1
Trong những ngày đầu và tuần đầu sau khi em bé ra đời, bạn sẽ trải qua nhiều biến chuyển hơn nữa trong cơ thể và tinh thần. Hầu như những gì tiếp theo việc mang thai và sinh đẻ có vẻ giống như một vực thẳm không thể nào tránh khỏi. Bạn cần được chuẩn bị cho sự việc này và biết cái gì sẽ xảy ra với bạn. Bạn đừng đặt chỉ tiêu quá cao. Xung quanh bạn sẽ có gia đình và bạn bè với rất nhiều lời khuyên - bạn hãy bình tĩnh tiến triển theo nhịp độ riêng của mình
Cho bú sữa mẹ
Trong những ngày đầu sau khi em bé ra đời, bạn cần phải dành thời gian chăm sóc hai bầu vú của mình để sẵn sàng cho bé bú. Hai núm vú mềm mại và đòi hỏi thời gian để trở nên dầy dạn hơn. Điều khôn ngoan là bạn nên kéo dài thời gian cho con bú lâu hơn dần dần. Thoạt đầu, hai phút mỗi bên vú cũng sẽ cung cấp cho bé của bạn đủ lượng sữa non.
80% lượng thức ăn được tiếp thu trong năm phút đầu tiên và đây là lúc đa số các em bé bú khỏe. Được trang bị kiến thức này, bạn sẽ yên tâm về thời gian cho bé bú khi muốn tránh cho bầu vù khỏi bị đau.
Chứng đau có thể nhanh chóng phát sinh nếu bầu vú bị kéo từ miệng bé ra nhiều hơn là làm cho bé nhả ra. Cách làm cho bé nhả vú ra là luồn ngón tay của bạn vào cạnh mép bé và nhẹ nhàng làm cho bé nhả vú ra. Đè nhẹ lên căm bé cũng sẽ có tác dụng như vậy.
Kiểm tra sau sinh tuần thứ sáu
Tất cả các bà mẹ được hẹn sáu tuần sau khi sanh để khám xem hai bầu vú có lành mạnh và các cơ quan sinh dục có trở lại tình trạng bình thường chưa. Người ta sẽ làm những việc kiểm tra sau đây:
- Khám toàn bộ hai bầu vú và hai núm vú
- Làm xét nghiệm trên một mẫu nước tiểu
- Kiểm tra số cân nặng.
- Kiểm tra huyết áp
- Khám nghiệm sản dịch (tiết dịch âm đạo từ tử cung đang co rút và lành lại), nếu hãy còn.
- Thăm khám vùng chậu để sờ nắn xem kích thước và thể chất tử cung ra sao, và chắc chắn là tử cung đang co lại một cách thỏa đáng và để quan sát cổ tử cung, xác định sự tiến triển trở lại tình trạng bình thường và chắc chắn là không có vết rách nào.
- Quan sát vết cắt âm hộ để chắc chắn là tiến trình lành da được thoả đáng.
Việc kiểm tra sau sinh cũng là lúc bạn có thể hỏi bác sĩ bất cứ điều gì làm bạn thắc mắc. Nếu có những câu hỏi nào về bản thân bạn hay về em bé mà bạn muốn hỏi. Hãy liệt kê những câu hỏi này trước khi bạn đi tới phòng khám, và hãy chắc chắn là bạn có được những lời giải đáp thỏa đáng. Nếu bạn đã trải qua một tình trạng trầm cảm nhẹ từ khi em bé sinh ra và chứng này không khả quan hơn, hoặc trở nên tệ hơn, bạn hãy cẩn thận đề cập tới vấn đề này với bác sĩ. Bệnh trầm cảm sau sinh được sớm chữa trị có cơ may biến đi trong một thời gian ngắn. Bạn càng để lâu không chữa bệnh trầm cảm sau sinh, thì nó càng có thể kéo dài lâu hơn.
Trở lại bình thường
Trong từ ba đến sáu tuần sau sinh, sẽ có tiết dịch từ âm đạo chảy ra, cho dù bạn đã sinh mổ (Cesar). Đây là hiện tượng âm đạo tự tháo và người ta gọi đó là sản dịch (lochia). Thoạt đầu sản dịch chảy máu đỏ, rồi sau màu nâu tới màu trắng và trở lại tiết dịch âm đạo bình thường. Bạn sẽ cần phải mang băng vệ sinh hay khố, (chớ dùng nút gạc nhét “tampons”) và thường xuyên thay băng.
Bạn phải cố gắng đi tiểu càng sớm càng tốt sau sinh và rửa sạch bằng cách xối nước ấm vì có mũi khâu. Bạn có thẻ cần đi tiểu luôn luôn trong vài ngày đầu; đó là cách để cơ thể bạn loại đi bất cứ lượng nước nào dư thừa.
Bạn đừng nên thắc mắc về lần đi cầu đầu tiên. Hiện tượng này bình thường không xảy ra trong hai ngày sau sinh. Bạn hãy ăn những thức ăn giàu chất xơ (nhiều trái cây) và uống nhiều nước. Đi lại quanh quẩn trong nhà cũng giúp cho bạn đi cầu được. Nếu vì một lý do nào đó bạn đã có mấy mũi khâu, bạn hãy năng ngâm nước và ngồi lên một cái vòng cao su để làm giảm áp lực.
Bạn có thể bị chứng đau tử cung sau sinh (after-pains) trong những ngày đầu. Đó là tử cung co thắt để trở lại kích cỡ lúc trước khi mang thai. Tử cung có thắt càng mau, càng mạnh bao nhiêu, thì bạn càng ít có khả năng xuất huyết sau sinh bấy nhiêu và đây là một dấu hiệu rất tốt vì bạn đang trở lại trạng thái bình thường. Thông thường, bạn sẽ cảm thấy những chứng đau này mạnh nhất khi bạn đang cho con bú. Cả hai hiện tượng tử cung co thắt lại lẫn các sản dịch ngưng ra đều xuất hiện mau lẹ hơn, nếu bạn cho con bú.
Các bài tập sau sinh
Bạn hãy cố gắng tập luyện các bài tập sàn khung chậu càng sớm càng tốt sau khi sinh. Đã từng tập các bài này trong thời gian mang thai, bạn phải sẵn sàng tiếp tục tập luyện mỗi khi đi tiểu bằng cách tự ngắt quãng dòng nước tiểu. Làm như vậy, bạn sẽ củng cố cho sàn khung chậu mạnh hơn, âm đạo vững mạnh hơn và phòng tránh chứng sa tử cung.
Trong vòng vài ngày sau sinh, sẽ có nhiều chuyển biến về thể chất và xúc cảm. Tử cung của bạn sẽ co trở lại tình trạng trước khi mang thai, vú bạn sẽ căng sữa và các mũi khâu sẽ lành da. Bạn có thể tự giúp bản thân bằng cách khởi đầu các bài tập sau sinh ngay lập tức. Các cơ bắp thành bụng của bạn sẽ không co ngay trở lại và chúng có vẻ như chùng xuống. Hiện tượng như vậy không có nghĩa là bạn sẽ không muốn điều chỉnh tình trạng này lại càng sớm càng tốt. Đa số phụ nữ mất ít nhất ba tháng để trở lại vóc dáng của mình khi trước, vậy bạn cũng chớ nên hốt hoảng, vậy bạn cũng chở nên hốt hoảng, mà chỉ việc tác động lên vóc dáng bằng tất cả khả năng của mình.
Bạn có thể khởi sự tập luyện ngay cả trước khi ra khỏi giường. Hai khu vực chính nên tập trung vào là sản khung chậu và các cơ bắp thành bụng. Khi bạn còn đang nằm nghỉ bạn hãy nằm sấp với gối kê dưới hông. Làm như vậy giúp cho các cơ quan trong vùng chậu trở lại vụ trí bình thường của chúng. Chắc hẳn là tư thế này sẽ không được thoải mái lắm khi sửa chữa bạn đang lên và làm tức hai bầu vú.
Để củng cố các cơ bụng, bạn hãy nằm ngửa lên giường, đầu gối gập lại và hai bàn tay bạn đặt lên bụng. Bạn hãy khép chặt mông lại và áp lưng xuống nền giường. Bạn hãy phối hợp các bài tập này với các bài tập Kegel.
Khi hãy còn nằm trong giường, bạn có thể xoay tròn hai bàn chân để giúp cho máu lưu thông chứng sưng chân. Bạn có thể khởi sự những bài tập cuốn mình nhẹ trên giường, tập dần dần tới lúc ó thể ngồi lên được (từ thế nằm) vào tuần thứ nhì sau sinh.
Các bài tập Kegel
Các cơ bắp sàn khung chậu là những cơ bắp đặc biệt ở phụ nữ. Chúng nâng đỡ các cơ quan trong vùng chậu - tử cung, ruột và bàng quang. Làm cho các cơ bắp đó vũng mạnh và giữ cho các cơ bắp đó cứ được như thế, là điều thiết yếu cho việc hưởng thụ trong chuyện gối chăn, tránh khỏi bị sa tử cung hoặc bệnh són đái do kích xúc (stress)
Một trong những cách thực hành các bài tập luyện sàn khung chậu, gọi là các bài tập Kegel, là ngắt dòng nước tiểu nhiều lần, khi bạn đi tiểu.
- Bạn hãy nằm ngửa, hai chân co lên và dang ra.
- Hãy nâng các cơ bắp sàn khung chậu, tập trung vào cơ vòng âm đạo
- Giữ lại và nhả ra
- Hãy chắc là bạn không chỉ là phép chặt hai mông.
- Hãy nghĩ tới sàn khung chậu như một cái thang máy, và bạn hãy kéo nó lên một cách chậm rãi, từng chút từng chút một
- Thả ra cũng theo cách như vậy
Một khi bạn đã thuần thục động tác đó, bạn có thể thực hiện bài tập này khi đang ngồi hay đang đứng ở bất cứ nơi nào.
Trong khi giao hợp, bạn hãy thắt lấy dương vật của ông xã bằng âm đạo của bạn, giữ lấy và sau đó buông thả ra. Ông xã sẽ có thể nói lúc nào là lúc bạn đang thắt lại; nếu ông không nói được là lúc nào, bạn hãy tập thêm nữa đi.
Nghỉ ngơi
Điều đáng lưu ý quan trọng nhất là nghỉ ngơi cho đủ. Chớ bao giờ phớt lờ các dấu hiệu của tình trạng mệt mỏi vì bạn sẽ cần tới tất cả các sức lực khi bạn trở lại công việc thường ngày. Chứng mệt mỏi dường như khó mà tránh khỏi, và bạn có thể mất tự tin và không thưởng thức được những tuần lễ đầu sau sinh nếu bạn không nghỉ ngơi cho đủ. Một lý do để bn sẽ cảm thấy mệt mỏi là vì thể tích máu tụt xuống khoảng 30% lúc sanh và kết quả là các cơ bắpcủa bạn tương đối bị thiếu ôxgen, khiến cho bạn cảm thấy yếu ớt.
CÁC BÀI TẬP SAU SINH
Thông thường, trong vòng vài ngày sau khi sinh bạn mới khởi đầu luyện tập và bạn phải tập luyện chừng 5 phút (mỗi lần) nhiều lần mỗi ngày trong ít nhất là 3 tháng. Chuyên viên vật lý trị liệu ở bệnh viện sẽ hướng dẫn một số bài luyện tập cơ bản cho bạn.
Khởi đầu với những động tác cuộn nhẹ lên bằng cách lướt hai bàn tay lên đùi để với tới đầu gối. Cuộn từ từ xuống với hai cánh tay khoanh trước mắt và cảm nhận bắp thịt thành bụng gồng lên.
Với hai bàn tay đặt lên các bắp thịt thành bụng để sờ thấy chúng gồng lên, bàn hãy nâng khung xương chậu lên đồng thời với động tác bạn kéo các cơ bắp vùng đáy chậu lên
(St)
