Triệu chứng khi bị men gan cao

Men gan có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống của mỗi người. Khi men gan cao, phải hết sức lưu ý để tìm hiểu nguyên nhân. Chúng ta cùng tìm hiểu triệu chứng khi bị men gan cao để có biện pháp thích hợp nhé!

Men gan tăng chứng tỏ sự trục trặc ở gan hoặc mật.

Nguyên nhân làm tăng men gan

Bất kỳ người bình thường nào cũng có men gan. Men gan có 4 loại, đó là AST (aspartate transaminase) hoặc còn được gọi là SGOT (serum glutamic oxaloacetic transaminase). Loại thứ 2 là ALT (alanin transaminase) hay còn gọi là SGPT (serum glutamic pyruvic transaminase), hai loại này có trong tế bào gan. Khi gan bị viêm hoặc bị tổn thương thì hai loại men gan này bị rò rỉ vào dòng máu làm cho chỉ số men gan tăng. Loại men gan thứ 3 là alkalin phosphatase có trong màng tế bào gan và loại thứ 4 là GGT (gamma glutamyl transpeptidase) có trong thành của tế bào ống mật. Ở người bình thường, hai loại men gan SGPT và SGOT do tế bào gan sản sinh ra và chúng có hàm lượng cố định trong máu khoảng dưới 40U/l huyết thanh. Qua các nghiên cứu, người ta rút ra rằng khi men gan tăng từ 1 – 2 lần là ở mức độ nhẹ, tăng từ trên 2 – 5 lần là mức độ trung bình và tăng trên 5 lần là ở mức độ nặng.

Tỷ lệ ALT và AST có thể mang lại thông tin có giá trị về mức độ và nguyên nhân đối với bệnh của gan. Hầu hết bệnh về gan thì ALT (SGPT) cao hơn AST (SGOT) nhưng trong bệnh xơ gan và nghiện rượu thì mức tăng AST cao hơn ALT (thường tỷ lệ này là 2:1). Khi gan bị viêm hoặc chấn thương vì bất kỳ một lý do nào đó hoặc do tổn thương ở đường dẫn mật làm ứ trệ sự lưu thông của dịch mật thì tế bào gan sẽ gia tăng sản sinh và bài tiết men gan. Sự gia tăng men gan nổi trội nhất là viêm gan cấp tính đặc biệt là viêm gan cấp do siêu vi. Trong viêm gan cấp tính do siêu vi, có khi men gan tăng gấp từ 10 - 20 lần. Đối với viêm gan mạn tính thể tiến triển hoặc xơ gan hoặc viêm gan tự miễn thì men gan cũng có thể gia tăng. Đây cũng là một trong các tiêu chuẩn để đánh giá là viêm gan mạn tính tiến triển hay người lành mang virut viêm gan.

CÁCH HẠ MEN GAN ĐƠN GIẢN MÀ VÔ CÙNG HIỆU QUẢ

Gan là cơ quan chịu trách nhiệm loại bỏ độc tố và chuyển hóa thức ăn trong cơ thể. Mỗi ngày trôi qua, gan dường như phải chịu thêm nhiều áp lực do sự tích tụ các độc tố tại gan gây nên.

Điều này khiến gan rất dễ bị tổn thương. Men gan tăng cao là triệu chứng xuất hiện rất sớm, báo hiệu lá gan cần được chăm sóc. Để đưa men gan về ngưỡng an toàn, bạn nên làm theo các bước sau:

Không uống bia rượu

Hay nói chính xác hơn là không dùng những đồ uống chứa cồn. Thông thường khi vào cơ thể, gan sẽ phải “xử lý” lượng chất cồn và đào thải chúng ra ngoài. Nhưng khi gan yếu hoặc lượng chất cồn quá nhiều thì điều ngược lại sẽ xảy ra, chất cồn sẽ “xử lý” gan, phá hủy tế bào gan. Do đó, trong cuộc sống hàng ngày, bạn nên hạn chế uống bia rượu để bảo vệ lá gan. Đặc biệt khi gan bị viêm, men gan cao, người bệnh cần phải kiêng tuyệt đối bia rượu để giúp gan hồi phục nhanh.

Trao đổi với bác sĩ, dược sĩ về loại thuốc bạn đang sử dụng

Một số thuốc có thể gây hại cho gan và làm tăng men gan. Có những thuốc có thể gây độc tố ngay ở liều đầu tiên, nhưng cũng có những thuốc do sử dụng trong thời gian kéo dài nên gây tổn thương gan. Do đó, nếu bạn phát hiện men gan cao khi đang dùng một loại thuốc nào đó, bạn nên trao đổi với bác sĩ để tìm ra nguyên nhân chính xác.

Hạn chế ăn thực phẩm chế biển sẵn

Thức ăn nhanh rất tiện dụng và ngày càng phổ biến. Tuy nhiên bạn không nên ăn chúng hàng ngày vì vấn đề sức khỏe. Thông thường trong các thực phẩm chế biến sẵn có chứa thêm chất bảo quản, chất phụ gia tạo màu, mùi vị…để tạo sức hấp dẫn cho khách hàng và bảo quản được lâu. Những chất hóa học tổng hợp này thường khó phân hủy và đào thải ra ngoài, nên tích tụ lại trong cơ thể, đặc biệt tại gan, gây nhiễm độc gan.

Tránh xa các độc tố môi trường (sơn tường, khói thuốc lá…)

Khói thuốc lá chứa nhiều độc tố không chỉ gây bệnh về phổi, mà còn hấp thu vào máu, chuyển hóa tại gan và gây tổn thương cho gan.

Trong thành phần của sơn (tường) có chứa nhiều dung môi hòa tan, dễ bay hơi trong không khí và nếu bạn thường xuyên hít phải loại dung môi này, nó có thể hấp thụ vào cơ thể, gây độc hại cho gan. Do đó, bạn nên học cách bảo vệ và tránh xa các độc tố này.

Uống nhiều nước

Uống nhiều nước rất có lợi cho gan. Uống nước giúp đẩy nhanh quá trình tuần hoàn máu và tăng cường khả năng hoạt động của các tế bào gan, giúp quá trình đào thải các chất độc ra khỏi cơ thể nhanh hơn. Để đạt được hiệu quả giải độc cho gan, mỗi ngày nên uống 2 lít – 2,5 lít nước, chia thành nhiều lần trong ngày, mỗi lần chỉ nên uống từ 150 -200ml.

Giảm cân

Trong nhiều trường hợp tăng men gan là do lượng mỡ lắng đọng trong gan nhiều hơn bình thường, hay còn gọi là gan nhiễm mỡ. Theo nghiên cứu Dennis Lee, việc giảm 5 – 10 %  cân nặng sẽ giúp bạn hạ thấp men gan và cải thiện sức khỏe nói chung. Bạn nên giảm tiêu thụ các thực phẩm giàu chất béo và tăng khẩu phần rau quả chứa nhiều vitamin giúp gan đào thải độc tố tốt hơn.

Tập thể dục hàng ngày

Luyện tập thể dục hàng ngày không chỉ giúp kiểm soát cân nặng tốt hơn, mà còn giúp bạn cải thiện tuần hoàn máu. Gan cần cung cấp máu và chất dinh dưỡng liên tục để hoạt động tốt hơn.


CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG SINH HOẠT KHI BỊ TĂNG MEN GAN

Chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp tế bào gan hồi phục và tái sinh nhanh hơn, tăng cường chức năng miễn dịch, thúc đẩy hồi phục chức năng gan. Khi men gan tăng cao bạn nên lưu ý:

Protein là thành phần cấu tạo nền tảng của tất cả tế bào trong cơ thể, khi tế bào gan bị tổn thương làm tăng men gan, khả năng miễn dịch cơ thể giảm. Vì vậy, bạn nên ăn nhiều protein để phục hồi và tăng cường khả năng miễn dịch. Ăn nhiều thực phẩm giàu protein và các chất chống mỡ gan như methionine, choline, lecithin là một liệu pháp bảo vệ gan. Rau xanh, mực, thịt nạc, trứng, cá, các loại đỗ và chế phẩm từ đậu là các thực phẩm giàu protit động vật và methionine.

Bạn cần cung cấp đầy đủ vitamin cho cơ thể.

- Bạn cần bổ sung các thực phẩm giàu vitamin A như gan động vật, cà rốt, hẹ, sữa bò, lòng đỏ trứng, rau muống, rau chân vịt, tỏi tây, bắp cải…

- Các thực phẩm chứa nhiều vitamin B1 như: mạch nha, giá, đậu, lạc, rau xanh, hoa quả….

- Hạt kê, đậu nành, trứng, sữa…là những thực phẩm giàu vitamin B2.

-Gan động vật, cật, thịt nạc.. có hàm lượng vitamin B6 rất lớn.

- Ớt ngọt, tỏi, rau cải, rau dền, sơn tra…. Cũng là những thực phẩm giàu vitamin.

Bạn cần tránh những thức ăn chứa nhiều đường và thực phẩm có nhiều năng lượng. Chất ngọt có thể gây mỡ gan, Triglyceride trong máu tăng lên làm giảm lưu thông máu, tăng độ kết dính, tập trung, tích tụ tế bào hồng cầu trong vi huyết quản và tiểu cầu dẫn tới tắc nghẽn. Ăn nhiều đường và chất béo có thể làm cho chất béo trong cơ thể tăng lên, dễ gây ra mỡ gan và mỡ máu cao, từ đó làm nặng thêm men gan cao , làm cho men gan cao chữa mãi không khỏi.

Hạn chế rượu, bia và các chất kích thích.

Khi men gan tăng cao, bạn cần có một chế độ sinh hoạt hợp lý để giảm bớt tình trạng tăng men gan. Bạn cần được nghỉ ngơi nhiều hơn, giảm bớt các hoạt động thể lực. Bên cạnh đó, bạn cũng cần đi ngủ sớm trước 22h và không nên thức quá 23h.

Bạn cũng cần phải đi khám bác sĩ chuyên khoa về bệnh gan mật định kỳ để được theo dõi diển tiến của bệnh và điều trị hợp lý, tránh được sớm những biến chứng, đặc biệt là bệnh viêm gan siêu vi B.