Cách điều trị u xơ tử cung bằng hiệu quả bằng một số phương pháp đơn giản

U xơ tử cung là loại khối u vùng khung chậu phổ biến nhất thường gặp ở phụ nữ khoảng 30% ở độ tuổi trên 35 tuổi, 50% ở độ tuổi 50, là loại u lành tính (không phải là ung thư), mọc từ lớp cơ tử cung, nguyên nhân gây bệnh là do một sự rối loạn về nội tiết kéo dài gây ra. Dù đã có một số lượng lớn được phẫu thuật như vậy, còn phần đa số phụ nữ với những triệu chứng của u xơ vẫn âm thầm chịu đựng.

Triệu chứng chẩn đoán

Ra huyết là triệu chứng đầu tiên và thường gặp, phần lớn ra huyết dưới dạng cường kinh (Kinh ra nhiều trong mỗi ngày và nhiều ngày trong mỗi kỳ kinh), có khi dưới dạng đa kinh (nhiều lần có kinh trong một chu kỳ kinh), máu ra đỏ tươi loãng, dẫn đến tình trạng thiếu máu, do thiếu chất sắt trong hồng cầu.

Bệnh nhân có thể bị ra khí hư nhiều, loãng, sau những ngày có kinh. Đau vùng hạ vị, thường do khối u chèn ép vào các tạng lân cận hay khi có nhiễm khuẩn kèm theo ở vòi trứng, buồng trứng. Những phụ nữ có u xơ tử cung thường kêu đau khi giao hợp, và sự có mặt của u xơ có thể là nguyên nhân gây sẩy thai, khám thấy tử cung to, mật độ rắn, lồi lõm không đều. Siêu âm dễ dàng nhận thấy hình ảnh khối u tăng âm, giảm âm hoặc hỗn hợp âm.

Do chảy máu nhiều làm bệnh nhân thiếu máu mãn tính; nhiễm khuẩn thường gây viêm phần phụ dính, đau, xoắn u khi u có cuống. Phát triển thành ung thư: Thường dưới dạng u xơ cơ tử cung (Leiomyome), biểu hiện bằng triệu chứng khối u to nhanh, mềm, máu ra nhiều, có khi lẫn mủ; suy thận do u chèn ép vào bàng quang, niệu quản gây ứ nước ở thận và teo thận.

Phương pháp điều trị phẫu thuật

+ Dùng thuốc nội tiết trong điều trị u xơ tử cung thì các triệu chứng ra huyết sẽ giảm nhưng khối u không nhỏ đi mấy, khi dừng thuốc khối u lại to lên. Vì thế phương pháp trị liệu hóc môn chỉ có tác dụng tốt nhất trong việc làm nhỏ u xơ lại trước khi phẫu thuật. Hiện nay có hai kiểu phổ biến cho việc phẫu thuật u xơ là cắt bỏ toàn bộ tử cung hay cắt bỏ u xơ;

+ Cắt bỏ toàn bộ tử cung: Là cắt bỏ hoàn toàn tử cung với buồng trứng hoặc để lại buồng trứng. Phẫu thuật cắt bỏ tử cung từ thành bụng là phương thức phẫu thuật chính đòi hỏi phải gây mê, bệnh nhân phải lưu lại bệnh viện trong khoảng sáu ngày và nhanh nhất là có thể hồi phục sức khoẻ lại sau sáu tuần. Hiển nhiên, sau khi phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tử cung thì không còn khả năng mang thai nữa;

+ Cắt bỏ bóc tách u xơ: Là phương thức phẫu thuật lựa chọn thay thế trong việc chữa trị u xơ. Đối tượng của phẫu thuật cắt u xơ là chỉ cắt riêng khối u trong khi giữ lại nguyên tử cung và phục hồi lại chức năng ban đầu của tử cung. Dựa vào vị trí và kích cỡ của u xơ, phẫu thuật cắt bỏ u xơ có thể đòi hỏi phải mổ từ thành bụng hoặc có thể thực hiện thông qua mổ nội soi. Đối với những u xơ to, nếu cố gắng dùng biện pháp phẫu thuật cắt bỏ riêng khối u dễ dẫn đến việc không cầm máu nổi trong tử cung đối với những mạch máu dẫn vào khối u. Thậm chí khi ca phẫu thuật thành công, cắt bỏ u xơ chỉ có kết quả tốt khoảng 1/3 số bệnh nhân vì những u xơ nhỏ hơn chưa được phẫu thuật cắt bỏ lại tiếp tục phát triển.

Gần đây,các bác sĩ thường sử dụng phương pháp mới điều trị u xơ tử cung là nút động mạch tử cung với các trường hợp được chỉ định:

Nhân xơ có các triệu chứng rong kinh, rong huyết kéo dài điều trị nội khoa không kết quả. Đau, đi tiểu nhiều, vô sinh. Chỉ định của Rivina là không giới hạn tuổi, từ chối mổ, muốn có thai; Các nhân xơ < 10cm; Có nhiều nhân xơ trên thành tử cung, đặc biệt có đau hạ vị, rong kinh chảy máu bất thường.

Những người đã từng bóc tách nhân xơ tái phát. Những phụ nữ còn khả năng sinh đẻ, muốn có con và muốn giữ lại tử cung. Kích thước và vị trí của nhân xơ, chỉ định này còn bàn cãi.

Ngoài ra còn được chỉ định điều trị trong bệnh ung thư tế bào nuôi, chảy máu sản khoa. Nút động mạch tử cung đã mở ra một định hướng mới căn bản cho việc chữa trị u xơ tử cung. Nút có nghĩa là dùng phương tiện ngăn chặn đến mức tối thiểu việc động mạch cung cấp máu để nuôi dưỡng khối u. Việc nút động mạch tử cung được thực hiện bằng điện quang can thiệp bởi các chuyên gia X-quang. Chống chỉ định với trường hợp: Có thai.

Thể trạng nguy hiểm cho can thiệp: mắc bệnh tim mạch, bệnh tiểu đường.

Đang nhiễn trùng tiểu khung hay ổ bụng;

Nhân xơ dưới niêm mạc hay có cuống thì mổ nội soi tốt hơn;

Ung thư khung chậu, nhiễm trùng phụ khoa, dị ứng thuốc;

Những trường hợp muốn có thai giải thích tỷ lệ giảm, có nguy cơ thì không phát triển, vỡ tử cung;

Nút động mạch tử cung thực chất là phương thức dùng phương pháp chụp mạch qua da với kỹ thuật Seldinger: Kỹ thuật này được tiến hành tại bệnh viện và bệnh nhân phải nằm lưu trú qua một đêm tại bệnh viện sau khi áp dụng điều trị bằng phương thức nút động mạch tử cung. Bệnh nhân tỉnh suốt trong quá trình nút mạch, nhưng bệnh nhân được dùng thuốc an thần nên có cảm giác buồn ngủ. Từ động mạch đùi dưới nếp bẹn 1-2cm, ta thông sang động mạch tử cung một cách dễ dàng. Đầu tiên, một chiếc kim được luồn vào trong động mạch đùi để tạo lối vào cho ống thông. Gây tê khu vực được áp dụng vì thế lỗ thủng do kim tạo ra ở động mạch đùi không bị đau, ống thông được luồn sâu vào nhánh động mạch chủ và tiếp tục luồn vào động mạch tử cung phía bên đối diện với bên đặt ống thông catheter.

Trước khi tiến hành nút mạch, cần chụp X-quang các động mạch nhằm cung cấp sơ đồ đường máu dẫn đến tử cung và các khối u xơ. Sau khi chụp X-quang động mạch các hạt Polyvinyl alcohol (PVA) được bơm từ từ vào ống thông catheter theo sự hướng dẫn của tia X-quang tới động mạch tử cung. Những hạt nhỏ này có kích cỡ khoảng bằng hạt cát. Những u xơ có rất nhiều mạch vì thế các hạt nhỏ này chèn vào mạch và không thể đi đến bất kỳ bộ phận nào khác của cơ thể. Sau vài phút động mạch dần dần bị tắc nghẽn. Việc tiếp tục được tiến hành cho đến khi máu không thể vào các u xơ được nữa.

Có thể cả hai động mạch tử cung đều được nút lại để chắc chắn là toàn bộ hệ thống cung cấp máu cho các u đã bị ngăn chặn hoàn toàn (31)(32). Sau khi nút mạch xong cần chụp X-quang một lần nữa để xác minh lại sự thành công của việc nút mạch. Dòng chảy của động mạch sẽ vẫn được nhìn thấy tại một số vùng bình thường của tử cung, những dòng chảy tới u thì bị tắc nghẽn hoàn toàn.

Sau đó rút catheter từ động mạch tử cung bên đối diện về động mạch chủ bụng và về động mạch chậu cùng bên để từ đó luồn catheter vào động mạch tử cung cùng bên và việc nút động mạch tử cung cùng bên được tiến hành.

Bệnh nhân có thể gặp một số biến chứng trong và sau thủ thuật. Nhưng rất hiếm xảy ra những biến chứng nghiêm trọng. Bệnh nhân có thể bị đau. Những tổn thương khác ở một số vùng chậu cũng có thể xẩy ra, nhưng cho tới nay vẫn chưa có thông báo nào.

Hiện nay trên thế giới đã có khoảng trên 10.000 bệnh nhân u xơ tử cung được điều trị bằng nút động mạch tử cung, đầu tiên nút động mạch tử cung là để cầm máu trước khi phẫu thuật, một kết quả ngoài sự mong đợi đó là các triệu chứng rong kinh, rong huyết kéo dài điều hết, một số bệnh nhân không quay trở lại phẫu thuật nữa. Tại Việt Nam đã nút động mạch tử cung từ năm 1999 trên 200 bệnh nhân chủ yếu để điều trị u xơ tử cung, ung thư tế bào nuôi, ung thư tử cung và các chảy máu sản khoa có hiệu quả cao.

Tại khoa chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện đa khoa Lạng Sơn được hỗ trợ kinh phí của tỉnh Lạng Sơn đã áp dụng kỹ thuật nút động mạch tử cung miễn phí cho bệnh nhân, để điều trị u xơ tử cung, kết quả bước đầu là rất tốt. Tất cả số bệnh nhân nút động mạch tử cung sau một thời gian từ 1 - 7 tháng đến siêu âm kiểm tra lại 100% hết các triệu chứng đau bụng, hết rong kinh, rong huyết, một số bệnh nhân sau 2 đến 7 tháng đến siêu âm kiểm tra thấy kích thước u nhỏ lại khoảng 30% đến 60%. Một điều đáng ghi nhận đa số bệnh nhân đều béo khoẻ trở lại, sinh hoạt, lao động bình thường, có bệnh nhân sau nút mạch đã tăng 3kg đến 6kg trong vòng 2 đến 7 tháng và chưa thấy trường hợp nào sau điều trị nút mạch mọc thêm u xơ mới.

Tuy nhiên bệnh nhân sau nút động mạch tử cung muốn có thai phải sau thời gian 9 đến 12 tháng để các cơ niêm mạc, động mạch tử cung có đủ thời gian hồi phục, đủ cung cấp máu và lưu thông mạch máu.

Phương pháp mới chữa u xơ tử cung

Từ trước đến nay, u xơ tử cung chủ yếu được chữa trị bằng phẫu thuật cắt toàn bộ tử cung hoặc dùng nhiệt để phá huỷ khối u. Cả hai phương pháp này đều khiến cho bệnh nhân phải mất hàng tuần mới hồi phục được. Ngoài ra, người ta còn dùng kỹ thuật cắt nguồn máu tới khối u bằng cách lồng dây vào mạch máu.

Phương pháp mới, đang được thử nghiệm tại Bệnh viện Brigham và Phụ nữ ở Boston (Mỹ), hoàn toàn không cần đến dao kéo: bác sĩ sử dụng phương pháp hình ảnh cộng hưởng từ (MRI) để chùm sóng siêu âm từ bên ngoài cơ thể và phá huỷ khối u. Bác sĩ Elizabeth Steward nói: "Chúng tôi nhận thấy rằng sau khi chữa trị, bệnh nhân cần rất ít thuốc giảm đau. Họ có thể về nhà ngay trong ngày. Sau vài ngày, họ đã có thể trở lại làm việc.

Joanne Goudeau là một nhà hải dương học thuộc Viện Woods Hole tại mũi Cod bị u xơ tử cung. Cô cho biết: "Không giống như nhiều người khác, công việc của tôi không phải là thứ có thể gọi người làm thay được". Đây chính là lý do tại sao cô lại chọn phương pháp chữa trị mới ít tốn thời gian hơn. Cô nói: "Công việc và cuộc sống của tôi không cho phép tôi nghỉ ngơi hay nhàn rỗi". Cách đây vài tuần, người ta đã điều trị cho Goudeau trong thời gian 3 tiếng. Ngày hôm sau, cô trở lại làm việc và 2 ngày sau đó, cô đã có thể cưỡi ngựa. Cô nói: "Tôi đã hoàn toàn bình phục. Ngay bây giờ, tôi có thể làm bất cứ việc gì tôi muốn."

Hiện nay, phương pháp chữa trị này đang trong giai đoạn thử nghiệm. Bác sĩ vẫn chưa biết chắc hiệu quả sẽ ra sao: không chỉ là chuyện bỏ khối u đi mà còn ngăn không cho chúng tái phát. Nếu kỹ thuật mới có hiệu quả lâu dài, nó có thể sẽ đánh dấu bước phát triển lớn trong việc chữa trị một trong những căn bệnh phổ biến nhất ở phụ nữ.

Cắt bỏ u xơ tử cung
Bệnh u xơ tử cung
Chế độ ăn cho người u xơ tử cung
Chích ngừa ung thư cổ tử cung
Các vấn đề về tử cung
Nguyên nhân gây ung thư cổ tử cung




(ST)