có thể giúp xác định mức độ mất trí nhớ và cung cấp những hiểu biết về những gì bệnh nhân có thể cần.
Kiểm tra hình ảnh và xét nghiệm:
- Các kiểm tra chẩn đoán hình ảnh bao gồm cả hình ảnh cộng hưởng từ (MRI), chụp cắt lớp vi tính (CT) và electroencephalogram (EEG) có thể được chỉ định để xem xét tổn thương hoặc bất thường trong não. Xét nghiệm máu có thể kiểm tra xem có nhiễm trùng, thiếu hụt dinh dưỡng hoặc các vấn đề khác.
Phương pháp điều trị và thuốc
Điều trị cho chứng hay quên tập trung vào các kỹ thuật và chiến lược để giúp bù đắp cho các vấn đề bộ nhớ.
- Lao động trị liệu.Một người với chứng hay quên có thể làm việc với một liệu pháp nghề nghiệp để tìm hiểu thông tin mới để thay thế những gì đã mất, hoặc sử dụng những ký ức còn nguyên vẹn là cơ sở để lấy thông tin mới. Bộ nhớ trong đào tạo cũng có thể bao gồm một loạt các chiến lược cho việc tổ chức thông tin để nó dễ dàng hơn để nhớ và để nâng cao sự hiểu biết.
- Công nghệ hỗ trợ. Nhiều người không thấy được hữu ích khi sử dụng một trợ giúp cá nhân kỹ thuật số (PDA), chẳng hạn như Treo Palm, BlackBerry hay iPhone. Với một số đào tạo và thực hành, ngay cả những người có chứng hay quên nặng có thể sử dụng những thiết bị điện tử để giúp đỡ nhiệm vụ hàng ngày. Ví dụ, họ có thể lập trình PDA để nhắc nhở họ về sự kiện quan trọng hoặc để uống thuốc .
Công nghệ hỗ trợ bộ nhớ khác bao gồm máy tính xách tay, lịch treo tường, lịch uống thuốc và hình ảnh của người dân và địa điểm địa lý .
- Thuốc bổ sung.Hiện không có thuốc có sẵn để xử lý hầu hết các loại hội chứng amnestic. Bởi vì hội chứng Wernicke - Korsakoff liên quan đến một thiếu thiamin, điều trị thay thế này bao gồm các vitamin và cung cấp dinh dưỡng thích hợp. Mặc dù điều trị cũng cần bao gồm kiêng rượu, có thể giúp ngăn ngừa thiệt hại thêm, hầu hết mọi người sẽ không phục hồi tất cả bộ nhớ bị mất.
Các nhà nghiên cứu đang điều tra một số dẫn truyền thần kinh liên quan đến việc hình thành trí nhớ, có thể một ngày nào có phương cách điều trị mới cho chứng rối loạn bộ nhớ. Tuy nhiên, sự phức tạp của não liên quan đến quá trình làm cho nó khó có một loại thuốc duy nhất có thể giải quyết vấn đề bộ nhớ.
Đối phó và hỗ trợ
Sống với chứng hay quên có thể rất bực bội cho người có mất trí nhớ, cho gia đình. các hình thức khác nghiêm trọng của chứng hay quên có thể yêu cầu hỗ trợ trực tiếp cho các cá nhân bị ảnh hưởng từ gia đình, hoặc người chăm sóc chuyên nghiệp.
Nó có thể hữu ích khi nói chuyện cho những người khác hiểu những gì đang trải qua, và những người có thể cung cấp lời khuyên về việc sống chung với chứng hay quên.
Nếu một nguyên nhân cho chứng hay quên là xác định, có các tổ chức quốc gia có thể cung cấp thêm thông tin hoặc hỗ trợ cho các cá nhân và gia đình họ.
Phòng chống
Vì tổn thương não có thể là một nguyên nhân gốc rễ của chứng hay quên, điều quan trọng để thực hiện các bước để giảm thiểu cơ hội của một chấn thương não. Ví dụ:
- Tránh sử dụng quá nhiều rượu.
- Đội mũ bảo hiểm khi đi xe đạp và thắt dây an toàn khi lái xe.
- Hãy đối xử với bất kỳ nhiễm trùng nào một cách nhanh chóng để nó không có một cơ hội để lây lan đến não.
- Tìm kiếm sự điều trị y tế ngay lập tức nếu có bất kỳ triệu chứng cho thấy một cơn đột quỵ hoặc chứng phình động mạch não, như là nhức đầu nặng hay bị tê một bên hoặc tê liệt.
Hãy loại bỏ bệnh “quên”
Đã bao giờ bạn dừng lại rồi tự hỏi mình: "Mình đang định làm gì ấy nhỉ?" hay "Tại sao mình lại đến đây?". Khi bạn gặp những rắc rối này có nghĩa là não của bạn bắt đầu cảm thấy mệt mỏi. Các tế bào não lên tiếng phản đối bạn rồi đấy.
Thực tế, có rất nhiều người khi được hỏi đều có những lúc họ không nhớ mình đang làm gì, cần làm gì. Có người quên luôn câu nói trong lúc trò chuyện dù chỉ trong một phút trước đó họ còn nhớ như in.
Theo các nhà nghiên cứu, "chứng hay quên" này đang trở thành một vấn đề của xã hội hiện đại. Nguyên nhân là do não bắt đầu trì trệ trước cường độ làm việc căng thẳng. Cách khắc phục duy nhất là bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng và dành những phút nghỉ ngơi cho "bộ não" khi chúng bắt đầu phản đối.
Vấn đề đặt ra là, khi não lên tiếng bạn cần làm gì để giúp não trẻ lâu hơn, làm việc được tốt hơn và ghi nhớ được nhiều sự kiện hơn. Các nhà nghiên cứu đưa ra cho bạn những gợi ý sau:
Thư giãn: Hầu như bác sĩ nào cũng khuyên bạn điều này. Thư giãn là cách lấy lại năng lượng, sự thông minh sáng suốt cho tất cả mọi người. Và mỗi người có một cách tìm lại sự thư thái trong tâm hồn khác nhau.
Viết ra những điều lo lắng: Viết lên mặt giấy những điều đang khiến bạn nhức đầu, viết đi viết lại thường giúp bản nảy ra một ý tưởng mới.
Đi xe đạp: Các nhà khoa học đã nhờ 124 người tình nguyện cho một cuộc thử nghiệm thú vị. Một nửa số họ đạp xe 30 phút một ngày. Số người còn lại chỉ tập với những dụng cụ trong phòng tập. Điều thú vị là những người đi xe đạp có khả năng ghi nhớ nhiều hơn nhóm đối chứng. Khả năng ghi nhớ của nhóm này tăng 25% trong khi nhóm đối chứng tăng không đáng kể. Vận động bằng xe đạp ngoài trời sẽ kích thích não sản xuất những hoócmôn tốt giúp tăng cường trí nhớ.
Ngủ đủ giấc: Nếu bạn cảm thấy khó ngủ, hãy tập thể dục nhẹ trong ngày, có thể vào buổi sáng hoặc 5-6h chiều (không nên muộn hơn vì sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ). Không dùng các chất kích thích sau bữa trưa, giữ phòng ngủ ấm áp, thoáng mát, uống một cốc sữa nóng trước khi đi ngủ là những cách giúp bạn ngủ ngon giấc hơn. Các nhà nghiên cứu cũng cho rằng, ngủ ngày không tạo được giấc ngủ sâu nhưng chúng lại giúp cho não thư thái và trút hết được những phiền phức ra ngoài.
Một chút âm nhạc: Nếu thích, bạn có thể tự mình chơi một bản nhạc. Bởi khi chơi một bản nhạc, sự phục hồi của bộ nhớ tăng 17% so với những người nghe nhạc thông thường.
Giao tiếp nhiều hơn: Ngồi một chỗ, học và học, làm và làm chưa chắc đem lại hiệu quả bằng việc tự cho phép mình dành chút thời gian cho những mối quan hệ xã hội, cho người thân và bạn bè. Sau những lúc thư giãn đó, bạn sẽ tìm ra được nhiều cách giải quyết cho vấn đề của mình hơn.
Phiếu ghi nhớ: Khả năng ghi nhớ của bạn kém đi, điều nên làm là kiếm một ít giấy nhắc việc, ghi lại những việc cần làm trong ngày và dán vào những chỗ bạn có thể đọc được dễ dàng. Cách làm này không chỉ giúp cho bạn mà còn có thể giúp cho những đứa trẻ ghi nhớ công việc chúng cần làm nhanh hơn. Hãy dán vào tủ lạnh, vào góc học tập hay bàn làm việc của bạn tại cơ quan.
Loại bỏ thực đơn ăn kiêng nếu bạn đang theo bất cứ thực đơn nào. Chúng không cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho các tế bào não, đặc biệt là đường, loại thực phẩm thường bị hạn chế trong chế độ ăn kiêng.
Ăn nhiều cá: Cá được mệnh danh là thức ăn cho não. Dầu cá chứa nhiều omega-3 làm tăng chức năng cho các tế bào não. Các nhà nghiên cứu khuyên rằng, mỗi tuần, bạn nên đưa cá vào thực đơn 2-3 lần. Omega-6 tìm thấy trong dầu lạc, dầu hướng dương, dầu oliu cũng có tác dụng tương tự. Các bạn nên dùng dầu ăn nhiều hơn trong chế biến nhưng cũng không nên thay thế hoàn toàn mỡ động vật.
Nhai kẹo cao su: Bạn có thể thấy nhiều huấn luận viên thể thao thường nhai kẹo trong suốt các trận đấu không? Thực tế việc nhai kẹo không ảnh hưởng nhiều lắm đến sức khỏe của bạn mà còn là một cách giảm căng thẳng hữu hiệu.
Thực đơn trị bệnh hay quên
Trong đông y, bệnh lý hay quên thuộc phạm vi các chứng “kiện vong”, “hỉ vong”, “thiện vong”... với cơ chế bệnh sinh chủ yếu là do tâm tì suy nhược, thận tinh hư yếu gây nên
Theo quan niệm của đông y, tâm tì chủ huyết, thận chủ tinh tủy, nếu lo lắng quá độ có thể làm thương tổn tâm tì khiến âm huyết bị hao kiệt hoặc phòng dục quá độ có thể làm tổn hại tinh tủy, tất cả đều đưa đến tình trạng não không được nuôi dưỡng đầy đủ, gây nên chứng trạng hay quên.
Để chữa chứng bệnh này, ngoài việc dùng thuốc, châm cứu, xoa bóp, tập luyện khí công, dưỡng sinh..., đông y rất chú trọng việc sử dụng một số thực phẩm đơn thuần hoặc phối hợp với các vị thuốc để tạo ra các đồ ăn thức uống có lợi cho việc phục hồi trí nhớ. Dưới đây là những thức ăn thường dùng để bạn đọc tham khảo.
- Óc heo: Sách thuốc cổ viết: “Trư não bổ cốt tủy, ích hư lao, trị thần kinh suy nhược”. Bởi vậy, việc dùng óc heo cho người mắc chứng hay quên do suy nhược thần kinh là rất thích hợp. Có thể lấy óc heo 1 bộ, hoài sơn 30 g và kỷ tử hấp chín để ăn.
- Trứng chim bồ câu: Có công dụng bổ thận tinh dùng rất tốt cho người suy giảm trí nhớ do thận hư kèm theo chóng mặt, ù tai, lưng gối đau mỏi. Có thể dùng trứng chim bồ câu 5 quả, long nhãn 15 g, kỷ tử 15 g, đường phèn 25 g, trộn đều hấp chín, ăn mỗi ngày 1-2 lần.
- Trứng chim cút: Có giá trị dinh dưỡng cao, rất giàu lecithin - rất cần thiết cho cấu trúc và hoạt động của não bộ. Dùng liên tục mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 2 quả dưới dạng đánh thành kem trứng.
- Quả dâu chín: Đông y gọi là tang thầm, sách Điền nam bản thảo viết: “Tang thầm ích thận tạng nhi cố tinh”. Ngoài ra, quả dâu chín còn có tác dụng bổ huyết, an thần và dưỡng não. Dùng dưới dạng trà hoặc làm xi rô dâu.
- Long nhãn: Có công dụng ích tâm tì, bổ khí huyết, kiện não, dùng rất tốt cho người mắc chứng hay quên do tâm tì hư nhược, khí huyết suy giảm. Sách Bản thảo cương mục cho rằng: Long nhãn có thể “khai vị ích tì, bổ hư cường trí”. Dùng long nhãn 500 g, đường trắng 500 g, nấu cách thủy thành dạng cao, mỗi ngày ăn 2 lần, mỗi lần 10-15 g hoặc long nhãn 15 g, đại táo vài quả, gạo tẻ 100 g nấu thành cháo ăn hằng ngày.
- Bá tử nhân: Có công dụng ích tì vị, dưỡng tâm khí, ích trí và an thần, rất tốt cho người trí nhớ suy giảm do lao dục quá độ, tâm huyết hao tổn. Có thể dùng dưới dạng trà bá tử nhân.
- Hạt sen: Theo Thần nông bản thảo kinh, hạt sen thuộc loại thượng phẩm, có công dụng ích tì vị, dưỡng tâm khí, ích trí lực, trừ bách bệnh. Có thể dùng dưới dạng cháo hạt sen hoặc trà hạt sen. Để làm trà, dân gian hay lấy hạt sen giã vụn, hãm với nước sôi uống, có thể cho thêm một vài quả đại táo hoặc một chút đường phèn.
- Nấm linh chi: Có công dụng dưỡng tâm an thần, ích khí bổ huyết, kiện não ích trí. Mỗi ngày dung 5 g sắc uống thay trà hoặc tán thành bột, ngày uống 2 lần, mỗi lần 1,5 g với nước ấm.
- Hà thủ ô: Có công dụng bổ thận dưỡng huyết, cường thận ích trí. Được dùng dưới dạng trà phiến hoặc trà bột hà thủ ô, mỗi ngày 15-20 g.
- Đại táo: Có công dụng bổ khí huyết, kiện tì vị, dùng rất tốt cho người mắc chứng hay quên do khí huyết suy nhược. Đại táo rất giàu các sinh tố và nguyên tố vi lượng, bởi vậy, được gọi là một loại thuốc “hoàn” vi sinh tố thiên nhiên, được dùng dưới dạng sắc lấy nước uống thay trà.
- Nhân sâm: Có công dụng đại bổ nguyên khí, định tâm ích trí, rất có lợi cho việc nâng cao năng lực hoạt động của não bộ. Dùng dưới dạng trà tan hoặc trà phiến, mỗi ngày 3-5 g.
- Mật ong: Có công dụng tăng cường trí nhớ rất hiệu quả. Trong thành phần mật ong, ngoài đường, đạm, còn chứa rất nhiều loại sinh tố và nguyên tố vi lượng có ích cho hoạt động của hệ thần kinh trung ương. Mỗi ngày nên uống 2 lần, mỗi lần từ 1-2 thìa canh.
- Kỷ tử: Có công dụng bổ thận, kiện não. Cách dùng: kỷ tử 30 g, não dê 1 bộ, hấp cách thủy ăn hoặc kỷ tử 20 g, đại táo 6 quả, trứng gà 2 quả (luộc chín, bóc bỏ vỏ), hầm kỹ rồi ăn trứng, uống nước, dùng hằng ngày hoặc cách nhật.
- Đông trùng hạ thảo: Có công dụng kiện não ích trí, bổ hư rất tốt, đặc biệt với những người mắc chứng hay quên do phế thận âm hư. Thường dùng 4-5 cái hầm với gà con từ 400-500 g, ăn một vài lần trong một tuần.
- Mỡ bìm bịp: Có công dụng bổ thận ích tinh, kiện não rất tốt. Dùng mỡ bìm bịp 15 g chưng với tổ yến hoặc mộc nhĩ trắng ăn hằng ngày.
(st)
