1
Máu bao gồm một chất lỏng gọi là huyết tương và các tế bào. Trong huyết tương có ba loại tế bào máu:
Các tế bào máu trắng (bạch cầu). Những tế bào chống nhiễm trùng máu.
Tiểu cầu. Những tế bào máu giúp đông máu sau khi bị vết cắt.
Các tế bào máu đỏ (hồng cầu). Những tế bào máu mang oxy từ phổi, thông qua máu để tới não, các cơ quan khác và các mô cơ thể. Cơ thể cần một nguồn cung cấp máu giàu ôxy để hoạt động. Oxy trong máu giúp cho cơ thể có năng lượng và một làn da sáng khỏe.
Hồng cầu có chứa hemoglobin, giàu chất sắt - protein cung cấp cho máu có màu đỏ. Hemoglobin cho phép các tế bào máu đỏ mang oxy từ phổi đến tất cả các phần của cơ thể, và để vận chuyển carbon dioxide từ các bộ phận khác của cơ thể đến phổi.
Hầu hết các tế bào máu, bao gồm các tế bào máu đỏ, được sản xuất thường xuyên trong tủy xương - một loại vật liệu màu đỏ xốp tìm thấy trong các hốc của nhiều xương lớn. Để sản xuất hemoglobin và các tế bào máu đỏ, cơ thể cần sắt, các khoáng chất, protein và vitamin từ thực phẩm.
Nguyên nhân phổ biến của bệnh thiếu máu
Khi thiếu máu, cơ thể sản xuất ra quá ít tế bào hồng cầu khỏe mạnh, mất quá nhiều hoặc mất đi nhanh hơn chúng có thể được thay thế.
Nguyên nhân và loại thường gặp của thiếu máu bao gồm
Thiếu máu thiếu sắt. Hình thức này phổ biến của bệnh thiếu máu ảnh hưởng đến khoảng 1 - 2 phần trăm người lớn ở Hoa Kỳ. Nguyên nhân là sự thiếu hụt các nguyên tố sắt trong cơ thể. Tủy xương cần chất sắt để tạo hemoglobin. Nếu không có đủ chất sắt, cơ thể không thể sản xuất hemoglobin đủ cho các tế bào máu đỏ. Kết quả là thiếu máu thiếu sắt.
Sự thiếu hụt vitamin. Ngoài sắt, cơ thể cần folate và vitamin B12 để sản xuất đủ số lượng tế bào hồng cầu khỏe mạnh. Một chế độ ăn uống thiếu các chất dinh dưỡng có thể gây giảm sản xuất tế bào máu đỏ. Ngoài ra, một số người không có khả năng hấp thụ có hiệu quả B12.
Thiếu máu của bệnh mãn tính. Một số bệnh mãn tính - chẳng hạn như ung thư, HIV / AIDS, viêm khớp dạng thấp, bệnh Crohn và bệnh viêm mãn tính khác - có thể cản trở việc sản xuất tế bào hồng cầu, dẫn đến thiếu máu mãn tính. Suy thận cũng có thể là nguyên nhân gây ra thiếu máu.
Thiếu máu aplastic. Điều này rất hiếm, thiếu máu đe dọa tính mạng là do sự suy giảm khả năng của tủy xương để sản xuất cả ba loại tế bào máu - tế bào hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu. Nhiều khi, nguyên nhân của bệnh thiếu máu Aplastic là không rõ, nhưng nó thường được tin là một bệnh tự miễn dịch.
Thiếu máu liên quan với bệnh tủy xương. Một loạt các bệnh, như bệnh bạch cầu và loạn sản tủy, có thể gây ra bệnh thiếu máu bằng ảnh hưởng đến sản xuất máu trong tủy xương. Các rối loạn như bệnh ung thư khác nhau từ một thay đổi nhẹ trong sản xuất máu đến một vấn đề nghiêm trọng đe dọa mạng sống. Bệnh ung thư khác của máu hoặc tủy xương, chẳng hạn như đa u tuỷ, rối loạn tăng sinh tủy và ung thư hạch, cũng có thể gây thiếu máu.
Thiếu máu tán huyết. Phát triển khi các tế bào máu đỏ là bị phá hủy nhanh hơn tủy xương có thể tạo ra thay thế nó. Một số bệnh máu có thể làm tăng sự phá hủy tế bào máu đỏ. Rối loạn tự miễn dịch có thể gây ra cơ thể sản xuất kháng thể với các tế bào máu đỏ, phá hủy chúng sớm. Một số loại thuốc, chẳng hạn như một số thuốc kháng sinh dùng để điều trị nhiễm trùng, cũng có thể phá vỡ các tế bào máu đỏ.
Bệnh thiếu máu. Điều này thừa kế và đôi khi thiếu máu nghiêm trọng, mà thường ảnh hưởng đến người dân của châu Phi, Ả Rập và người gốc Địa Trung Hải, là do một dạng khiếm khuyết của hemoglobin. Những tế bào hồng cầu hình bất thường chết quá sớm, dẫn đến sự thiếu hụt kinh niên của các tế bào máu đỏ.
Thiếu máu khác. Có một số khác, các hình thức hiếm của bệnh thiếu máu như thalassemia và thiếu máu do hemoglobin khiếm khuyết.
Đôi khi, nguyên nhân của bệnh thiếu máu khó có thể được xác định.
YẾU TỐ NGUY CƠ
Các yếu tố này đặt vào nguy cơ thiếu máu
Chế độ ăn uống kém. Bất cứ ai, trẻ hay già có chế độ ăn uống luôn thiếu sắt và vitamin, đặc biệt là folate, có nguy cơ thiếu máu. Cơ thể cần chất sắt, protein và vitamin để sản xuất đủ số lượng tế bào hồng cầu.
Rối loạn đường ruột. Có một rối loạn đường ruột ảnh hưởng đến sự hấp thu các chất dinh dưỡng trong ruột non, chẳng hạn như bệnh Crohn và bệnh celiac - đặt vào nhóm có nguy cơ bị thiếu máu. Phẫu thuật cắt bỏ hoặc phẫu thuật các bộ phận của ruột non nơi mà các chất dinh dưỡng được hấp thu có thể dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng và thiếu máu.
Kinh nguyệt. Nhìn chung, phụ nữ có nguy cơ lớn hơn của bệnh thiếu máu thiếu sắt hơn là nam giới. Đó là bởi vì phụ nữ bị mất máu và cùng với nó là sắt - mỗi tháng trong thời gian kinh nguyệt.
Mang thai. Nếu đang mang thai, đang ở tăng nguy cơ thiếu máu thiếu sắt vì nhu cầu có chất sắt để phục vụ cho khối lượng máu tăng lên cũng như là một nguồn hemoglobin cho bào thai đang phát triển.
Bệnh mạn tính. Ví dụ, nếu có ung thư thận hoặc suy gan, hay tình trạng mãn tính khác, có thể có nguy cơ của những gì gọi là thiếu máu của bệnh mãn tính. Các điều kiện này có thể dẫn đến sự thiếu hụt của các tế bào máu đỏ. Mất máu mãn tính từ một loét hay các nguồn khác trong cơ thể có thể cạn kiệt lưu trữ của sắt, dẫn đến thiếu máu thiếu sắt.
Lịch sử gia đình. Nếu gia đình có một lịch sử của thiếu máu di truyền, chẳng hạn như thiếu máu tế bào hình liềm, thì cũng có thể có nguy cơ gia tăng của tình trạng này.
Các yếu tố khác
Một số bệnh nhiễm trùng, bệnh máu và các rối loạn tự miễn dịch, tiếp xúc với hoá chất độc hại và việc sử dụng một số thuốc có thể ảnh hưởng đến sản xuất tế bào máu đỏ và dẫn đến thiếu máu.
Những người khác có nguy cơ thiếu máu là những người bị tiểu đường, những người đang phụ thuộc vào rượu (rượu cản trở sự hấp thu các chất dinh dưỡng) và những người tuân thủ chế độ ăn chay nghiêm ngặt, người có thể không nhận được đủ chất sắt hoặc vitamin B12 trong chế độ ăn uống.
